გუტერეში: უკრაინიდან მარცვლეულის მიწოდების განახლების გარეშე სასურსათო კრიზისს ეფექტიანად ვერ დავძლევთ

„უკრაინიდან მიწოდების განახლების გარეშე, ისევე როგორც რუსეთიდან და ბელორუსიიდან საკვებისა და სასუქების მოწოდების გარეშე, ჩვენ არ შეგვიძლია ეფექტურად გადავლახოთ სასურსათო კრიზისი“, - თქვა გაეროს ხელმძღვანელმა ანტონიო გუტერეშმა. გაერო რუსეთის ფედერაციას მოუწოდებს, რომ უკრაინის პორტებიდან მარცვლეულის ექსპორტი დაუშვას. 

მისი თქმით, ასევე აუცილებელია უკრაინიდან მიწოდების ალტერნატიული მარშრუტების შესაძლებლობის შესწავლა - თუმცა ეს ღონისძიება თავისთავად ვერ გადაჭრის ყველა პრობლემას.

ანტონიო გუტერეში აცხადებს, რომ კაცობრიობა მართლაც მძიმე მდგომარეობაშია - პანდემია და მასთან დაკავშირებული ეკონომიკური სტრესი, კლიმატის ცვლილება, შემოსავლების კლება და უთანასწორობა და ახლა რუსეთის შეჭრა უკრაინაში.

რუსეთი და უკრაინა უზრუნველყოფენ ხორბალზე მსოფლიო მოთხოვნის მესამედს და მცენარეული ზეთის მიწოდების ნახევარს. განსაკუთრებით სავალალო მდგომარეობაში იმყოფებოდნენ ყველაზე ღარიბი ქვეყნები, რომლებსაც უჭირთ საკვების გაზრდილ ღირებულებასთან გამკლავება.

„ამ საკითხს ინტენსიურად განვიხილავ რუსეთის ფედერაციასთან, უკრაინასთან, თურქეთთან, შეერთებულ შტატებთან და ევროკავშირთან, ასევე რამდენიმე საკვანძო სახელმწიფოსთან. იმედი არის, მაგრამ ჯერ კიდევ დიდი გზაა გასავლელი“, - ამ განცხადებით, გაეროს ხელმძღვანელმა ამერიკის შეერთებული შტატების მიერ ორგანიზებული და სასურსათო კრიზისისადმი მიძღვნილი ღონისძიების მონაწილეებს მიმართა.

შეხვედრაზე შეიკრიბნენ მსოფლიოს რიგი ქვეყნის საგარეო საქმეთა მინისტრები, მათ შორის ღონისძიებას ესწრებოდა აშშ-ს სახელმწიფო მდივანი ენტონი ბლინკენი.

გაეროს გენერალური მდივნის თქმით, აუცილებელია, რომ „ყველა მხარემ გამოიჩინოს კეთილი ნება“, რადგან საკითხის გადაწყვეტას მოჰყვება როგორც ეკონომიკური და ფინანსური შედეგები, ასევე უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული სირთულეები.

უკრაინა განიხილავს მარცვლეულის ექსპორტის შესაძლებლობას ტრანსპორტის სხვა გზებით. უკრაინის აგრარული საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილის დენის მარჩუკის ინფორმაციით უკრაინის პორტებში მარცვლეულის დიდი რაოდენობაა დაბლოკილი, რასაც ალტერნატივა არ არქვს.

„შავი ზღვის პორტები, რომლებითაც ექსპორტის 90 პროცენტი გადიოდა ომამდელ პერიოდში (ყოველთვიურად დაახლოებით ხუთ მილიონ ტონა მარცვლეულს ვტვირთავდით ჩვენი პარტნიორებისთვის), ომის პირველივე დღეებიდან დაბლოკილია. ბუნებრივია, შემცვლელის პოვნა ძალიან რთულია. დღეს ჩვენ ვმუშაობთ ახალ მიმართულებებზე - რკინიგზით, ავტომანქანებით ევროპისკენ, მდინარის პორტებით. რა თქმა უნდა, ამას სრულფასოვან ალტერნატივას ვერ ვუწოდებთ, მაგრამ ახლა იძულებულები ვართ, ასეთ პირობებში ვიმუშაოთ. რთულია, მაგრამ არის შესაძლებლობა. მარტში ამ გზით 200 ათასი ტონა მარცვლეულის ექსპორტი გავიტანეთ, აპრილში კი უკვე მილიონ ტონაზე მეტი“, - განაცხადა მან.

მარჩუკის თქმით, მარცვლეულის მიწოდების პროცესის დაჩქარების მიზნით, G7 ქვეყნების სოფლის მეურნეობის მინისტრებმა გერმანიაში ცოტა ხნის წინ გამართულ შეხვედრაზე განიხილეს ევროპის საზღვარზე „მწვანე დერეფნების“ შექმნის შესაძლებლობა.

მარჩუკი განმარტავს, რომ ახლა საუბარია ცალკეული საგუშაგოების ორგანიზებაზე დიდი რაოდენობით პერსონალით. ამრიგად, უკრაინიდან მარცვლეულით სატვირთო მანქანების უწყვეტი და სწრაფი გავლა შესაძლებელია რუმინეთში, პოლონეთში, ლიტვაში და შემდგომში გემების ტრანსპორტირებამდე, რომლებიც უზრუნველყოფენ მიწოდებას მთელს მსოფლიოში. ”მომავალში ეს საშუალებას მისცემს უკრაინას თვეში ორ მილიონ ტონაზე მეტი მარცვლეულის ექსპორტი განახორციელოს”, - ამბობს სრულიად უკრაინული აგრარული საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე.

უკრაინაში მარცვლეულის ახალი მოსავალი თვენახევარში დაიკრიფება. მაგრამ იმ დროისთვის ბევრ განვითარებად ქვეყანაში მარცვლეულის მარაგი პრაქტიკულად ამოიწურება და შეუძლებელი იქნება მათი სწრაფად შევსება, სანამ უკრაინის შავი ზღვის პორტები დაბლოკილია რუსი სამხედროების მიერ.

„პური, ვერმიშელი, ხორცი (ღორის და საქონლის ხორცი), რძე, კარაქი, კვერცხი, ერთი სიტყვით, ყველა პროდუქტი, რომლის წარმოებაც მარცვლეული კულტურების გამოყენებას გულისხმობს, გაძვირდება“, - ამბობს დენის მარჩუკი.

მარჩუკის თქმით, დღეს უკრაინაში 20 მილიონ ტონაზე მეტი მარცვლეულია დარჩენილი, რომლის გაყიდვაც შესაძლებელია. ”ჩვენ ვიმედოვნებთ, რომ გაერო იპოვის არგუმენტებს საზღვაო გადაზიდვის მარშრუტების განბლოკვის მისაღწევად,” - ამბობს დენის მარჩუკი. შესაძლოა მოხდეს ჰუმანიტარული კოლონების გაშვება, რომლებიც სატვირთო გემებს თან გაჰყვებიან რუსეთიდან საკვების საჭიროების მქონე ქვეყნების მიმართულებით. შიმშილი ყოველთვის საფუძვლად უდევს სოციალურ არეულობას. თუ გადამჭრელი ზომები ახლა არ მიიღება, მსოფლიო შესაძლოა მიგრაციის კიდევ ერთი ახალი ტალღის წინაშე აღმოჩნდეს, ხალხი მოიძიებს დაცვას და ფინანსურ გარანტიებს უფრო აყვავებულ ქვეყნებში“.