თეგი: სკანდინავია
სკანდინავიის ქვეყნებმა უკრაინის NATO-ში გაწევრიანებას ერთობლივი განცხადებით დაუჭირეს მხარი
უკრაინისა და ხუთი სკანდინავიური ქვეყნის ლიდერებმა ფინეთიდან, დანიიდან, ისლანდიიდან, ნორვეგიიდან და შვედეთიდან, ერთობლივი განცხადება გაავრცელეს ჰელსინკში, სკანდინავიურ-უკრაინული სამიტის შემდეგ. უკრაინული მედიის ცნობით, ერთობლივი განცხადება უკრაინის პრეზიდენტის აპარატის ვებგვერდზე გამოქვეყნდა. ლიდერებმა კიდევ ერთხელ ცალსახად დაგმეს რუსეთის მიერ უკრაინის წინააღმდეგ მიმდინარე აგრესიული ომი. განაცხადეს, რომ რუსეთმა დაუყოვნებლივ, სრულად და უპირობოდ უნდა გაიყვანოს მთელი თავისი სამხედრო ძალები უკრაინის ტერიტორიიდან. სკანდინავიური ქვეყნები გააგრძელებენ უკრაინის პოლიტიკურ, ფინანსურ, ჰუმანიტარულ და სამხედრო მხარდაჭერას რამდენ ხანსაც საჭირო იქნება - ინდივიდუალურად, ასევე საერთაშორისო თანამშრომლობით ევროკავშირში, NATO-ში, გაეროსა და სხვა ფორმატებში. 2022 წლის თებერვლიდან დღემდე უკრაინაში გაცემული სკანდინავიური სამხედრო დახმარების ეროვნული პაკეტების საერთო ღირებულება დაახლოებით 4,4 მილიარდ ევროს შეადგენს. ეს სამხედრო მხარდაჭერა გრძელდება, რადგან მზადდება ახალი პაკეტები, რომლებიც მუდმივად ითვალისწინებენ უკრაინის ყველაზე გადაუდებელ გადაუდებელ საჭიროებებს მისი თავდაცვითი შესაძლებლობების გასაძლიერებლად. აშშ-ის ხელმძღვანელობით, უკრაინის თავდაცვის საკონტაქტო ჯგუფი (ე.წ. რამშტეინის ჯგუფი) არის მნიშვნელოვანი საკოორდინაციო ფორუმი ამ საერთაშორისო ძალისხმევისთვის. სკანდინავიური ქვეყნები, საერთაშორისო ორგანიზაციებთან და პარტნიორებთან ერთად, მზად არიან მონაწილეობა მიიღონ ომის შემდეგ უკრაინის აღდგენაში. NATO-ს ფარგლებში, ყველა სკანდინავიური ქვეყანა გააგრძელებს ფოკუსირებას უკრაინის დაუყოვნებლივ მხარდაჭერაზე, რაც ხელს უწყობს უკრაინისადმი ალიანსის ყოვლისმომცველი დახმარების პაკეტის არსებით ზრდას. „უკრაინას უფლება აქვს, თავად აირჩიოს უსაფრთხოების ზომები. 2008 წელს ბუქარესტის სამიტზე მოკავშირეები შეთანხმდნენ, რომ უკრაინა გახდება NATO-ს წევრი. უკრაინამ ოფიციალურად მოითხოვა NATO-ს წევრობის დაჩქარებული პროცედურა 2022 წლის სექტემბერში. ალიანსის სკანდინავიელი წევრები გააგრძელებენ უკრაინის მხარდაჭერას მომავალი წევრობის გზაზე. სკანდინავიის ქვეყნები მოუთმენლად ელიან ამ საკითხების განხილვას NATO-ს სამიტზე, ვილნიუსში, 2023 წლის ივლისში. სკანდინავიური ქვეყნები აგრძელებენ მტკიცე მხარდაჭერას უკრაინის თავდაცვის შესაძლებლობების გასაძლიერებლად“, - აღნიშნულია განცხადებაში. განცხადების ავტორები უკრაინის ევროკავშირში გაწევრიანებას ემხრიბიან. „უკრაინისა და მისი ხალხის მომავალი ევროატლანტიკურ ოჯახშია. ევროკავშირმა უკვე აღიარა უკრაინის ევროპული პერსპექტივა და უკრაინას მიანიჭა კანდიდატი ქვეყნის სტატუსი. ევროკავშირის სკანდინავიელი წევრები მტკიცედ დაუჭერენ მხარს უკრაინას მისი რეფორმების მცდელობებსა და მოთხოვნების შესრულებაში, რაც საჭიროა გაწევრიანების მოლაპარაკებების რაც შეიძლება მალე დასაწყებად, მოუთმენლად მოელიან კომისიის ანგარიშს 2023 წლის ბოლომდე. სკანდინავიური ქვეყნები აგრძელებენ მუშაობას უკრაინას დაუყოვნებელი სამოქალაქო დახმარების მდგრადი მაღალი დონის შესანარჩუნებლად, მათ შორის ევროკავშირის სხვადასხვა მექანიზმების მეშვეობით“, - წერია განცხადებაში.
სკანდინავიური ქვეყნების კომპანიებმა, რუსეთში პროდუქციის გაყიდვის გამო, Mondelez-ს ბოიკოტი გამოუცხადეს
სკანდინავიურმა კომპანიებმა რუსეთისთვის პროდუქციის მიწოდების გაგრძელების გამო, Mondelez-ს ბოიკოტი გამოუცხადეს. ამის შესახებ Nexta იუწყება. კორპორაცია Mondelez-ის მიმართ ბოიკოტს შეუერთდნენ და განაცხადეს, რომ შეწყვეტენ Mondelez-ის პროდუქციის გაყიდვას: SAS-ი და Norwegian Air-ი, SJ-ის სარკინიგზო ჯგუფი, Strawberry-ის სასტუმროების ქსელი, Elkjop-ის საცალო ქსელი, Fjord Line-ის გადაზიდვის ჯგუფი, ნორვეგიის ფეხბურთის ასოციაცია და სხვები. Mondelez-ი ცნობილ Oreo-ს ნამცხვრებს, Barny-ს ორცხობილებს, Milka-ს შოკოლადს, Alpen Gold-სა და Toblerone-ს აწარმოებს. რუსეთში კომპანია სამ ქარხანას ფლობს. სკანდინავიის ქვეყნებში კომპანია ფლობს Freia-სა და Marabou-ს შოკოლადის ბრენდებს. სკანდინავიურმა კომპანიებმა განაცხადეს, რომ მათი გადაწყვეტილება Mondelez-ის პროდუქციის გაყიდვის შეწყვეტის შესახებ, ეფუძნებოდა უკრაინის კორუფციის პრევენციის ეროვნული სააგენტოს განცხადებას, რომ მწარმოებელი და სხვა ჯგუფები შავ სიაში შეიტანეს. ნორვეგიის მეორე უმსხვილესმა მწარმოებელმა, Coop Norge-მა, განაცხადა, რომ რაიმე გადაწყვეტილების მიღებამდე, რჩევას ნორვეგიის მთავრობისგან დაელოდებოდა. მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთმა დასავლურმა კომპანიამ თავისი რუსული აქტივები გაყიდა მოსკოვში მას შემდეგ, რაც გასულ წელს მოსკოვი უკრაინაში შეიჭრა, სხვები, როგორიცაა Mondelez-ი, ბაზარზე დარჩა. Mondelez-ის განცხადებაში ნათქვამია, რომ შეეცდება, შეხვდეს შესაბამის სამთავრობო სამინისტროებს თავისი პოზიციის ასახსნელად. კომპანია აღნიშნავს, რომ რუსული წარმოების პროდუქტებს ნორვეგიაში არ ყიდის. ოფიციალური პოლიტიკა უნდა ეფუძნებოდეს დასავლეთისა და სხვა ქვეყნების მიერ შემოღებულ ოფიციალურ სანქციებს და ნებისმიერი სახელმძღვანელო უნდა ეფუძნებოდეს ობიექტურ კრიტერიუმებს, რომლებიც კომპანიებს თანაბრად ეპყრობიან, განაცხადა აშშ-ში დაფუძნებულმა ჯგუფმა.კომპანიამ განმარტა, რომ რუსეთში "შეზღუდულ" საქმიანობას ინარჩუნებს. Reuters-ის ცნობით, კომპანიაში ამასთანავე, აღნიშნეს, რომ „ომი დაგმეს“.
სკანდინავიის ქვეყნების ლიდერები: პუტინმა უნდა იცოდეს, რომ ომს ვერ მოიგებს
ნორვეგია, დანია, ისლანდია, ფინეთი და შვედეთი ახლა უკვე გრძელვადიან პერსპექტივაში გაუწევენ უკრაინას სამხედრო, ეკონომიკურ, ჰუმანიტარულ და პოლიტიკურ მხარდაჭერას რუსული აგრესიის მოსაგერიებლად. ამის შესახებ ნორვეგიის პრემიერ-მინისტრმა იონას გაჰრ სტორემ ოსლოში უკრაინის პრეზიდენტ ვოლადიმირ ზელენსკისთან და დანიის, ისლანდიის, ფინეთისა და შვედეთის ლიდერებთან ერთობლივ პრესკონფერენციაზე განაცხადა. „მინდა, ხაზი გავუსვა პოლიტიკურ მხარდაჭერასა და ერთიანობას სკანდინავიური ქვეყნების მოსახლეობას შორის,” - განაცხადა სტორემ და აღნიშნა, რომ მისი ქვეყანა უკრაინას საჰაერო თავდაცვის გაძლიერებაში დაეხმარება. შვედეთის პრემიერ-მინისტრმა, ულფ კრისტერსონმა სიტყვით გამოსვლისას აღნიშნა, რომ არსებული მდგომარეობა „ძალიან სერიოზულია.” „ეს არის გადამწყვეტი დრო უკრაინის მოკლევადიანი და გრძელვადიანი მხარდაჭერისთვის. მოკლევადიან პერსპექტივაში, ამ ზამთარს, ომის დროს მეორე ზამთარში, სასწრაფო დახმარებაა საჭირო. ხვალ, შვედეთის მთავრობა დაამტკიცებს ზამთრის პაკეტს თქვენი სამოქალაქო ინფრასტრუქტურისთვის. გრძელვადიან პერსპექტივაში, მტკიცე სკანდინავიური მხარდაჭერა გაგრძელდება,”- განაცხადა კრისტერსონმა. დანიის პრემიერ-მინისტრმა მეტე ფრედერიქსენმა თავის მხრივ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ მისი ქვეყანა მხარს უჭერს უკრაინას სრულმასშტაბიანი შეჭრის დაწყების დღიდან და ახლა არის მომენტი, როდესაც უკრაინამ უნდა მიიღოს ყველაფერი, რაც მას ბრძოლის გასაგრძელებლად სჭირდება - როგორც დღეს, ასევე ხვალ და მომავალ წლებში. „ჩვენ მჭიდროდ ვმუშაობთ მოკავშირეებთან და პარტნიორებთან, რათა ავიღოთ უსაფრთხოების გრძელვადიანი ვალდებულება. პუტინმა უნდა იცოდეს, რომ მას არ შეუძლია ამ ომში გამარჯვება. ჩვენ მტკიცედ ვდგავართ უკრაინის გვერდით," აღნიშნა ფრედერიქსენმა. ნორვეგიამ უკრაინის სამხედრო საჭიროებისთვის დამატებით გამოყო 273 მილიონი ამერიკული დოლარი, რაც ნორვეგიის მთავრობისა და პარლამენტის მიერ უკრაინისთვის უკვე დამტკიცებული დახმარების ნაწილია. რუსეთმა უკრაინის დედაქალაქ კიევზე, ბოლო დღეების განმავლობაში ბალისტიკური რაკეტებით მიიტანა იერიში. ზელენსკი ნორვეგიაში 13 დეკემბერს ჩავიდა. მანამდე ის ჯერ არგენტიაში და შემდეგ აშშ-ში იმყოფებოდა.
სკანდინავიური ქვეყნები უმასპინძლებენ NATO-ს წვრთნებს, რომელიც კოლექტიურ თავდაცვაზე იქნება ორიენტირებული
NATO-ს 13 მოკავშირისა და პარტნიორის სამხედრო პერსონალი ემზადება, რომ მონაწილეობა მიიღოს Nordic Response 2024-ს წვრთნებში, რომელიც Steadfast Defender-ს სერიის ნაწილია, ნორვეგიაში, ფინეთსა და შვედეთში. ამის შესახებ ინფორმაციას NATO-ს პრესსამსახური ავრცელებს. წვრთნას სამი სკანდინავიური ქვეყანა უმასპინძლებს და ფოკუსირებული იქნება კოლექტიურ თავდაცვაზე. საერთო ჯამში სწავლებაში 20 000-ზე მეტი ჯარისკაცი მონაწილეობს.
სკანდინავიის ქვეყნები სამხედრო-სატრანსპორტო დერეფანს ქმნიან
ჩრდილოეთ ევროპის სამი ქვეყანა - ფინეთი, შვედეთი და ნორვეგია რუსეთის საზღვრებთან NATO-ს ჯარისკაცბისა და სამხედრო ტექნიკის სწრაფი გადაადგილების მიზნით, სატრანსპორტო დერეფანს ქმნის ნორვეგია, შვედეთი და ფინეთი თავდაცვის სფეროში თანამშრომლობას აფართოებენ. კერძოდ, ბოდოში გამართულ სამიტზე გადაწყდა დერეფნის შექმნა სკანდინავიის ჩრდილოეთით პერსონალის გადასაყვანად. კერძოდ, ნორვეგია, შვედეთი და ფინეთი სამხედრო საჭიროებისთვის საერთო სატრანსპორტო დერეფანს შექმნიან. “ეს ხელს შეუწყობს პერსონალის გადაყვანას ნორვეგიის პორტებიდან შვედეთსა და ფინეთში, საჭიროების შემთხვევაში, ბევრად უფრო სწრაფად,“ განაცხადა ჩრდილოეთ ევროპის სამმა ქვეყანამ თავდაცვის სამიტზე, რომელიც ხუთშაბათს, 20 ივნისს, ბოდოში, ნორვეგიაში ჩატარდა. ეს გადაწყვეტილება არის პასუხი სამხედრო ძალების საზღვრებს გარეთ გადაყვანის პოტენციურ საჭიროებაზე. მარშრუტი სამი ქვეყნის ჩრდილოეთ რეგიონებში გაივლის. „ახლა, როდესაც ჩვენ ყველანი NATO-ში ვართ, შეგვიძლია, ვითანამშრომლოთ სრულიად განსხვავებული გზით, დავიცვათ ერთმანეთი,“ - განაცხადა ნორვეგიის პრემიერ- მინისტრმა იონას გაჰრ შტორემ პრესკონფერენციაზე. მისი თქმით, ადრე, პერსონალისა და სამხედრო ტექნიკის გადაადგილების დაგეგმვისას, ჩრდილოეთ ევროპის ქვეყნები ადგენდნენ მარშრუტებს ჩრდილოეთიდან სამხრეთისაკენ. „ახლა ჩვენ უფრო მეტად გავამახვილებთ ყურადღებას აღმოსავლეთ-დასავლეთის მიმართულებაზე,“ - განაცხადა ნორვეგიის მთავრობის ხელმძღვანელმა. უკრაინაში რუსეთის სრულმასშტაბიანი შეჭრის დაწყების შემდეგ, ფინეთმა და შვედეთმა ერთობლივად წარადგინეს განაცხადები NATO-ში გაწევრიანების შესახებ. ფინეთი გახდა ალიანსის 31-ე წევრი 2023 წელს, რასაც 2024 წლის მარტში შვედეთის გაწევრიანება მოჰყვა.
