კელი დეგნანი: უკიდურესად იმედგაცრუებული ვიყავით, როდესაც იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ კანდიდატების დამტკიცება დაიწყო

"უკიდურესად იმედგაცრუებული ვიყავით, როდესაც იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ კანდიდატების დამტკიცება დაიწყო, ეს ნამდვილად არ შეესაბამება 19 აპრილის შეთანხმების სულისკვეთებას. იმედი მაქვს, რომ პარლამენტი აიღებს პასუხისმგებლობას ძალიან სერიოზულად, გააკეთებს იმას, რისი პირობაც დადო 19 აპრილის შეთანხმებით და შეაჩერებს მოსამართლეების დანიშვნის პროცესს", - ამის შესახებ აშშ-ის ელჩმა საქართველოში კელი დეგნანმა UNHCR-ის ორგანიზებით დევნილთა საერთაშორისო დღისადმი მიძღვნილი ღონისძიების შემდეგ, ჟურნალისტებს განუცხადა.

როგორც ელჩმა აღნიშნა, სასამართლო სისტემა არის ცალკე დამოუკიდებელი შტო ხელისუფლებისა და მათ უნდა გამოიყენონ შესაძლებლობა, გაუმჯობესდეს სასამართლო სისტემა.

"ჩვენ უკიდურესად იმედგაცრუებული ვიყავით, როდესაც იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ კანდიდატების დამტკიცება დაიწყო, ეს ნამდვილად არ შეესაბამება 19 აპრილის შეთანხმების სულისკვეთებას და იმის გათვალისწინებით, რომ სასამართლო სისტემა მთავრობის განცალკევებული შტოა, რთულია იმის გაგება, თუ რატომ არ ისურვებდნენ ამ შესაძლებლობის გამოყენებას საქართველოს სასამართლო სისტემის გასაუმჯობესებლად და გასაძლიერებლად.

ჩვენ 25 წელია საქართველოსთან ერთად ვმუშაობთ სასამართლო რეფორმაზე, ეს არის პროცესი და კიდევ უფრო მეტი საქმეა გასაკეთებელი. ეს იყო შესანიშნავი შესაძლებლობა ინკლუზიური და გამჭვირვალე პროცესის უზრუნველსაყოფად. ახლა პარლამენტზეა დამოკიდებული დაამტკიცებს თუ არა იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მიერ წარდგენილ კანდიდატებს. გულწრფელად ვიმედოვნებ, რომ ჩვენ ყველანი ვიხილავთ პარლამენტის, მმართველი პარტიისა და ოპოზიციის ერთგულებას მათ მიერ მოლაპარაკების შედეგად მიღწეული 19 აპრილის შეთანხმების ვალდებულებების აღსრულების მიმართ, რომელიც ითვალისწინებს საფუძვლიან სასამართლო რეფორმას, რაც გულისხმობს კანდიდატების წარდგენისა და დამტკიცების პროცესის დროებით შეჩერებას, და თუ ასე არ მოხდა, ვფიქრობ, გაჩნდება კითხვები 19 აპრილის შეთანხმების შესრულებასთან დაკავშირებით.

არგუმენტი, რომ ამ კანდიდატების დანიშვნა აუცილებელია, თორემ სხვაგვარად სასამართლო სისტემა ჩამოიშლება, არის უსაფუძვლო. საერთაშორისო ექსპერტების ბოლო დროინდელმა დასკვნებმა დაადასტურა, რომ არსებული სამუშაოს შესასრულებლად მოსამართლეების რაოდენობა საკმარისია. მოსამართლეების რაოდენობა ნამდვილად არის საკმარისი იმისათვის, რომ დროებით შეჩერდეს დანიშვნის პროცესი, რაც შესაძლებელს გახდის გაიმართოს ინკლუზიური, გამჭვირვალე და არსებითი განხილვა იმის შესახებ, თუ რა სახის სასამართლო რეფორმებია საჭირო. ეს არის ის ვალდებულება, რაზეც პარტიებმა, მმართველი პარტიის ჩათვლით, მოლაპარაკებების პერიოდში თანხმობა განაცხადეს 19 აპრილის შეთანხმების სულისკვეთების გაზიარებით. ექვსთვიანი მოლაპარაკებებისა და განხილვის შედეგად პარტიები შეთანხმდნენ იმ დებულებებზე, რომელიც ასახულია 19 აპრილის შეთანხმებაში და რაც მოიცავს წინა სასამართლო რეფორმების შეფასებას, იმისათვის, რომ დადგინდეს, თუ როგორი რეფორმებია საჭირო წინსვლისთვის. ამ განხილვის ჩატარებამდე და სამოქალაქო საზოგადოებისა და პროფესიონალი ორგანიზაციების ჩართულობით პარლამენტის სრული შემადგენლობის მიერ რეფორმის პაკეტის შემუშავებამდე კანდიდატების დანიშვნის დაჩქარება უგულვებელყოფს 19 აპრილის შეთანხმების სულისკვეთებას და შესაძლოა უფრო მნიშვნელოვნად, ეს ხელიდან უშვებს საქართველოს სასამართლო სისტემის გაუმჯობესების მნიშვნელოვან შესაძლებლობას. გულწრფელად ვიმედოვნებ, რომ პარლამენტი სერიოზულად მოეკიდება საკუთარ პასუხისმგებლობას და გააკეთებს იმას, რისი პირობაც დადო 19 აპრილის შეთანხმებით, რაც გულისხმობს [მოსამართლეების] დანიშვნის პროცესის დროებით შეჩერებას, სანამ არ გაიმართება სრული და ინკლუზიური დებატები სასამართლო რეფორმასთან დაკავშირებით", - განაცხადა კელი დეგნანმა.

მანამდე ელჩმა კომენტარი გააკეთა ვენეციის კომისიის დასკვნაზე.

"იმედი მაქვს, პარლამენტი გამოიყენებს დროს და გაითვალისწინებს გარკვეულ ასპექტებს, რათა საარჩევნო რეფორმა ეფექტურად განხორციელდეს" - განაცხადა ელჩმა.

მისი თქმით, ვენეციის კომისია არის მაღალი ავტორიტეტის მქონე კომისია, რომელიც ძალიან სერიოზულად უდგება თავის საქმეს.

"ვენეციის კომისია უაღრესად პატივსაცემი ორგანიზაციაა, რომელიც ძალიან სერიოზულად ეკიდება თავის საქმეს. მნიშვნელოვანია, რომ პარლამენტმა ვენეციის კომისიას განსახილველად გაუგზავნა კანონპროექტი. ახლა მნიშვნელოვანია, პარლამენტმა ასახოს გუშინ წარმოდგენილი რეკომენდაციები. დასკვნაში მითითებულია, რომ კანონპროექტში ძირითადი ასპექტები არ იყო შეტანილი და მათი ჩასმა აუცილებელია. გულწრფელად ვიმედოვნებ, რომ პარლამენტი გამოიყენებს ამ სესიის დარჩენილ რამდენიმე დღეს და შეიტანს იმ ძირითად რეკომენდაციებს, რომლებიც ვენეციის კომისიამ წარმოადგინა, მათთან ერთად ასახავს იმ მნიშნელოვან საარჩევნო რეფორმასთან დაკავშირებულ რეკომენდაციებს, რომელიც ვენეციის კომისიამ და ODIHR-მა სხვადასხვა პერიოდებში გამოაქვეყნა. ეს არის ის, რაც მოსახლეობას სჭირდება - როდესაც ოქტომბერში საარჩევნო უბნებზე მივლენ, უნდა დაინახონ, რომ მათი საარჩევნო სისტემა მნიშვნელოვნად გაუმჯობესებულია, ისე რომ, მათ ჰქონდეთ სრული რწმენა არჩევნების შედეგებთან დაკავშირებით“, - განაცხადა კელი დეგნანმა.

ეუთო/ოდირმა და ვენეციის კომისიამ საარჩევნო კოდექსში შესატანი ცვლილებების შესწორებულ პროექტთან დაკავშირებით ერთობლივი დასკვნა გამოაქვეყნეს.