ეკონომიკა
უნგრეთი, სერბეთი და სლოვენია ელექტროენერგიას გაცვლიან
უნგრეთის, სერბეთისა და სლოვენიის ელექტროენერგიის ერთობლივი სავაჭრო ბირჟა ცენტრალურ ევროპაში, შესაძლოა, 2024 წლის პირველ ნახევარში ამოქმედდეს. ამის შესახებ უნგრეთის საგარეო საქმეთა და ეკონომიკური ურთიერთობების მინისტრმა პეტერ სიიარტომ განაცხადა. მისი თქმით, ბოლო ორი წლის განმავლობაში ენერგეტიკული უსაფრთხოება ევროპაში ერთ-ერთ ყველაზე სერიოზულ პრობლემად იქცა. „კარგი ამბავია, რომ ცენტრალურ ევროპაში ელექტროენერგიის უდიდესი ინტეგრირებული ბირჟის შექმნასთან ისე ახლოს ვართ, როგორც არასდროს. ქვეყნებს შორის მჭიდრო ენერგეტიკული თანამშრომლობა ალბათ არასდროს ყოფილა ასეთი მნიშვნელოვანი. ეს განსაკუთრებით ეხება ცენტრალურ ევროპას, სადაც ნავთობისა და გაზის დიდი საბადოები არ არის, ამიტომ, სახელმწიფოთა ურთიერთდამოკიდებულება აქ კიდევ უფრო დიდია. კორპორატიული და ტექნიკური გადაწყვეტილებები მიიღეს სლოვენიამ, სერბეთმა და უნგრეთმა. „მთავრობების მიერ ამ გადაწყვეტილებების დამტკიცების შემდეგ, სამი ქვეყნის ერთობლივი ენერგო ბირჟა შეიძლება, ამოქმედდეს მიმდინარე წლის პირველ ნახევარში, რაც მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს მთელი რეგიონის ენერგეტიკულ უსაფრთხოებას,“ - აღნიშნა სიიარტომ.
ფულადი გზავნილები 42,4%-ით შემცირდა - ყველაზე დიდი კლებაა რუსეთიდან
2023 წლის დეკემბერში, წინა წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, ფულადი გზავნილების მოცულობა 42,4%-თ შემცირდა. განახლებული მონაცემების შესახებ ინფორმაცია ეროვნულმა ბანკმა გამოაქვეყნა. მისი მიხედვით, გასულ თვეში სხვა ქვეყნებიდან საქართველოში 308,3 მილიონი დოლარი (828,1 მლნ ლარი) გადაირიცხა. ფულად გზავნილებზე კლების ტენდენცია 2022 წლის დეკემბრიდან შეინიშნება, როცა 535,3 მილიონი აშშ დოლარი გადმოირიცხა საქართველოში. 2023 წელს ჯამში გადმოირიცხა 4094,7 მილიონი ლარი. პროცენტულად, ყველაზე დიდი 78%-იანი კლებაა რუსეთიდან ფულად გზავნილებზე. ამის მიუხედავად, საქართველოში ფულადი გზავნილების 23% მაინც რუსეთის ფედერაციაზე მოდის. ამ ქვყენის შემთხვევაშიც გადმორიცხვებზე კლების ტენდენცია 2022 წლის დეკემბრიდან შეინიშნება. 2022 წლის დეკემბერში საქართველოში მხოლოდ რუსეთიდან ($317,3 მილიონი) იმაზე მეტი თანხა გადმოირიცხა, ვიდრე 2023 წლის დეკემბერში ყველა ქვეყნიდან ერთად. 2023 წლის დეკემბერში საქართველოდან საზღვარგარეთ 34 მლნ აშშ დოლარი (91,4 მლნ ლარი) გადაიგზავნა, რაც 2022 წლის დეკემბერის (33,8 მლნ აშშ დოლარი) ანალოგიურ მაჩვენებელთან შედარებით 0,6%-ით მეტია. ქვეყნები, საიდანაც გასულ თვეს საქართველოში ყველაზე მეტი თანხა გადმოირიცხა: რუსეთის ფედერაცია - $70.58 მლნ; იტალია - $49.68 მლნ; აშშ - $46.19 მლნ; გერმანია - $21.57 მლნ; საბერძნეთი - $22.65 მლნ; ისრაელი - $20.92 მლნ; ყაზახეთი - $14.79 მლნ; თურქეთი - $8.01 მლნ; ესპანეთი - $5.9 მლნ; საფრანგეთი - $5.09 მლნ; ირლანდია - $4.95 მლნ; აზერბაიჯანი - $4.19 მლნ; გაერთიანებული სამეფო - $3.24 მლნ პოლონეთი - $2.83 მლნ; კანადა - $2.53 მლნ;
ლარი დოლართან და ევროსთან გამყარდა
„ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემებით, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად, 1 აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.6741 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6826 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9308 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9415 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ხვალ შევა ძალაში. ლარი დოლართან და ევროსთან გუშინაც გამყარდა.
2023 წელს TAP-ის გავლით, 11 მილიარდი კუბური მეტრი აზერბაიჯანული გაზი ტრანსპორტირდა
ტრანსადრიატიკის მილსადენმა (TAP) 2023 წელს 11,5 მილიარდი კუბური მეტრი აზერბაიჯანული გაზი გადაზიდა, იუწყება აზერბაიჯანული მედია TAP AG-ზე დაყრდნობით. აქედან 1,39 მილიარდი კუბური მეტრი ბულგარეთში, 0,67 მილიარდი კუბური მეტრი საბერძნეთში, ხოლო 9,37 მილიარდი კუბური მეტრი იტალიაში ტრანსპორტიდა. გაზსადენმა ექსპლუატაციაში შესვლიდან სულ 31 მილიარდი კუბური მეტრი გაზი გადაზიდა. აქედან 1,83 მილიარდი კუბური მეტრი ბულგარეთში, 3,03 მილიარდი კუბური მეტრი საბერძნეთში, ხოლო 25,9 მილიარდი კუბური მეტრი იტალიაში ტრანსპორტირდა. TAP-ი, რომელიც სამხრეთ გაზის დერეფნის ევროპული ნაწილია, ყოველწლიურად აწვდის რვა მილიარდ კუბურ მეტრ გაზს იტალიას და თითო მილიარდ კუბურ მეტრ გაზს საბერძნეთსა და ბულგარეთს.
ლარი დოლართან და ევროსთან გამყარდა
ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემებით, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად, 1 აშშ დოლარის ღირებულება 2.6826 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6879 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9415 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9427 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ხვალ, 12 იანვარს შევა ძალაში.
აზერბაიჯანმა გაზის ექსპორტი 5,3%-ით გაზარდა
აზერბაიჯანის გაზის ექსპორტი იანვარ-დეკემბერში 5,3%-ით გაიზარდა, - ამის შესახებ ენერგეტიკის მინისტრმა ფარვიზ შაჰბაზოვმა განაცხადა. „ევროპაში 11,8 მილიარდი კუბური მეტრი გაზი გავიდა ექსპორტზე, თურქეთში - 9,5 მილიარდი კუბური მეტრი, ხოლო საქართველ - 2,5 მილიარდი კუბური მეტრი. ამ პერიოდში TANAP-მა თურქეთს 5,6 მილიარდი კუბური მეტრი გაზი მიაწოდა," - განაცხადა შაჰბაზოვმა.
2024 წლის ბოლოსთვის მსოფლიო ეკონომიკა ანტირეკორდს დაამყარებს - მსოფლიო ბანკის ანგარიში
მსოფლიო ბანკმა ანგარიშის – „გლობალური ეკონომიკის პერსპექტივები“ იანვრის გამოშვება გამოაქვეყნა. ანგარიში წელიწადში ორჯერ ქვეყნდება (იანვარში და ივნისში) და მასში წარმოდგენილია როგორც გლობალური და რეგიონული, ისე ქვეყნების, მათ შორის, საქართველოს ეკონომიკური ზრდის პროგნოზები. ანგარიშის თანახმად, 2021 და 2022 წლების ორნიშნა ეკონომიკური ზრდის შემდეგ, 2023 წელს საქართველოში ზრდა შენელდა, თუმცა მტკიცედაა შენარჩუნებული 6.5 პროცენტის დონეზე. დოკუმენტის მიხედვით, ეს მონაცემი თავდაპირველ პროგნოზთან შედარებით მაღალია, რადგან სამომხმარებლო ხარჯების ზრდამ ტურიზმის აღდგენასთან ერთად ფულადი გზავნილების ნაკადების შემცირება დააბალანსა. „ინფლაცია 2023 წელს მკვეთრად შემცირდა, რაც განპირობებული იყო დაბალი სასაქონლო ფასებით, განსაკუთრებით სურსათსა და საწვავზე, ასევე, ლარის გამყარებით. მოსალოდნელია, რომ ინფლაციის მაჩვენებელი წლის ბოლოსთვის სამპროცენტიან სამიზნე მაჩვენებელზე დაბალი იქნება. პროგნოზის მიხედვით, 2024 წლის განმავლობაში ეკონომიკური ზრდა 4.8 პროცენტამდე შემცირდება, რაც ასახავს მოსალოდნელ შენელებას სავაჭრო პარტნიორ ქვეყნებში, ისევე როგორც ფულადი ნაკადების შემოდინების კლებას. მონეტარული პოლიტიკა, სავარაუდოდ, გონივრულობის ფარგლებში შემსუბუქდება ეკონომიკური ზრდის მხარდასაჭერად. მაღალი გაურკვევლობის მიუხედავად, აღნიშნულ პერსპექტივასთან დაკავშირებული რისკები ძირითადად დაბალანსებულია,“ – ნათქვამია ანგარიშში. რაც შეეხება გლობალურ ტენდენციებს, მსოფლიო ბანკის უახლესი ანგარიშის თანახმად, მიმდინარე ათწლეული გარდამტეხი უნდა ყოფილიყო განვითარების მიმართულებით, თუმცა, პროგნოზების მიხედვით, 2024 წლის ბოლოსთვის მსოფლიო ეკონომიკა ანტირეკორდს დაამყარებს – გლობალური მშპ-ის ზრდის ტემპი ამ ათწლეულის პირველ ნახევარში ყველაზე დაბალი იქნება ბოლო 30 წლის განმავლობაში. „ერთი მხრივ, გლობალური ეკონომიკა უკეთეს მდგომარეობაში იმყოფება, ვიდრე ერთი წლის წინ: რეცესიის რისკი შემცირდა, ძირითადად, აშშ-ის ეკონომიკის სიძლიერის გამო. თუმცა მზარდ გეოპოლიტიკურ დაძაბულობას მსოფლიო ეკონომიკისთვის ახალი მოკლევადიანი საფრთხეების შექმნა შეუძლია. ამასთან ერთად, საშუალოვადიანი პერსპექტივა ბევრი განვითარებადი ქვეყნისთვის გაუარესდა წამყვანი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში ეკონომიკური ზრდის შენელების, გლობალური ვაჭრობის შესუსტებისა და ათწლეულების განმავლობაში არსებული მკაცრი ფინანსური პირობების ფონზე. მოსალოდნელია, რომ 2024 წელს გლობალური ვაჭრობა პანდემიამდე არსებული ათწლეულის საშუალო მაჩვენებლის მხოლოდ ნახევარი იქნება. ასევე, განვითარებად, განსაკუთრებით კი დაბალი საკრედიტო რეიტინგის მქონე ქვეყნებში, სესხის აღებასთან დაკავშირებული ხარჯები მოიმატებს, რამდენადაც საპროცენტო განაკვეთები, ინფლაციის კორექტირების გათვალისწინებით, მსოფლიოში ოთხი ათწლეულის განმავლობაში ყველაზე მაღალ დონეზეა შენარჩუნებული,“ – აღნიშნულია ანგარიშში. პროგნოზის თანახმად, გლობალური ეკონომიკური ზრდა, ზედიზედ მესამე წელია, იკლებს წინა წელს არსებული 2.6%-დან 2.4%-მდე 2024 წელს, რაც თითქმის სამი მეოთხედი პროცენტული ერთეულით დაბალია 2010 წლის საშუალო მაჩვენებელთან შედარებით. განვითარებად ქვეყნებში მოსალოდნელი ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებელი მხოლოდ 3.9% იქნება, რაც წინა ათწლეულის მაჩვენებელთან შედარებით დაახლოებით ერთი პროცენტული ერთეულით ნაკლებია. გასული წლის არასახარბიელო მაჩვენებლების შემდეგ დაბალშემოსავლიან ქვეყნებში ეკონომიკური ზრდა, სავარაუდოდ, 5.5%-ს მიაღწევს, რაც ადრე ნავარაუდევთან შედარებით დაბალია. 2024 წლის ბოლოსთვის ყოველი ოთხი განვითარებადი ქვეყნიდან ერთში და დაბალშემოსავლიანი ქვეყნების 40 პროცენტში მოსახლეობა გაცილებით ღარიბი იქნება, ვიდრე 2019 წელს, COVID პანდემიის დაწყებამდე. მოწინავე ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში ზრდა წელს 1.2%-მდე შენელდება, 2023 წლის 1.5%-იან მაჩვენებელთან შედარებით. „ძირითადი კურსის მნიშვნელოვანი ცვლილების გარეშე 2020-იანი წლები დაკარგული შესაძლებლობების ათწლეულად იქნება მიჩნეული. მოკლევადიანი ეკონომიკური ზრდა კვლავ სუსტი იქნება, რაც ბევრი, განსაკუთრებით უღარიბესი განვითარებადი ქვეყნის მძიმე მდგომარეობაში დარჩენას გამოიწვევს – ვალის დამთრგუნველი დონით და ყოველი სამი ადამიანიდან ერთისთვის სურსათთან შეზღუდული წვდომით. ეს ხელს შეუშლის ბევრ გლობალურ პრიორიტეტთან დაკავშირებით პროგრესის მიღწევას. აღნიშნული ანგარიში გვთავაზობს მკაფიო სამომავლო გზას: ის განსაზღვრავს გარდაქმნას, რომლის მიღწევაც შესაძლებელია, თუ მთავრობები იმოქმედებენ ინვესტიციების დასაჩქარებლად და ფისკალური პოლიტიკის ჩარჩოს გასაძლიერებლად“, – აღნიშნა მსოფლიო ბანკის ჯგუფის მთავარმა ეკონომისტმა და უფროსმა ვიცე-პრეზიდენტმა, ინდერმით გილმა. მსოფლიო ბანკის მიერ გამოქვეყნებული დოკუმენტის თანახმად, კლიმატის ცვლილებით გამოწვეულ ზემოქმედებაზე რეაგირებისთვის და 2030 წლისთვის განვითარების მიმართულებით სხვა ძირითადი გლობალური მიზნების მისაღწევად, განვითარებად ქვეყნებს ინვესტიციების არსებითი ზრდა დასჭირდებათ – დაახლოებით 2.4 ტრილიონი აშშ დოლარი წელიწადში. „პოლიტიკის ყოვლისმომცველი პაკეტის გარეშე ასეთი ზრდის პერსპექტივები იმედის მომცემი არ იქნება. ინვესტიციების ზრდა ერთ სულზე განვითარებად ქვეყნებში 2023 წლიდან 2024 წლამდე მოსალოდნელია მხოლოდ 3.7%-ის ოდენობით, რაც გასული ორი ათწლეულის მაჩვენებლის დაახლოებით ნახევარია. ანგარიში გვთავაზობს პირველ გლობალურ ანალიზს, თუ რა იქნება საჭირო მდგრადი საინვესტიციო ბუმის შესაქმნელად 35 წამყვანი ეკონომიკის მქონე ქვეყნისა და 69 განვითარებადი ქვეყნის გამოცდილებიდან გამომდინარე ბოლო 70 წლის განმავლობაში. ანგარიშის თანახმად, განვითარებადი ქვეყნები ხშირად იღებენ ეკონომიკურ სარგებელს, როცა ზრდიან ინვესტიციების მოცულობას ერთ სულზე, მინიმუმ, 4%-მდე და ინარჩუნებენ მას ექვსი ან მეტი წლის განმავლობაში. ამგვარად, მოწინავე ეკონომიკის მქონე ქვეყნების შემოსავლის დონესთან დაახლოების ტემპი მატულობს, სიღარიბის დონე იკლებს გაცილებით სწრაფად და პროდუქტიულობის მაჩვენებელი ოთხჯერ იზრდება. ასეთი ბუმის დროს ხდება სხვა ტიპის სარგებლის მიღებაც: მცირდება ინფლაცია, ფისკალური და გარე პოზიციები უმჯობესდება და ადამიანების წვდომა ინტერნეტთან სწრაფად ფართოვდება. „საინვესტიციო ბუმს განვითარებადი ეკონომიკის მქონე ქვეყნების გარდაქმნის პოტენციალი აქვს და შეუძლია მათი დახმარება საიმედო ენერგომომარაგებაზე გადასვლასა და განვითარების მიმართულებით მნიშვნელოვანი ამოცანების მიღწევაში. ასეთი ბუმის ხელშესაწყობად განვითარებად ქვეყნებს პოლიტიკის ყოვლისმომცველი პაკეტის დანერგვა სჭირდებათ ფისკალური და მონეტარული ჩარჩოს განსამტკიცებლად, საერთაშორისო ვაჭრობის და ფინანსური ნაკადების გასაფართოებლად, საინვესტიციო გარემოს გასაუმჯობესებლად და ინსტიტუტების ხარისხის გასაძლიერებლად. ეს რთულია, მაგრამ ბევრმა განვითარებადმა ქვეყანამ შეძლო წარსულში ამის გაკეთება. აღნიშნული ღონისძიებების კვლავ გატარება ხელს შეუწყობს პოტენციური ზრდის პროგნოზირებული შენელების შერბილებას ათწლეულის დარჩენილი პერიოდის განმავლობაში,“ – განაცხადა მსოფლიო ბანკის მთავარი ეკონომისტის მოადგილემ და სამომავლო პერსპექტივების ჯგუფის დირექტორმა, აიჰან კოსემ. გლობალური ეკონომიკის პერსპექტივების შესახებ მსოფლიო ბანკის უახლესი ანგარიში ასევე განსაზღვრავს, თუ რა შეუძლია განვითარებადი ქვეყნების ორ მესამედს, კერძოდ, საქონლის ექსპორტიორებს, ეკონომიკური ზრდისა და ვარდნის ციკლის თავიდან ასაცილებლად. ანგარიში მიუთითებს, რომ მთავრობები აღნიშნულ ქვეყნებში ხშირად იღებენ ფისკალურ პოლიტიკას, რომელიც აძლიერებს ეკონომიკურ ზრდას და შემდგომ ვარდნას. „როდესაც სასაქონლო ფასების მატება განაპირობებს ეკონომიკურ ზრდას ერთი პროცენტული ერთეულით, მთავრობა, მაგალითად, ზრდის ხარჯებს ისე, რომ ეკონომიკური ზრდა დამატებით 0.2 პროცენტული ერთეულით იმატებს. ზოგადად, ხელსაყრელ პერიოდში ფისკალური პოლიტიკა ახდენს ეკონომიკის „გადახურებას“, ხოლო არახელსაყრელ პერიოდში აღრმავებს ვარდნას. ეს „პროციკლურობა“ 30 პროცენტით უფრო ძლიერია სასაქონლო ექსპორტის განმახორციელებელ განვითარებად ქვეყნებში, ვიდრე სხვა განვითარებად ქვეყნებში. ფისკალური პოლიტიკა ასევე 40 პროცენტით უფრო ცვალებადია აღნიშნულ ქვეყნებში, ვიდრე სხვა განვითარებად ქვეყნებში. მაღალ პროციკლურობასთან და ფისკალური პოლიტიკის ცვალებადობასთან დაკავშირებული არასტაბილურობა ქრონიკულად აფერხებს იმ განვითარებადი ქვეყნების ეკონომიკური ზრდის პერსპექტივებს, რომლებიც საქონლის ექსპორტს აწარმოებენ. ეს შეფერხება შეიძლება, შემცირდეს ფისკალური ჩარჩოს შექმნით, რომელიც ხელს შეუწყობს სახელმწიფო ხარჯვის დისციპლინას მოქნილი სავალუტო რეჟიმების დანერგვით და საერთაშორისო კაპიტალის მოძრაობაზე შეზღუდვების დაწესების თავიდან აცილებით. საშუალოდ, ასეთი დარგობრივი პოლიტიკის ღონისძიებებს შეუძლია, საქონლის ექსპორტიორების დახმარება განვითარებად ქვეყნებში მშპ-ის ზრდის თვალსაზრისით ერთ სულზე ყოველ ოთხ ან ხუთ წელიწადში ერთი პროცენტული ერთეულით. ქვეყნებს ასევე შეუძლიათ სარგებლის მიღება კეთილდღეობის სუვერენული და სხვა სარეზერვო ფონდების შექმნით, რომლებიც შეიძლება, დროულად იქნას გამოყენებული საგანგებო სიტუაციებში,“ – ნათქვამია მსოფლიო ბანკის ანგარიშში.
ლარი დოლართან და ევროსთან გამყარდა
ეროვნული ბანკის მონაცემებით, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად 1 აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.6878 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6879 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9405 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9408 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ხვალ შევა ძალაში.
ლარი დოლართან და ევროსთან გაუფასურდა
ეროვნული ბანკის მონაცემებით, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად, ერთი აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.6879 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6865 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9408 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9310 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ძალაში ხვალ შევა.
საქართველო აზერბაიჯანიდან 3 მილიარდ კუბურ მეტრზე მეტი გაზის იმპორტს გეგმავს
საქართველო 2024 წელს აზერბაიჯანიდან 3,017 მილიარდი კუბური მეტრი გაზის იმპორტს გეგმავს. საქართველო ჯამში 3,217 მილიარდი კუბური მეტრის იმპორტს გეგმავს. საქართველო ბუნებრივ აირზე მოთხოვნილებას თითქმის მთლიანად იმპორტით აკმაყოფილებს. აზერბაიჯანი საქართველოსთვის გაზის მთავარი მიმწოდებელია, თუმცა 2023 წელს რუსეთიდან მიწოდება საგრძნობლად გაიზარდა. გავრცელებული ინფორმაციით, საქართველოში ბუნებრივ აირზე მოთხოვნა 3,191 მილიარდ კუბურ მეტრ გაზს შეადგენს. კერძოდ, მოსახლეობა 1,458 მლრდ კუბურ მეტრს მოიხმარს, თბოელექტროსადგურების წილი - 762,6 მლნ კუბური მეტრი, ხოლო 970 მლნ კუბურ მეტრს კომერციული სექტორი იყენებს.
ლარი დოლართან და ევროსთან გამყარდა
ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემებით, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად ერთი აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.6865 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6869 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9310 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9448 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ხვალ შევა ძალაში.
ლარი დოლართან გამყარდა, ევროსთან გაუფასურდა
ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად 1 აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.6869 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6889 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9448 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9390 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ძალაში ხვალ შევა.
შუა დერეფანში ტრანზიტის დრო 2024 წელს 14-18 დღემდე შემცირდება - ყაზახური მედია
ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის (TITR) გასწვრივ ტრანზიტის დრო, რომელიც ასევე ცნობილია როგორც შუა დერეფანი, 38-53 დღიდან 18-23 დღემდე შემცირდა. 2024 წელს იგეგმება ამ პერიოდის 14-18 დღემდე შემცირება, მათ შორის, ყაზახეთის ტერიტორიაზე - 6-დან 5 დღემდე. ინფორმაციას ყაზახური მედია ავრცელებს. 2023 წლის პირველ ცხრა თვეში ტვირთის გადაზიდვის მოცულობა 88%-ით გაიზარდა და მან 2 მილიონ ტონას მიაღწია. 2022 წლის პირველ ცხრა თვეში ეს მაჩვენებელი 1,1 მილიონ ტონას შეადგენდა. მარშრუტის გასწვრივ ტვირთის გადაზიდვის მოცულობა 2022 წელს 2,5-ჯერ გაიზარდა და მან 1,5 მლნ ტონა შეადგინა. მისი მთლიანი გამტარუნარიანობა წელიწადში 5,8 მილიონ ტონა ტვირთს შეადგენს.
მსოფლიოს უმდიდრესი ადამიანები 2023 წელს $1,5 ტრილიონით გამდიდრდნენ
Bloomberg Billionaires Index-ის თანახმად, 500 უმდიდრესი ადამიანის ჯამური წმინდა ქონება 2023 წელს 1,5 ტრილიონი დოლარით გაიზარდა, რაც სრულად აღემატება წინა წელს დაკარგულ $1,4 ტრილიონს. ილონ მასკმა ფრანგი ბიზნესმენი ბერნარ არნო ($179 მილიარდი) ჩაანაცვლა და მსოფლიოს უმდიდრესი ადამიანის ტიტული დაიბრუნა. Tesla Inc.-ის აღმასრულებელი დირექტორის ქონება $235 მილიარდს შეადგენს. Amazon.com Inc.-ის დამფუძნებელმა ჯეფ ბეზოსმა წელს 70 მილიარდ დოლარზე მეტი დაამატა თავის საფულეს. მისი ქონება $178 მილიარდს შეადგენს, ხოლო Meta Platforms Inc-ის აღმასრულებელი დირექტორის მარკ ცუკერბერგის ქონება 80 მილიარდ დოლარზე მეტით გაიზარდა. მისი ქონება 130 მილიარდს $შეადგენს.
საქსტატი: საქართველოს ეკონომიკა ნოემბერში 5.9 %-ით გაიზარდა
საქართველოს ეკონომიკა ნოემბრის თვეში 5.9 %-ით გაიზარდა. შესაბამისად, 11-თვის რეალური ზრდის საერთო მაჩვენებელი 6.9%-ია, - ამის შესახებ საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის აღმასრულებელმა დირექტორმა ბრიფინგზე განაცხადა. გოგიტა თოდრაძის თქმით, წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, ზრდის მიმართულებით, ყველაზე დიდი წვლილი შეიტანა შემდეგმა დარგებმა: საფინანსო და სადაზღვევო საქმიანობა, მშენებლობა, პროფესიული, სამეცნიერო-ტექნიკური საქმიანობები და ვაჭრობა. „დღეს წარმოგიდგენთ ეკონომიკური ზრდის წინასწარ შეფასებას, რომელიც ეფუძნება დღგ-ს გადამხდელ საწარმოთა დეკლარირებულ მონაცემებს. აღნიშნული მონაცემების მიხედვით, საქართველოს ეკონომიკა ნოემბრის თვეში 5.9 %-ით გაიზარდა. შესაბამისად, 11-თვის რეალური ზრდის საერთო მაჩვენებელი გახლავთ 6.9 %. წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, ზრდის მიმართულებით, ყველაზე დიდი წვლილი შეიტანა შემდეგმა დარგებმა: საფინანსო და სადაზღვევო საქმიანობა, მშენებლობა, პროფესიული, სამეცნიერო-ტექნიკური საქმიანობები და ვაჭრობა. მიუხედავად ამისა, რამდენიმე სექტორში გამოვლინდა კლების ტენდენცია. ეს გახლავთ: დამამუშავებელი მრეწველობის, ენერგეტიკის, ასევე ტრანსპორტისა და დასაწყობების სექტორები. 2023 წლის 11 თვეში, საქონლის ექსპორტი გაიზარდა 11,1 %-ით, ხოლო იმპორტი 16,1 %-ით. ასევე, 2023 წლის ნოემბერში ქვეყანაში დარეგისტრირდა დაახლოებით 5 727 ახალი საწარმო და აღნიშნული მაჩვენებელი დაახლოებით 20-21%-ით ჩამორჩება წინა წლის შესაბამისი პერიოდის საწარმოთა რაოდენობის მაჩვენებელს. საწარმოთა შემცირება მოდის უცხოელი ინდივიდუალური მეწარმე სუბიექტების რეგისტრაციის ნაწილში, მათი რაოდენობა დაახლოებით 40%-ით შემცირდა წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით. დაახლოებით 2.6%-ით არის გაზრდილი დღგ-ს გადამხდელ საწარმოთა ბრუნვის მოცულობა და აღნიშნულმა მაჩვენებელმა 12 მლრდ. 360 მლნ. ლარს გადააჭარბა“, - აღნიშნა გოგიტა თოდრაძემ. გოგიტა თოდრაძემ, ასევე, დეტალურად ისაუბრა აღნიშნული მონაცემების გამომწვევ მიზეზებზე. „რაც შეეხება მიზეზებს, საფინანსო და სადაზღვევო საქმიანობის სექტორში ზრდა ძირითადად დაკავშირებული იყო კომერციული ბანკების საპროცენტო შემოსავლების ზრდასთან. რაც შეეხება მშენებლობის სექტორს, აქ ზრდა დაკავშირებულია საცხოვრებელი და არასაცხოვრებელი შენობა-ნაგებობების მშენებლობასთან, ასევე, სამოქალაქო მშენებლობასთან, როგორიც არის, მაგალითად, ხიდების, გვირაბების, გზებისა და ავტობანების მშენებლობა. ასევე, აღსანიშნავია, რომ 2023 წლის ნოემბერში წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, დაახლოებით 33%-ით გაიზარდა სამშენებლო მასალების იმპორტი. რაც შეეხება პროფესიულ, სამეცნიერო და ტექნიკურ სამუშაოებს, აქ ზრდა დაკავშირებულ იყო სარეკლამო საქმიანობების, ასევე არქიტექტურული საქმიანობების მომსახურების ზრდასთან. რაც შეეხება ვაჭრობის სექტორს, ეს იყო ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კონტრიბუტორი ზრდის მიმართულებით, აქ ძირითადად ზრდა დაკავშირებული იყო ავტომობილებით ვაჭრობის მოცულობის გაფართოებასთან. 2023 წლის ნოემბერში დაახლოებით 82%-ით არის გაზრდილი მსუბუქი ავტომობილების რეექსპორტის მაჩვენებელი. ზრდა განსაკუთრებით შეინიშნებოდა ყირგიზეთის, ყაზახეთის და აზერბაიჯანის მიმართულებით. თუმცა, გარდა ამისა, გაზრდილია საკვები პროდუქტებით, სასმელებითა და თამბაქოს ნაწარმით ვაჭრობის მაჩვენებელი. რაც შეეხება კლების ტენდენციებს, უპირველეს ყოვლისა ეს გამოვლინდა დამამუშავებელი მრეწველობის სექტორში. აქ კლება ძირითადად, დაკავშირებულ იყო ქიმიურ მრეწველობასთან, ძირითადად, მინერალური სასუქების წარმოების მოცულობის შემცირებასთან. აქვე აღსანიშნავია, რომ დაახლოებით 22%-ით შემცირდა აზოტოვანი სასუქების ექსპორტის მაჩვენებელი. შემცირებულია ასევე სასმელების წარმოების მოცულობა ნოემბერში, წინა წლის პერიოდთან შედარებით. ეს აისახა ექსპორტის მაჩვენებელზეც, დაახლოებით 53%-ით შემცირდა ყურძნის, ნატურალური ღვინის ექსპორტი და დაახლოებით 52%-ით შემცირდა, ასევე მინერალური წყლების ექსპორტის მაჩვენებელი. რაც შეეხება ენერგეტიკის სექტორს, აქ კლება, ძირითადად დაკავშირებულ იყო თბოსადგურების გამომუშავების შემცირებასთან. კერძოდ, დაახლოებით 27%-ით შემცირდა თბოსადგურების გამომუშავების მაჩვენებელი ნოემბერში. და ბოლო სექტორი, ტრანსპორტისა და დასაწყობების სექტორი, ამ მიმართულებით კლება ძირითადად დაკავშირებული იყო დასაწყობების და დამხმარე საქმიანობების მომსახურების მოცულების შემცირებასთან,“ - განაცხადა თოდრაძემ.
2023 წლის ნოემბერში, მსუბუქი ავტომობილების რეექსპორტი დაახლოებით 82%-ით გაიზარდა
საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის აღმასრულებელი დირექტორის განცხადებით, 2023 წლის ნოემბერში, მსუბუქი ავტომობილების რეექსპორტის მაჩვენებელი დაახლოებით 82%-ით არის გაზრდილი. გოგიტა თოდრაძის თქმით, ვაჭრობის სექტორში ძირითადი ზრდა დაკავშირებული იყო ავტომობილებით ვაჭრობის მოცულობის გაფართოებასთან. „რაც შეეხება ვაჭრობის სექტორს, ეს იყო ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კონტრიბუტორი ზრდის მიმართულებით, აქ ძირითადად ზრდა დაკავშირებული იყო ავტომობილებით ვაჭრობის მოცულობის გაფართოებასთან. როგორც საგარეო ვაჭრობის მონაცემებიდანაა ცნობილი, 2023 წლის ნოემბერში დაახლოებით 82%-ით არის გაზრდილი მსუბუქი ავტომობილების რეექსპორტის მაჩვენებელი. ზრდა განსაკუთრებით შეინიშნებოდა ყირგიზეთის, ყაზახეთის და აზერბაიჯანის მიმართულებით. თუმცა, გარდა ამისა, გაზრდილია საკვები პროდუქტებით, სასმელებითა და თამბაქოს ნაწარმით ვაჭრობის მაჩვენებელი,“ - განაცხადა გოგიტა თოდრაძემ
უცხოელი ინდივიდუალური მეწარმე სუბიექტების რეგისტრაცია, წინა წელთან შედარებით, 40%-ით შემცირდა - საქსტატი
საწარმოთა შემცირება მოდის უცხოელი ინდივიდუალური მეწარმე სუბიექტების რეგისტრაციის ნაწილში, მათი რაოდენობა დაახლოებით 40%-ით შემცირდა წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით. ამის შესახებ საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის აღმასრულებელმა დირექტორმა ბრიფინგზე განაცხადა. გოგიტა თოდრაძის თქმით, 2023 წლის ნოემბერში ქვეყანაში დაახლოებით 5 727 ახალი საწარმო დარეგისტრირდა და აღნიშნული მაჩვენებელი დაახლოებით 20-21%-ით ჩამორჩება წინა წლის შესაბამისი პერიოდის საწარმოთა რაოდენობის მაჩვენებელს. „ასევე მოგახსენებთ, რომ 2023 წლის ნოემბერში ქვეყანაში დარეგისტრირდა დაახლოებით 5 727 ახალი საწარმო და აღნიშნული მაჩვენებელი დაახლოებით 20-21%-ით ჩამორჩება წინა წლის შესაბამისი პერიოდის საწარმოთა რაოდენობის მაჩვენებელს. საწარმოთა შემცირება მოაქვს უცხოელი ინდივიდუალური მეწარმე სუბიექტების რეგისტრაციის ნაწილში, მათი რაოდენობა დაახლოებით 40%-ით შემცირდა წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით,“ - განაცხადა თოდრაძემ.
მსოფლიო ბანკი მზადაა, რომ შუა დერეფნის გასწვრივ მდებარე ყველა ქვეყანას ამ მარშრუტის განვითარებაში დაეხმაროს - პრაისი
მსოფლიო ბანკის რეგიონულმა დირექტორმა სამხრეთ კავკასიაში როლანდ პრაისმა განაცხადა, რომ მსოფლიო ბანკი მზადაა, რომ შუა დერეფნის გასწვრივ მდებარე ყველა ქვეყანას ამ მარშრუტის განვითარებაში დაეხმაროს. მისი თქმით, მგზავრობა დისკომფორტს არ უნდა ქმნიდეს. მაგალითად მან მოიყვანა საქართველოს საზღვარზე გაჩერება, აზერბაიჯანის გავლით რკინიგზით ტრანსპორტირების შემდეგ. „ეს უნდა იყოს მშვიდი მგზავრობა, მიუხედავად ტრანსპორტის საშუალებისა, თითქოს, სწრაფ გზატკეცილზე მოძრაობ,“ - განმარტა პრაისმა. „ერთ-ერთი მთავარი დასკვნა არის ის, რომ 2030 წლისთვის, სწორად მიმართული ინვესტიციებითა და რეფორმების პოლიტიკით, შუა დერეფანს ვაჭრობის მოცულობის გასამმაგების და ტრანსპორტირების დროის განახევრების პოტენციალი აქვს. წარსულში შუა დერეფანი არც ისე საინტერესო იყო ერთი დიდი ქვეყნის ჩრდილოეთით უწყვეტი მარშრუტის გამო. თუმცა არსებული გეოპოლიტიკური ვითარების გათვალისწინებით, ის უფრო საინტერესო გახდა, მაგრამ სამუშაო უნდა ჩატარდეს ინვესტიციებისა და რეფორმების მიმართულებით, რათა ის მართლაც სიცოცხლისუნარიანი გახდეს,“ - განაცხადა პრაისმა.
ლარი დოლართან და ევროსთან გაუფასურდა
ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემებით, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად ერთი აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.6930 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6920 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9960 ლარია. მაშინ, როცა დღეს მოქმედი კურსი 2.9763 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ძალაში ხვალ შევა. მესამე დღეა, ლარი დოლართან და ევროსთან უფასურდება
მესამე დღეა, ლარი დოლართან და ევროსთან უფასურდება
ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად 1 აშშ დოლარის ღირებულება 2.6920 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.6908 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9763 ლარია. მაშინ, როცა დღეს მოქმედი კურსი 2.9645 ლარს შეადგენდა.
