ეკონომიკა
Chevron, Shell და NewMed კვიპროსზე $4 მილიარდის ინვესტიციას განახორციელებენ
კვიპროსის ექსკლუზიურ ეკონომიკურ ზონაში (EEZ) აფროდიტეს გაზის საბადოს განვითარება გახდა მთავარი პროექტი, რომელიც როგორც ადგილობრივ ხელისუფლების, ასევე, საერთაშორისო ენერგეტიკული კომპანიების ყურადღებას იპყრობს. ეს საბადო არამხოლოდ კვიპროსისთვის არის მნიშვნელოვანი, არამედ, მთელი აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვის რეგიონისთვის, სადაც ენერგორესურსების სფეროში მზარდი კონკურენციაა. კვიპროსისთვის, აფროდიტეს პროექტი, სავარაუდოდ, მნიშვნელოვნად გაზრდის შემოსავლებს და გააძლიერებს ქვეყნის გეოპოლიტიკურ გავლენას რეგიონის ენერგეტიკულ ლანდშაფტში. აზერბაიჯანული მედიის ცნობით, ცოტა ხნის წინ, ნავთობისა და გაზის წამყვანი კომპანიების კონსორციუმმა ახალი განვითარების გეგმები წამოაყენა, რაც დაახლოებით, 4 მილიარდი დოლარის ღირებულების ფართომასშტაბიანი პროექტის განხორციელების მიმართულებით მათ დიდ ამბიციებს ასახავს. კვიპროსის EEZ-ის მე-12 ბლოკის მმართველმა კონსორციუმმა კვიპროსის მთავრობას საბადოს განახლებული განვითარების გეგმა წარუდგინა. პროექტის ჯამური ღირებულება დაახლოებით 4 მილიარდ დოლარად არის შეფასებული. ეს შეფასება ყველა საჭირო ტექნიკური და ეკონომიკური კვლევის დასრულებას უსწრებს წინ. კონსორციუმმა, რომელიც მოიცავს Chevron-ს აშშ-დან, Shell-ს დიდი ბრიტანეთიდან და NewMed Energy-ს ისრაელიდან (ყოფილი Delek Drilling), კვიპროსის ხელისუფლებას მათი განზრახვის შესახებ აცნობა - მათ სურთ, ააშენონ დამოუკიდებელი მცურავი საწარმოო ობიექტი EEZ-ში. ამ ობიექტს დღეში 22 მილიონ კუბურ მეტრზე მეტი ბუნებრივი აირის მოპოვება შეუძლია. შემდეგ გაზი ექსპორტზე გავა ეგვიპტის გაზის ქსელში, რაც მას გლობალურ ბაზრებზე მიღწევის საშუალებას მისცემს. ოფშორული პლატფორმის გამოყენება და ეგვიპტის გაზის სისტემასთან მისი ინტეგრაცია ხელს უწყობს ლოგისტიკის ოპტიმიზაციას და ტრანსპორტირების ხარჯების შემცირებას, რაც პროექტს უფრო მიმზიდველს ხდის ინვესტორებისთვის და გლობალური ენერგეტიკული ბაზრის მოთამაშეებისთვის. საბადოს ინფრასტრუქტურა მოიცავს ფიქსირებულ პლატფორმას, ოთხ ჭას და ორ მილსადენს გაზის ტრანსპორტირებისთვის. ბუნებრივი აირი აფროდიტეს საბადოდან მიეწოდება ისრაელს, იორდანიასა და ეგვიპტეს. პროექტის მომავალი წარმატება დამოკიდებულია კონსორციუმის უნარზე, დააკმაყოფილოს კვიპროსის მთავრობის მოთხოვნები და დროულად დაასრულოს განვითარების ყველა ეტაპი. თუ პროექტი წარმატებით განხორციელდება, შესაძლოა, მან გადამწყვეტი როლი შეასრულოს რეგიონისთვის ენერგეტიკის უზრუნველყოფაში და მნიშვნელოვნად შეუწყოს ხელი კვიპროსის ეკონომიკურ ზრდას. საერთო ჯამში, კონსორციუმის ახალი გეგმა სთავაზობს დიდ პოტენციალს რეგიონში ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურის განვითარებისთვის, მაგრამ ის ასევე წარმოადგენს გამოწვევებს კონტრაქტის ვალდებულებების შესრულებასთან და საჭირო სამუშაოს დროულად შესრულებასთან. კვიპროსისთვის ეს არ არის მხოლოდ ეკონომიკური მოგება; ეს არის აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვის ენერგეტიკული ბაზრის მთავარი მოთამაშის პოზიციის გამყარების შანსი.
აზერბაიჯანი ხორვატიაში ბუნებრივი აირის ექსპორტს იწყებს
აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სახელმწიფო ნავთობკომპანიამ (SOCAR) ხორვატიისთვის ბუნებრივი აირის მიწოდება 2024 წლის პირველ სექტემბერს დაიწყო. იუწყება Trend „სოკარზე“ დაყრდნობით. კომპანიაში აცხადებენ, რომ „ეს მნიშვნელოვანი ეტაპი აზერბაიჯანისა და ხორვატიის მთავრობებს შორის წარმატებული თანამშრომლობის შედეგია.“ „ზამთრის სეზონის წინ, ხორვატიისთვის აზერბაიჯანული გაზის მიწოდება კიდევ უფრო ამყარებს აზერბაიჯანის, როგორც ევროპისთვის სანდო პარტნიორისა და გაზის მიმწოდებლის პოზიციას,“ - აცხადებენ კომპანიაში. აზერბაიჯანმა სლოვენიისთვის გაზის მიწოდება დაიწყო
მწვანე ენერგეტიკული დერეფანი: აზერბაიჯანმა, საქართველომ, რუმინეთმა და უნგრეთმა ერთობლივი საწარმო დააფუძნეს
აზერბაიჯანმა, საქართველომ, რუმინეთმა და უნგრეთმა მწვანე ენერგეტიკული დერეფნის შესახებ ერთობლივი საწარმო დააარსეს. ამის შესახებ აზერბაიჯანის ენერგეტიკის მინისტრი პარვიზ შაჰბაზოვი აცხადებს. „აზერბაიჯანის, საქართველოს, რუმინეთსა და უნგრეთს შორის მწვანე ენერგეტიკული დერეფნის შექმნის თაობაზე ბუქარესტის შეხვედრა მნიშვნელოვანი შედეგებით დასრულდა - მივედით ერთობლივი საწარმოს შექმნამდე. შევთანხმდით, რომ ენერგეტიკული კომპანიის JV-Green Energy Corridor-ის ხელმძღვანელობა, როგორც ტექნიკურ-ეკონომიკური კვლევის განხორციელებაზე პასუხისმგებელი უწყება, დაფუძნებული უნდა იყოს როტაციაზე - ასევე შევთანხმდით სამოქმედო გეგმის შემუშავებაზე, რათა დაჩქარდეს პროცესები მომდევნო შეხვედრამდე,“ – განაცხადა მინისტრმა. შაჰბაზოვმა აღნიშნა, რომ მხარეები ასევე შეთანხმდნენ, რომ ტექნიკურ-ეკონომიკური კვლევა მოიცავდეს ოპტიკურ-ბოჭკოვან საკაბელო ხაზთან დაკავშირებულ ამოცანებს და ბულგარეთის ინტეგრაციის საკითხებს. თავის მხრივ, საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით, მინისტერიალი საქართველოს, აზერბაიჯანის, რუმინეთის და უნგრეთის მონაწილეობით უკვე მერვედ გაიმართა და მის ფარგლებში პროექტის მონაწილე მხარეთა მიერ ხელი მოეწერა შეთახმებას ენერგეტიკულ კომპანიებს შორის ერთობლივი საწარმოს დაფუძნების თაობაზე. „ევროკავშირთან ინტეგრაციის პროცესში შავი ზღვის წყალქვეშა ელექტრო კაბელის პროექტს ჩვენთვის განსაკუთრებული დატვირთვა აქვს. ოთხი ქვეყანა გაერთიანდა იმისთვის, რომ ეს ამბიციური პროექტი განვახორციელოთ - ის ხელს შეუწყობს ევროპის, და არამარტო ევროპის, არამედ, სამხრეთ კავკასიის და მთლიანად რეგიონის ენერგოუსაფრთხოებას,“ - განაცხადა საქართველოს პირველმა ვიცე-პრემიერმა, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრმა ბუქარესტში „მწვანე ენერგიის განვითარებისა და გადაცემის სფეროში სტრატეგიული პარტნიორობის თაობაზე“ შეთანხმების ფარგლებში გამართული მინისტერიალის შემაჯამებელ პრესკონფერენციაზე. მიმდინარე მინისტერიალზე ასევე იტალიურმა საკონსულტაციო კომპანია CESI-მა პრეზენტაცია გამართა მწვანე ენერგიის დერეფნის ფარგლებში ჩატარებული ტექნიკურ-ეკონომიკური კვლევის შესახებ. როგორც ლევან დავითაშვილმა აღნიშნა, ეს არის მნიშვნელოვანი ეტაპი მდგრადი და უსაფრთხო ენერგეტიკული მომავლისკენ. „ევროკავშირის მიზნების ფარგლებში ჩვენ უნდა ვისწრაფოდეთ მომავალში განახლებად ენერგიაზე გადასვლისკენ, მწვანე ენერგიაზე გადასვლა არამხოლოდ ევროკავშირის წევრი ქვეყნებისთვისაა დღის წესრიგის უმნიშვნელოვანესი საკითხი, არამედ, საქართველოსთვისაც, ვინაიდან ჩვენ კანდიდატი ქვეყანა ვართ და ამ პროექტში მონაწილეობას უდიდეს მნიშვნელობას ვანიჭებთ. ვფიქრობ, შეხვედრა ძალიან პროდუქტიული იყო, ერთობლივი საწარმო დააჩქარებს უკვე არსებული ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვალდებულებების შესრულებას. ასევე სიმბოლურია, რომ საწარმო დაფუძნდება ბუქარესტში, რადგან რუმინეთი უმნიშვნელოვანესს როლს ასრულებს ამ პროექტის ფარგლებში,“ - აღნიშნა პირველმა ვიცე-პრემიერმა. ლევან დავითაშვილმა აღნიშნა, რომ ამ პროექტს ნამდვილად შეუძლია, ხელი შეუწყოს ევროპის ენერგოუსაფრთხოებას. ამასთან, მისი თქმით, თავისუფალი ბაზრებისთვის, მათ შორის ევროკავშირისთვის უაღრესად მნიშვნელოვანია ინფრასტრუქტურული, მათ შორის, ენერგეტიკის სფეროს განვითარება, რაშიც შავი ზღვის წყალქვეშა ელექტრო კაბელის პროექტს დიდი წვლილის შეტანა შეუძლია. „განსაკუთრებული მნიშვნელობა ამ პროექტს იმიტომ ენიჭება, რომ ჩვენ არ გვაქვს პირდაპირი სახმელეთო საზღვარი ევროკავშირთან და მხოლოდ შავი ზღვა გვაკავშირებს. სამხრეთ კავკასიიდან ხელმისაწვდომ ფასად, საიმედო და უსაფრთხო ენერგიაზე წვდომა უაღრესად მნიშვნელოვანია. აღსანიშნავია, რომ სამხრეთ კავკასიაში, კერძოდ, საქართველოსა და აზერბაიჯანში შთამბეჭდავი მუშაობა მიდის განახლებადი ენერგიების განვითარების მიმართულებით. ჩვენ ვახორციელებთ ახალ პროექტებს - ჰიდროელექტროსადგურების, ასევე მზისა და ქარის სადგურების მიმართულებით. ერთად ჩვენ შევძლებთ, ვიყოთ ევროკავშირისთვის მწვანე ენერგიის საიმედო მიმწოდებლები და დარწმუნებულო ვარ, რომ საქართველოსა და ევროკავშირს შორის ამ კუთხით თანამშრომლობა გრძელვადიანი იქნება,“ - აღნიშნა ლევან დავითაშვილმა ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით. 2022 წლის 17 დეკემბერს აზერბაიჯანმა, საქართველომ, რუმინეთმა და უნგრეთმა შავი ზღვის გავლით ელექტროენერგიის გადამცემი წყალქვეშა კაბელის პროექტს მოაწერეს ხელი.
მედია: თბილისის მშრალ პორტში ინვესტირებით, AD Ports Group-ი შუა დერეფანს აძლიერებს
AD Ports Group-მა თბილისის მშრალი პორტის 60-პროცენტიანი წილის დიდი ნაწილის უზრუნველყოფა ოფიციალურად დაასრულა, იტყობინება Trend. კომპანიის განცხადებით, ეს სტრატეგიული ნაბიჯი აძლიერებს ჯგუფის გავლენას შუა დერეფანში, რომელიც აზიას ევროპასთან აკავშირებს. AD Ports Group-ის რეგიონულმა აღმასრულებელმა დირექტორმა აბდულაზიზ ზაიდ ალშამსიმ განაცხადა, რომ „თბილისის მშრალი პორტის შესყიდვის დასრულება ხაზს უსვამს მათ ვალდებულებას გლობალური მიწოდების ჯაჭვების გაძლიერებისკენ. „ჩვენ ვაღიარებთ შუა დერეფნის მზარდ მნიშვნელობას გლობალურ ვაჭრობაში და სრულად ვართ მოწადინებული ამ მნიშვნელოვანი ლოგისტიკური ცენტრის წარმატებული ფუნქციონირებისთვის. ეს ინვესტიცია აძლიერებს კავშირს დასავლეთ აზიასა და აღმოსავლეთ ევროპას შორის, რაც AD Ports Group-ს გლობალური ვაჭრობის წინა პლანზე აყენებს. ის ემთხვევა ჩვენი ხელმძღვანელობის ხედვას ეკონომიკური ზრდის წინსვლის, სამუშაო ადგილების შექმნისა და ორმხრივი სარგებელის შესახებ,“ აღნიშნა ალშამსიმ. თბილისში მშრალი პორტი აშენდება, რომლის პირველი ფაზის დასრულება მიმდინარე წლის შემოდგომაზე იგეგმება. არაბთა გაერთიანებულ საამიროებში თბილისის მშრალი პორტის შესახებ მემორანდუმი მარტში გაფორმდა. პროექტს ქართველ პარტნიორ შპს „თბილისი დრაი პორტთან“ ერთად არაბული კორპორაცია ADP განახორციელებს. ხელმოწერაზე აღინიშნა, რომ თბილისის მშრალი პორტი ითვალისწინებს ინტეგრირებული საპორტო-ლოგისტიკური ობიექტების განვითარებას, რომლებიც არ მხოლოდ საქართველოს, არამედ, უფრო ფართო რეგიონს მოემსახურება. კერძოდ, პროექტი მოიცავს საკონტეინერო ეზოებს, რომელთა წლიური გამტარუნარიანობა იქნება დაახლოებით 200,000 TEU და საბაჟო-სასაწყობე მეურნეობას (A და B კლასის საწყობები საერთო ფართით 12,300 მ2). ხელმოწერაზე აღინიშნა, რომ პროექტი ხელს შეუწყობს საქართველოზე გამავალი შუა დერეფნის პოპულარიზებას და სტიმულს მისცემს სხვა ინვესტორებსაც, რათა საქართველოს ტრანსპორტისა და ლოგისტიკის სექტორში ინვესტირებით დაინტერესდნენ. არქიტექტურის სამსახურის ვებგვერდზე არსებული ინფორმაციით, მშრალი პორტი თბილისში ქინძმარაულის ქუჩაზე, 195 252 კვ.მ-ზე მოეწყობა. „თბილისის მშრალი პორტის დაგეგმვის ძირითად საქმიანობას წარმოადგენს ლოჯისტიკური ჰაბის ინფრასტრუქტურის მოწყობა და მისი ოპერირება. კერძოდ, კონცეფცია დაფუძნებულია მსოფლიოში გავრცელებული ე.წ მშრალი პორტის პრინციპზე, რაც გულისხმობს ფოთისა და ბათუმის საზღვაო პორტებში შემოსული ძირითადად კონტეინერიზებული ტვირთის რკინიგზით ტრანსპორტირებას თბილისის მშრალ პორტში, სადაც შესაძლებელი იქნება სხვადასხვა სატრანსპორტო ოპერაციის ერთ ადგილზე განხორციელება (დაცლა, დატვირთვა, დასაწყობება, ალტერნატიულ სატრანსპორტო საშუალებაზე გადატვირთვა და სხვა). მშრალი პორტის მიზანია, მოსახერხებელი და ხარჯ-ეფექტიანი გადაზიდვისა და ერთ ადგილზე მრავალ-პროფილური მომსახურების შეთავაზება. ასევე მნიშვნელოვანია რომ, საკონტეინერო ტვირთების ნაწილის რკინიგზაზე გადანაცვლებით განიტვირთება მაგისტრალური გზები, რაც თავის მხრივ შეამცირებს გარემოზე ავტოტრანსპორტით გამოწვეულ ნეგატიურ ზეგავლენას,“ - ნათქვამია განმარტებით ბარათში.
საერთაშორისო კვლევამ „შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტი“ პერსპექტიულად მიიჩნია - სამინისტრო
„შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტი“ პერსპექტიულია და ტექნიკურ-ეკონომიკურად-განხორციელებადი, – წერია კვლევაში, რომელიც, სახელმწიფო კომპანიის, „საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემის“ დაკვეთით, მსოფლიო ბანკის დაფინანსებითა და საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს მხარდაჭერით, იტალიურმა საკონსულტაციო კომპანიამ, CESI-მ მოამზადა. ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით, ტექნიკურ-ეკონომიკური კვლევა ხსენებული პროექტის პრაქტიკული განხორციელების შესაძლებლობების და საუკეთესო გზების გამოვლენის მიზნით მომზადდა. „შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტი“ ითვალისწინებს მაღალი ძაბვის წყალქვეშა გადამცემი ქსელის მოწყობას, რომელმაც ერთმანეთთან უნდა დააკავშიროს საქართველოსა და ევროპის ელექტროენერგეტიკული სისტემები. პროექტის განხორციელება ხელს შეუწყობს ევროპისა და კავკასიის რეგიონის ენერგეტიკული უსაფრთხოების განმტკიცებას, განახლებადი ენერგიის სექტორის განვითარებას და გაზრდის სატრანზიტო შესაძლებლობებს მითითებულ რეგიონებს შორის. კვლევის ფარგლებში განისაზღვრა კაბელის ოპტიმალური შესაძლებლობები, განხორციელდა პროექტის მშენებლობის ღირებულების შეფასება და ეკონომიკური ანალიზი. ასევე დადგინდა კაბელის სახმელეთო და საზღვაო ნაწილების წინასწარი მარშრუტი, შემუშავდა პროექტის განხორციელების გეგმის და შესყიდვების სტრატეგია. პროექტის მარშრუტისათვის ასევე მოხდა ბუნებრივი გარემოსა და სოციალური საკითხების შესწავლა, საქართველოსა და რუმინეთისთვის მომზადდა გარემოსდაცვითი და სოციალური საკითხების სკრინინგის და სკოპინგის ანგარიშები. ასევე, შემუშავდა ზღვის ფსკერის გეოტექნიკური, გეოფიზიკური, ეკოლოგიური და არქეოლოგიური კვლევების ჩასატარებლად საჭირო სამუშაოთა აღწერილობა და მომზადდა სატენდერო ტექნიკური დავალების დოკუმენტი. პროექტის ტექნიკურ-ეკონომიკური კვლევა 2022 წლიდან ხორციელდებოდა. ასევე, მომზადდება გარემოსა და სოციალური ზემოქმედების და ზღვის ფსკერის კვლევები, რომელთა განხორციელება 2025-2026 წლებშია დაგეგმილი. აღსანიშნავია, რომ 2022 წლის 17 დეკემბერს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის, საქართველოს, რუმინეთისა და უნგრეთის მთავრობებს შორის ხელი მოეწერა შეთანხმებას სტრატეგიული პარტნიორობის შესახებ მწვანე ენერგიის განვითარებისა და გადაცემის სფეროში, რაც მნიშვნელოვანად უწყობს ხელს რეგიონული ურთიერთობებისა და თანამშრომლობის გაღრმავებას. შეთანხმების ფარგლებში უკვე შედგა რამდენიმე მინისტერიალი, სადაც განიხილეს შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტის განვითარებასთან დაკავშირებული საკითხი და მიღებულ იქნა გადაწყვეტილება მონაწილე ქვეყნების მიერ ერთობილი შვილობილი საწარმოს დაფუძნების შესახებ, რომლის საშუალებითაც გაგრძელდება აღნიშნული პროექტის განვითარება. ამ პროექტის განვითარებით საქართველო, როგორც კანდიდატი ქვეყანა, გააძლიერებს თავის პოზიციას, როგორც ევროკავშირის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვანი და სანდო პარტნიორი სახელმწიფო. შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტი საქართველოს დამატებით „ახალ ევროპულ დანიშნულებას“ მისცემს და მნიშვნელოვნად გაზრდის ჩვენი ქვეყნის როლს ევროპის ენერგეტიკული უსაფრთხოების უზრუნველყოფის მიმართულებით,“ – ნათქვამია გავრცელებულ ინფორმაციაში. მსოფლიო ბანკმა საქართველოსთვის შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტისთვის $35 მილიონის ინვესტიცია დაამტკიცა
უზბეკეთმა 2030 წლიდან, შესაძლებელია, ჭარბი ელექტროენერგია ევროპაში ექსპორტზე გაიტანოს
უზბეკეთის ენერგეტიკის მინისტრმა ჟურაბეკ მირზამახმუდოვმა განაცხადა, რომ უზბეკეთი თავისი ჭარბი ელექტროენერგიის ექსპორტს ევროპაში 2030 წლიდან შეძლებს, თუ ყაზახეთი-უზბეკეთი-აზერბაიჯანი კასპიის ზღვის ფსკერზე კაბელის გაყვანის პროექტს განახორციელებენ. „ამ წლის ბოლომდე ჩვენ განახლებადი წყაროებიდან მიღებული ენერგიის ჯამურ სიმძლავრეს - 4 გვტ-ზე მეტს მივაღწევთ, 2030 წლისთვის ეს მაჩვენებელი 20 გვტ-ზე მეტი იქნება, საიდანაც ორიდან ხუთ გიგავატამდე წავა ექსპორტზე ევროპაში“, - განაცხადა მინისტრმა. ექსპორტის ზუსტი მოცულობა დამოკიდებული იქნება ელექტროენერგიის გადაცემის სისტემის სიმძლავრეზე და ევროპელი მყიდველების საჭიროებებზე. უზბეკეთიდან ელექტროენერგია ყაზახეთის გავლით - ცენტრალური აზიის საერთო ელექტროენერგეტიკული სისტემის საშუალებით გავა, შემდეგ ღრმა წყლის კაბელით კასპიის ზღვის ფსკერზე აზერბაიჯანამდე, იქედან - საქართველოში და შემდგომში შავი ზღვის ფსკერზე რუმინეთში, უნგრეთსა და ბულგარეთში.
რუმინეთი და სერბეთი გაზის ინტერკონექტორის მშენებლობას იწყებენ
მოკრინის კვანძთან, BRUA-ს მილსადენთან (Petrovaselo east of Timișoara in Romania) დაკავშირებით, სერბეთი ბუნებრივი აირით მომარაგების კიდევ ერთ წყაროს მიიღებს. რუმინეთმა და სერბეთმა გაზის ინტერკონექტორის მშენებლობის პროექტთან დაკავშირებით ურთიერთგაგების მემორანდუმს ხელი მოაწერეს. ღონისძიებას რუმინეთის ენერგეტიკის მინისტრი სებასტიან ბურდუჯა და სერბეთის ენერგეტიკის მინისტრი დუბრავკა ჯედოვიჩ ჰანდანოვიჩი ესწრებოდნენ. ორმხრივი გაზსადენი სერბეთში 13 კილომეტრი და რუმინეთში 86 კილომეტრი, მისი სიმძლავრე კი, წელიწადში 1,6 მილიარდი კუბური მეტრი იქნება. სერბული მონაკვეთი 2027 წლისთვის დასრულდება. რუმინეთი და სერბეთი ფაქტობრივი მშენებლობის დაწყებას მომავალ წელს აპირებენ. ეს პროექტი მთავარ ნაბიჯად განიხილება ორივე ქვეყნის ენერგეტიკული უსაფრთხოების განმტკიცებისა და ბაზრების რეგიონული ინტეგრაციის მიმართულებით, მიწოდების მარშრუტების დივერსიფიკაციის გზით. „დღეს რუმინეთმა და სერბეთმა გადადგეს მნიშვნელოვანი ნაბიჯი ბუნებრივი აირის სატრანსპორტო სისტემების ურთიერთდაკავშირებისთვის. მემორანდუმი არის საფუძველი, რომ ორივე ქვეყანა დაიწყებს BRUA-Mokrin-ში ინვესტიციას. ამავდროულად, ჩვენ მჭიდროდ ვმუშაობთ ელექტროენერგიის ურთიერთკავშირების დასაჩქარებლად,“ განაცხადა ენერგეტიკის მინისტრმა სებასტიან ბურდუჯამ. მისივე თქმით, ენერგეტიკული უსაფრთხოება, ენერგეტიკული სისტემების დეინსულარიზაცია და მიწოდების წყაროების დივერსიფიკაცია - ასევე, რუმინეთის პოზიციონირება, როგორც რეგიონული ლიდერის ენერგეტიკულ სექტორში და გეოპოლიტიკური სტაბილურობის გარანტის ფუნქცია, უმნიშვნელოვანესია. „ეს კომბინირებული ელემენტები, ისევე როგორც თავად ინვესტიცია ინფრასტრუქტურაში, ქმნის ნდობას და ხელს უწყობს ეკონომიკურ ზრდას, სამუშაო ადგილების შექმნას და მთელი რეგიონის განვითარებას,“ აღნიშნა მინისტრმა. თავის მხრივ, ჯედოვიჩ ჰანდანოვიჩმა გამოაცხადა ენერგეტიკის სფეროში ორმხრივი თანამშრომლობის მორიგი ეტაპის დასაწყისი და აღნიშბა, რომ ის ხუთ ათწლეულზე მეტ ხანს გაგრძელდა. „სერბეთი ხდება შეუცვლელი სატრანზიტო ქვეყანა და მნიშვნელოვანი პარტნიორი ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების ენერგეტიკული უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად, როდესაც საქმე ეხება გაზის მიწოდებას,“ აღნიშნა მინისტრმა. მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ რუმინეთი ასევე ხელს უწყობს ე.წ. ვერტიკალური გაზის დერეფანს. ინიციატივა საბერძნეთის, ბულგარეთის, რუმინეთის, უნგრეთის, სლოვაკეთის, მოლდოვისა და უკრაინის დაკავშირებას ითვალისწინებს.
ყაზახეთი აზერბაიჯანს და ცენტრალური აზიის ქვეყნებს, გაზის სექტორში პროექტების ერთობლივად განხორციელებას სთავაზობს
ყაზახეთი აზერბაიჯანთან და ცენტრალური აზიის რეგიონის სხვა ქვეყნებთან, გაზის სექტორში თანამშრომლობის გაფართოების მომხრეა, განაცხადა ენერგეტიკის მინისტრმა ალმასადამ სატკალიევმა ასტანაში. შესაბამის ინფორმაციას აზერბაიჯანული მედია ყაზახეთის რესპუბლიკის ენერგეტიკის სამინისტროზე დაყრდნობით ავრცელებს. ცენტრალური აზიის ქვეყნების ენერგეტიკის მინისტრების პირველ შეხვედრაზე გამოსვლისას მან აღნიშნა, რომ ყაზახეთი მწვანე ენერგიის განვითარებისა და გადაცემის სფეროში, აზერბაიჯანთან და უზბეკეთთან იწყებს გლობალური პროექტის განხორციელებას. გარდა ამისა, ქვეყანა ასევე აქტიურად განიხილავს ფართომასშტაბიანი ჰიდროელექტროსადგურის Kambarata HPP-1-ის მშენებლობას ყირგიზეთთან და უზბეკეთთან. „ამ კუთხით, მე გამოვდივარ შეთავაზებით, რომ განიხილებოდეს მსგავსი პროექტების განხორციელების შესაძლებლობა რეგიონის სახელმწიფოებთან, კერძოდ, გაზის ინდუსტრიაში,“ - აღნიშნა მან. მისივე თქმით, დღეს ცენტრალური აზიის ქვეყნების წინაშე მდგარი გამოწვევებია ენერგომომარაგების სტაბილურობის გლობალური დარღვევა, ნავთობისა და გაზის ფასების მერყეობა და სხვა ფაქტორები. „ენერგომომარაგების საიმედოობის უზრუნველსაყოფად აუცილებელია ამ გამოწვევების პროგნოზირებისა და მართვის მექანიზმების შემუშავება, ასევე ჩვენს ქვეყნებს შორის თანამშრომლობის გაძლიერება,“ - აღნიშნა სატკალიევმა. მან ასევე მოუწოდა კოლეგებს, გააძლიერონ თანამშრომლობა ენერგეტიკული ვაჭრობის შესაძლებლობების გაფართოების გზით.
შუა დერეფნის განვითარებაში ინვესტირება გაააუმჯობესებს სახმელეთო კავშირს ევროკავშირთან - ბორელი
ევროკავშირის უმაღლესმა წარმომადგენელმა საგარეო საქმეთა და უსაფრთხოების პოლიტიკის საკითხებში ჯოზეფ ბორელმა განაცხადა, რომ ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის (TITR, შუა დერეფნის) განვითარებაში ინვესტირება გააუმჯობესებს სახმელეთო კავშირს ევროკავშირთან. ამის შესახებ მან ყაზახეთის საგარეო საქმეთა მინისტრ მურატ ნურტლეუსთან შეხვედრის შემდეგ გამართულ პრესკონფერენციაზე განაცხადა. „დაკავშირებადობა კიდევ ერთი საკვანძო სიტყვაა. ეს ორმხრივი ინტერესის სფეროა. მომავალი ინვესტიციები გააძლიერებს სახმელეთო კავშირს ტრანსკასპიური სატრანსპორტო დერეფნის განვითარების მხარდაჭერით," - განაცხადა ბორელმა. მანვე აღნიშნა, რომ ჰორიზონტალური საავიაციო შეთანხმება, რომელიც თითქმის მზადაა, გაზრდის საჰაერო კავშირს ევროკავშირსა და ყაზახეთს შორის. „ჩემთვის ადვილი იქნება თქვენთან სტუმრობა და ევროპელებს კი მეტი საშუალება ექნებათ, რომ მოვიდნენ და მოინახულონ თქვენი ლამაზი ქვეყანა,“ - აღნიშნა უმაღლესმა წარმომადგენელმა. ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ტრანსკასპიის დერეფანში სტრატეგიული პროექტების „ხელშესახები წინსვლისთვის“, აშშ ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციებისთვის პოტენციურ სფეროებს აფასებს
საქსტატის მონაცემებით, ივნისში ქვეყნის ეკონომიკა 7,5%-ით გაიზარდა
საქსტატის 2024 წლის ივნისისთვის ეკონომიკური ზრდის შესახებ წინასწარი შეფასებით, 2024 წლის ივნისში, წინა წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, ქვეყნის ეკონომიკა 7,5 პროცენტით გაიზარდა. ივნისში მშპ-ს ზრდას ხელი შეუწყო შემდეგმა სფეროებმა: საფინანსო და სადაზღვევო საქმიანობები; მშენებლობა; ინფორმაცია და კომუნიკაცია; ტრანსპორტი და დასაწყობება; პროფესიული; სამეცნიერო და ტექნიკური საქმიანობები. საქსტატის ინფორმაციით, მიმდინარე წლის პირველ ექვს თვეში, გასული წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, მშპ 9%-ით გაიზარდა.
აზერბაიჯანმა სერბეთი მწვანე ენერგიის ტრანსპორტირების პროექტში მიიწვია
აზერბაიჯანმა სერბეთი მწვანე ენერგიის ტრანსპორტირების პროექტში მიიწვია. საუბარია „კასპია-შავი ზღვა-ევროპის მწვანე ენერგეტიკულ დერეფანზე.“ შესაბამისი განცხადება აზერბაიჯან-სერბეთის მთავრობათაშორისი კომისიის (ISC) აზერბაიჯანელმა თანათავმჯდომარემ საჰილ ბაბაევმა შეხვედრის შემდგომ პრესკონფერენციაზე გააკეთა. მანვე აღნიშნა, რომ ეს საკითხი ორმხრივი მოლაპარაკებების საკითხებს შორის იყო და რომ სერბეთის მონაწილეობა პროექტში ძალიან სასარგებლო იქნება. აზერბაიჯანის ენერგეტიკის მინისტრის მოადგილემ კამალ აბასოვმა აღნიშნა, რომ მწვანე ენერგეტიკული დერეფნის პროექტზე მუშაობა კარგად მიმდინარეობს და მასში ჯერჯერობით ოფიციალურად არიან ჩართულნი აზერბაიჯანის, საქართველოს, რუმინეთისა და უნგრეთის მთავრობები. „ამ პროექტზე შემდეგი შეხვედრა სექტემბერში ბუქარესტში გაიმართება და ერთობლივი საწარმო ოფიციალურად დაფუძნდება. ენერგეტიკული დერეფნის ტექნიკურ-ეკონომიკური შესწავლა წლის ბოლომდე დასრულდება,“ - განაცხადა აბასოვმა.
EBRD თბილისის წყლის ქსელის ინფრასტრუქტურას 40 მილიონი დოლარით დააფინანსებს
ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი (EBRD) 40 მილიონი აშშ დოლარის ინვესტიციას ახორციელებს თბილისის წყლის ქსელის ინფრასტრუქტურის დასაფინანსებლად. თანხა თბილისში წყლის ქსელის ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესებას მოხმარდება. პროექტი EBRD Green Cities-ის ფარგლებში ხორციელდება - ეს არის პროგრამა, რომელმაც უკვე დაუჭირა მხარი რვა პროექტს თბილისში, მწვანე ქალაქის სამოქმედო გეგმის მეშვეობით. დღეისათვის ბანკმა 5 მილიარდ ევროზე მეტი ინვესტიცია განახორციელა 299 პროექტში ფინანსურ, კორპორატიულ, ინფრასტრუქტურულ და ენერგეტიკულ სექტორებში, ამ ინვესტიციების 82 პროცენტი კი, კერძო სექტორზე მოდის.
საქართველოს ბაზარზე ჩინეთის სახელმწიფო ავიაკომპანია Air China შემოდის
საქართველოს ბაზარზე ჩინეთის სახელმწიფო ავიაკომპანია Air China შემოდის, რომელიც რეგულარული ფრენების შესრულებას შემოდგომიდან დაიწყებს. ავიაკომპანია თბილისი-ურუმჩის შორის ავიარეისებს კვირაში სამი სიხშირით შეასრულებს. ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით, „Air China-ს დელეგაცია ამ და სხვა სიახლეების შესახებ ინფორმაცია, დღეს, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის მოადგილეს მარიამ ქვრივიშვილს მიაწოდა. შეხვედრას ასევე დაესწრნენ საქართველოს სამოქალაქო ავიაციის დირექტორი გივი დავითაშვილი და საქართველოს აეროპორტების გაერთიანების ხელმძღვანელი ირაკლი ქარქაშაძე.“ მინისტრის მოადგილის განცხადებით, საქართველოსა და ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკას შორის სტრატეგიული თანამშრომლობის შესახებ ხელშეკრულების გაფორმებამ ძალიან დიდი სტიმული მისცა სავაჭრო - ეკონომიკური ურთიერთობების გაძლიერებას. მისი თქმით, ხელმოწერის შემდეგ ამოქმედდა უვიზო რეჟიმი, რამაც დამატებითი სტიმული მისცა მიმდინარე მოლაპარაკებებს ჩინეთის ავიაკომპანიებთან, Air China - სთან კი აღნიშნული პროცესის წარმატებით დასრულება დააჩქარა. „Air China-ს ხელმძღვანელებთან შევთანხმდით, რომ საერთო ძალისხმევით განვაგრძობთ საქართველოს ცნობადობის გაზრდას ჩინეთში, რათა გავზარდოთ ტურისტების რაოდენობა. იმედს გვაქვს, რომ გაიზრდება იმ ჩინური ქალაქების ჩამონათვალი, საიდანაც საქართველოში პირდაპირი ფრენები შესრულდება. მათ შორის, პეკინიდან და შანხაიდან,“ - აღნიშნა მარიამ ქვრივიშვილმა.
შუა დერეფნის გავლით ტვირთების გადაზიდვის მოცულობა 65%-ით გაიზარდა
ტრანსკასპიის საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტზე (TITR) ტვირთის გადაზიდვის მოცულობა 2024 წლის პირველ ნახევარში 65%-ით გაიზარდა. მაჩვენებელმა 2,1 მილიონ ტონას მიაღწია, იუწყება აზერბაიჯანული მედია ყაზახეთის მთავრობაზე დაყრდნობით. მანამდე ყაზახეთის ტრანსპორტის მინისტრის მოადგილემ სატჟან აბლალიევმა განაცხადა, რომ წელს TITR-ით ტრანსპორტირების მოცულობა 4,2 მლნ ტონამდეა დაგეგმილი. 2023 წელს TITR-ით ტვირთის გადაზიდვის მოცულობა 2022 წელთან შედარებით 65%-ით გაიზარდა და გადაზიდვებმა 2,7 მლნ ტონა შეადგინა. შუა დერეფანი ჩინეთის, ყაზახეთის, აზერბაიჯანის, საქართველოსა და თურქეთის გავლით, ევროპის ქვეყნებამდე ვრცელდება. ამ დერეფნის ნაწილია ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი. ტრანსკასპიის დერეფანში სტრატეგიული პროექტების „ხელშესახები წინსვლისთვის“, აშშ ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციებისთვის პოტენციურ სფეროებს აფასებს
ყაზახეთმა ხორბლის იმპორტის აკრძალვა წლის ბოლომდე გაახანგრძლივა
ყაზახეთის მთავრობამ ყველა სატრანსპორტო საშუალებით ხორბლის იმპორტის აკრძალვა 2024 წლის ბოლომდე გაახანგრძლივა. ამის შესახებ მთავრობის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში წერია. ყაზახეთმა რესპუბლიკაში ხორბლის იმპორტის დროებითი აკრძალვა თავდაპირველად, 2024 წლის 12 აპრილს შემოიღო. „სატრანსპორტო საშუალებებით ყაზახეთის ტერიტორიაზე ხორბლის შემოტანის აკრძალვა წლის ბოლომდე გაგრძელდა. კვლავ რჩება ქვეყანაში ხორბლის შემოტანის საფრთხე რუსეთის ფედერაციის საზღვრისპირა რეგიონებიდან სახმელეთო გზით. კომისიამ ასევე გაითვალისწინა მარცვლეულის მოსავლის პროგნოზები, რომელიც მოსალოდნელია ყაზახეთში გასულ წელთან შედარებით,“ ნათქვამია ინფორმაციაში.
აზერბაიჯანი ევროკავშირისთვის გაზის მიწოდების გასაძლიერებლად, სამხრეთ კავკასიური მილსადენის სიმძლავრეს აფართოებს - მედია
აზერბაიჯანი სამხრეთ კავკასიური მილსადენის (SCP) სიმძლავრის გაზრდაზე მუშაობს. აზერბაიჯანული მედიის ცნობით, ბაქოს სურს, ევროპაში გაზის ექსპორტის გაზრდის ამოცანა შეასრულოს. „2021 წელს ევროპას სულ 8,1 მილიარდი კუბური მეტრი გაზი მიეწოდება; 2027 წლის ბოლოსთვის ჩვენ გვინდა, მივაღწიოთ წლიურ ექსპორტს 16 მილიარდი კუბური მეტრამდე,“ განუცხადა Trend-ს წყარომ. შეგახსენებთ, აზერბაიჯანის პრეზიდენტ ილჰამ ალიევის თქმით, აზერბაიჯანის მიზანია ევროპაში აზერბაიჯანული გაზის ტრანსპორტირების გაორმაგება. ცნობისთვის, სამხრეთ კავკასიური მილსადენი (SCP) არის ბუნებრივი აირის მილსადენი, რომელიც ახდენს ბუნებრივი აირის ტრანსპორტირებას სანგაჩალის ტერმინალიდან (შეიქმნა შაჰდენიზის საბადოს ექსპლუატაციის პირველ ფაზაში) საქართველო–თურქეთის საზღვრამდე. SCP მილსადენი პარალელურად მიჰყვება ბაქო–თბილისი–ჯეიჰანის (BTC) ნედლი ნავთობის მილსადენს აზერბაიჯანსა და საქართველოში და გრძელდება თურქეთის ტერიტორიაზე, სადაც ის უერთდება თურქეთის ბუნებრივი გაზის გადამცემ სისტემას. სამშენებლო პროცესი დაიწყო 2004 წელს და დასრულდა 2006 წლის ბოლოს. მილსადენის სიგრძეა 690 კმ, დიამეტრი – 42’’, ხოლო სისტემის საპროექტო წარმადობა – 7მლრდ. კუბ. მ. (მილიარდი კუბური მეტრი წელიწადში). ბუნებრივი აირის მიწოდება თურქეთში დაიწყო 2006 წლის სექტემბერში. 2010 წელს SCP- ს დღიური გამტარიანობა იყო დაახლოებით 12.5 მილიონი კუბური მეტრი აირი, ანუ დაახლოებით 73,500 ბარელი ნავთობის ექვივალენტი დღეში. SCP–ს ადგილმდებარეობას ასახავს სურათი 1-1, სადაც SCP–ს აზერბაიჯანისა და საქართველოს მონაკვეთები აღნიშნულია წითლად, ხოლო თურქეთის გადამცემი სისტემა ქალაქ ერზერუმამდე – ლურჯად.
აზერბაიჯანი და ყაზახეთი ტრანსკასპიური ოპტიკურ-ბოჭკოვანი საკაბელო ხაზის გაყვანას დაიწყებენ
აზერბაიჯანსა და ყაზახეთს შორის ტრანსკასპიური ოპტიკურ-ბოჭკოვანი საკაბელო ხაზის მშენებლობის პრაქტიკული სამუშაო სავარაუდოდ, 2024 წელს დაიწყება. ამის შესახებ ყაზახეთის ელჩმა აზერბაიჯანში ალიმ ბაილმა განაცხადა. მისი თქმით, ამ დროისთვის კონტრაქტორი კომპანიის შერჩევა მიმდინარეობს. „პირველ რიგში საჭიროა კაბელის დამზადება, შემდეგ კასპიის ზღვაში ჩაყვანა და ფსკერზე ჩაშვება. პროექტის უმეტესი ნაწილი დასრულდება წელს და მომავალ წელს,“ - აღნიშნა ელჩმა. ტრანსკასპიური ოპტიკურ-ბოჭკოვანი საკაბელო ხაზის პროექტი, კასპიის ზღვის ფსკერზე, აზერბაიჯანსა და ცენტრალურ აზიის ქვეყნებს შორის მაღალსიჩქარიანი ოპტიკურ-ბოჭკოვანი საკაბელო ხაზების გაყვანას გულისხმობს. პროექტის მიზანია აზერბაიჯანის გავლით ევროპასა და აზიას შორის ციფრული აბრეშუმის გზის ჩამოყალიბება მაგისტრალური საკაბელო ხაზების გაყვანით, რაც კასპიის ზღვის ფსკერზე დიდი მოცულობის მონაცემების გადაცემის საშუალებას იძლევა.
ყაზახეთმა ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანით, 6 თვეში 700 000 ტონაზე მეტი ნავთობის ექსპორტი განახორციელა
2024 წლის პირველ ნახევარში აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის (BTC) მთავარი საექსპორტო მილსადენით 700 000 ტონაზე მეტი ყაზახური ნავთობის ტრანზიტი განხორციელდა, იუწყება KazMunayGaz-ი. კომპანიისვე ცნობით, KazMunayGaz-ის (KMG) დირექტორთა საბჭოს თავმჯდომარე ასხატ ხასენოვი აზერბაიჯანის სახელმწიფო ნავთობკომპანიის (SOCAR) პრეზიდენტს როვშან ნაჯაფს შეხვდა. „მხარეებმა თანამშრომლობის ძირითადი საკითხები განიხილეს. შეხვედრაზე საუბარი შეეხო ყაზახეთის ნავთობის სტაბილურ მიწოდებას. 2023 წელს აქტაუს პორტიდან 1,057 მილიონი ტონა ნავთობი გაიგზავნა, ხოლო 2024 წლის პირველ ნახევარში ეს მაჩვენებელი 700 000 ტონაზე მეტი იყო,“ - ნათქვამია ინფორმაციაში. ხასენოვმა აღნიშნა, რომ KazMunayGaz-ის მიზანია ექსპორტის კიდევ უფრო გაზრდა. ამჟამად KazMunayGaz პარტნიორებთან ერთად სწავლობს ყაზახეთის ნავთობის მიწოდების გაზრდის შესაძლებლობებს ტრანსკასპიის მარშრუტზე. მან იმედი გამოთქვა, რომ ორი კომპანიის ერთობლივი ინიციატივები წარმატებით განხორციელდება.
რუმინეთი, კასპია-შავი ზღვის სატრანსპორტო დერეფნის პროექტზე შეხვედრის ორგანიზებას, სექტემბრისთვის გეგმავს - მედია
2024 წლის სექტემბერში, რუმინეთი, ბუქარესტში, აზერბაიჯანის, რუმინეთის, საქართველოსა და თურქმენეთის საგარეო საქმეთა მინისტრებსა და ტრანსპორტის მინისტრებს შორის შეხვედრას უმასპინძლებს. ინფორმაციას აზერბაიჯანული მედია ავრცელებს. შეკრება კასპიის ზღვა-შავი ზღვის სატრანსპორტო დერეფნის ახალ პროექტს უკავშირდება. დღეს ცნობილი გახდა, რომ თურქმენეთმა დაადასტურა თავისი განზრახვა, ხელი მოაწეროს ხელშეკრულებას კასპია ზღვა-შავი ზღვის საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის შექმნის შესახებ. საქართველო, აზერბაიჯანი, თურქმენეთი და რუმინეთი კასპია-შავი ზღვის სატრანსპორტო მარშრუტის შექმნის შეთანხმებას გააფორმებენ - მედია
საქართველო, აზერბაიჯანი, თურქმენეთი და რუმინეთი კასპია-შავი ზღვის სატრანსპორტო მარშრუტის შექმნის შეთანხმებას გააფორმებენ - მედია
თურქმენეთმა დაადასტურა თავისი განზრახვა, ხელი მოაწეროს ხელშეკრულებას კასპია ზღვა-შავი ზღვის საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის შექმნის შესახებ. ეს ინფორმაცია თურქმენეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილის აჰმედ გურბანოვის შეხვედრას მოჰყვა რუმინეთის ტრანსპორტისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს სახელმწიფო მდივანთან ადრიან გეორგე ფოგისთან. ინფორმაციას აზერბაიჯანული Trend-ი ავრცელებს. შეხვედრის მონაწილეებმა დაადასტურეს თავიანთი განზრახვა, მოემზადონ 2024 წელს ბუქარესტში ოთხმხრივი (თურქმენეთი-აზერბაიჯანი-საქართველო-რუმინეთი) მთავრობათაშორისი შეთანხმების ხელმოწერისთვის კასპია ზღვა-შავი ზღვა საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის შექმნის შესახებ. ამავდროულად, მხარეებმა განიხილეს ტრანსპორტის სფეროში ორმხრივი სამუშაო ჯგუფების საქმიანობის კონტექსტში ადრე მიღწეული შეთანხმებების განხორციელება, ასევე, სატრანზიტო-სატრანსპორტო სფეროში ორმხრივად მომგებიანი თანამშრომლობის პერსპექტივები, მათ შორის, გლობალური კარიბჭის ინიციატივის ფარგლებში. (Global Gateway) ინიციატივა მიზნად ისახავს 300 მილიარდ ევრომდე ინვესტიციის მობილიზებას 2021 წლიდან 2027 წლამდე პერიოდში. ცნობისთვის, კასპია-შავი ზღვის სატრანსპორტო მარშრუტი, რომელიც მოიცავს რუმინეთს, საქართველოს, აზერბაიჯანსა და თურქმენეთს, მნიშვნელოვან სარგებელს მოუტანს რეგიონს. ეს მარშრუტი აძლიერებს ვაჭრობას ევროპასა და აზიას შორის, რაც ხელს უწყობს საქონლის გადაადგილებას შავ ზღვასა და კასპიის ზღვას შორის საზღვაო, სარკინიგზო და საავტომობილო ტრანსპორტის კომბინაციით. ტრანსპორტირების ხარჯების მოსალოდნელი შემცირება და მიწოდების დრო დერეფანს უფრო ეფექტიანს და ეკონომიურს გახდის. შავი ზღვა-კასპიის ზღვის საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის ინიცირება 2018 წელს მოხდა. 2018 წლის 24-25 ოქტომბერს აშხაბადში კასპიის ზღვა-შავი ზღვის სატრანსპორტო დერეფნის თაობაზე ექსპერტთა შეხვედრა გაიმართა, რომელშიც აღნიშნული ქვეყნების წარმომადგენლები მონაწილეობდნენ. 2019 წლის მარტში, საქართველოს, რუმინეთის, აზერბაიჯანისა და თურქმენეთის საგარეო საქმეთა მინისტრებმა ხელი მოაწერეს ბუქარესტის დეკლარაციას კასპიის ზღვა – შავი ზღვის სატრანსპორტო დერეფნის განვითარების თაობაზე. საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს ინფორმაციით, ოთხი ქვეყნის საგარეო უწყების ხელმძღვანელებმა დააფიქსირეს მათი სახელმწიფოების პოლიტიკური ნება რეგიონში ახალი სატრანსპორტო დერეფნების განვითარების თაობაზე. დეკლარაციის ხელმოწერისას მინისტრებმა ხაზი გაუსვეს აღნიშნული მარშრუტის მნიშვნელობას დასავლეთისა და აღმოსავლეთის დამაკავშირებელ სატრანზიტო სქემაში და აღნიშნეს, რომ ცენტრალური აზიის ევროპასთან დაკავშირება ორი ზღვის მეშვეობით ყველაზე მოკლე და რენტაბელური მარშრუტია აქამდე არარსებულ სატრანსპორტო ქსელებში. ასევე, აღინიშნა ახალ სამარშრუტო ხაზში ერთ-ერთი მონაწილის სახით რუმინეთის – ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოს ჩართულობა, რამაც ხელი უნდა შეუწყოს ევროკავშირის აქტიურ მონაწილეობას სატრანსპორტო მარშრუტში. განსაკუთრებით აღინიშნა ოთხივე ქვეყნის სატრანსპორტო, განსაკუთრებით კი, საზღვაო ინფრასტრუქტურის განვითარება – ფოთის პორტის მოდერნიზაცია და ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის განვითარება.
