თეგი: ყასიმ ჟომართ-თოყაევი
თოყაევის თქმით, ყაზახეთი ახალ ეკონომიკურ მოდელზე უნდა გადავიდეს
ყაზახეთის პრეზიდენტის განცხადებით, ქვეყნის ეკონომიკა ახალ მოდელზე უნდა გადავიდეს. ყასიმ ჟომართ-თოყაევმა განაცხადა, რომ ამ გეგმის შემუშავებაზე ფიქრობს. „სერიოზული იმპულსია საჭირო ყაზახეთის ეკონომიკური განვითარებისთვის სრულიად ახალ ეტაპზე გადასასვლელად. დადგება კრიტიკული ისტორიული მომენტი და ყაზახეთის ეკონომიკა ვეღარ დარჩება დღევანდელ მდგომარეობაში. ეს ეჭვგარეშეა. ჩემი ღრმა რწმენით, ასეა. პირველ რიგში, მთავრობის ამოცანაა შესაბამისი წინადადებების წარმოდგენა. მეორეც, ეს არის გარანტია იმისა, რომ ამ წინადადებების მიხედვით მომზადებული გეგმები განხორციელდება. არ უარვყოფ, რომ მე პირადად ვფიქრობ ახალი ეკონომიკური მოდელის შემუშავებასა და მომზადებაზე,“ - განაცხადა თოყაევმა. ყაზახეთის პრეზიდენტმა ადგილობრივი ეკონომისტები გააკრიტიკა. „მჯერა, რომ ისინი არ აკეთებენ საკმარისს, აკლიათ კრეატიულობა, ვერ აცნობიერებენ ჩვენს და ზოგადად სახელმწიფოს წინაშე არსებულ ამოცანებს,” - განაცხადა თოყაევმა. მისი თქმით, ხალხი ყველაზე აქტუალური საკითხების კონკრეტულ გადაწყვეტას ითხოვს „ადამიანების ცხოვრების წესიერი დონის უზრუნველყოფა პირდაპირ კავშირშია ქვეყნის ეკონომიკის განვითარების ჩვენს კონცეპტუალურ ხედვასთან, რომელიც კარდინალურ გადაწყვეტილებებს მოითხოვს,“ - განაცხადა თოყაევმა. მანამდე გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ყაზახეთის პრეზიდენტი სამუშაო ვიზიტით პავლოდარის მხარეში ჩავიდა. პრეზიდენტმა თბოსადგური დაათვალიერა და მიმდინარე სარემონტო სამუშაოს გაეცნო. მან თბოსადგურის მუშაობის დროული აღდგენა მოითხოვა.
თოყაევი აზერბაიჯანში ჩადის
ყაზახეთის პრეზიდენტი ყასიმ-ჟომართ თოყაევი 24 ნოემბერს აზერბაიჯანს ეწვევა. ინფორმაციას ყაზახეთის პრეზიდენტის პრესსამსახური ავრცელებს. თოყაევი მონაწილეობას მიიღებს გაეროს მიერ ცენტრალური აზიის ქვეყნებისთვის შემუშავებული სპეციალური პროგრამის (SPECA) სამიტში, რომელიც ბაქოში გაიმართება.
რაზე ესაუბრა ზელენსკი ყაზახეთის პრეზიდენტს
უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი ყაზახეთის პრეზიდენტს ყასიმ-ჟომართ თოყაევს ესაუბრა. მან ყაზახეთს ჰუმანიტარული დახმარებისთვის მადლობა გადაუხადა. „პრეზიდენტ თოყაევს ვაცნობე მშვიდობის ფორმულის ბოლო შეხვედრის შედეგები და გლობალური სამშვიდობო სამიტის მზადება. ჩვენ ასევე განვიხილეთ ორმხრივი სავაჭრო და პოლიტიკური დიალოგის გასაძლიერების გზები,“ - წერს ზელენსკი.
შუა დერეფანი OTS-ის სამიტის ფოკუსში - რა ინიციატივები განიხილება მარშრუტის განვითარებისთვის
7 ოქტომბერს, აზერბაიჯანის ქალაქ გაბალაში გამართულ თურქულ სახელმწიფოთა ორგანიზაციის (OTS) მე-12 სამიტზე ყაზახეთის პრეზიდენტმა ყასიმ-ჟომართ თოყაევმა კიდევ ერთხელ ისაუბრა შუა დერეფანზე, როგორც ევრაზიის სატრანსპორტო ქსელის სტრატეგიულ რგოლზე. ამის შესახებ აზერბაიჯანული მედია იტყობინება და წერს, რომ ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი, რომელიც გადის ჩინეთზე, ყაზახეთზე, კასპიის ზღვაზე, აზერბაიჯანზე, საქართველოსა და თურქეთზე და აკავშირებს აღმოსავლეთ აზიას ევროპასთან, უკვე გახდა სასიცოცხლო მნიშვნელობის ტვირთბრუნვის ხაზი აღმოსავლეთსა და დასავლეთს შორის. სამიტზე თოყაევმა თურქულენოვანი სახელმწიფოები მიიწვია, რათა აქტიურად მიეღოთ მონაწილეობა შუა დერეფნის გასწვრივ საჰაერო ჰაბების, რკინიგზის სადგურებისა და საზღვაო პორტების ინფრასტრუქტურის მოდერნიზაციაში. მიმდინარეობს მუშაობა, რათა ხელოვნური ინტელექტის ტექნოლოგიების დახმარებით, ტრანსპორტისა და ტრანზიტის სექტორის დიგიტალიზაცია დაჩქარდეს. პრეზიდენტმა წამოაყენა წინადადება OTS-ის [OTS-ის წევრი სახელმწიფოები არიან აზერბაიჯანი, ყაზახეთი, ყირგიზეთი, თურქეთი და უზბეკეთი, ხოლო უნგრეთი და თურქმენეთი დამკვირვებლების სტატუსით მოქმედებენ] ფარგლებში ციფრული მონიტორინგის ცენტრის შექმნის შესახებ, რომელიც მაღალი დონის ექსპერტებს მოიზიდავს. ეს ნაბიჯი მიზნად ისახავს ტრანზიტის გამჭვირვალობაზე ხაზგასმას, პროცესების გამარტივებას და ხარჯების შემცირებას, რაც მარშრუტს საერთაშორისო ინვესტორებისთვის მიმზიდველად აქცევს. პარალეულად, თურქეთის საინვესტიციო ფონდი შუა დერეფნის გასწვრივ საინვესტიციო შესაძლებლობების მონიტორინგს გეგმავს. TITR საერთაშორისო ასოციაციის გენერალური მდივნის მოვალეობის შემსრულებელმა ნურგულ ჟაკუპოვამ თავის მხრივ, განაცხადა, რომ 2025 წლის პირველ ექვს თვეში შუა დერეფნის გასწვრივ ტვირთების მოცულობამ 926 000 ტონას მიაღწია, რაც 6 პროცენტით მეტია 2024 წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით. ყაზახეთის გავლით ტრანზიტი 65 პროცენტით გაიზარდა და მან 262 000 ტონას მიაღწია, ძირითადად ჩინეთიდან კონტეინერული ტვირთების გამო. 2025 წლის მაისში ყაზახეთის პრეზიდენტმა თოყაევმა გამოაცხადა გეგმები ტრანსკასპიური კონტეინერული გადაზიდვების გაორმაგების შესახებ მომდევნო სამი წლის განმავლობაში, რაც ასახავს შუა დერეფნისადმი, როგორც საერთაშორისო ვაჭრობის საიმედო მარშრუტისადმი მზარდ ინტერესს. 2025 წლის მაისში, თოყაევმა გამოაცხადა გეგმების შესახებ, რომ მომდევნო სამი წლის განმავლობაში ტრანსკასპიური კონტეინერების გადაზიდვები გაორმაგდებოდა. ტვირთების ნაკადების ზრდას თან ახლავს ყაზახეთში ინფრასტრუქტურის მასშტაბური მოდერნიზაცია. დოსტიკი-მოინთის რკინიგზის ხაზის გაშვება ხუთჯერ გაზრდის ტრანსყაზახეთის დერეფნის გამტარუნარიანობას, ხოლო კიდევ ორი ძირითადი ხაზის მშენებლობა მიმდინარეობს.
