ტაშკენტში ტრანსკასპიური სატრანსპორტო დერეფნისა და დაკავშირებადობის ინვესტორთა ფორუმი გაიმართა.
ღონისძიებაზე ევროკავშირის, შავი ზღვის რეგიონისა და ცენტრალური აზიის წარმომადგენლები, ექსპერტები და სპეციალისტები შეიკრიბნენ.
სატრანსპორტო დერეფნების მოდერნიზაციისთვის რიგ დოკუმენტებს მოეწერა ხელი. ერთ-ერთი პაკეტი მხარს უჭერს მაღალი დონის დიალოგს, რაც საშუალებას აძლევს მთავრობებსა და კერძო სექტორს, ერთობლივად ჩამოაყალიბონ საინვესტიციო პრიორიტეტები. ინიციატივა წარმოადგენს ევროკავშირსა და მსოფლიო ბანკს შორის პარტნიორობას და მისი საერთო ბიუჯეტი 10 მილიონი ევროა.
გაფართოების საკითხებში ევროკომისარმა მარტა კოსმა განაცხადა: „ევროპისა და აზიის დამაკავშირებელი საიმედო მარშრუტები გეოპოლიტიკური და ეკონომიკური გამარჯვებაა ყველასთვის. ყველამ მწარე გამოცდილებით ვისწავლეთ, რომ ზედმეტი დამოკიდებულება გვხდის დაუცველებს.
უზბეკეთის რესპუბლიკის ვიცე-პრემიერმა ჯამშიდ ხოჯაევმა, საერთაშორისო პარტნიორობის საკითხებში ევროკომისარმა ჯოზეფ სიკელამ, სამეზობლო საკითხებში ევროკომისარმა მარტა კოსმა თავიანთ გამოსვლებში ასევე ხაზი გაუსვეს, რომ ტრანსკასპიური სატრანსპორტო დერეფანი ცენტრალური აზიის სახელმწიფოებისთვის სტრატეგიული მნიშვნელობის მქონე ინფრასტრუქტურული ინიციატივაა. ის მნიშვნელოვან როლს შეასრულებს უზბეკეთის სატრანზიტო და ლოგისტიკური პოტენციალის გაძლიერებაში და ქვეყნის აღმოსავლეთისა და დასავლეთის დამაკავშირებელ ცენტრალურ საერთაშორისო სატრანსპორტო ცენტრად გარდაქმნაში.
ფორუმის ექსპერტებმა აღნიშნეს, რომ ტრანსკასპიური სატრანსპორტო დერეფანი რეგიონში ევროკავშირის „გლობალური კარიბჭის“ საინვესტიციო სტრატეგიის მთავარ ინიციატივად ითვლება. დღეს დერეფანი ჩინეთის, ახლო აღმოსავლეთისა და ცენტრალური აზიის ევროპასთან დამაკავშირებელი მთავარი მარშრუტის სახით ყალიბდება. მოსალოდნელია, რომ 2030 წლისთვის შუა დერეფნით გადაზიდული ტვირთების წლიური მოცულობა 10-11 მილიონ ტონას მიაღწევს.
ტრანსპორტის მინისტრი ილხომ მაჰკამოვის თქმით, უზბეკეთის 2030 წლის სტრატეგიაში განსაზღვრული ერთ-ერთი პრიორიტეტული სფერო ქვეყნის სატრანზიტო და ლოგისტიკური პოტენციალის მნიშვნელოვანი გაფართოებაა.
ფორუმზე განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო მხარეებს შორის თანამშრომლობას. უზბეკეთი და ევროკავშირი აქტიურად მონაწილეობენ ამ დერეფნის განვითარებაში. აღინიშნა, რომ 2024 წელს ტრანსკასპიური მარშრუტით ტვირთების გადაზიდვამ სტაბილური ზრდა აჩვენა, 1 მილიონ ტონას გადააჭარბა, რაც ხუთჯერ აღემატება 2019 წელს დაფიქსირებულ მოცულობას.
საფრანგეთის ტრანსპორტის მინისტრმა ფილიპ ტაბარომ ხაზი გაუსვა, რომ ყველა მხარეს შორის თანამშრომლობა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ამ სექტორის წინსვლისთვის. ფორუმის ფარგლებში გაიმართა თემატური სესიები ტრანსპორტისა და ლოგისტიკის მარეგულირებელი ჩარჩოს კოორდინაციის, ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციების მოზიდვისა და სავაჭრო გზების დიგიტალიზაციის შესახებ.
აღსანიშნავია, რომ დეკემბერში, საქართველო, თურქმენეთი, აზერბაიჯანი და რუმინეთი ხელს მოაწერენ კასპიისა და შავი ზღვის დერეფნის შესახებ შეთანხმებას.
