NATO-ს გენერალური მდივანის კიდევ ერთ კომენტარს აკეთებს აშშ-ის ყოფილი პრეზიდენტის სადავო განცხადებაზე, რომელიც ბოლო რამდენიმე დღეს, საერთაშორისო აქტირების განხილვის თემად იქცა.
„NATO-მ ალიანსზე თავდასხმის აღკვეთა 75 წლის განმავლობაში შეძლო. NATO-ს იდეა და აქცენტი ომის თავიდან აცილებაა. ნებისმიერი წინადადება, რომ ჩვენ ერთმანეთს არ დავიცავთ, ჩვენს უსაფრთხოებას ძირს უთხრის,“ - აღნიშნა გენერალურმა მდივანმა, როდესაც ჰკითხეს BBC-მ შემდეგი შეკითხვა დაუსვა:
- თქვენ უკვე გაავრცელეთ განცხადება, რომელშიც ნათქვამია, რომ ძირს უთხრიან NATO-ს უსაფრთხოებას და ჯარისკაცებს საფრთხეში აყენებენ. შეგიძლიათ, განმარტოთ, რას გულისხმობთ ამაში? და იზიარებთ პრეზიდენტ ბაიდენის მოსაზრებას, რომ დონალდ ტრამპის განცხადებები სულელური და საშიში იყო? ცალკე, ხარჯებთან დაკავშირებით, თქვენ ხაზი გაუსვით NATO-ს ხარჯების ზრდას, ზრდას, იმ მოლოდინით, რომ 18 ქვეყანა დააკმაყოფილებს 2%-იან მიზანს, რომელიც თავდაცვაზე უნდა დაიხარჯოს. რას იტყვით, არის თუ არა ეს მუქარა დონალდ ტრამპისგან? თუ ეს არის ვლადიმერ პუტინის მუქარა, რა იყო ამის მთავარი მოტივატორი?
იენს სტოლტენბერგი: 75 წლის განმავლობაში, NATO ნებისმიერი მოკავშირის წინააღმდეგ სამხედრო თავდასხმის აცილებას ახერხებდა. ჩვენ ეს გავაკეთეთ, რადგან NATO-ს ყველა მოკავშირისგან აბსოლუტურად მკაფიოდ იყო ნათქვამი, რომ ჩვენ ჩვენს მოკავშირეებს ვიცავთ. NATO-ს მთელი იდეაც ხომ ის არის, რომ თავდასხმა ერთ მოკავშირეზე გამოიწვევს პასუხს მთელი ალიანსისგან.
NATO-ს მიზანის სწორედ ომის თავიდან აცილებაა, მშვიდობის შენარჩუნება, მოკავშირეებზე თავდასხმის აღკვეთა და ათწლეულებია, ჩვენ ამას წარმატებით ვაკეთებთ. ამდენად, ნებისმიერი წინადადება იმის შესახებ, რომ ჩვენ ერთმანეთის მხარდასაჭერა არ ვართ; რომ არ ვაპირებთ ერთმანეთის დაცვას, ძირს უთხრის ყველა ჩვენგანის უსაფრთხოებას და ზრდის რისკებს. ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ჩვენ მოქმედებით, მაგრამ ასევე სიტყვებით, მკაფიოდ დავამტკიცოთ, რომ ჩვენ მხარს ვუჭერთ NATO-ს ვალდებულებას, დავიცვათ და დავიცვათ ყველა მოკავშირე. კარგი ამბავი ის არის, რომ სწორედ ამას აკეთებენ NATO-ს მოკავშირეები. NATO-ს აქვს შესაძლებლობებ იდა ჩვენ ვერ ვხედავთ რაიმე გარდაუვალ საფრთხეს რომელიმე მოკავშირის წინააღმდეგ. იმის გამო, რომ 2014 წლიდან ჩვენ მნიშვნელოვნად გავაძლიერეთ ჩვენი კოლექტიური დაცვა.
_BBC-მ სტოლტენბერგს დამაზუსტებელი შეკითხვა დაუსვა: რა არის თქვენი გზავნილი კონკრეტულად დონალდ ტრამპისთვის?
სტოლტენბერგი: ჩვენ არ უნდა შევლახოთ NATO-ს შეკავებისადმი სანდოობა. და ეს ეხება იმ შესაძლებლობებსაც, რომლებშიც ჩვენ ინვესტირებას ვახორციელებთ. ჩვენ არ უნდა დავტოვოთ სივრცე არასწორი გათვლებისთვის ან გაუგებრებისთვის მოსკოვში, ჩვენი მზადყოფნისა და ჩვენი ვალდებულების შესახებ. ამის მიზეზი კი არა კონფლიქტის პროვოცირება, არამედ, კონფლიქტის თავიდან აცილებაა, როგორც ამას NATO წარმატებით აკეთებდა 75 წლის განმავლობაში.
_ვაშინგტონში თქვენი ვიზიტის დროს თქვენ თქვით, რომ გქონდათ საშუალება, გესაუბროთ რესპუბლიკელ ლიდერებთან, კონგრესის ორივე პალატაში და ასევე რესპუბლიკელებთან აფილირებულ ანალიტიკურ ცენტრებთან. და იქ თქვენი მოლაპარაკებების ფონზე, იყო თუ არა თქვენთვის მოულოდნელი გასულ კვირას ტრამპის განცხადება? ან შეესაბამება იმას, რაც გსმენიათ ვაშინგტონში ყოფნის დროს? მიმართა ჟურნალისტმა გენერალურ მდივანს.
იენს სტოლტენბერგი: მე შევხვდი ბევრ რესპუბლიკელს და ორივე მხარის წარმომადგენელეს როგორც პალატაში, ასევე სენატში, ყველა მათგანის გზავნილი და ფართო შეთანხმება იყო ძლიერი მხარდაჭერა NATO-სადმი და ძლიერი მხარდაჭერა უკრაინისადმი, ამიტომ მივესალმები აშშ-ის სენატის გადაწყვეტილებას უკრაინის დახმარების პაკეტის შესახებ და იმედი მაქვს, რომ პალატა შეთანხმდება, ან იპოვიან წინსვლის გზას, რათა უკრაინამ გააგრძელოს არსებითი სამხედრო მხარდაჭერის მიღება.
ვფიქრობ, ჩვენ უნდა გავაცნობიეროთ, რომ ძლიერი NATO მნიშვნელოვანია ევროპისთვის, მაგრამ ძლიერი NATO ასევე კარგია შეერთებული შტატებისთვის. იმის გამო, რომ NATO-ს მეშვეობით, შეერთებულ შტატებს აქვს ის, რაც სხვა [დიდ ძალას არ აქვს]. და ეს არის 30-ზე მეტი მეგობარი და მოკავშირე NATO-ში. და ეს შეერთებულ შტატებს უფრო ძლიერს და უსაფრთხოს ხდის.
შეერთებული შტატების ეროვნული უსაფრთხოების ინტერესებშია ძლიერი NATO-ს შენარჩუნება. და ჩვენ უნდა გავითვალისწინოთ შემდეგი: კრიტიკა, რომელიც გვესმის, პირველ რიგში NATO არ ეხება. საუბარია იმაზე, რომ მოკავშირეები არ ხარჯავენ საკმარისს NATO-ზე.
და ეს არის პუნქტი და გზავნილი, რომელიც გადმოცემულია შეერთებული შტატების ადმინისტრაციების მიერ, რომ ევროპელმა მოკავშირეებმა და კანადამ მეტი უნდა დახარჯონ, რადგან ჩვენ არ გვინახავს ალიანსში ტვირთის სამართლიანად განაწილება. კარგი ამბავი ის არის, რომ სწორედ ამას აკეთებენ ახლა მოკავშირეები. გასულ წელს თავდაცვის ხარჯების რეკორდულად მაღალი ზრდით, ახლა 18 მოკავშირე 2% ან მეტს ხარჯავს. უფრო და უფრო მეტი მოკავშირე უახლოვდება 2%-ს და გვპირდებიან, რომ იქ იქნებიან ძალიან მალე.
და ის ფაქტი, რომ ახლა ჩვენ ვხედავთ რეკორდულ მაღალ ხარჯებს ევროპაში, უბრალოდ ხაზს უსვამს იმას, რომ ამ გზავნილმა გავლენა მოახდინა. ევროპელი მოკავშირეები და კანადა გაძლიერდნენ და მე მათი იმედი მაქვს, რომ გააგრძელებენ ამას. ძლიერი NATO ასევე მნიშვნელოვანია შეერთებული შტატებისთვის, რადგან ის აძლიერებს შეერთებულ შტატებს.
შეერთებულ შტატებს არასოდეს უბრძოლია ომი მარტო. ისინი ყოველთვის იბრძვიან მოკავშირეებთან და ეს აძლიერებს შეერთებულ შტატებს. კორეის ომიდან ავღანეთამდე, NATO-ს მოკავშირეები ამერიკელ ჯარისკაცებთან ერთად იბრძოდნენ. და ჩვენ უნდა გვახსოვდეს, რომ ერთადერთი შემთხვევა, როდესაც ჩვენ გამოვიყენეთ მეხუთე მუხლი, იყო შეერთებულ შტატებთან დაკავშირებით - ავღანეთში - 9/11 თავდასხმის შემდეგ. და ასობით ათასი კანადელი და ევროპელი ჯარისკაცი მსახურობდა ავღანეთში შეერთებული შტატების დასაცავად და ბევრმა მათგანმა გადაიხადა საბოლოო ფასი.
ასე რომ, ეს არის მიზეზი იმისა, რომ შეერთებულ შტატებში არის NATO-ს ძლიერი მხარდაჭერა. იმიტომ, რომ მათ, რა თქმა უნდა, ისე ესმით, როგორც ევროპელებს ესმით, რომ ჩვენ ერთად უფრო ძლიერები ვართ. და რა თქმა უნდა, რაც უფრო მეტად აშფოთებთ მათ ჩინეთი, მით უფრო მნიშვნელოვანია ძლიერი NATO-ს შენარჩუნება, რადგან შეერთებული შტატები მსოფლიო მშპ-ს 25%-ს წარმოადგენს.
NATO-ს მოკავშირეებთან ერთად ჩვენ წარმოვადგენთ მსოფლიო ეკონომიკის 50%-ს და მსოფლიო სამხედრო ძალის 50%-ს.
