თეგი: კატალინ ნოვაკი
უნგრეთის ახალმა პრეზიდენტმა ინაუგურაციის დროს, უკრაინაში რუსეთის შეჭრა დაგმო და პოლონეთში ვიზიტი დააანონსა
უნგრეთის პრეზიდენტმა კატალინ ნოვაკმა შაბათს ინაუგურაციის ცერემონიაზე დაგმო რუსეთის შეჭრა უკრაინაში და განაცხადა, რომ მისი პირველი ვიზიტი პოლონეთში შედგება. მეზობელ უკრაინაში იარაღის გაგზავნაზე უნგრეთის უარი და მისი წინააღმდეგობა ევროკავშირის დაგეგმილ ნავთობემბარგოზე, ბუდაპეშტსა და ვარშავას შორის ურთიერთობებს ართულებს. პეტერ სიიარტო: უნგრეთი, რუსულ ნავთობზე ემბარგოს მხარს დაუჭერს, თუ EU ალტერნატივას შესთავაზებს ნოვაკი, რომელიც პრემიერ მინისტრ ვიქტორ ორბანის მოკავშირეა, პრეზიდენტად მარტში აირჩიეს. „სამშაბათს, 17 მაისს, მე მივემგზავრები ვარშავაში, რათა შევხვდე პოლონეთის პრეზიდენტს. ბატონო პრეზიდენტო, ძვირფასო ანდჯეი, მადლობას გიხდით იმ შესაძლებლობისთვის, რომ ვისაუბროთ ისე, როგორც მეგობრებს შეეფერება“, - განაცხადა ნოვაკმა ინაუგურაციაზე. „ჩვენ ვგმობთ პუტინის აგრესიას, შეიარაღებულ შეჭრას სუვერენულ სახელმწიფოში. ჩვენ უარს ვამბობთ ყველა ძალისხმევაზე, რომელიც მიზნად ისახავს საბჭოთა კავშირის აღდგენას", - აღნიშნა ნოვაკმა. Reuters-ი წერს, რომ ვიქტორ ორბანმა ასევე დაგმო რუსეთის თავდასხმა უკრაინაზე, მაგრამ თავი აარიდა პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინის კრიტიკას, ის კატეგორიულად ეწინააღმდეგებოდა ენერგეტიკის სფეროში, რუსეთის მიმართ სანქციებს. რუსულ ნავთობზე დამოკიდებულება ბულგარეთში, ჩეხეთის რესპუბლიკაში, უნგრეთსა და სლოვაკეთში, ემბარგოს შესახებ შეთანხმებას ყველაზე დიდ დაბრკოლებას უქმნის. ეს ზომა ევროკომისიამ ევროკავშირს მაისის დასაწყისში შესთავაზა. ცნობისთვის, 2022 წლის 24 თებერვალს რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა უკრაინაში სრულმასშტაბიანი ომი დაიწყო. 12 აპრილს, აშშ-ის პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი გენოციდში დაადანაშაულა. 14 აპრილს უკრაინის უმაღლესმა რადამ რუსეთის შეიარაღებული ძალების მოქმედებები უკრაინელი ხალხის წინააღმდეგ გენოციდად აღიარა. 19 აპრილს, რუსეთმა აღმოსავლეთ უკრაინაში აქტიური იერიში დაიწყო. 21 აპრილს, ლატვიისა და ესტონეთის პარლამენტებმა უკრაინაში რუსეთის ქმედებები გენოციდად აღიარეს. 28 აპრილს, კანადის პარლამენტმა უკრაინაში რუსეთის ქმედებები გენოციდად აღიარა. რუსეთის ძალებმა 2022 წლის 4-დან 31 მარტამდე უკრაინის დედაქალაქ კიევიდან ჩრდილო-დასავლეთით 30 კილომეტრში მდებარე ქალაქ ბუჩის ოკუპაციის დროს ომის აშკარა დანაშაულები ჩაიდინეს, ნათქვამია Human Rights Watch-ის 21 აპრილს გამოქვეყნებულ დეტალურ ანგარიშში. ორგანიზაციამ ომის დანაშაულის და კაცობრიობის წინააღმდეგ პოტენციური დანაშულის მტკიცებულებები შეაგროვა. დასავლეთი რუსეთს მძიმე სანქციებს უწესებს და უკრაინას სამხედრო და ეკონომიკურ დახმარებას უწევს.
კატალინ ნოვაკი: უნგრეთს რუსულ ენერგორესურსებზე დამოკიდებულების შემცირება სურს
უნგრეთის პრეზიდენტმა კატალინ ნოვაკმა, დღეს ბუქარესტში გამართულ პრეს-კონფერენციაზე განაცხადა, რომ უნგრეთს რუსულ ენერგორესურსებზე დამოკიდებულების შემცირება სურს უნგრეთი და სლოვაკეთი რუსული ნედლი ნავთობის შესყიდვას 2023 წლის ბოლომდე არსებული კონტრაქტების მიხედვით შეძლებენ - Reuters ნოვაკის განცხადებით, უნგრეთი ენერგორესურსების კუთხით რთულ ვითარებაშია და უფრო მოწყვლადია ვიდრე რუმინეთი, რადგან ზღვაზე გასასვლელი არ აქვს. ამიტომ ბუდაპეშტი მომავალში „ენერგეტიკული სუვერენიტეტის“ მოპოვებას შეეცდება. ევროკავშირის ქვეყნები გაზის მოხმარების შემცირებაზე შეთანხმდნენ. წინააღმდეგი მხოლოდ უნგრეთია „ჩვენ ვმუშაობთ ენერგოსუვერენიტეტის მოპოვებაზე. მოხარული ვართ, როცა ვხედავთ და მხარს ვუჭერთ ნებისმიერ ინიციატივას, რომელიც ზრდის ენერგიის დივერსიფიკაციის შესაძლებლობას და დამოუკიდებლობის შანსს რუსული ენერგომატარებლებისგან. ამ მხრივ, ჩვენ ასევე გვაქვს რუმინეთის იმედი", - განაცხადა ნოვაკმა.
უნგრეთის პრეზიდენტი სოლიდარობის ნიშნად ისრაელს ეწვია
უნგრეთის პრეზიდენტი კატალინ ნოვაკი ისრაელს ეწვივა. უნგრეთის პრეზიდენტმა აღნიშნა, რომ ის ისრაელში "სოლიდარობის ვიზიტით“ ჩავიდა. „ჩვენ მხარს ვუჭერთ ისრაელს. ახლა შეხვედრას ვმართავ ისრაელის პრეზიდენტ, ისააკ ჰერცოგთან, რის შემდეგაც შევხვდები “ჰამასის“ მიერ დაკავებული უნგრელი მძევლების ოჯახებს," - განაცხადა ნოვაკმა. უნგრეთის პრეზიდენტამდე სოლიდარობის გამოსახატავად ისრაელს ეწვივნენ ევროპის რამდენიმე ქვეყნის ლიდერები, ასევე აშშ-ის მაღალი რანგის ოფიციალური პირები. შეგახსენებთ, რომ გასულ თვეში. ახლო აღმოსავლეთში კონფლიქტის ფონზე, უნგრეთის პრემიერ-მინისტრმა ვიქტორ ორბანმა განაცხადა, რომ უნგრეთი არ დაუშვებს ტერორისტული ორგანიზაციების მხარდამჭერ აქციებს. შეგახსენებთ, 7 ოქტომბერს, „ჰამასმა“, რომელსაც დასავლეთი ტერორისტულ დაჯგუფებად აღიარებს, ისრაელზე ყველაზე მასშტაბური თავდასხმა განახორციელა. ისრაელმა ღაზაზე საპასუხო იერიში დაიწყო. ორივე მხარე ასობით დაშავებულისა და დაღუპულის შესახებ იუწყება. ისრაელის თავდაცცვის ძალების ცნობით, „ჰამასმა" აიყვანა მძევლები და სამხედრო ტყვეები. ისრაელის პრემიერ-მინისტრმა, ბენიამინ ნეთანიაჰუმ განაცხადა, რომ ისრაელი “ომშია“, "ჰამასი" უპრეცედენტო ფასსს გადაიხდის და ისრაელი გაიმარჯვებს. ისრაელმა ოფიციალურად 8 ოქტომბერს გამოაცხადა საომარი მდგომარეობა და მოახდინა 300 000 რეზერვისტის მობილიზება ტერორისტულ თავდასხმასა და „ჰამასის“ შეჭრაზე საპასუხოდ. 9 ოქტომბერს ისრაელის თავდაცვის მინისტრმა, იოავ გალანტმა გამოსცა ბრძანება ღაზის სექტორის სრული ბლოკადის შესახებ, რაც ნიშნავს, რომ მას აღარ მიეწოდება ელექტროენერგია, საწვავი და სურსათი. ისრაელზე თავდასხმები აშშ-მ, ევროკავშირმა, უკრაინამ და სხვა რიგმა ქვეყნებმა დაგმეს. აშშ-მ ისრაელს სამხედრო დახმარება გაუგზავნა. პირველი ტვირთი ისრაელმა 11 ოქოტომბერს მიიღო. 12 ოქტომბერს ენტონი ბლინკენი ისრაელში ჩავიდა. 13 ოქტომბერს კი, ისრაელს აშშ-ის თავდაცვის მდივანი ლოიდ ოსტინი ეწვია. პენტაგონის 14 ოქტომბრის განცხადებით, ისრაელის წინააღმდეგ მტრული ქმედებებისა და ომის გაფართოების მცდელობების შესაკავებლად, აშშ რეგიონში მეორე ავიამზიდის მოიერიშე ჯგუფს გზავნის. 18 ოქტომბერს ისრაელში აშშ-ის პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი ჩავიდა. ისრაელ-“ჰამასის“ ომის დაწყების შემდეგ, 21 ოქტომბერს, ღაზის სექტორში ეგვიპტის გავლით პირველი ჰუმანიტარული დახმარება შევიდა. რაფაჰის გამშვები პუნქტი დროებით გაიხსნა.
უნგრეთის პრეზიდენტი გადადგა
უნგრეთის პრეზიდენტი კატალინ ნოვაკი პოსტიდან გადადგა. ნოვაკი ვადაზე ადრე დაბრუნდა დოჰაში მიმდინარე ვიზიტიდან და მიმდინარე პროტესტის ფონზე განაცხადა, რომ თანამდებობას ტოვებს. ნოვაკმა გადაწყვეტილება მას შემდეგ მიიღო, რაც ბავშვთა სახლში განხორციელებული სექსუალური შევიწროების დაფარვაში მსჯავრდებულის შეწყალებას საზოგადოების პროტესტი მოჰყვა. „მე შეცდომა დავუშვი. შეწყალების გადაწყვეტილებას და დაუსაბუთებლობას, შესაძლოა, გამოეწვია ეჭვები. მე არასდროს შევიწყალებდი მას, ვინც სასტიკად ექცევა ბავშვებს. ბავშვთა დაცვა – ეს ჩვენი საერთო მოვალეობაა,” – განაცხადა ნოვაკმა ვიდეომიმართვისას. რაც შეეხება პრემიერ ვიქტორ ორბანს, ის საჯარო განცხადების დროს გამოვიდა მოწოდებით, რომ კონსტიტუციაში შევიდეს ცვლილებები, რომლებიც შეუძლებელს გახდის ბავშვებზე მოძალადეთა შეწყალებას. 46 წლის ნოვაკი პარლამენტმა 2022 წელს აირჩია. ის ერთდროულად იყო უნგრეთის ყველაზე ახალგაზრდა და პირველი ქალი პრეზიდენტი. მანამდე ნოვაკს ოჯახების მინისტრის პოზიცია ეკავა.
