თეგი: ჟენევის დისკუსიები
მოსკოვი, ჟენევის დისკუსიების „უფრო ნეიტრალურ ადგილზე“ გადატანის პერსპექტივებს განიხილავს
რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ცნობით, მინისტრის მოადგილე ანდრეი რუდენკომ ჟენევის მოლაპარაკებების თანათავმჯდომარეებთან საუბარში შეხვედრების ნეიტრალურ ტერიტორიაზე გადატანის პერსპექტივების საკითხი დასვა. „რუსულმა მხარემ ხაზი გაუსვა შეერთებული შტატების, ევროკავშირის, ეუთოს, ასევე შვეიცარიის მიერ გადადგმული ნაბიჯების დესტრუქციულობას, რაც სერიოზულ დაბრკოლებებს უქმნის ჟენევის ფორმატის ნორმალურ ფუნქციონირებას. შექმნილ პირობებში ობიექტურად ჩნდება კითხვა, ჟენევიდან შეხვედრის ყველა მონაწილისთვის მისაღებ, უფრო ნეიტრალურ ადგილზე გადატანის აუცილებლობის შესახებ“, - ნათქვამია რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში. უწყების ცნობით, 20 ივნისს რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილემ ანდრეი რუდენკომ ვიდეოკონფერენციის ფორმატში ჟენევის დისკუსიის თანათავმჯდომარეებთან შეხვედრა გამართა. შეხვედრაში მონაწილეობდნენ გაეროს წარმომადგენელი ჯიჰან სუნთანოღლუ, ეუთოს მოქმედი თავმჯდომარის სპეციალური წარმომადგენელი სამხრეთ კავკასიაში ვოილერ მოშანუ და ევროკავშირის სპეციალური წარმომადგენელი სამხრეთ კავკასიაში ტოივო კლაარი. ცნობისათვის, ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების 56-ე რაუნდი, რომელიც 2022 წლის 20-30 მარტს უნდა გამართულიყო, უკრაინაში ომის გამო შექმნილი მდგომარეობის გათვალისწინებით გადაიდო. ამ დრომდე უცნობია, თუ როდის აღდება მოლაპარაკებები.
ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების 57-ე რაუნდი თებერვლის ნაცვლად აპრილში გაიმართება
ჟენევის დისკუსიების 57-ე რაუნდი თებერვლის ნაცვლად აპრილის დასაწყისში გაიმართება. ამის შესახებ თანათავმჯდომარეების განცხადებაში წერია. მიზეზში დროისა და დაგეგმვასთან დაკავშირებული პრობლემაა მითითებული. ამასთან, როგორც სამხრეთ კავკასიასა და საქართველოში კრიზისის საკითხებში ევროკავშირის სპეციალური წარმომადგენელი ტოივო კლაარი აცხადებს, თანათავმჯდომარეები ყველა მხარესთან კონსულტაციებისა და ჩართულობისთვის მზადყოფნას გამოხატავენ. მანამდე მედიაში გავრცელებული ინფორმაციით, ოკუპირებულ აფხაზეთში გადაწყვიტეს, არ მიიღონ სამხრეთ კავკასიაში უსაფრთხოებისა და სტაბილურობის შესახებ ჟენევის დისკუსიის თანათავმჯდომარეები. რადიო თავისუფლების პროგრამა „ეხო კავკაზას“ ინფორმაციით, ამის თაობაზე ე.წ. საგარეო საქმეთა მინისტრმა ინალ არძინბამ განაცხადა. „ბოლო დროს ეს პირველი შემთხვევა არ არის, როდესაც თანათავმჯდომარეები ყოველგვარი ობიექტური მიზეზების და მოლაპარაკების პროცესში მონაწილეებთან შეთანხმების გარეშე იღებენ ცალმხრივ გადაწყვეტილებებს რაუნდის გაუქმების ან გადადების შესახებ. 2022 წელს დაგეგმილი ოთხი შეხვედრიდან მხოლოდ ერთი შედგა. მსგავს სურათს ვხედავთ მიმდინარე წლის დასაწყისშიც, როდესაც თანათავმჯდომარეები ცალმხრივად წყვეტენ შემდეგი რაუნდის გადადების საკითხს. ჩვენი ამოსავალია ის, რომ თანათავმჯდომარეების ასეთი ქმედებები ანგაჟირებული ხასიათის მატარებელია, აფერხებს მოლაპარაკებების ამ მნიშვნელოვანი საერთაშორისო ფორმატის მუშაობას და ქმნის რეგიონში სტაბილურობისთვის დამატებით საფრთხეებს. 2023 წლის თებერვალში დაგეგმილი მოლაპარაკებების რაუნდის გაუქმების გათვალისწინებით, აფხაზურმა მხარემ გადაწყვიტა, უარი ეთქვა აფხაზეთის რესპუბლიკის ტერიტორიაზე შესვლაზე ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების თანათავმჯდომარეების დელეგაციისთვის, რომელიც 8-9 თებერვალს აპირებდა ვიზიტს აფხაზეთის რესპუბლიკის ოფიციალურ პირებთან შეხვედრების ჩასატარებლად“, - ნათქვამია არძინბას განცხადებაში რადიო თავისუფლების ცნობით. ჟენევის დისკუსიების 57-ე რაუნდი ატარება 2023 წლის 21-22 თებერვალს იგეგმებოდა. უფრო ადრე რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი სერგეი ლავროვი ამტკიცებდა, რომ ევროკავშირი, გაერო, ეუთო და შეერთებული შტატები ცდილობენ, დიალოგის ეს ფორმატი უკრაინის ირგვლივ მიმდინარე მოვლენების მძევლად აქციონ. 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ საქართველოსა და რუსეთს შორის ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების ფორმატი შეიქმნა. დისკუსიების ჩამოყალიბების გადაწყვეტილება 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების შესაბამისად ამოქმედდა. მას შემდეგ წელიწადში 4 რაუნდი ტარდება. საქართველოსა და რუსეთის გარდა, მოლაპარაკებებში მონაწილეობენ აშშ-ის წარმომადგენლები და თანათავმჯდომარეები ეუთოს, ევროკავშივშირის და გაეროს მხრიდან. დისკუსიებში ასევე ჩართულნი არიან ოკუპირებული ცხინვალის და სოხუმის წარმომადგენლები. გარდა ამისა, ჟენევის მოლაპარაკებებში მონაწილეობენ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე და ე.წ. სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის დროებითი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი. ამ ფორმატის ყველა მონაწილე ინდივიდუალური სტატუსით არის წარმოდგენილი. ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებები მიმდინარეობს ორ პარალელურ სამუშაო ჯგუფში. პირველ ფორმატში განიხილება უსაფრთხოების საკითხებს (მაგალითად, რუსეთსა და საქართველოს შორის ძალის გამოუყენებლობის შესახებ შეთანხმების მიღწევა და საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონებში უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმების შექმნა), ხოლო მეორე ფორმატში - იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა დაბრუნების საკითხი, ასევე სხვა ჰუმანიტარული საკითხები (მშობლიურ ენაზე განათლების მიღება, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა, საოკუპაციო ხაზზე თავისუფალი გადაადგილება და სხვა).
ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების თანათავმჯდომარეები მოლაპარაკებების 57-ე რაუნდთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებენ
ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების თანათავმჯდომარეები მოლაპარაკებების 57-ე რაუნდთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებენ და აღნიშნავენ, რომ შეხვედრის მონაწილეებმა განიხილეს 2022 წლის ოქტომბერში გამართული წინა შეხვედრის შემდგომ განვითარებული უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული და ჰუმანიტარული მოვლენები. მიისვე თანახმად, უკიდურესად რთული გეოპოლიტიკური სიტუაციის ფონზე, მონაწილეებმა დაადასტურეს თავიანთი ერთგულება პროცესისადმი და დაინტერესება, უზრუნველყონ ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების გაგრძელება, როგორც ერთადერთი პლატფორმის, სადაც განიხილება კონფლიქტის შედეგები. „თანათავმჯდომარეებმა და მონაწილეებმა ხაზი გაუსვეს საკვანძო როლს, რომელსაც ასრულებს ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიები, როგორც პლატფორმა პროგნოზირებადობისთვის და დიალოგისთვის, უსაფრთხოებისა და სტაბილურობის ხელშეწყობისთვის, ასევე, კონფლიქტით დაზარალებული მოსახლეობის კეთილდღეობისთვის. ძალის გამოუყენებლობისა და უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმების შესახებ აზრთა ინტენსიური გაცვლის შემდეგ, მონაწილეებმა ვერ მიაღწიეს ურთიერთგაგებას დღის წესრიგის მთავარ საკითხზე. სამწუხაროდ, დევნილებისა და ლტოლვილების საკითხის მოცვა ვერ მოხდა სრულად, ზოგიერთი მონაწილის პროტესტის გამო. თანათავმჯდომარეებმა აცნობეს მონაწილეებს, რომ ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების გამართვას 2023 წლის ივლისის შუა რიცხვებში გეგმავენ და ელოდებიან ყველა მონაწილის მიერ დადასტურებას“, – წერია ეუთოს ვებგვერდზე გამოქვეყნებულ განცხადებაში.
ლაშა დარსალია: დევნილთა დაბრუნების საკითხი როგორც კი დგება დღის წესრიგში, რუსეთის დელეგაცია ტოვებს ჟენევის მოლაპარაკებათა მაგიდას
ჟენევის მოლაპარაკებებზე დევნილთა დაბრუნების საკითხი როგორც კი დგება დღის წესრიგში, რუსეთის დელეგაცია ტოვებს მოლაპარაკებათა მაგიდას, ყველა წინა რაუნდის მსგავსად, ეს განმეორდა ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდზეც, – ამის შესახებ საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილემ, ლაშა დარსალიამ საქართველოს პირველ არხს განუცხადა. დარსალიას თქმით, რუსეთის ფედერაცია არ ავლენს არანაირ ნიშანს, რომ დაიწყოს საკითხის განხილვა. „დევნილთა დაბრუნების თემა არის ცენტრალური საკითხი ჟენევის მოლაპარაკებებზე. სამწუხაროდ, რუსეთის დელეგაციის მხრიდან გრძელდება პრაქტიკა, როგორც კი ეს საკითხი დგება დღის წესრიგში, ისინი ტოვებენ მოლაპარაკებათა მაგიდას. ყველა წინა რაუნდის მსგავსად, ეს განმეორდა ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდზეც. რუსეთის ფედერაცია არ ავლენს არანაირ ნიშანს, რომ დაიწყოს ამ საკითხის განხილვა, ეს კი ექვსპუნქტიანი შეთანხმების ცენტრალური თემაა უსაფრთხოების საკითხებთან ერთად. ჟენევის პროცესში ნებისმიერი პროგრესი განიხილება მხოლოდ ამ საკითხებზე წინსვლით. შესაბამისად, ადრე თუ გვიან, ეს საკითხები გადასაჭრელი იქნება და ეს არანაირ სურვილზე არაა დამოკიდებული. ეს არის ჩვეულებრივი ვალდებულებები, რომელიც რუსეთს გააჩნია როგორც საერთაშორისო სამართლით, ისე ექვსპუნქტიანი შეთანხმებით, რომელიც უნდა შეასრულოს. ეს დადგენილია საერთაშორისო სასამართლოებით, საერთაშორისო სამართლის ნორმებით, ნებისმიერი საერთაშორისო პროცესით, რეზოლუციებით და მათ შორის თავად ექვსპუნქტიანი შეთანხმებითაც, რომ საქმე გვაქვს ქართულ-რუსულ კონფლიქტთან, რუსეთის მიერ ტერიტორიების ოკუპაციასთან, რომელზეც მთელი პასუხისმგებლობა ეკისრება რუსეთის ფედერაციას“, – განაცხადა ლაშა დარსალიამ. რუსეთის დელეგაციამ ჟენევის მოლაპარაკებები დევნილთა დაბრუნების საკითხის განხილვისას ამჯერადაც დატოვა. როგორც რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე მიხეილ გალუზინმა განაცხადა, „დევნილთა დაბრუნების საკითხი უნდა იყოს განხილული მშვიდ, არაპოლიტიზებულ გარემოში აფხაზეთისა და „სამხრეთ ოსეთის“ წარმომადგენლებთან.“ ევროკავშირში გვჯერა, რომ ჟენევის მოლაპარაკებების ფორმატი უნდა დავიცვათ და შევინარჩუნოთ, – ამის შესახებ სამხრეთ კავკასიაში ევროკავშირის სპეციალურმა წარმომადგენელმა და ჟენევის მოლაპარაკებების თანათავმჯდომარემ, ტოივო კლაარმა დღეს განაცხადა. მისი თქმით, ჟენევის მოლაპარაკებების ფორმატი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ისეთ დროს, როდესაც უკრაინაში ომია. „ჟენევის მოლაპარაკებები არის უნიკალური ფორმატი. ჩვენ ბევრი ასეთი ფორმატი არ გვაქვს ასეთ რთულ დროს, როდესაც უკრაინაში ომია. ჩვენ, ევროკავშირში, გვჯერა, რომ ეს ფორმატი უნდა დავიცვათ და შევინარჩუნოთ. ამ ხედვას იზიარებს ყველა თანათავმჯდომარე და მონაწილე. ჟენევაში სწორედ ამ გაგებით ჩამოვდივართ, რომ ასეთ დროს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, შევინარჩუნოთ კომუნიკაციის არხები. მჯერა, რომ ახლა ყველაზე მნიშვნელოვანი თავად ის ფაქტია, რომ გვაქვს ეს დისკუსიები, რომელიც რეგულარულად იმართება, რაც გვაძლევს საშუალებას, გავცვალოთ პოზიციები და შეხედულებები, შევაფასოთ სიტუაცია. გარდამტეხი შედეგების მოლოდინი ამ ეტაპისთვის ალბათ სწორი მიზანი არ იქნება, როგორც ვთქვი, მნიშვნელოვანია თავად ის ფაქტი, რომ აქ ვართ და შეხვედრის შესაძლებლობა გვაქვს“, – განაცხადა ტოივო კლაარმა. 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ საქართველოსა და რუსეთს შორის ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების ფორმატი შეიქმნა. დისკუსიების ჩამოყალიბების გადაწყვეტილება 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების შესაბამისად ამოქმედდა. მას შემდეგ წელიწადში 4 რაუნდი ტარდება. საქართველოსა და რუსეთის გარდა, მოლაპარაკებებში მონაწილეობენ აშშ-ის წარმომადგენლები და თანათავმჯდომარეები ეუთოს, ევროკავშივშირის და გაეროს მხრიდან. დისკუსიებში ასევე ჩართულნი არიან ოკუპირებული ცხინვალის და სოხუმის წარმომადგენლები. გარდა ამისა, ჟენევის მოლაპარაკებებში მონაწილეობენ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე და ე.წ. სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის დროებითი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი. ამ ფორმატის ყველა მონაწილე ინდივიდუალური სტატუსით არის წარმოდგენილი. ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებები მიმდინარეობს ორ პარალელურ სამუშაო ჯგუფში. პირველ ფორმატში განიხილება უსაფრთხოების საკითხებს (მაგალითად, რუსეთსა და საქართველოს შორის ძალის გამოუყენებლობის შესახებ შეთანხმების მიღწევა და საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონებში უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმების შექმნა), ხოლო მეორე ფორმატში - იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა დაბრუნების საკითხი, ასევე სხვა ჰუმანიტარული საკითხები (მშობლიურ ენაზე განათლების მიღება, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა, საოკუპაციო ხაზზე თავისუფალი გადაადგილება და სხვა). აშშ რუსეთს მოუწოდებს, შეასრულოს 2008 წლის შეთანხმება და გაიყვანოს თავისი ძალები საქართველოს ტერიტორიიდან
ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდთან დაკავშირებით, საგარეო უწყება განცხადებას ავრცელებს
ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდთან დაკავშირებით, რომელიც 11-12 ივლისს გაიმართა, საგარეო საქმეთა სამინისტრო განცხადებას ავრცელებს. მოლაპარაკებებზე საქართველოს დელეგაციას საგარეო საქმეთა მინისტრის პირველი მოადგილე ლაშა დარსალია ხელმძღვანელობდა. უწყების თანახმად, მოლაპარაკებების ფარგლებში ქართულმა დელეგაციამ ძირითადი აქცენტი გააკეთა ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების დღის წესრიგის მთავარ საკითხებზე, როგორიცაა, რუსეთის მიერ ევროკავშირის შუამავლობით დადებული 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმებით ნაკისრი საერთაშორისო ვალდებულებების სრულად შესრულების აუცილებლობა და ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებული პირებისა და ლტოლვილების საკუთარ სახლში უსაფრთხო და ღირსეული დაბრუნება. ამასთან, ქართულმა დელეგაციამ ასევე დააყენა ის მწვავე უსაფრთხოებისა და ჰუმანიტარული პრობლემები, რომლებიც რუსეთის ოკუპაციიდან მომდინარეობს, როგორიცაა, უკანონო სამხედრო წვრთნები, საოკუპაციო ხაზზე მავთულხლართებისა და სხვა ხელოვნური ბარიერების აღმართვა, უკანონო დაკავებები და გატაცებები, ადამიანის უფლებების დარღვევები და ქართველთა ეთნიკური დისკრიმინაცია. ხაზი გაესვა მათი გადაჭრის აუცილებლობას. აშშ ჟენევის მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდზე: მოვუწოდეთ რუსეთს, შეასრულოს 2008 წლის შეთანხმება და გაიყვანოს თავისი ძალები საქართველოს ტერიტორიიდან „რუსეთისა და მისი საოკუპაციო რეჟიმების წარმომადგენლების დესტრუქციული პოზიციის გამო, დისკუსია კვლავ ვერ შედგა მოლაპარაკებების დღის წესრიგის ერთ-ერთ უმთავრეს საკითხზე - ოკუპირებული ტერიტორიებიდან ეთნიკური წმენდის შედეგად გამოდევნილი იძულებით გადაადგილებული პირებისა და ლტოლვილების საკუთარ სახლებში უსაფრთხო და ღირსეულ დაბრუნებაზე. საკითხის განხილვის დაწყებისთანავე მონაწილეებმა მოსკოვიდან, სოხუმიდან და ცხინვალიდან თემის პოლიტიზირება მოახდინეს და მოლაპარაკებები დატოვეს“, - ნათქვამია საგარეო უწყების განცხადებაში. ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებები შექმნილია ევროკავშირის შუამავლობით დადებული 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების საფუძველზე და მის მთავარ განსახილველ საკითხებს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების შესრულება, იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა საკუთარ სახლში უსაფრთხო და ღირსეულ დაბრუნება, რუსეთის ოკუპაციის შედეგად შექმნილი უსაფრთხოებისა და ჰუმანიტარული პრობლემები წარმოადგენს. მოლაპარაკებები იმართება ევროკავშირის, გაეროსა და ეუთოს თანათავმჯდომარეობით და საქართველოს, რუსეთის ფედერაციისა და ამერიკის შეერთებული შტატების მონაწილეობით. სამუშაო ჯგუფის შეხვედრებს ესწრებიან აგრეთვე აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე და ყოფილი „სამხრეთ ოსეთის“ ავტონომიური ოლქის ტერიტორიაზე დროებითი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი, ისევე, როგორც ცხინვალსა და სოხუმში რუსეთის საოკუპაციო რეჟიმის წარმომადგენლები. ცნობისთვის, 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ საქართველოსა და რუსეთს შორის ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების ფორმატი შეიქმნა. დისკუსიების ჩამოყალიბების გადაწყვეტილება 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების შესაბამისად ამოქმედდა.
აშშ რუსეთს 2008 წელს აღებულ ვალდებულებებს ახსენებს
აშშ რუსეთს 2008 წელს აღებულ ვალდებულებებს ახსენებს. ამის შესახებ ჟენევაში აშშ-ის მისიამ ჟენევის მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდთან დაკავშირებით განაცხადა, რომელიც 11-12 ივლისს გაიმართა. მისივე თანახმად, შეერთებული შტატების დელეგაცია, კავკასიის მოლაპარაკებების საკითხებში უფროსი მრჩევლის, ლუი ბონოს ხელმძღვანელობით, საქართველოში კონფლიქტის მშვიდობიანი გადაწყვეტის მიზნით დიალოგს მიესალმა. განცხადების თანახმად, შეერთებულმა შტატებმა რუსეთის ფედერაციას, როგორც კონფლიქტის მხარეს მოუწოდა, დაუყოვნებლივ შეასრულოს თავისი მკაფიო ვალდებულება - ევროკავშირის შუამავლობით მიღწეული შეთანხმება 2008 წლის ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ და გაიყვანოს თავისი ძალები კონფლიქტამდელ პოზიციებზე, ასევე, შეასრულოს თავისი ვალდებულებები, დაუშვას ჰუმანიტარული დახმარების მიწოდების შეუზღუდავი წვდომა და არ შეაფერხოს ადგილზე საერთაშორისო უსაფრთხოების ღონისძიებების/შეთანხმებების შექმნა.აშშ-ის შეფასებით, რუსეთის ჯარების მიერ საქართველოს ტერიტორიის 20 პროცენტის ოკუპაცია, ისევე, როგორც რუსეთის მხრიდან მიმდინარე ბორდერიზაცია, ძირს უთხრის საქართველოს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას. შეერთებული შტატები მიესალმება საქართველოს დიდი ხნის ვალდებულებას კონფლიქტის მოსაგვარებლად ძალის არგამოუყენებლობის შესახებ. შეერთებული შტატები მკაცრად გმობს რუსეთის არაპროვოცირებულ ომს უკრაინის წინააღმდეგ, როცა რუსეთი აგრძელებს საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევას. „რუსეთი საქართველოში კონფლიქტის ერთადერთი მხარეა, რომელსაც საერთაშორისო სამართლისა და 2008 წლის ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმებით ნაკისრი ვალდებულებების აშკარა დარღვევით ჰყავს თავისი ძალები სუვერენული სახელმწიფოს ტერიტორიაზე,“ - აღნიშნულია განცხადებაში. შეერთებული შტატები წუხილს გამოხატავს, რომ რუსეთის მონაწილეებისა და დე ფაქტო ხელისუფლების მონაწილეების მიერ მოლაპარაკებების დატოვების გამო, იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა, ასევე, წყლისა და გაზის საკითხები სრულად ვერ განიხილეს. ამასთან, შეერთებული შტატები მიესალმება ერგნეთის ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების მიმდინარე მექანიზმს (IPRM), რომელიც „დაძაბულობას მუხტავს და აუმჯობესებს საცხოვრებელ პირობებს ადგილობრივ დონეზე,“ შეერთებული შტატები ასევე „იმედოვნებს გალის ინციდენტების პრევენციისა და რეაგირების მექანიზმის შეხვედრების განახლებას.“ შეერთებული შტატები ასევე „ხაზს უსვამს საქართველოს „სამხრეთ ოსეთის“ რეგიონთან „ადმინისტრაციული საზღვრის“ (საოკუპაციო ხაზი, რედ.) ორი გადაკვეთის პუნქტის ნაწილობრივ გახსნას და მათი სრული გახსნის მოწოდებით გამოდის, რაც აშშ-ის შეფასებით, დადებითად აისახება კონფლიქტის შედეგად დაზარალებულ რაიონებში მცხოვრებ თემებზე. ქართული მხარის განცხადებით, რუსულმა დელეგაციამ ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდი კვლავ ნაადრევად დატოვა. 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ საქართველოსა და რუსეთს შორის ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების ფორმატი შეიქმნა. დისკუსიების ჩამოყალიბების გადაწყვეტილება 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების შესაბამისად ამოქმედდა. მას შემდეგ წელიწადში 4 რაუნდი ტარდება. საქართველოსა და რუსეთის გარდა, მოლაპარაკებებში მონაწილეობენ აშშ-ის წარმომადგენლები და თანათავმჯდომარეები ეუთოს, ევროკავშივშირის და გაეროს მხრიდან. დისკუსიებში ასევე ჩართულნი არიან ოკუპირებული ცხინვალის და სოხუმის წარმომადგენლები. გარდა ამისა, ჟენევის მოლაპარაკებებში მონაწილეობენ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე და ე.წ. სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის დროებითი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი. ამ ფორმატის ყველა მონაწილე ინდივიდუალური სტატუსით არის წარმოდგენილი. ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებები მიმდინარეობს ორ პარალელურ სამუშაო ჯგუფში. პირველ ფორმატში განიხილება უსაფრთხოების საკითხებს (მაგალითად, რუსეთსა და საქართველოს შორის ძალის გამოუყენებლობის შესახებ შეთანხმების მიღწევა და საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონებში უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმების შექმნა), ხოლო მეორე ფორმატში - იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა დაბრუნების საკითხი, ასევე სხვა ჰუმანიტარული საკითხები (მშობლიურ ენაზე განათლების მიღება, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა, საოკუპაციო ხაზზე თავისუფალი გადაადგილება და სხვა).
აშშ ჟენევის მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდზე: მოვუწოდეთ რუსეთს, შეასრულოს 2008 წლის შეთანხმება და გაიყვანოს თავისი ძალები საქართველოს ტერიტორიიდან
აშშ რუსეთს მოუწოდა, შეასრულოს 2008 წლის შეთანხმება და გაიყვანოს თავისი ძალები საქართველოს ტერიტორიიდან. ამის შესახებ ჟენევაში აშშ-ის მისიამ ჟენევის მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდთან დაკავშირებით განაცხადა, რომელიც 11-12 ივლისს გაიმართა. მისივე თანახმად, შეერთებული შტატების დელეგაცია, კავკასიის მოლაპარაკებების საკითხებში უფროსი მრჩევლის, ლუი ბონოს ხელმძღვანელობით, საქართველოში კონფლიქტის მშვიდობიანი გადაწყვეტის მიზნით დიალოგს მიესალმა. განცხადების თანახმად, შეერთებულმა შტატებმა რუსეთის ფედერაციას, როგორც კონფლიქტის მხარეს მოუწოდა, დაუყოვნებლივ შეასრულოს თავისი მკაფიო ვალდებულება - ევროკავშირის შუამავლობით მიღწეული შეთანხმება 2008 წლის ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ და გაიყვანოს თავისი ძალები კონფლიქტამდელ პოზიციებზე, ასევე, შეასრულოს თავისი ვალდებულებები, დაუშვას ჰუმანიტარული დახმარების მიწოდების შეუზღუდავი წვდომა და არ შეაფერხოს ადგილზე საერთაშორისო უსაფრთხოების ღონისძიებების/შეთანხმებების შექმნა.აშშ-ის შეფასებით, რუსეთის ჯარების მიერ საქართველოს ტერიტორიის 20 პროცენტის ოკუპაცია, ისევე, როგორც რუსეთის მხრიდან მიმდინარე ბორდერიზაცია, ძირს უთხრის საქართველოს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას. შეერთებული შტატები მიესალმება საქართველოს დიდი ხნის ვალდებულებას კონფლიქტის მოსაგვარებლად ძალის არგამოუყენებლობის შესახებ. შეერთებული შტატები მკაცრად გმობს რუსეთის არაპროვოცირებულ ომს უკრაინის წინააღმდეგ, როცა რუსეთი აგრძელებს საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევას. „რუსეთი საქართველოში კონფლიქტის ერთადერთი მხარეა, რომელსაც საერთაშორისო სამართლისა და 2008 წლის ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმებით ნაკისრი ვალდებულებების აშკარა დარღვევით ჰყავს თავისი ძალები სუვერენული სახელმწიფოს ტერიტორიაზე,“ - აღნიშნულია განცხადებაში. შეერთებული შტატები წუხილს გამოხატავს, რომ რუსეთის მონაწილეებისა და დე ფაქტო ხელისუფლების მონაწილეების მიერ მოლაპარაკებების დატოვების გამო, იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა, ასევე, წყლისა და გაზის საკითხები სრულად ვერ განიხილეს. ამასთან, შეერთებული შტატები მიესალმება ერგნეთის ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების მიმდინარე მექანიზმს (IPRM), რომელიც „დაძაბულობას მუხტავს და აუმჯობესებს საცხოვრებელ პირობებს ადგილობრივ დონეზე,“ შეერთებული შტატები ასევე „იმედოვნებს გალის ინციდენტების პრევენციისა და რეაგირების მექანიზმის შეხვედრების განახლებას.“ შეერთებული შტატები ასევე „ხაზს უსვამს საქართველოს „სამხრეთ ოსეთის“ რეგიონთან „ადმინისტრაციული საზღვრის“ (საოკუპაციო ხაზი, რედ.) ორი გადაკვეთის პუნქტის ნაწილობრივ გახსნას და მათი სრული გახსნის მოწოდებით გამოდის, რაც აშშ-ის შეფასებით, დადებითად აისახება კონფლიქტის შედეგად დაზარალებულ რაიონებში მცხოვრებ თემებზე. ქართული მხარის განცხადებით, რუსულმა დელეგაციამ ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების 58-ე რაუნდი კვლავ ნაადრევად დატოვა. 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ საქართველოსა და რუსეთს შორის ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების ფორმატი შეიქმნა. დისკუსიების ჩამოყალიბების გადაწყვეტილება 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების შესაბამისად ამოქმედდა. მას შემდეგ წელიწადში 4 რაუნდი ტარდება. საქართველოსა და რუსეთის გარდა, მოლაპარაკებებში მონაწილეობენ აშშ-ის წარმომადგენლები და თანათავმჯდომარეები ეუთოს, ევროკავშივშირის და გაეროს მხრიდან. დისკუსიებში ასევე ჩართულნი არიან ოკუპირებული ცხინვალის და სოხუმის წარმომადგენლები. გარდა ამისა, ჟენევის მოლაპარაკებებში მონაწილეობენ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე და ე.წ. სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის დროებითი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი. ამ ფორმატის ყველა მონაწილე ინდივიდუალური სტატუსით არის წარმოდგენილი. ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებები მიმდინარეობს ორ პარალელურ სამუშაო ჯგუფში. პირველ ფორმატში განიხილება უსაფრთხოების საკითხებს (მაგალითად, რუსეთსა და საქართველოს შორის ძალის გამოუყენებლობის შესახებ შეთანხმების მიღწევა და საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონებში უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმების შექმნა), ხოლო მეორე ფორმატში - იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა დაბრუნების საკითხი, ასევე სხვა ჰუმანიტარული საკითხები (მშობლიურ ენაზე განათლების მიღება, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა, საოკუპაციო ხაზზე თავისუფალი გადაადგილება და სხვა).
ჟენევის დისკუსიის თანათავმჯდომარეები ოკუპირებულ ცხინვალში ჩავიდნენ
21 ნოემბერს, ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიის თანათავმჯდომარეები ოკუპირებულ ცხინვალში ჩავიდნენ. ეს იყო ჟენევის დისკუსიის მორიგი რაუნდის მოსამზადებელი შეხვედრა. ისინი დე ფაქტო ხელისუფლების წარმომადგენლებს შეხვდნენ და ძირითადად საოკუპაციო ხაზთან 6 ნოემბერს განვითარებულ მოვლენებს განიხილავდნენ. ინფორმაციას რადიო თავისუფლება ავრცელებს. 6 ნოემბერს სოფელ კირბალში საოკუპაციო ძალების წარმომადგენლებმა ადგილობრივი მცხოვრები თამაზ გინტური მოკლეს. ჟენევის დისკუსიის თანათავმჯდომარეებმა ცხინვალში გამართული შეხვედრის შემდეგ ოსური მედიისთვის ბრიფინგი გამართეს და არსებულ ვითარებაზე ისაუბრეს. დისკუსიის თანათავმჯდომარემ ევროკავშირის მხრიდან, ტოივო კლაარმა ცხინვალელ ჟურნალისტებს განუცხადა, რომ ე.წ. გამყოფი ხაზის გასწვრივ მოსახლეობის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა ჟენევის დისკუსიების მნიშვნელოვანი ამოცანაა. „რა თქმა უნდა, განვიხილეთ სოფელ კირბალში მომხდარი ინციდენტი, სადაც ადამიანი დაიღუპა. ჩვენ, როგორც თანათავმჯდომარეები, ძალიან შეშფოთებულები ვართ მომხდარით. ვფიქრობთ, რომ ეს იყო ძალის არაპროპორციული გამოყენება. ჩვენ ერთად უნდა ვიფიქროთ იმაზე, თუ როგორ უზრუნველვყოთ გამყოფი ხაზის გასწვრივ მოსახლეობის უსაფრთხოება. ეს არის ჟენევის დისკუსიების მნიშვნელოვანი ამოცანა - მოსახლეობის საჭიროებებისა და ინტერესების გათვალისწინება,“ - განაცხადა კლაარმა. თანათავმჯდომარის თქმით, მნიშვნელოვანია არამხოლოდ გამყოფი ხაზის მოსაზღვრე რეგიონების მოსახლეობასთან საუბარი გარკვეულ წესებზე, არამედ იმის გათვალისწინებაც, რომ ადგილობრივ მოსახლეობას ისტორიული კავშირი აქვს სალოცავებთან და ეკლესიებთან. „ჩვენ პატივი უნდა ვცეთ ამ კავშირებს და ერთად ვიფიქროთ იმაზე, თუ როგორ შევინარჩუნოთ და როგორ ავიცილოთ თავიდან ტრაგედიები,“ - აღნიშნა კლაარმა. დისკუსიის თანათავმჯდომარემ გაეროს მხრიდან ჯაჰან სულთანოღლუმაც მედიასთან ისაუბრა. მისი თქმით, დისკუსიის ფორმატში მრავალი გადაუჭრელი საკითხია, მაგრამ დიალოგის გაგრძელება აუცილებელია. „მოგეხსენებათ, დისკუსიებში ყველაზე საკვანძო საკითხია ძალის გამოუყენებლობისა და იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა სახლში დაბრუნების შესახებ შეთანხმების ხელმოწერა. ვფიქრობ, ეს გამოწვევები გაძლიერდა ბოლო მოვლენების ფონზე. თუმცა ეს არ ნიშნავს იმას, რომ იმედი დავკარგეთ. აუცილებელია კონცენტრირება პრაქტიკულ ზომებზე, რათა მომავალში არ განმეორდეს მსგავსი ინციდენტები“, - განაცხადა სულთანოღლუმ. მისი თქმით, აუცილებელია მუშაობა იმისთვის , რომ გამყოფი ხაზების ზონაში მოსახლეობის ცხოვრება უფრო პროგნოზირებადი და უსაფრთხო გახდეს. ჟენევის დისკუსიის მორიგი რაუნდი დეკემბერში გაიმართება. მოსკოვში გამართული შეხვედრების შემდეგ, ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების თანათავმჯდომარეები კონსულტაციების გამართვას თბილისში გეგმავენ - ელჩი ვიორელ მოშანუ 6 ნოემბერს გორის მუნიციპალიტეტის სოფელ კირბალთან რუსმა სამხედროებმა დაკავების მცდელობისას სასიკვდილოდ დაჭრეს 58 წლის თამაზ გინტური, 33 წლის ლევან დოთიაშვილი კი გაიტაცეს. დოთიაშვილი 9 ნოემბერს მოლაპარაკების შედეგად გაათავისუფლეს. მომხდარზე შინაგან საქმეთა სამინისტრომ რუსეთის საოკუპაციო ძალის წარმომადგენლის მიერ ცეცხლსასროლი იარაღიდან გასროლის შედეგად საქართველოს მოქალაქის მკვლელობის და ერთი პირის გატაცების ფაქტებთან დაკავშირებით გამოძიება სისხლის სამართლის კოდექსის 109-ე და 143-ე მუხლებით დაიწყო, რაც განზრახ მკვლელობას და თავისუფლების უკანონო აღკვეთას გულისხმობს. გამოძიება გრძელდება, ჯერჯერობით ცნობილი არ არის ექსპერტიზის პასუხები. თამაზ გინტური კირბალის სასაფლაოზე 11 ნოემბერს სამხედრო პატივით დაკრძალეს.