შუა დერეფანი უფრო აქტუალური გახდა მას შემდეგ, რაც უკრაინაში რუსეთის მიერ წარმოებული ომის გამო, ტრადიციული მარშრუტები დაკეტილია. ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი სარგებელს მოუტანს თურქული სახელმწიფოების ორგანიზაციის (OTS) ყველა ქვეყანას - მიიჩნევს ორგანიზაციის გენერალური მდივანი ყუბანიჩბეკ ომურალიევი, რომელიც ამ თემაზე აზერბაიჯანულ მედიას ესაუბრა.
„შუა დერეფანი, რა თქმა უნდა, პირველ რიგში ჩვენს ქვეყნებს და მთელ რეგიონს სარგებელს მოუტანს. ცოტა ხნის წინ აზერბაიჯანის, თურქეთისა და თურქმენეთის პრეზიდენტებმაც განიხილეს ეს საკითხი", - განაცხადა ომურალიევმა.
მან ასევე აღნიშნა, რომ მანამდე, შანხაის თანამშრომლობის ორგანიზაციის (SCO) სამიტზე სამარყანდში (უზბეკეთი), ხელი მოეწერა მნიშვნელოვან დოკუმენტს ჩინეთი-ყირგიზეთი-უზბეკეთის სარკინიგზო პროექტთან დაკავშირებით, რომელიც ასევე გადის OTS-ის ქვეყნებს და აღწევს ევროპაში.
„ამ პროექტის პირველი ეტაპი უკვე დაწყებულია. ასეთი სატრანსპორტო დერეფნის პროექტები ძალიან აქტუალურია და სარგებელს მოუტანს არამხოლოდ ჩვენს ქვეყნებს, არამედ მთელ რეგიონს", - აღნიშნა ომურალიევმა.
ამჟამად შუა დერეფანი ევროპისკენ უმოკლესი და ნაკლებად ძვირი მარშრუტია.
ამ თვეში აზერბაიჯანში დაგეგმილია კონფერენცია შუა დერეფნის გასწვრივ სატრანზიტო პროცედურების გამარტივებისა და გაერთიანების შესახებ, მონაწილე ქვეყნების საბაჟო სამსახურების ხელმძღვანელების მონაწილეობით. კონფერენციაზე განიხილება ის ნაბიჯები, რომლებიც ამ ქვეყნების საბაჟო სამსახურებთან ერთად უნდა გადაიდგას.
სახელმწიფო დეპარტამენტის განცხადებით, აშშ საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას მხარს უჭერს და აღიარებს შუა დერეფნის კონცეფციის მხარდასაჭერად საჭირო ინფრასტრუქტურის განვითარების შესაძლებლობებს. კერძოდ, ამ კუთხით შტატები ანაკლიის პორტის განვითარებას მნიშვნელოვნად მიიჩნევს.
აშშ მტკიცედ უჭერს მხარს ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის განვითარებას, რომელიც ვაშინგტონის შეფასებით, საქართველოს განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესი ინფრასტრუქტურაა.
- კელი დეგნანი: ჩვენ მტკიცედ ვუჭერთ მხარს ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის განვითარებას - ექსკლუზივი
- ჯინ შაჰინი: ანაკლიის პორტის პროექტი ნამდვილად კარგი იქნება - იმედი გვაქვს, ვიხილავთ ამერიკულ ინვესტიციას
ამერიკის შეერთებული შტატების ელჩის, კელი დეგნანის განცხადებით, შეერთებული შტატები დიდი ხანია, მხარს უჭერს საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას და აცნობიერებს იმ მთავარ როლს, რომლის შესრულება საქართველოს შუა დერეფანში შავ ზღვაზე გასასვლელის უზრუნველყოფით შეუძლია.
„ეს უდიდესი წვლილი იქნება, რადგან ცენტრალური აზიიდან ევროპაში ტვირთის ტრანზიტის შედეგად, საქართველო შუა დერეფანში თავის როლს განავითარებს“, - განუცხადა ელჩმა Europetime-ს ექსკლუზიურად.
თავის მხრივ, აშშ-ის თავდაცვის ატაშემ, პოლკოვნიკმა ჯოზეფ ბილბომ Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში განაცხადა, რომ ღრმაწყლოვანი პორტების განვითარება კომერციული ვაჭრობის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი კომპონენტია, რომელიც თავის მხრივ, შავი ზღვისთვის კარგ საფუძველს შექმნის, მათ შორის საქართველოსთვის პირველ რიგში ეკონომიკური განვითარება უნდა მოიტანოს.
„უსაფრთხოების თვალსაზრისით, ეს გაზრდის მოკავშირე და პარტნიორი ქვეყნებიდან გემების მასპინძლობის შესაძლებლობას. საქართველო ხშირად მასპინძლობდა ასეთ ვიზიტებს აშშ-დან და NATO-ს სხვა მოკავშირეებიდან. სამწუხაროდ, ომის გამო იყო გარკვეული შეფერხება, თუმცა მოუთმენლად დაველოდებით ჩვენი საზღვაო ძალების ვიზიტების კვლავ განახლებას, როცა ზღვებზე სტაბილური მდგომარეობა დაბრუნდება“, - აღნიშნა ჯოზეფ ბილბომ Europetime-თან.
სახელმწიფო დეპარტამენტის ყოფილმა მრჩეველმა ფილიპ რიკერმა, რომელიც იმჟამად აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოადგილის მოვალეობას ასრულებდა, Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში, ანაკლიის პორტზე საუბრისას განაცხადა, რომ ეს არის უდიდესი შესაძლებლობა უცხოელი ინვესტორების მოსაზიდად.
- ექსკლუზივი - ფილიპ რიკერი: ანაკლია და ყველა დიდი ინფრასტრუქტურული პროექტი, ეს არის უდიდესი შესაძლებლობა
- ექსკლუზივი - კონგრესმენი მუნი: აშშ-საქართველოს შორის თავისუფალი სავაჭრო ურთიერთობა კარგი პერსპექტივა და შესაძლებლობაა
- ექსკლუზივი - სენატორი პორტმანი: ანაკლიის პორტის პროექტი უდიდესი შესაძლებლობაა ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციისთვის
- პოლ გობლი: ანაკლიის პორტის პროექტი შავი ზღვის უსაფრთხოებისთვის მნიშვნელოვანი კომპონენტია
ამასთანავე, NATO-ს ოფიციალურმა პირმა Europetime-ს განუცხადა, რომ ალიანსი შავი ზღვის სანაპიროზე სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი ინფრასტრუქტურული პროექტების, მათ შორის პორტების განვითარებას მიესალმება.
შეგახსენებთ, 12 დეკემბერს, პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა განაცხადა, რომ ანაკლიის პორტის 51% სახელმწიფოს საკუთრება იქნება.
ამასთან, ეკონომიკის მინისტრმა ლევან დავითაშვილმა ანაკლიის პორტის მშენებლობის დაწყების სავარაუდო პერიოდი დაასახელა.
ამ დროისთვის ცნობილია, რომ სახელმწიფოს „ანაკლიის განვითარების კონსორციუმთან„ საარბიტრაჟო დავა 6 მლნ 900 ათასი ლარი დაუჯდა.
ცნობისთვის, 2017 წლის 24 დეკემბერს ანაკლიაში პორტის მშენებლობის დაწყება მაშინდელმა პრემიერ-მინისტრმა გიორგი კვირიკაშვილმა და ანაკლიის განვითარების კონსორციუმის“ დამფუძნებელმა მამუკა ხაზარაძემ საზეიმო ვითარებაში გახსნეს.
მაშინ კვირიკაშვილი ამბობდა, რომ ანაკლიის პორტი 21-ე საუკუნის საქართველოს ყველაზე დიდი პროექტია, საქართველოს ინდუსტრიულ ქვეყნად ქცევის გარანტი.
საქართველოს მთავრობამ 2020 წლის 9 იანვარს თქვა, რომ ვალდებულებების შეუსრულებლობის გამო “ანაკლიის განვითარების კონსორციუმს”, რომელსაც ანაკლიის პორტი უნდა აეშენებინა, ხელშეკრულებას შეუწყვეტს.
პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა 20 თებერვალს განაცხადა, რომ მთავრობა ანაკლიის პორტის მშენებლობასთან დაკავშირებით ოფიციალურ მოქმედებებს იწყებს.