ეკონომიკა
საგზაო ტრანსპორტის საერთაშორისო კავშირის პრეზიდენტი: შუა დერეფნის ქვეყნებმა ინფრასტრუქტურა უნდა გააფართოონ
შუა დერეფნის მონაწილე ქვეყნებმა უნდა გააფართოონ ინფრასტრუქტურა, რათა ტვირთების ნაკადის შენარჩუნება შეძლონ. ამის შესახებ საგზაო ტრანსპორტის საერთაშორისო კავშირის პრეზიდენტმა განაცხადა. „ამჟამად ვაკვირდებით ინტერესის ზრდას შუა დერეფნის მიმართ და დერეფნის გავლით ტვირთების ნაკადის მიმართ. თუმცა, მთავარი საკითხი დამოკიდებულია დერეფნის წევრი ქვეყნების სატვირთო ნაკადის მართვაზე, სასაზღვრო გამშვებ პუნქტებზე ტვირთის შეუფერხებლად გადაადგილებაზე, პორტებში შემოსული ტვირთის მოკლევადიან ტრანზიტსა და ტვირთის ნაკადზე სარკინიგზო ინფრასტრუქტურის რეაგირებაზე. კომპანიები გამოიყენებენ შუა დერეფანს, თუ საქონლის ტრანსპორტირება უფრო სწრაფი და უსაფრთხო იქნება,“ - IRU-ს პრეზიდენტმა რადუ დინესკუმ. დინესკუს თქმით, დერეფნის წევრმა ქვეყნებმა უნდა გადადგან შესაბამისი ნაბიჯები. „მათ შეუძლიათ, ისარგებლონ აზერბაიჯანის გამოცდილებით ამ საკითხში. ზოგადად, თუ ელექტრონული TIR და ECMR სისტემები გამოიყენება შუა დერეფანში, საზღვრებზე ლოდინის დრო შეიძლება, შემცირდეს და მეტი ტვირთის ტრანსპორტირება მოხდეს,“ - განაცხადა დინესკუმ. საგზაო ტრანსპორტის საერთაშორისო კავშირი, შუა დერეფნის ეფექტიანობის გაზრდისთვის ხელშეწყობას გეგმავს. შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევა: საჭიროა არსებული სარკინიგზო ხაზების მოდერნიზაცია, დამატებითი სარკინიგზო, საგზაო კავშირების უზრუნველყოფა, პორტების სიმძლავრის გაფართოება TEN-T მოიცავს ევროკავშირის 27 წევრ ქვეყანას, მაგრამ ასევე ვრცელდება დასავლეთ ბალკანეთში, აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებსა (მათ შორის კავკასიაში) და თურქეთში. კვლევის ავტორების თანახმად, ზემოთ აღნიშნული კვლევა მყარ საფუძველს ქმნის იმისთვის, რომ ერთობლივი მუშაობის შედეგად, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“ (ასევე შუა დერეფანი) რაც შეიძლება მალე გახდეს უფრო ეფექტიანი. ხსენებული ინვესტიციები საჭიროა სარკინიგზო და საგზაო ქსელების რეაბილიტაციისა და მოდერნიზაციისთვის, მოძრავი შემადგენლობის გაფართოების, პორტის სიმძლავრის გაზრდისთვის, 6 სასაზღვრო გამშვები პუნქტის გაუმჯობესებისათვის ცენტრალური აზრიის ხუთივე ქვეყანაში. აღნიშნული კვლევის მიზანი იყო: ყველაზე მდგრადი სატრანსპორტო ქსელის იდენტიფიცირება, რომელიც ცენტრალური აზიის ხუთ ქვეყანას (ყაზახეთი, ყირგიზეთი, ტაჯიკეთი, თურქმენეთი, უზბეკეთი) ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) აკავშირებს. ცნობისთვის, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“(TITR) არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აზიასა და ევროპას აკავშირებს. ის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაზე გადის. მარშრუტი ჩინეთიდან იწყება და შუა აზიის ქვეყნებს (ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი) კვეთს. ვიდრე ევროპას მიაღწევს, გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში. სახელმწიფო დეპარტამენტი: აშშ საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას მხარს უჭერს. ვაღიარებთ შუა დერეფნის კონცეფციის მხარდასაჭერად საჭირო ინფრასტრუქტურის განვითარების შესაძლებლობებს - ექსკლუზივი
მედია: უზბეკეთში პირველად გასამართლდა პირი, რომელიც უკრაინის წინააღმდეგ ომში მონაწილეობდა
უზბეკეთის სასამართლომ უკრაინის წინააღმდეგ ომში დაქირავებულის სახით მონაწილეობისთვის აღძრული საქმის (სისხლის სამართლის კოდექსის 154-ე მუხლის პირველი ნაწილი) ფარგლებში პირველი განაჩენი გამოიტანა. სასამართლომ 38 წლის უზბეკი ილდარ ხაირულინი დამნაშავედ ცნო და მას ხუთი წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა. გამომძიებლების თქმით, ხაირულინი 2014-2015 წლებში დონეცკის რეგიონში, ე.წ. "დონეცკის სახალხო რესპუბლიკის დანაყოფის შემადგენლობაში იბრძოდა უკრაინის წინააღმდეგ. გამოძიებამ, დანაშაულის მტკიცებულებად, კერძოდ, მოიყვანა ილდარ ხაირულინის პროფილი უკრაინულ ვებგვერდზე "მშვიდობისმყოფელი", რომელიც შეიცავს ინფორმაციას უკრაინის წინააღმდეგ რუსული არმიის რიგებში მებრძოლი დაქირავებულების შესახებ. მსჯავრდებულის ახლობლები აცხადებენ, რომ ის უკრაინის ომში არ მონაწილეობდა, იქ არ წასულა და ბრალდების დროს რუსეთში იმყოფებოდა. თუმცა ამავე დროს, მსჯავრდადებულის ნათესავებმა აღიარეს, რომ საიტ „მშვიდობისმყოფელზე“ განთავსებულ ფოტოზე, სამხედრო ფორმაში და იარაღით ხელში, მართლაც ხაირულინია აღბეჭდილი. ილდარის ძმამ, ლენურ დავლეშინმა რადიო "ოზოდლიკს" (რადიო თავისუფლების ტაჯიკური სამსახური) განუცხადა, რომ „მშვიდობისმყოფლის“ ვებგვერდზე განთავსებული ფოტო ხაირაულინმა რუსეთში ყოფნის დროს გადაიღო და ფოტოზე აღბეჭდილი იარაღი არ არის ცეცხლსასროლი. მსჯავრდებულის ძმამ ასევე განაცხადა, რომ ხაირულინი 2023 წლის მაისში, სრულიად განსხვავებული მიზეზით, ქონების გარშემო საკუთარ დედასთან მომხდარი კონფლიქტის გამო დააპატიმრეს დააპატიმრეს
2022 წელს საქართველოდან რუსეთში მომსახურების ექსპორტი 419%-ით გაიზარდა
გასული წლის განმავლობაში მომსახურების საექსპორტო მიმართულებებს შორის ათი უმსხვილესი საექსპორტო ქვეყნის წილმა საქართველოს მთლიანი მომსახურების ექსპორტში 65.6% შეადგინა. პირველი საექსპორტო ქვეყანა კი რუსეთი იყო, სადაც ექსპორტის ზრდა ყველაზე მაღალი იყო. რეგიონის ქვეყნების გარდა ათეულში ვხვდებით ასევე აშშ-სა და საუდის არაბეთს. მომსახურების უმსხვილესი საექსპორტო ქვეყნების TOP-10-ეული ასეთია. რუსეთი - 981 მლნ დოლარი, ზრდა - 419%; თურქეთი - 688 მლნ დოლარი, ზრდა - 88.4%; უკრაინა - 327 მლნ დოლარი, ზრდა - 58.6%; ისრაელი - 318 მლნ დოლარი, ზრდა - 119.8%; აზერბაიჯანი - 306 მლნ დოლარი, ზრდა - 26.5%; ბელარუსი - 266 მლნ დოლარი, ზრდა - 245.8%; სომხეთი - 257.5 მლნ დოლარი, ზრდა - 265.9%; აშშ - 243 მლნ დოლარი, ზრდა - 204.8%; საუდის არაბეთი - 177.8 მლნ დოლარი, ზრდა - 110.7%; ყაზახეთი - 176.8 მლნ დოლარი, ზრდა - 88.5%. გასულ წელს საქართველოში მომსახურების ექსპორტი 123.9%-ით, 5 მილიარდ 703 მილიონ დოლარამდე გაიზარდა. საქსტატის მიერ გამოქვეყნებული მომსახურებით ვაჭრობის 2022 წლის შედეგების მიხედვით, ექსპორტში პირველი ადგილი 3 მილიარდ 516 მილიონი დოლარით, მოგზაურობამ დაიკავა, რაც მომსახურების მთლიანი ექსპორტის 61.7%-ს შეადგენს. მეორე ადგილს სატრანსპორტო მომსახურება 1 მილიარდ 201 მილიონი დოლარით (მთლიანი ექსპორტის 21.1%) იკავებს, მესამე ადგილზე 597.2 მლნ დოლარით (შესაბამისად 10.5%) სატელეკომუნიკაციო, კომპიუტერული და საინფორმაციო მომსახურებაა. საექსპორტო ათეულში შედის ისეთი მომსახურებებიც, როგორიცაა, სამთავრობო და ფინანსური მომსახურება, კულტურული და რეკრეაციული, სადაზღვევო და მანუფაქტურული და სხვა. 2022 წელს მომსახურების ექსპორტი იმპორტს აღემატებოდა.
ტურიზმის ადმინისტრაცია: 9 თვეში ტურიზმიდან შემოსავალი $3,3 მილიარდი იყო
ტურიზმის ეროვნული ადმინისტრაციის ცნობით, 2023 წლის I-III კვარტალში მოგზაურობიდან (ტურიზმიდან) მიღებულმა შემოსავალმა 2019 წლის მაჩვენებელს გადააჭარბა და რეკორდული მაჩვენებელი დაფიქსირდა - 3,251,651,900 აშშ. დოლარი, რაც 2019 წლის ანალოგიურ პერიოდს +25.9%-ით აღემატება (+668,812,328 აშშ დოლარი). როგორც ტურიზმის ეროვნულ ადმინისტრაციაში აღნიშნავენ, 2022 წელთან შედარებით, მოგზაურობიდან შემოსავლები გაზრდილია +734,468,385 (+29.2%) აშშ დოლარით. „2023 წლის III კვარტალში მოგზაურობიდან მიღებულმა შემოსავალმა გადააჭარბა 2019 წლის მაჩვენებელს და 1,447,121,966 აშშ. დოლარი შეადგინა, რაც 2019 წლის ანალოგიურ მაჩვენებელთან შედარებით +28.4% ზრდაა, 2022 წლის მესამე კვარტალთან შედარებით კი, მოგზაურობიდან შემოსავლები გაზრდილია +72,468,664 (+5.3%) აშშ დოლარით,“ - აღნიშნულია ინფორმაციაში.
საქსტატი: სექტემბერში საქართველოს ეკონომიკა 5.1%-ით გაიზარდა
საქსტატის წინასწარი შეფასებით, 2023 წლის სექტემბერში, წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, რეალური მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) ზრდამ 5.1 პროცენტი შეადგინა, ხოლო 2023 წლის პირველი ცხრა თვის საშუალო მაჩვენებელი 6.8 პროცენტით განისაზღვრა. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის აღმასრულებელმა დირექტორმა გოგიტა თოდრაძემ ბრიფინგზე განაცხადა, რომ 2023 წლის სექტემბერში, წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, ზრდის მიმართულებით მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა შემდეგმა დარგებმა: საფინანსო და სადაზღვევო საქმიანობა, მშენებლობა, ვაჭრობა, სასტუმრო და რესტორნები. ამასთან, კლების ტენდენცია დაფიქსირდა დამამუშავებელი მრეწველობის, ტრანსპორტისა და დასაწყობების, ასევე უძრავი ქონების სექტორებში. „როგორც მოგეხსენებათ 2023 წლის პირველი 9 თვის მონაცემებით საქონლის ექსპორტი გაზრდილია დაახლოებით, 13%-ით, ხოლო იმპორტის მოცულობა 18%-ით. 2023 წლის სექტემბერში ქვეყანაში დარეგისტრირდა დაახლოებით, 6100 ახალი საწარმო და აღნიშნული მაჩვენებელი დაახლოებით, 14%-ით ჩამორჩება წინა წლის შესაბამისი პერიოდის მონაცემებს. კლება ძირითადად განპირობებულია კერძო უცხოური ინდ.მეწარმეების რეგისტრაციის შემცირებით. 3%-ით გაზარდა ეკონომიკური ზრდის წინასწარი შეფასებისას გამოყენებულ დღგ-ს გადამხდელ საწარმოთა ბრუნვის მოცულობა და 12 მილიარდ 170 მილიონ ლარს გადააჭარბა. რაც შეეხება მიზეზებს დარგობრივ ჭრილში - მშენებლობის სექტორში ზრდა ძირითადად დაკავშირებული იყო საცხოვრებელი და არასაცხოვრებელი შენობა-ნაგებობების მშენებლობასთან, ასევე სპეციალიზებულ სამშენებლო სამუშაოებთან და ინფრასტრუქტურული პროექტების განხორციელებასთან. აქვე აღსანიშნავია, რომ 2023 წლის სექტემბერში წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით დაახლოებით, 9% სამშენებლო მასალების იმპორტი და 13%-იანი ზრდა დაფიქსირდა ცემენტის იმპორტის მიმართულებით. ასევე აღსანიშნავია ისიც, რომ ზრდის ტენდენცია შეინიშნებოდა საფინანსო და სადაზღვევო სექტორში, რომლის გამომწვევ ძირითად მიზეზად გვევლინება კომერციული ბანკების როგორც საპროცენტო, ასევე არასაპროცენტო შემოსავლების ზრდა. ვაჭრობის სექტორში ზრდა ძირითადად დაკავშირებული იყო ავტომობილებით ვაჭრობის გაფართოებასთან. დაახლოებით, 97%-ით გაიზარდა მსუბუქი ავტომობილების რეექსპორტის მაჩვენებელი ძირითადად ყირგიზეთის და ყაზახეთის მიმართულებით, თუმცა ასევე გაზრდილია საკვები პროდუქტებით, სასმელით და თამბაქოს ნაწარმით ვაჭრობის მოცულობაც. სასტუმროების და რესტორნების სექტორში ზრდა ძირითადად დაკავშირებული იყო საერთაშორისო ტურიზმთან. 2023 წლის მესამე კვარტლის მონაცემებით, საერთაშორისო ვიზიტორების მიერ განხორციელდა დაახლოებით 2 მილიონ 300 ათასი საერთაშორისო ვიზიტი, რაც 21%-ით აღემატება წინა წლის შესაბამისი პერიოდის მონაცემებს. რამდენიმე სექტორში ზრდის მიუხედავად კლების ტენდენცია შეინიშნებოდა. უპირველეს ყოვლისა ეს გახლავთ დამამუშავებელი მრეწველობა, სადაც კლების გამომწვევ ძირითად მიზეზად გვევლინება მეტალურგიული მრეწველობა. კერძოდ, თუჯის, ფოლადის და ფეროშენადნობების წარმოების მოცულობების შემცირება. აქვე აღსანიშნავია, რომ დაახლოებით 28-29%-ით არის შემცირებული ფეროსილიკომანგანუმის ექსპორტის მაჩვენებელი ძირითადად, რუსეთის და ამერიკის მიმართულებით. ტრანსპორტისა და დასაწყობების სექტორში კლებას განაპირობებს დასაწყობების და დამხმარე სატრანსპორტო საქმიანობის მომსახურების მოცულობის შემცირება, ხოლო რაც შეეხება უძრავი ქონებით ოპერაციების სექტორს - აქ კლება ძირითადად დაკავშირებული იყო საკუთარი ან იჯარით აღებული არასაცხოვრებელი შენობა-ნაგებობების გაქირავებასთან და მასთან დაკავშირებულ ოპერაციებთან," - განაცხადა გოგიტა თოდრაძემ.
ლარი დოლართან და ევროსთან მიმართებით გაუფასურდა
ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად 1 აშშ დოლარის ღირებულება 2.7048 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.7037 ლარი იყო. შესაბამისად, დოლარის ცვლილებამ ეროვნულ ვალუტასთან მიმართებით, 0.0011 ლარი შეადგინა. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.8603 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.8565 ლარს შეადგენდა. შესაბამისად, ევროს ცვლილებამ 0.0038 ლარი შეადგინა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ძალაში ხვალ შევა.
საგზაო ტრანსპორტის საერთაშორისო კავშირი, შუა დერეფნის ეფექტიანობის გაზრდას გეგმავს
საგზაო ტრანსპორტის საერთაშორისო კავშირი (IRU) აპირებს, TIR სისტემის გამოყენებით შეამციროს ლოდინის დრო შუა დერეფნის გასწვრივ მდებარე ქვეყნების, მათ შორის, აზერბაიჯანის საზღვრებზე. შესაბამისი განცხადება აზერბაიჯანულ მედიასთან IRU-ს პრეზიდენტმა რადუ დინესკუმ გააკეთა. „TIR არის გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ხელშეკრულება, რომელიც ამცირებს საზღვარზე ლოდინის დროს TIR სისტემის გამოყენებით. ელექტრონული TIR სისტემა აუმჯობესებს უსაფრთხოებას და საიმედოობას სახელმწიფო და საგზაო ტრანსპორტის ოპერატორების თვალსაზრისით, ასევე, ელექტრონული ზედნადების (ECMR) გამოყენების კუთხით,“ - აღნიშნა დინესკუმ. დინესკუმ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ბოლო პერიოდში საგრძნობლად გაიზარდა საქონლის ნაკადი შუა დერეფნის გავლით. „თუმცა მნიშვნელოვანია, რომ შუა დერეფნის ყველა ქვეყანამ შეძლოს საქონლის ამ ნაკადის განთავსება და გააუმჯობესოს არამხოლოდ მძიმე ინფრასტრუქტურა, როგორიცაა გზები, პორტები, რკინიგზა და ა.შ. არამედ, აუცილებელი რბილი ზომები, რაც გულისხმობს პროცედურებისა და დიგიტალიზაციისკენ სვლას, რაც უაღრესად მნიშვნელოვანია ამ დერეფანზე ლოდინის დროის შესამცირებლად და უფრო მაღალი სიჩქარის უზრუნველსაყოფად,“ - განაცხადა IRU-ს პრეზიდენტმა. შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევა: საჭიროა არსებული სარკინიგზო ხაზების მოდერნიზაცია, დამატებითი სარკინიგზო, საგზაო კავშირების უზრუნველყოფა, პორტების სიმძლავრის გაფართოება TEN-T მოიცავს ევროკავშირის 27 წევრ ქვეყანას, მაგრამ ასევე ვრცელდება დასავლეთ ბალკანეთში, აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებსა (მათ შორის კავკასიაში) და თურქეთში. კვლევის ავტორების თანახმად, ზემოთ აღნიშნული კვლევა მყარ საფუძველს ქმნის იმისთვის, რომ ერთობლივი მუშაობის შედეგად, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“ (ასევე შუა დერეფანი) რაც შეიძლება მალე გახდეს უფრო ეფექტიანი. ხსენებული ინვესტიციები საჭიროა სარკინიგზო და საგზაო ქსელების რეაბილიტაციისა და მოდერნიზაციისთვის, მოძრავი შემადგენლობის გაფართოების, პორტის სიმძლავრის გაზრდისთვის, 6 სასაზღვრო გამშვები პუნქტის გაუმჯობესებისათვის ცენტრალური აზრიის ხუთივე ქვეყანაში. აღნიშნული კვლევის მიზანი იყო: ყველაზე მდგრადი სატრანსპორტო ქსელის იდენტიფიცირება, რომელიც ცენტრალური აზიის ხუთ ქვეყანას (ყაზახეთი, ყირგიზეთი, ტაჯიკეთი, თურქმენეთი, უზბეკეთი) ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) აკავშირებს. ცნობისთვის, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“(TITR) არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აზიასა და ევროპას აკავშირებს. ის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაზე გადის. მარშრუტი ჩინეთიდან იწყება და შუა აზიის ქვეყნებს (ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი) კვეთს. ვიდრე ევროპას მიაღწევს, გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში. სახელმწიფო დეპარტამენტი: აშშ საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას მხარს უჭერს. ვაღიარებთ შუა დერეფნის კონცეფციის მხარდასაჭერად საჭირო ინფრასტრუქტურის განვითარების შესაძლებლობებს - ექსკლუზივი
ევროპის საინვესტიციო ბანკი უზბეკეთს შუა დერეფნის ოპერაციებში ინტეგრაციაში დაეხმარება - მედია
ევროპის საინვესტიციო ბანკის (EIB) გეგმები უზბეკეთში, სხვა ცენტრალური აზიის ქვეყნებთან ერთად, მიმართულია ინიციატივებისკენ, რომელიც მდგრადი, კლიმატისადმი ნეიტრალური ეკონომიკური მოდელისკენ გადასვლას ეხება. ამის შესახებ აზერბაიჯანული მედია EIB-ში წყაროზე დაყრდნობით წერს. „უზბეკეთში EIB პრიორიტეტს მიანიჭებს მდგრადი კავშირის პროექტებს, განსაკუთრებული აქცენტით ინიციატივებზე, რომლებიც შუა დერეფნის ოპერაციებში ქვეყნის ინტეგრაციასთან არის დაკავშირებული,“ აღნიშნა წყარომ. EIB-ის წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ ეს მცდელობები მჭიდროდ ემთხვევა ევროპის გლობალური კარიბჭის სტრატეგიას, რომელიც მიზნად ისახავს უსაფრთხო კავშირების გაძლიერებას ენერგეტიკისა და ტრანსპორტის სექტორში, ასევე, ხელს უწყობს არსებით მხარდაჭერას, რომელიც ევროპის საინვესტიციო ბანკმა უკვე გაუწია აღმოსავლეთ-დასავლეთის დერეფანს სამხრეთ. კავკასიაში. ელჩი ერინ მაქიი: აშშ მხარს უჭერს საქართველოს, გახდეს შუა დერეფნის მთავარი მოთამაშე შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევა: საჭიროა არსებული სარკინიგზო ხაზების მოდერნიზაცია, დამატებითი სარკინიგზო, საგზაო კავშირების უზრუნველყოფა, პორტების სიმძლავრის გაფართოება TEN-T მოიცავს ევროკავშირის 27 წევრ ქვეყანას, მაგრამ ასევე ვრცელდება დასავლეთ ბალკანეთში, აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებსა (მათ შორის კავკასიაში) და თურქეთში. კვლევის ავტორების თანახმად, ზემოთ აღნიშნული კვლევა მყარ საფუძველს ქმნის იმისთვის, რომ ერთობლივი მუშაობის შედეგად, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“ (ასევე შუა დერეფანი) რაც შეიძლება მალე გახდეს უფრო ეფექტიანი. ხსენებული ინვესტიციები საჭიროა სარკინიგზო და საგზაო ქსელების რეაბილიტაციისა და მოდერნიზაციისთვის, მოძრავი შემადგენლობის გაფართოების, პორტის სიმძლავრის გაზრდისთვის, 6 სასაზღვრო გამშვები პუნქტის გაუმჯობესებისათვის ცენტრალური აზრიის ხუთივე ქვეყანაში. აღნიშნული კვლევის მიზანი იყო: ყველაზე მდგრადი სატრანსპორტო ქსელის იდენტიფიცირება, რომელიც ცენტრალური აზიის ხუთ ქვეყანას (ყაზახეთი, ყირგიზეთი, ტაჯიკეთი, თურქმენეთი, უზბეკეთი) ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) აკავშირებს. ცნობისთვის, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“(TITR) არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აზიასა და ევროპას აკავშირებს. ის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაზე გადის. მარშრუტი ჩინეთიდან იწყება და შუა აზიის ქვეყნებს (ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი) კვეთს. ვიდრე ევროპას მიაღწევს, გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში. სახელმწიფო დეპარტამენტი: აშშ საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას მხარს უჭერს. ვაღიარებთ შუა დერეფნის კონცეფციის მხარდასაჭერად საჭირო ინფრასტრუქტურის განვითარების შესაძლებლობებს - ექსკლუზივი
რიკოთის ახალი მაგისტრალური გზის 27 კმ-იანი მონაკვეთი გაიხსნა
28 ოქტომბერს, რიკოთის ახალი მაგისტრალური გზის 27 კმ-იანი მონაკვეთი გაიხსნა. ხევი-შორაპნის 4 ზოლიანი, 27 კმ-იანი მონაკვეთი 65 ხიდსა და 38 გვირაბს მოიცავს. „ახალი მონაკვეთი რიკოთზე გადაადგილების მანძილს 8 კმ-ით, ხოლო გადაადგილების დროს 25 წუთით შეამცირებს. ის დააკავშირებს აღმოსავლეთ და დასავლეთ საქართველოში უკვე აშენებული ჩქაროსნული მაგისტრალის მონაკვეთებს. რიკოთის მაგისტრალური გზის მშენებლობის ფარგლებში, ჯამში, შენდება 52 კმ-მდე გზა, 97 ხიდი და 51 გვირაბი. დღეისათვის, 48 გვირაბი უკვე გაჭრილია, 83 ხიდი კი, უკვე აშენებული. სამშენებლო სამუშაო ინტენსიურად გრძელდება და პროექტი 2024 წელს დასრულდება,“ - წერია საქართველოს მთავრობის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში. „ჩვენ ყველამ კარგად ვიცით, თუ რაოდენ დიდი მნიშვნელობა აქვს ჩვენი ქვეყნის განვითარებისთვის მაგისტრალებისა და გზების მშენებლობას და განსაკუთრებით აღმოსავლეთ-დასავლეთის მაგისტრალური გზის მშენებლობას. დღეის მდგომარეობით 261 კმ მაგისტრალი არის გახსნილი, აქედან, 193 კმ მაგისტრალი ჩვენი მთავრობის დროს აშენდა და გაიხსნა. ყველაზე რთული, გამოწვევებით აღსავსე მონაკვეთი იყო რიკოთის მონაკვეთი, რომელიც მიჩნეული იყო და არის ჯერ კიდევ, როგორც ერთ-ერთი ყველაზე რთული და გამომწვევი მონაკვეთი, მაგრამ თქვენ უყურებთ, რომ აშენდა 4 ზოლიანი ჩქაროსნული მაგისტრალი და რა თქმა უნდა, გრძელდება ეს პროცესი,“ - მიმართა პრემიერ-მინისტრმა, ირაკლი ღარიბაშვილმა ახალი მაგისტრალური გზის 27 კმ-იანი მონაკვეთის გახსნის ღონისძიებაზე შეკრებილებს. ირაკლი ღარიბაშვილის თქმით, „ასეთი მასშტაბის, ასეთი სირთულის, გადაწყვეტის თვალსაზრისით, არ განხორციელებულა ქვეყნის რეალობაში ასეთი ანალოგიური პროექტი.“ პრემიერის განცხადებით, ჯამში 2013 წლიდან 16 000 კილომეტრი გზა აშენდა და რეაბილიტირდა.
Indorama Group-ის დირექტორი: ჩვენი მიზანია, რეგიონში გავაფართოოთ ბიზნესი, რაც ხელს შეუწყობს, ქვეყანა გახდეს რეგიონში ქიმიური პროდუქტების მნიშვნელოვანი მწარმოებელი
თბილისში მიმდინარე „აბრეშუმის გზის ფორუმზე“ მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნიდან მსხვილი ბიზნესის წარმომადგენლები, ინვესტორები არიან წარმოდგენილები. სადისკუსიო პანელში „აბრეშუმის გზის ღირებულების ჯაჭვები“ სინგაპურული კორპორაციის Indorama Group-ის დირექტორმა, პრაკაშ კეჟრივალმა მიიღო მონაწილეობა. „საქართველოში ჩვენს მფლობელობაშია რუსთავის აზოტის 100 %-იანი წილი. ჩვენი მიზანია, რეგიონში გავაფართოოთ ბიზნესი, რაც ხელს შეუწყობს, ქვეყანა გახდეს რეგიონში ქიმიური პროდუქტების მნიშვნელოვანი მწარმოებელი. საქართველოს ძალიან მიმზიდველი ბიზნესგარემო აქვს, მისი პოლიტიკური ხელმძღვანელობა ხელს უწყობს ბიზნესის განვითარებას. ვფიქრობ, თქვენი ქვეყანა ინვესტორებს ძალიან დიდ შესაძლებლობებს სთავაზობს, რაც ეხმარება მანუფაქტურული ინდუსტრიის განვითარებას და პროდუქტების ევროკავშირისთვის შეთავაზებას”, - განაცხადა პრაკაშ კეჟრივალმა. მისი თქმით, დღეს საქართველოს ინფრასტრუქტურაში, სატრანსპორტო კორიდორებში, პორტებში საჭიროა ინვესტიციების ჩადება, რაც დაეხმარება ექსპორტის გაზრდას ევროპის მიმართულები. ამასთან, Indorama Group-ის დირექტორის განცხადებით, მსოფლიო ბაზარზე არსებული გამოწვევების მიუხედავად, რუსთავის აზოტის ექსპორტი არ შემცირებულა. „გეოპოლიტიკური სიტუაციიდან გამომდინარე ჩვენ მოგვიწია ფასების კორექტირება, ბოლო ერთ წელიწადში ფასები დასტაბილურდა და ბაზრის მოთხოვნილებიდან გამომდინარე გასწორდა, ასევე მიწოდების ჯაჭვიც დასტაბილურდა,“ - განაცხადა პრაკაშ კეჟრივალმა.
საქართველომ და ყაზახეთმა შუა დერეფნის ეფექტიანობის გაზრდის შესახებ შეთანხმება გააფორმეს
საქართველომ და ყაზახეთმა შუა დერეფნის განვითარებისა და ეფექტიანობის გაზრდის მიზნით შეთანხმება გააფორმეს. ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით, “თბილისის აბრეშუმის გზის ფორუმის ფარგლებში, საქართველოსა და ყაზახეთს შორის ხელი მოეწერა დამატებებს 2022 წლის 25 ნოემრის შეთანხმებაში, რომელიც 2022 – 2027 წლებში შუა დერეფნის განვითარების საგზაო რუკას შეეხება.“ უწების ცნობით, აღნიშნული დოკუმენტით განისაზღვრა ახალი ღონისძიებები ინფრასტრუქტურის განვითარების და ასევე სატრანსპორტო გადაზიდვების ეფექტურობის გაზრდის მიმართულებით. დოკუმენტს ხელი მოაწერეს საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის მოადგილემ, გურამ გურამიშვილმა და ყაზახეთის რესპუბლიკის ტრანსპორტის მინისტრის მოადგილემ სეტჟან აბლალიევმა. „დღეს არსებულ საგზაო რუკას დაემატა აქტივობები, რომელიც უფრო მეტად შეუწყობს ხელს შუა დერეფნის განვითარებას, ინფრასტრუქტურული კომპონენტის გაძლიერებას და გამტარუნარიანობის გაზრდას, ასევე ამაღლდება უსაფრთხოება, რაც დადებითად აისახება სამომავლოდ ჩვენი ქვეყნების და შუა დერეფნის პოზიციონირებაზე გლობალურ ვაჭრობასა და სატრანსპორტო გადაზიდვებში,“ – განაცხადა გურამ გურამიშვილმა ხელმოწერის შემდეგ. „საგზაო რუკას“ 2022 – 2027 წლებისთვის 2022 წლის 25 ნოემბერს ხელი მოეწერა ყაზახეთის ქალაქ აქტაუში საქართველოს, ყაზახეთსა და აზერბაიჯანს შორის შეხვედრაზე, რომელიც ტრანსკასპიური სატრანსპორტო დერეფნის განვითარების მიზნით გაიმართა.
ლევან დავითაშვილი: ქართველი მეზღვაურების დასაქმების ხელშეწყობის მიზნით, საქართველოსა და კატარს შორის შეთანხმება გაფორმდა
ვიცე-პრემიერმა, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრმა ლევან დავითაშვილმა და კატარის სახელმწიფოს ტრანსპორტის მინისტრმა, ჯასიმ ბინ საიფ აჰმედ ალ სულაიტმა, საქართველოსა და კატარის სახელმწიფოს შორის მეზღვაურთა სერტიფიკატების ურთიერთაღიარების შესახებ ურთიეთთანამშრომლობის მემორანდუმს მოაწერეს ხელი. ხელმოწერა თბილისის აბრეშუმის გზის ფორუმის ფარგლებში გაიმართა. მემორანდუმის ხელმოწერა ხელს შეუწყობს ქართველი მეზღვაურების დასაქმებას. საქართველოს მეზღვაურთა სერტიფიკატების აღიარებასთან დაკავშირებით მემორანდუმები გაფორმებული აქვს მსოფლიოს 72 ქვეყანასთან, ხოლო კატარი გახდა 73-ე სახელმწიფო ამ შეთანხმების გაფორმების შემდეგ.
დავითაშვილი: შუა დერეფნის განვითარების მიზნით, საქართველოში ჩამოყალიბდა კომპანია, რომელიც ჩინეთიდან მომავალ ტვირთებს მოემსახურება
„თბილისის აბრეშუმის გზის ფურუმის“ ფარგლებში შეთანხმებები გაფორმდა, მათ შორის, შუა დერეფნის განვითარებისა და ასევე ქართველი მეზღვაურების დასაქმების ხელშეწყობის კუთხით. ამის შესახებ ეკონომიკის მინისტრმა, ლევან დავითაშვილმა განაცხადა. „გაცხადებული გვქონდა, რომ საქართველოში ჩამოყალიბდებოდა ერთობლივი კომპანია, რომელიც საქართველოს, აზერბაიჯანის და ყაზახეთის რკინიგზების მიერ დაფუძნდებოდა და მოემსახურებოდა ჩინეთიდან მომავალ კონტეინიზირებულ ტვირთებს. დღეს, აბრეშუმის გზის ფორუმის ფარგლებში ხელი მოეწერა აღნიშნული კომპანიის დაფუძნებას, რაც მნიშვნელოვანი და კონკრეტული შედეგია შუა დერეფანში კოორდინაციისა და ეფექტიანობის გაზრდის თვალსაზრისით,“ - აღნიშნა დავითაშვილმა. მისი შეფასებით, ასეთი სინქრონიზირებული ოპერაციებით და მეტი კოორდინაციით კონკურენტუნარიანობა კიდევ უფრო გაიზრდება. „ასევე გამოვყოფ შეთანხმებას ყატარის სახელმწიფოსთან, რომელიც საშუალებას მისცემს ქართველ მეზღვაურებს, მათი კვალიფიკაცია აღიარებული იყოს ყატარის სახელმწიფოს მხრიდან, რომელსაც ყველაზე მსხვილი ფლოტი აქვს ქართველების სპეციალიზაციით და ეს ქართველ მეზღვაურებს დასაქმების ახალ შესაძლებლობებს მისცემს“ - განაცხადა მინისტრმა.
სომხეთის ინფრასტრუქტურის მინისტრის მოადგილე: პოლიტიკური საკითხების მოგვარების შემდეგ, სომხეთი მზადაა, აზერბაიჯანისგან ბუნებრივი აირი შეისყიდოს
სომხეთს შეუძლია, კვლავ შეიძინოს ბუნებრივი აირი აზერბაიჯანიდან, პოლიტიკური საკითხების გადაწყვეტის შემდეგ. ამის შესახებ სომხეთის ტერიტორიული ადმინისტრაციისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრის მოადგილემ ჰაკოპ ვარდანიანმა „თბილისის აბრეშუმის გზის ფორუმზე“ განაცხადა. მინისტრის მოადგილის თქმით, საბჭოთა პერიოდში სომხეთი აზერბაიჯანიდან გაზს სამი დიდი გაზსადენით იღებდა და ახლა უკვე შესაძლებელია ამ მილსადენების აღდგენა. „იმედი მაქვს, რომ ეს უახლოეს წლებში მოხდება. ასეთი გამოცდილება საბჭოთა წლებში გვქონდა. როგორც აღვნიშნე, გაზს ვყიდულობდით აზერბაიჯანიდან, სამი უზარმაზარი გაზსადენი გვქონდა და ახლა შეგვიძლია, აღვადგინოთ ეს მილსადენები, თუ ჩვენს ქვეყნებს შორის პოლიტიკური საკითხი გადაიჭრება. ჩვენ მზად ვართ, ავაშენოთ და აღვადგინოთ ეს კომუნიკაციები,“ - განაცხადა ვარდანიანმა. მინისტრის მოადგილემ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ რადგან სომხეთი მდებარეობს რეგიონის ცენტრში, აღმოსავლეთ და დასავლეთ მეზობლებთან საზღვრების გახსნამ შეიძლება, დიდი შესაძლებლობები შექმნას. მისი თქმით, სომხეთს შეუძლია, როლი შეასრულოს აზერბაიჯანიდან თურქეთში ელექტროენერგიის ტრანსპორტირებასა და ექსპორტში, ასევე საპირისპირო მიმართულებით და შეუძლია ელექტროენერგიის ექსპორტი ორივე ქვეყანაში. მანბე აღნიშნა, რომ სომხეთი ყველაზე მოკლე დერეფანია აზერბაიჯანისა და თურქეთისთვის, ასევე საქართველოსა და ირანისთვის.
აზერბაიჯანის ტრანსპორტის მინისტრი: შუა დერეფანს ბევრი უპირატესობის შექმნა შეუძლია, ის უფრო უსაფრთხოა, ვიდრე ჩრდილოეთის მარშრუტი
თბილისის აბრეშუმის გზის ფორუმის შუა დერეფნისადმი მიძღვნილ პანელურ დისკუსიაში („The Middle Corridor in the Spotlight“), რომელიც საქართველოს ვიცე-პრემიერმა, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრმა ლევან დავითაშვილმა გახსნა, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ციფრული განვითარებისა და ტრანსპორტის მინისტრმა, რაშად ნაბიევმა რეგიონის ქვეყნებისთვის აღნიშნული პროექტის განვითარების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. „შუა დერეფანს ბევრი უპირატესობის შექმნა შეუძლია. ის უფრო უსაფრთხოა, ვიდრე ჩრდილოეთის მარშრუტი, ამასთან, შუა დერეფანი უფრო სწრაფია, ვიდრე ოკეანის მარშრუტი. ჩვენ შეგვიძლია, ყაზახეთის საზღვრიდან კონსტანცის პორტში ორ დღეში ტვირთის გადატანა, თუნდაც ჩინეთიდან კონსტანცამდე, ოკეანით ამას 44 დღე სჭირდება. უნდა აღინიშნოს - სანდო უწყებები ამბობენ, რომ შუა დერეფანი ემისიების მხრივაც კეთილგონივრული გადაწყვეტილებაა“, - განაცხადა რაშად ნაბიევმა. დისკუსიის ფარგლებში, აზერბაიჯანის ტრანსპორტის მინისტრმა ხაზი გაუსვა შუა დერეფნის რეგიონის სახელმწიფო უწყებებს შორის არსებულ ეფექტურ თანამშრომლობას და დერეფნის ქვეყნებს შორის კავშირების გამყარების მნიშვნელობას პროექტის განვითარებისთვის. „შემიძლია ვთქვა, რომ გასულ წელს, ჩემმა კოლეგებმა საკმაოდ ბევრი ძალისხმევა მიმართეს იმის გასაგებად, რომ ზუსტად გვცოდნოდა - სად არის შუა დერეფნის გამოწვევები და როგორც საქართველოს ეკონომიკის მინისტრმა აღნიშნა, გასულ წელს, ჩვენ ხელი მოვაწერეთ მნიშვნელოვან დოკუმენტს - სამოქმედო გეგმას,“ - აღნიშნა რაბიევმა ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით.
გურამ გურამიშვილი: შუა დერეფანი და საქართველო ცენტრალური აზიისა და ევროპის სავაჭრო და ეკონომიკური ურთიერთობებისთვის უსაფრთხო და სანდო ალტერნატივაა
„საზღვაო ტრანსპორტის გაციფრულება საქართველოს მთავრობის უმნიშვნელოვანესი პრიორიტეტია. საზღვაო და სანავსადგურე ციფრული სისტემები ქვეყნის სატრანზიტო პოტენციალის, განსაკუთრებით, შუა დერეფნის გაძლიერებას შეუწყობს ხელს, რომელიც უფრო და უფრო მნიშვნელოვანი ხდება რეგიონული და საერთაშორისო ვაჭრობისთვის,“ - განაცხადა ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის მოადგილე გურამ გურამიშვილმა ნავსადგურების გაერთიანების სისტემის (PCS) საიმპლემენტაციო ფაზის გახსნით შეხვედრაზე სიტყვით გამოსვლისას. ინფორმაციას ეკონომიკის სამინისტრო ავრცელებს. მინისტრის მოადგილის განცხადებით, საქართველოს, როგორც ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის შუა დერეფნის მთავარი სატრანზიტო პუნქტის როლი, სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია მუდმივი და უწყვეტი ვაჭრობის უზრუნველსაყოფად. მისი თქმით, რეგიონში შექმნილი ვითარებიდან გამომდინარე, შუა დერეფანი და საქართველო წარმოადგენს უსაფრთხო და სანდო ალტერნატივას ცენტრალური აზიისა და ევროპის სავაჭრო და ეკონომიკური ურთიერთობებისთვის. „შესაბამისად, საქართველოს ნავსადგურების გამტარუნარიანობისა და შესაძლებლობების გაზრდა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ქვეყნის სატრანზიტო და სატრანსპორტო პოტენციალის სრულად ასათვისებლად, ხოლო აღნიშნულის მიღწევა თანამედროვე ციფრული სისტემებისა და საერთაშორისო სტანდარტების დანერგვის გარეშე პრაქტიკულად შეუძლებელია,“ - აღნიშნა გურამ გურამიშვილმა. „საქართველოს ლოგისტიკური და სატრანსპორტო განვითარების გზაზე უმნიშვნელოვანესია ჩვენი საერთაშორისო პარტნიორების მხარდაჭერა. ამ მხრივ, განსაკუთრებით მსურს აღვნიშნო ამერიკის შეერთებული შტატებისა, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკისა (EBRD) და დიდი ბრიტანეთის კარგი მმართველობის ფონდის (UK Good Governance Fund) როლი საქართველოში საზღვაო გაციფრულების პროცესში,“ - განაცხადა მინისტრის მოადგილემ. მისი თქმით, საქართველო, ევროპისა და აზიის დამაკავშირებელი სივრცის ცენტრად გვევლინება, რომელსაც კავკასიისა და ცენტრალური აზიის მთავარ ლოგისტიკურ ჰაბად გადაქცევის პოტენციალი, მისი გეოპოლიტიკური ადგილმდებარეობიდან გამომდინარე გააჩნია.ნავსადგურების გაერთიანების სისტემა (PCS) არის ელექტრონული პლატფორმა, რომელიც ნავსადგურის მართვის სხვადასხვა სისტემას აკავშირებს და უზრუნველყოფს ინფორმაციის უსაფრთხო და სწრაფ გაცვლას დაინტერესებულ მხარეებს შორის. შეხვედრის ორგანიზატორები იყვნენ ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი (EBRD) და საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროს საზღვაო ტრანსპორტის სააგენტო. ცნობისთვის, საქართველოში აშშ-ის საელჩოს ექსპორტის კონტროლისა და საზღვრის უსაფრთხოების (EXBS) პროგრამის დახმარებით და აშშ-ს მთავრობის ფინანსური მხარდაჭერით, საქართველოს სანავსადგურო სექტორში ამჟამად მიმდინარეობს „საზღვაო ერთი ფანჯრის“ სისტემის დანერგვა, რომლის საპილოტე ვერსიის ამუშავება იგეგმება 2024 წლის 1-ელი იანვრიდან. „მისი დანერგვა მოახდენს გემების გაფორმებასთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული პროცედურების ჰარმონიზაციას და უფრო ეფექტურს გახდის გემის გაფორმების პროცესს. ნავსადგურის გაერთიანებული სისტემა გააუმჯობესებს სანავსადგურო და ლოგისტიკური პროცესების მართვას,“ - აცხადებენ ეკონომიკის სამინსტროში.
ლარი დოლართან მიმართებით გაუფასურდა, ევროსთან გამყარდა
1 აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.7052 ლარი გახდა. ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად 1 აშშ დოლარის ღირებულება 2.7052 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6997 ლარი იყო. შესაბამისად, დოლარის ცვლილებამ ეროვნულ ვალუტასთან მიმართებით 0.0055 ლარი შეადგინა. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.8607 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.8703 ლარს შეადგენდა. შესაბამისად, ევროს ცვლილებამ 0.0096 ლარი შეადგინა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ძალაში ხვალ შევა.
ეროვნულმა ბანკმა მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი უცვლელად, 10%-ზე დატოვა
საქართველოს ეროვნული ბანკის მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტმა 2023 წლის 25 ოქტომბერს მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთის (რეფინანსირების განაკვეთი) უცვლელად დატოვების გადაწყვეტილება მიიღო. მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი 10 პროცენტს შეადგენს. ეროვნული ბანკის მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, საქართველოში ინფლაცია კვლავ დაბალია და მიზნობრივ 3-პროცენტიან მაჩვენებელზე ქვემოთ ნარჩუნდება. „მიმდინარე წლის სექტემბერში მთლიანი ინფლაცია 0.7 პროცენტი, ხოლო საბაზო ინფლაცია 2.5 პროცენტი იყო. დაბალ ინფლაციას, ერთი მხრივ, პანდემიისა და რუსეთ-უკრაინის ომიდან მომდინარე ფასებზე ზეწოლის შესუსტება განაპირობებს. მეორე მხრივ, ინფლაციის კლებას ხელს უწყობს, მკაცრი მონეტარული პოლიტიკის შედეგად, ადგილობრივად წარმოებული საქონლის კლებადი ინფლაციაც, რომელიც სექტემბერში 5.3 პროცენტს გაუტოლდა. მიმდინარე პროგნოზით, სხვა თანაბარ პირობებში, ინფლაცია 2023 წლის ბოლომდე მიზნობრივ 3 პროცენტზე დაბალ დონეზე შენარჩუნდება, ხოლო 2024 წელს მის ირგვლივ დასტაბილურდება.“ ეროვნული ბანკის განცხადებით, აღნიშნული პროგნოზის პარალელურად, მწვავე გეოპოლიტიკური მდგომარეობა გლობალურად არასტაბილურ გარემოს ქმნის და ინფლაციის პროგნოზის გარშემო დამატებით გაურკვევლობას აჩენს. „არსებულ შოკებს დაემატა, გეოპოლიტიკური არასტაბილურობის ახალი ფაქტორი, ახლო აღმოსავლეთში მიმდინარე კონფლიქტის სახით. ბოლო პერიოდში, საწვავის ბაზარზე ტენდენციებიც გარკვეულწილად გაუარესდა, როგორც, ფასების, ასევე, მიწოდების არასტაბილურობის თვალსაზრისით. ამ რისკებთან ერთად, ადგილობრივი ეკონომიკის ტენდენციებიც საყურადღებოა. კერძოდ, მიმდინარე წელს მოთხოვნა კვლავ ძლიერია და მოსალოდნელია 6-პროცენტიანი ეკონომიკური ზრდა. ბოლო თვეების განმავლობაში სესხების ზრდის ტემპიც შედარებით დაჩქარდა, რისი ძირითადი წყაროც გაზრდილი ბიზნეს სესხებია, უმეტესწილად უცხოურ ვალუტაში. საყურადღებოა, რომ საკრედიტო აქტივობის დაჩქარებით გამოწვეული ძლიერი ერთობლივი მოთხოვნა, როგორც წესი, დამატებით ინფლაციურ რისკს შეიცავს. მაღალი გაურკვევლობისა და აღნიშნული რისკების გათვალისწინებით, ეროვნული ბანკი ინფლაციის დაბალ დონეზე შენარჩუნებაზე კონცენტრირებული რჩება და მკაცრ მონეტარულ პოლიტიკას ინარჩუნებს. ინფლაციის ტენდენციებისა და პროგნოზის გათვალისწინებით, სხვა თანაბარ პირობებში, საქართველოს ეროვნული ბანკი პოლიტიკის განაკვეთის ნორმალიზებას მხოლოდ ნელი ტემპით გააგრძელებს. ჯერ კიდევ მკაცრი მონეტარული პოლიტიკისა და ბოლო პერიოდში უცხოური ვალუტის მხარეს გატარებული მაკროპრუდენციული ღონისძიებების ერთობლიობა გვეხმარება დაკრედიტების ზომიერი ტემპის შენარჩუნებაში, რაც მნიშვნელოვნად ამცირებს ზემოთ აღნიშნულ ინფლაციურ რისკებს. საქართველოს ეროვნული ბანკი მიმდინარე ეკონომიკურ პროცესებსა და საფინანსო ბაზრებს უწყვეტ რეჟიმში აკვირდება და ფასების სტაბილურობის უზრუნველსაყოფად მის ხელთ არსებულ ყველა ინსტრუმენტს გამოიყენებს,“ - აცხადებენ ეროვნულ ბანკში. მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის შემდეგი სხდომა 2023 წლის 20 დეკემბერს ჩატარდება. ახლო აღმოსავლეთის კონფლიქტი გლობალურ ეკონომიკას ახალი რისკების წინაშე აყენებს - Reuters
ევროკავშირმა გაზის მარაგი 98.6%-ით შეავსო
ევროკავშირმა გაზის მთლიანი მარაგი 98.6%-ით შეავსო, რაც ისტორიული მაქსიმუმია. ამას ევროპის გაზის ინფრასტრუქტურის მონაცემები ადასტურებს. ევროპულმა ქვეყნებმა გათბობის სეზონისთვის მიწისქვეშა საცავები 90%-მდე შეავსეს - ეს აგვისტოს მონაცემებია, როდესაც ევროკომისია მსგავს მაჩვენებლებს მხოლოდ ნოემბრისთვის ელოდა. ევროკავშირმა გაზის საცავების 90% შეავსო - ლაიენი
ბიზნეს ასოციაციაში Wondernet Express Investment Group-ის გენერალური დირექტორის, მამუკა მურჯიკნელის თავმჯდომარეობით, ტრანსპორტისა და ლოგისტიკის კომიტეტის ფარგლებში სექტორში არსებული გამოწვევები განიხილეს
საქართველოს ბიზნეს ასოციაციაში Wondernet Express Investment Group-ის გენერალური დირექტორის, მამუკა მურჯიკნელის თავმჯდომარეობით, ტრანსპორტისა და ლოგისტიკის კომიტეტის ფარგლებში სექტორში არსებული პრობლემები და გამოწვევები განიხილეს. “საქართველოს გეოპოლიტიკური მდებარეობის გათვალისწინებით, საერთაშორისო სატრანსპორტო კორიდორის ე.წ. „შუა დერეფნის“ განვითარება ქვეყნის ერთ-ერთი მთავარი ამოცანაა, სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია ამ პროცესში აქტიურად მონაწილე ბიზნეს სექტორის მოსაზრებების გათვალისწინება, რაც ხელს შეუწყობს, მოქნილი სისტემის შექმნას,“ - აცხადებს მამუკა მურჯიკნელი. თავის მხრივ, საქართველოს ბიზნეს ასოციაციის წევრმა კომპანიებმა ყურადღება გაამახვილეს იმ გამოწვევებზე, რომლებსაც ამჟამად აწყდებიან, მათ შორის, საუბარი შეეხო, საზღვრის კვეთის პროცედურებს, სატრანსპორტო და საბაჟო ინფრასტრუქტურის გამტარუნარიანობის საკითხებს და ამ მიმართულებით საკადრო რესურსების ნაკლებობას, რაც თავის მხრივ, კონტეინერების მოცდენას და ზოგადად წარმოადგენს ლოგისტიკური ჯაჭვის შემაფერხებელ გარემოებას იწვევს. შეხვედრაზე ასევე წარმოდგენილი იყვნენ, როგორც უშუალოდ სატრანსპორტო-ლოგისტიკური კომპანიები (საჰაერო, სახმელეთო, სარკინიგზო და საზღვაო) ასევე, საბანკო, ნავთობპროდუქტების, რითეილ და სხვა მომიჯნავე სექტორის წარმომადგენლები, რომელთაც საქონლისა და პროდუქტების ტრანსპორტირებასთან პირდაპირი შეხება აქვთ. დასაწყობების განმახორციელებელი ცენტრების მიერ ყურადღება გამახვილდა რეექსპორტის რეჟიმის განხორციელებასთან დაკავშირებულ სირთულეებზე და, ზოგადად, ექსპორტ - იმპორტის საკითხებზე. საუბარი შეეხო ღრმაწყლოვანი პორტის აშენებასთან დაკავშირებულ გამოწვევებს, არაგაბარიტული ტვირთების გაცილებისა და გადაზიდვის ნებართვის საკითხებს.
