ახალი ამბები
ზანგეზურის დერეფნის მართვის ინიციატივა ამერიკის უფრო დიდი ამბიციის ნაწილია - Forbes
„ამერიკის მაღალი ფსონი ზანგეზურზე: როგორ შეუძლია აშშ-ის ხელმძღვანელობით შექმნილმა დერეფანმა შეამციროს ევროპის ენერგეტიკული ხარჯები და წინააღმდეგობა გაუწიოს რუსეთს,“ Forbes-ი განიხილავს აშშ-ის მცდელობას, შეამციროს რუსეთის გავლენა სამხრეთ კავკასიაში და გააძლიეროს ევროპისთვის ალტერნატიული ენერგომომარაგების გზები. ენერგეტიკული უსაფრთხოება: ზანგეზურის კორიდორი უზრუნველყოფს აზერბაიჯანის ენერგორესურსების პირდაპირ მიწოდებას თურქეთში და შემდეგ ევროპაში, რაც ხელს შეუწყობს რუსეთის გაზზე დამოკიდებულების შემცირებას. Forbes-ის მიერ მომზადებული სტატიის მიხედვით, ზანგეზურის დერეფნის მართვის ინიციატივა ასახავს ამერიკის უფრო დიდ ამბიციას, გამოიყენოს „ძალთა იშვიათი ვაკუუმი“ სამხრეთ კავკასიაში, რეგიონში, სადაც ისტორიულად რუსეთი დომინირებდა, მაგრამ ახლა მზადაა გადალაგებისთვის, მას შემდეგ, რაც აზერბაიჯანის მიერ 2023 წლის სექტემბერში, მთიან ყარაბაღში გადამწყვეტი შეტევის დროს, მოსკოვმა თავისი მოკავშირე სომხეთი ვერ დაიცვა. რუსეთის, როგორც უსაფრთხოების გარანტორის სანდოობა სრულად დანგრეულია. მიუხედავად იმისა, რომ 2020 წლის ნოემბრის ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების საფუძველზე, რეგიონში განთავსებული იყვნენ რუსი „სამშვიდობოები“, მოსკოვმა ვერ შეძლო ჩარევა მაშინ, როცა აზერბაიჯანმა კვლავ აიღო კონტროლი მთიან ყარაბაღზე და შედეგად, 100,000-მა ეთნიკური სომეხი იძულებით გადაადგილდა. ეს უმოქმედობა ერევანში ღალატად აღიქვეს, რამაც რუსეთის მიმართ ნდობა არსებითად შეარყია და მნიშვნელოვანი ბიძგი მისცა სომხეთის ისტორიულ გეოპოლიტიკურ შემობრუნებას დასავლეთისკენ. გეოპოლიტიკური გათვლები და კონკურენტთა რეაქციები სატრანზიტო დერეფნის შესაძლო წარმატება ძირეულად შეცვლის ძალთა ბალანსს რეგიონში. ირანს საკუთარი სატრანზიტო როლის 20-30 პროცენტით შემცირება ემუქრება. რუსეთი კი, შესაძლოა ათწლეულის განმავლობაში 10-დან 20 მილიარდ დოლარამდე შემოსავლის გარეშე დარჩეს და ევროპის ენერგეტიკულ ბაზრებზე თავისი ზეგავლენის 10-15 პროცენტი დაკარგოს. ჩინეთისა და თურქეთის ინტერესები ჩინეთი გეგმავს, რომ 2030 წლისთვის ზანგეზურის დერეფნის საშუალებით მოიპოვოს 20-30 მილიარდი დოლარის ეკონომიური სარგებელი „სარტყელი და გზა“ ინიციატივის ფარგლებში. თურქეთი კი, დერეფნის ამოქმედებით, გადაიქცევა ენერგეტიკულ ჰაბად, რომელსაც პირდაპირი წვდომა ექნება თურქულენოვან ქვეყნებზე და შესაძლოა, ქვეყანამ 10-15 მილიარდი დოლარის სატრანზიტო შემოსავალი მიიღოს. თურქეთის როლი რეგიონში თურქეთი აქტიურად ცდილობს ქურთული კონფლიქტის დეესკალაციას, რაც ხელს შეუწყობს ზანგეზურის ინიციატივის წარმატებას. აღმოსავლეთ ანატოლიის პროვინციებში თურქული ბიზნესი ექსპორტის 310%-იან ზრდას ელოდება, რაც დიპლომატიურ ჩართულობას დამატებით წაახალისებს. ენერგეტიკული კომპანიების ინტერესი SOCAR-ი მილსადენებს აფართოებს, ADNOC კი, წყალბადზე ერთობლივ პროექტებს განიხილავს. BP და Chevron მზად არიან, გაზარდონ ინვესტიციები 5-10 მილიარდ დოლარამდე. თუმცა პოლიტიკური უთანხმოებები და რეგულაციური შეფერხებები პროექტის ვადებსა და ხარჯებს საფრთხეს უქმნის. რისკები და პოლიტიკური დაბრკოლებები მოლაპარაკებების წარუმატებლობის ალბათობა 60%-ია, რაც შესაძლოა, პროექტის დაწყება 1-1.5 წლით შეაფერხოს. სომხეთმა მკაფიოდ უარყო თავისი ტერიტორიის გადაცემა, რაც უმთავრეს ბარიერს წარმოადგენს. მომავალი პერსპექტივები თუ პროექტი წარმატებით განხორციელდება, 2027 წლისთვის სავაჭრო ნაკადები 20-50 მილიარდ დოლარს მიაღწევს, რაც მნიშვნელოვნად გააძლიერებს ევრაზიულ ლოგისტიკას. კომპანიებმა უნდა გაითვალისწინონ სუვერენიტეტთან დაკავშირებული რისკები და აქტიურად ითანამშრომლონ აშშ-ის შუამავლებთან. გეოპოლიტიკური გავლენა: ამერიკის მიერ ინიცირებული პროექტი მიზნად ისახავს რუსეთის გავლენის შემცირებას რეგიონში და აშშ-ის სტრატეგიული პოზიციის გაძლიერებას სამხრეთ კავკასიაში. დასკვნა ზანგეზურის დერეფანი არის არამხოლოდ ინფრასტრუქტურული პროექტი, არამედ, ამერიკული დიპლომატიის ტესტი გლობალურ მულტიპოლარულ სამყაროში. მისი წარმატება რეგიონულ გამოწვევებთან გამკლავებისა და ენერგეტიკული დივერსიფიკაციის მხარდაჭერის მხრივ აშშ-ის შესაძლებლობას დაამტკიცებს.
ევროკავშირი თურქეთის მოქალაქეებისთვის შენგენის ვიზის გაცემის წესს ამარტივებს
ევროკავშირმა თურქეთის მოქალაქეებისთვის შენგენის ღია საზღვრის მქონე ზონის გამოყენების წესები შეამსუბუქა. ამის შესახებ ევროკავშირის ელჩმა განაცხადა. დიპლომატმა თურქებისთვის უვიზო მიმოსვლის შესახებ მოლაპარაკებების სასწრაფოდ განახლებისკენ მოუწოდა. თურქეთის მოქალაქეები, რომლებიც წლებია, ევროკავშირის „ბიუროკრატიული და ნელი სავიზო სისტემაზე“ ჩივიან, გარკვეულ შეღავათებს იღებენ: ევროკომისიის ახალი გადაწყვეტილება, რომელიც ძალაში 15 ივლისიდან შევიდა, მრავალჯერადი შესვლის ვიზების გაცემის პროცესს ამარტივებს. თურქები, რომლებიც ადრე ვიზებით კეთილსინდისიერად სარგებლობდნენ, ექვსთვიან ვიზას მეორე განაცხადისთანავე მიიღებენ, რასაც მოჰყვება ერთწლიანი, სამწლიანი და ხუთწლიანი მრავალჯერადი ვიზები.
დიდმა ბრიტანეთმა სანქციები დაუწესა რუსულ ქვედანაყოფს, რომელიც კიბერთავდასხმებს საქართველოზეც აწყობდა
ბრიტანეთის მთავრობამ რუსეთის ფედერაციას მავნე კიბერაქტივობის ხანგრძლივი კამპანიისთვის, მათ შორის, გაერთიანებულ სამეფოში ჩატარებული ოპერაციებისთვის ახალი სანქციები დაუწესა. უახლესი შემზღუდავი ზომების სამიზნედ იქცნენ რუსეთის სამხედრო დაზვერვის სააგენტოს (ГРУ) სამი დანაყოფი და 18 სამხედრო დაზვერვის ოფიცერი, რომლებიც მრავალი წლის განმავლობაში მავნე კიბერაქტივობის მდგრადი კამპანიის წარმოებაზე არიან პასუხისმგებელნი. დიდი ბრიტანეთის მთავრობამ აღნიშნა, რომ 2022 წელს, 26165-ე დანაყოფი, რომელსაც დღეს სანქციები დაუწესდა, ონლაინ დაზვერვას აწარმოებდა მარიუპოლის წინააღმდეგ სარაკეტო დარტყმების მიზანში ამოღების მიზნით, მათ შორის, იმ დარტყმის, რომელმაც მარიუპოლის თეატრი გაანადგურა და სადაც ასობით მშვიდობიანი მოქალაქე, მათ შორის, ბავშვები მოკლეს. „დანაყოფმა 74455-მა შეასრულა ფართომასშტაბური დესტრუქციული კიბერთავდასხმები საქართველოს სამთავრობო და არასამთავრობო ორგანიზაციებზე, ასევე ეროვნულ მაუწყებლებზე,“ - ბრიტანეთის სამთავრობო ვებგვერდზე განთავსებული ინფორმაციით, საქართველოს წინააღმდეგ ჩადენილ კიბერთავდასხმებში მონაწილეობდა დანაყოფი 74455, რომელიც ასევე ცნობილია APT44-ისა და Sandworm-ის სახელით. 2018 წელს ეს ჯგუფი თავს ესხმოდა ქართულ კომპანიებსა და სახელმწიფო დაწესებულებებს.
2014 წლის შემდეგ პირველად, პლატინის ფასმა 1500 დოლარს გადააჭარბა
ლატინის ფასი პარასკევს გაიზარდა და უნციაზე 1,500 დოლარს გადააჭარბა, რაც ბოლო ათწლეულზე მეტი ხნის განმავლობაში პირველად მოხდა — იუწყება Reuters. მეტალის ღირებულება ვაჭრობის სესიის განმავლობაში 2%-ზე მეტად გაიზარდა, რაც სამდღიანი ზრდის სერია გაგრძელდა — ამ პერიოდის განმავლობაში საერთო ჯამში 5.1%-იანი მატება დაფიქსირდა. ბოლოს პლატინის ფასმა 1,500 დოლარს 2014 წლის ივლისში მიაღწია.
რუმინეთი უკრაინასთან ერთად დრონების აწყობას გეგმავს
რუმინეთი უკრაინასთან ერთად დრონების ერთობლივი წარმოების პროექტის დასაწყებად ემზადება, რომლის მიზანიც ქვეყნის შიგნით დრონების აწყობა და სხვა ევროპულ ქვეყნებში გაყიდვაა. რუმინეთის თავდაცვის სამინისტრომ ჟურნალისტებთან შეხვედრისას დაადასტურა ეს ცნობები და განაცხადა, რომ რუმინეთის თავდაცვის მინისტრი იონუტ მოსტიანუ მალე მოლაპარაკებებს გამართავს თავის უკრაინელ კოლეგასთან.
ესტონეთმა კიდევ 19 ქართველი ოფიციალური პირი დაასანქცირა
ესტონეთმა კიდევ 19 ქართველი ოფიციალური პირი დაასანქცირა, მათ შორის არიან იუსტიციის მინისტრი, გენერალური პრიკურორი და მოსამართლეები. ამის შესახებ განცხადებას ესტონეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო ავრცელებს. ჯამში ესტონეთს სავიზო შეზღუდვა საქართველოს აღმასრულებელი, საკანონმდებლო და სასამართლო ხელისუფლების 102 წარმომადგენლისთვის აქვს დაწესებული. კერძოდ, დასანქცირებულთა შორის არიან: ნინო გალუსტაშვილი (მოსამართლე), გიორგი გვარაკიძე (გენერალური პროკურორი), ალუდა ღუდუშაური (პარლამენტის წევრი), ილია ინჯია (პარლამენტის წევრი), ირაკლი ქადაგიშვილი (პარლამენტის წევრი), ანი ხუბეჯაშვილი (პროკურორი), მარიამ ლაშხი (პარლამენტის წევრი), გურამ მაჭარაშვილი (პარლამენტის წევრი), მარი მეშველიანი (პროკურორი), ვიქტორ მეტრეველი (მოსამართლე), ჯვებე ნაჭყებია (მოსამართლე), ნინო სახელაშვილი (მოსამართლე), პაატა სალია (იუსტიციის მინისტრი), თენგიზ შარმანაშვილი (პარლამენტის წევრი), ირაკლი შვანგირაძე (მოსამართლე), სოზარ სუბარი (პარლამენტის წევრი), ალექსანდრე ტაბატაძე (პარლამენტის წევრი), სულხან თამაზაშვილი (აჭარის მთავრობის თავმჯდომარე) და ნათია თათიაშვილი (პროკურორი). „ეს პირები პირდაპირ ან არაპირდაპირ პასუხისმგებელი არიან მშვიდობიანი დემონსტრანტების, ჟურნალისტებისა და ოპოზიციის წარმომადგენლების დევნაზე. ძალადობა, რომელსაც საქართველოს ხელისუფლება იყენებს, პოლიტიზებული სასამართლო პროცესები, და დემონსტრანტებისა და ოპოზიციონერი პოლიტიკოსების წინააღმდეგ არაპროპორციული დასჯები ეწინააღმდეგება დემოკრატიის ძირეულ ღირებულებებსა და პირობებს, რომლებიც საქართველოს ევორკავშირის კანდიდატის სტატუსს უკავშირდება. ესტონეთი გააგრძელებს საქართველოს სამოქალაქო საზოგადოების, დამოუკიდებელი მედიისა და ევროპული ინტეგრაციის მხარდაჭერას ქართველი ხალხის უფლებებისა და ღირსების დაცვით,” - განაცხადა ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, მარგუს ცაჰკნამ. დღეს ევროკავშირის წარმომადგენლობამ ვიზალიბერალიზაციის შეჩერების მექანიზმებთან დაკავშირებით და ამის საწინააღმდეგოდ ხელისუფლების მიერ გადასადგმელი ნაბიჯების შესახებ ინფორმაცია გაავრცელა. ევროკავშირი საქართველოსგან ელოდება განახლებულ ინფორმაციას აგვისტოს ბოლომდე და თუ საკითხები გადაუჭრელი დარჩება შესაძლოა, ამას უვიზო რეჟიმის სრული შეჩერება მოჰყვეს. „უვიზო მიმოსვლა ფუნდამენტური უფლებებისა და თავისუფლებების პატივისცემაზეა დამოკიდებული. 2025 წლის იანვარში ევროკავშირმა შეაჩერა უვიზო მიმოსვლა საქართველოს სამსახურებრივი და დიპლომატიური პასპორტების მფლობელებისთვის. 2024 წლის დეკემბერში ევროკომისიის ანგარიშში საქართველოზე სერიოზული შეშფოთება გამოითქვა. (იხილეთ სრული ანგარიში (ინგლისურად) https://bit.ly/3IPF0Lk) ევროკავშირის რეკომენდაციებია ფუნდამენტური უფლებების დაცვა და თავისუფლებების შემზღუდავი კანონების გაუქმება. ანტიკორუფციული ძალისხმევის გაძლიერება. (იხილეთ რეკომენდაციების სრული სია (ინგლისურად) https://bit.ly/4lCWqJS) ევროკავშირი საქართველოსგან ელოდება განახლებულ ინფორმაციას აგვისტოს ბოლომდე. თუ საკითხები გადაუჭრელი დარჩება შესაძლოა ამას უვიზო რეჟიმის სრული შეჩერება მოჰყვეს,“ - ნათქვამია ინფორმაციაში. ელჩ პაველ ჰერჩინსკის განცხადებით, „რეპრესიების შეჩერება, უსამართლოდ დაკავებულთა გათავისუფლება, რეპრესიული კანონმდებლობის გაუქმება და ღია დიალოგი არის ერთადერთი გზა კრიზისის მოგვარებისა და ევროკავშირის გზაზე დაბრუნებისთვის.“ თავის მხრივ, საფრანგეთის ელჩმა დაწერა X-ზე, რომ „უვიზო მიმოსვლა ორმხრივ ვალდებულებებს ეფუძნება. „უვიზო მიმოსვლის შეჩერების მექანიზმი წინასწარ შეთანხმებული პროცედურაა ვალდებულებების დარღვევის დროს სწორ გზაზე დასაბრუნებლად. ორმხრივი პატივისცემა საკვანძოა ორმხრივი სარგებლების დასაცავად,“ - წერს შერაზ გასრი. ირაკლი კობახიძემ ევროკომისიის წერილთან დაკავშირებით კომენტარი გააკეთა
ჩეხეთში კომუნისტური იდეოლოგიის პროპაგანდა კრიმინალიზდება და ნაციზმს გაუტოლდება
ჩეხეთის პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა კანონს, რომელიც კომუნისტური პროპაგანდა დაისჯება. კანონს პრეზიდენტმა პეტრ პაველმა მოაწერა ხელი. Euractiv წერს, რომ კანონმდებლობაში ცვლილებები ჩეხეთის ისტორიის შემსწავლელი ინსტიტუტების, მათ შორის, ტოტალიტარული რეჟიმების შესწავლის ინსტიტუტის მოწოდებების შემდეგ მიიღეს. კანონის მიხედვით, ჩეხეთის სისხლის სამართლის კოდექსში შევიდა შესწორება, რომლის საფუძველზეც: აკრძალულია კომუნისტური, ნაცისტური ან სხვა ნებისმიერი მოძრაობის მხარდაჭერა ან პოპულარიზაცია, თუ ისინი ზღუდავენ ადამიანის უფლებებსა და თავისუფლებებს ან წაახალისებენ რასობრივ, ეთნიკურ, ეროვნულ, რელიგიურ ან სოციალურ სიძულვილს. დამრღვევებს დაეკისრებათ სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობა და თავისუფლების აღკვეთა 5 წლამდე ვადით.
რას მოიცავს რუსეთის წინააღმდეგ ევროკავშირის სანქციების მე-18 პაკეტი
ევროკავშირმა რუსეთის საწინააღმდეგო სანქციების ახალი, მე-18 პაკეტი მიიღო. მანამდე, 17 ივლისს სლოვაკეთის პრემიერ-მინისტრმა რობერტ ფიცომ განაცხადა, რომ მე-18 პაკეტს ვეტოს აღარ დაადებდნენ. ევროკავშირის ინფორმაციით, დღევანდელი პაკეტით, ევროკავშირი რუსეთის ენერგეტიკული შემოსავლების შემცირებას სხვადასხვა ზომების მეშვეობით ახდენს. კერძოდ, ერთი ბარელი ნედლი ნავთობის ფასის ზედა ზღვარს 60 აშშ დოლარიდან 47.6 აშშ დოლარამდე ამცირებს. სანქციების მე-18 პაკეტი ეხება ჩინურ ბანკებსაც, რომლებიც რუსეთს ეხმარებიან უკვე არსებული სანქციებისთვის გვერდის ავლაში, დრონების წარმოებისთვის საჭირო ტექნოლოგიების ექსპორტის აკრძალვას დ რუსული კომპანია „როსნეფტის“ ქარხანას ინდოეთში. გადაწყვეტილების შესაახებ დღეს, 18 ივლისს ევროკავშირის უმაღლესმა წარმომადგენელმა საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკის საკითხებში კაია კალასმა გამოაცხადა. მან სოციალურ ქსელ X-ზე დაწერა, რომ ეს არის რუსეთის საწინააღმდეგო სანქციების ერთ-ერთი ყველაზე მკაცრი პაკეტი. ევროკავშირის უმაღლესი წარმომადგენლის თქმით, სანქციები შეეხება რუსეთის ე.წ. ჩრდილოვანი ფლოტის კიდევ 105 გემს, დაფინანსებისადმი რუსული ბანკების წვდომის მეტად შეზღუდვას, გაზსადენების, „ჩრდილოეთის ნაკადების“ გამოყენების შემდგომ აკრძალვას და რუსული ნავთობის ფასის ზედა ზღვარის შემცირებას. „მივესალმები რუსეთის წინააღმდეგ სანქციების მე-18 პაკეტზე შეთანხმებას. ჩვენ ვურტყამთ რუსეთის საომარი მანქანის გულს,“ - დაწერა თავის მხრივ, ურსულა ფონ დერ ლაიენმა X-ზე რას მოიცავს სანქციები - დეტალურად სასანქციო სია მოიცავს 14 ფიზიკურ და 41 იურიდიულ პირს. „დღევანდელი პაკეტი მოიცავს ეკონომიკურ და ინდივიდუალურ ზომებს, რომლებიც მიზნად ისახავს რუსეთზე ზეწოლის გაზრდას და უკრაინისთვის სამართლიანი და მდგრადი მშვიდობის მიღწევას. საბჭო შეთანხმდა სიაზე, რომელიც შედგება 55 პირისგან - 14 ფიზიკური და 41 იურიდიული პირისგან - რომლებიც პასუხისმგებლები არიან უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობის, სუვერენიტეტისა და დამოუკიდებლობისთვის საფრთხის შემცველი ან ძირის გამომთხრელი ქმედებებისთვის“, - აღნიშნულია ევროპული საბჭოს პრესრელიზში. ევროკავშირი ასევე დამატებით სანქციებს უწესებს რუსეთის ჩრდილოვან ფლოტს. კერძოდ, კიდევ 105 გემს პორტში შესვლა და საზღვაო ტრანსპორტთან დაკავშირებული ფართო სპექტრის მომსახურების მიწოდება ეკრძალება, რაც სიაში შემავალი გემების საერთო რაოდენობას 444-მდე ზრდის. „ეს ზომა მიმართულია ევროკავშირის არაწევრი ქვეყნების ტანკერების მიმართ, რომლებიც ვლადიმერ პუტინის ჩრდილოვანი ფლოტის ნაწილია და გვერდს უვლიან ნავთობის ფასების ზედა ზღვარს, რომლებიც მხარს უჭერენ რუსეთის ენერგეტიკულ სექტორს ან გადააქვთ სამხედრო აღჭურვილობა რუსეთისთვის ან მოპარული უკრაინული მარცვლეული“, - აღნიშნულია ინფორმაციაში. გარდა ამისა, ევროკავშირი აწესებს აკრძალვას რუსული ნედლი ნავთობისგან დამზადებული და ნებისმიერი მესამე ქვეყნიდან შეტანილი რაფინირებული ნავთობპროდუქტების იმპორტზე - კანადის, ნორვეგიის, შვეიცარიის, გაერთიანებული სამეფოსა და აშშ-ის გარდა რითაც ხელს უშლის რუსული ნედლი ნავთობის ევროკავშირის ბაზარზე „უკანა კარიდან“ მოხვედრას. „ევროკავშირი ასევე აწესებს სრულ ტრანზაქციულ აკრძალვას „ჩრდილოეთის ნაკადი 1“-სა და „ჩრდილოეთის ნაკადი 2“-ზე, მათ შორის საქონლის ან მომსახურების მიწოდებაზე, რითაც ხელს უშლის „ჩრდილოეთის ნაკადი 1“-სა და „ჩრდილოეთის ნაკადი 2“-ის მილსადენების დასრულებას, მოვლა-პატრონობას, ექსპლუატაციას და მომავალში მათ გამოყენებას. საბჭომ გადაწყვიტა გააუქმოს რუსეთიდან ჩეხეთში ნავთობის იმპორტის გამონაკლისი,“ - აღნიშნულია ინფორმაციაში. ამასთან, ევროკავშირი ბლოკის ტერიტორიაზე დაფუძნებული სპეციალიზებული ფინანსური შეტყობინებების მომსახურების მიწოდების არსებულ აკრძალვას გარკვეული რუსული ბანკებისთვის სრულ ტრანზაქციულ აკრძალვამდე ამკაცრებს. აკრძალვა კიდევ 22 რუსულ ბანკს შეეხება, იმ 23 ბანკის გარდა, რომლებისთვისაც ეს აკრძალვა უკვე მოქმედებს. აკრძალვა წესდება რუსეთის პირდაპირი ინვესტიციების ფონდთან (RDIF) და მის ქვე-ფონდებთან და კომპანიებთან ნებისმიერი ტრანზაქციის განხორციელებაზე და საბჭომ შეიმუშავა ინსტრუმენტი, რათა გაავრცელოს ასეთი აკრძალვა გარკვეულ კომპანიებზე, რომლებშიც RDIF-მა ინვესტიცია განახორციელა და იმ სუბიექტებზე, რომლებიც თავად RDIF-ს აწვდიან საინვესტიციო მომსახურებას ან სხვა ფინანსურ მომსახურებას. გარდა ამისა, ევროკავშირი შეთანხმდა 2.5 მილიარდ ევროზე მეტი ღირებულების ექსპორტზე შემდგომი აკრძალვების დაწესებაზე. იმ პროდუქტების სიაში, რომელსაც რუსეთის თავდაცვისა და უსაფრთხოების სექტორის ტექნოლოგიურ გაუმჯობესებაში წვლილი შეაქვს შევა რუსეთის სამხედრო სისტემების შემუშავებისა და წარმოების ისეთი პროდუქტები, როგორიცაა კომპიუტერული რიცხვითი კონტროლის (CNC) მანქანები და საწვავის შემადგენელი ქიმიკატები. გარდა ამისა, რუსეთის ტერიტორიის გავლით არსებული ტრანზიტის აკრძალვა გაფართოვდა და მოიცავს მშენებლობისა და ტრანსპორტირებისთვის გამოყენებული ეკონომიკურად კრიტიკულად მნიშვნელოვან საქონელს. საბჭო სანქციებს უწესებს კიდევ ერთ პირს, რომელიც აქტიურად არის ჩართული რუსეთის მხრიდან უკრაინელი ბავშვების „სამხედრო განათლებაში“. პრესრელიზში აღნიშნულია, რომ ამით უკრაინელი ბავშვების დეპორტაციასა და ინდოქტრინაციასთან დაკავშირებული სიების საერთო რაოდენობა 90-ს გადააჭარბებს.
ბათუმში მკვლელობა მოხდა
ბათუმში, ერთ-ერთ რესტორანში მკვლელობის ფაქტთან დაკავშირებით შინაგან საქმეთა სამინისტრომ გამოძიება დაიწყო. შსს-ში აცხადებე, რომ მომხდარზე გამოძიება სისხლის სამართლის კოდექსის 108-ე და 236-ე მუხლებითაა დაწყებული. უწყების ცნობით, მოკლულია უცხო ქვეყნის მოქალაქე. „შინაგან საქმეთა სამინისტროს საზოგადოებრივი უსაფრთხოების მართვის ცენტრ „112-ში“ შემოვიდა შეტყობინება, ბათუმში, ნინოშვილის ქუჩაზე, მდებარე ერთ-ერთ ობიექტში განხორციელებული სროლის თაობაზე. შეტყობინების მიღებისთანავე ადგილზე დაუყოვნებლივ გამოცხადდნენ შინაგან საქმეთა სამინისტროს შესაბამისი დანაყოფების წარმომადგენლები. დადგინდა, რომ ცეცხლსასროლი იარაღიდან გასროლის შედეგად, მოკლულია უცხო ქვეყნის მოქალაქე. განზრახ მკვლელობისა და ცეცხლსასროლი იარაღის უკანონო შეძენა-შენახვა-ტარების ფაქტებზე გამოძიება საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 108-ე და 236-ე მუხლებით მიმდინარეობს. სამართალდამცველების მიერ ტარდება ყველა შესაბამისი საგამოძიებო მოქმედება,“ - აცხადებენ შსს-ში.
თეთრმა სახლმა ტრამპის სამედიცინო კვლევის შედეგები გაასაჯაროვა
რამდენიმე დღის განმავლობაში მედიაში ფოტოებისა და ინფორმაციის გავრცელების შემდეგ, რომ ტრამპს ხელზე სილურჯეები ჰქონდა, თეთრმა სახლმა ოფიციალურად დაადასტურა, რომ აშშ-ის პრეზიდენტს ქრონიკული ვენური დაავადება აქვს. ინფორმაციას BBC ავრცელებს. კერძოდ, ტრამპს ქრონიკული ვენური უკმარისობა დაუდგინდა — ვენური დაავადება, რომელიც, ექიმების თქმით, საკმაოდ გავრცელებულია ხანდაზმულ ასაკში. თეთრი სახლის პრესმდივანმა კეროლინ ლევიტმა განაცხადა, რომ აშშ-ის პრეზიდენტმა ფეხების შესიების გამო გაიარა სრულფასოვანი გამოკვლევა.
ჩრდილოეთ კორეამ უცხოელებს ახლად გახსნილ, ზღვისპირა კურორტზე შესვლა აუკრძალა - BBC
ჩრდილოეთ კორეამ უცხოელებისთვის ახლად გახსნილი ზღვისპირა კურორტი დახურა. BBC-ს ცნობით, ჩრდილოეთ კორეამ გამოაცხადა, რომ ახლად გახსნილი ზღვისპირა კურორტი – Wonsan Kalma Coastal Tourist Zone – უცხოელ ტურისტებს დროებით არ მიიღებს. კურორტი ოფიციალურად პირველ ივლისს გაიხსნა და ის ჩრდილოეთ კორეის ლიდერი კიმ ჩენ ინის, ერთ-ერთ მნიშვნელოვან პროექტად ითვლება, რომლის მიზანიც ქვეყანაში ტურიზმის განვითარებაა. თუმცა ამ კვირიდან ჩრდილოეთ კორეის ოფიციალურ ტურისტულ ვებგვერდზე გამოქვეყნდა გაფრთხილება, რომ უცხოელებისთვის ვიზიტები "დროებით შეჩერებულია." ეს განცხადება გავრცელდა მას შემდეგ, რაც გასულ კვირას კურორტზე რუსი ტურისტების პირველი ჯგუფი ჩავიდა. მათი ვიზიტი დროში დაემთხვა რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრ სერგეი ლავროვის ვიზიტს ვონსანში, სადაც ის პირადად შეხვდა კიმ ჩენ ინს. ჩრდილოეთ კორეის ხელისუფლებას არ დაუკონკრეტებია, თუ რა გახდა გადაწყვეტილების მიზეზი ან რამდენ ხანს გასტანს უცხოელებზე შეზღუდვა.
აღმოსავლეთ საქართველოში ტემპერატურამ შესაძლებელია, 38-40 გრადუსს მიაღწიოს - პროგნოზი
21-23 ივლისს, აღმოსავლეთ საქართველოში მოსალოდნელია ჰაერის ტემპერატურის მომატება, ბარში ჰაერის ტემპერატურამ შესაძლებელია 38-40, მთაში კი, 34-36 გრადუსს მიაღწიოს. გარემოს ეროვნული სააგენტოს ცნობით, ჰაერის მოსალოდნელი მაღალი ტემპერატურა სითბური სტრესისა და ტყის ხანძრების რისკის ხელშემწყობ პირობას წარმოადგენს.
ასტრონომებმა ვარსკვლავის გარშემო პლანეტარული სისტემის დაბადება პირველად დააფიქსირეს
ასტრონომთა საერთაშორისო ჯგუფი, ვარსკვლავების გარშემო პლანეტარული სისტემის დაბადების მოწმე გახდა — მომავალში ის შეიძლება, ჩვენს მზის სისტემას დაემსგავსოს. „პირველად ჩვენ დავაფიქსირეთ ის ყველაზე ადრეული მომენტი, როცა პლანეტების ფორმირება ვარსკვლავის გარშემო იწყება — მზის გარდა სხვა ვარსკვლავის გარშემო,“ — აცხადებს მელისა მაკლური, ნიდერლანდების ლაიდენის უნივერსიტეტის მკვლევარი და ჯგუფის ხელმძღვანელი. მეცნიერებმა პლანეტარული სისტემის დაბადების მომენტი ზუსტად განსაზღვრეს — მაშინ, როდესაც მატერიის ნაწილაკებმა ახალგაზრდა ვარსკვლავ HOPS-315-ის გარშემო ფორმირება დაიწყეს. ვარსკვლავი დედამიწიდან დაახლოებით 1,300 სინათლის წლითაა დაშორებული, და სწორედ ამ მატერიიდან უნდა ჩამოყალიბდეს მომავალში პლანეტები. ამ მნიშვნელოვანი აღმოჩენის გაკეთება შესაძლებელი გახდა ჩილეს ჩრდილოეთ ნაწილში, უდაბნოში მდებარე ALMA-ის რადიოტელესკოპების ქსელის (66 ტელესკოპი) მონაცემებისა და ჯეიმს ვების კოსმოსური ტელესკოპის დაკვირვებების შედეგად.
ეროვნული ბანკის განცხადებით, ჩინური CIPS დამატებითი საშუალებაა და არა SWIFT - ის ალტერნატივა
ეროვნული ბანკის განცხადებით, ჩინეთის ტრანსსასაზღვრო ბანკთაშორისი გადახდების სისტემა არ წარმოადგენს SWIFT - ის ალტერნატივას. სებ-ის განცხადებით, ხსენებული სისტემა განიხილება როგორც გადახდების დამატებითი საშუალება, რეგიონული დივერსიფიკაციის მექანიზმი და არა SWIFT-ის ჩამნაცვლებელი სისტემა. „ჩინეთის ტრანსსასაზღვრო ბანკთაშორისი გადახდების სისტემასთან (CIPS) თანამშრომლობა ქვეყნისთვის მნიშვნელოვანია, რადგან ახალ შესაძლებლობებს ქმნის სისტემაში ჩართული ბანკებისთვის, გააუმჯობესონ გადარიცხვების ეფექტიანობა საქართველოსა და ჩინეთს შორის ვაჭრობით დაკავებული კომპანიებისთვის. კერძოდ, CIPS სისტემით შესაძლებელია შუამავალი ფინანსური ინსტიტუტების გარეშე პირდაპირი ტრანზაქციები იუანით, რაც ამცირებს ხარჯებს გადახდის განხორციელების დროს. ეს იქნება დამატებითი არხი, რომ ქართული და ჩინური ბანკების ურთიერთგადარიცხვები იუანით გახდეს უფრო გამჭვირვალე, პირდაპირი და ხარჯთეფექტური, ხოლო თავად გადახდების პროცესი კიდევ უფრო მდგრადი და საიმედო. აქვე აღსანიშნავია, რომ ეს იქნება დამატებითი ფაქტორი ქვეყნის ეკონომიკური გაძლიერებისთვის იმის გათვალისწინებით, რომ ჩინეთი საქართველოს ერთ-ერთი მსხვილი სავაჭრო პარტნიორია. რაც შეეხება ამ თემასთან დაკავშირებით გავრცელებულ სპეკულაციურ განცხადებებს, რომ CIPS - ი თითქოსდა SWIFT - ის ალტერნატივაა და მას ჩაანაცვლებს, ხაზგასმით აღვნიშნავთ, რომ იგი არ წარმოადგენს SWIFT - ის ალტერნატივას. აღსანიშნავია, რომ 2025 წლის ივნისის მონაცემებით, CIPS - ის ქსელში ჩართულია 189 ქვეყნის 4 900 - ზე მეტი ფინანსური ინსტიტუტი. მათ შორის, ევროპის - 261, ჩრდილოეთ ამერიკის - 34, სამხრეთ ამერიკის - 34, ავსტრალია/ოკეანეთის - 22 საბანკო დაწესებულება, რომელთა უმრავლესობაც ერთდროულად სარგებლობს SWIFT-ით და CIPS-ით ისევე როგორც შესაძლოა სხვა რეგიონალური საგადახდო სისტემებით. CIPS - ი ძირითადად ჩინური იუანით გადარიცხვებზეა ორიენტირებული, ხოლო SWIFT - ი მრავალ ვალუტას მოიცავს. შესაბამისად, CIPS - ს განვიხილავთ მხოლოდ როგორც გადახდების დამატებით საშუალებას, რეგიონალური დივერსიფიკაციის მექანიზმს და არა - SWIFT-ის ჩამნაცვლებელ სისტემას. აქედან გამომდინარე, ნებისმიერი მოსაზრება, რომელიც უკავშირდება SWIFT - ის რომელიმე სისტემით, მათ შორის CIPS-ით ჩანაცვლებას, სრული დეზინფორმაციაა. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ საქართველოს ეროვნული ბანკის SWIFT - თან ურთიერთობას სტრატეგიული მნიშვნელობა აქვს და ეს ურთიერთობა ბოლო პერიოდში უფრო და უფრო ღრმავდება. საქართველოს ეროვნული ბანკი ზედამხედველობს SWIFT - ის ახალი ფორმატის - ISO 20022 დანერგვას ქართულ საბანკო სისტემაში, ხელმძღვანელობს SWIFT - ის ეროვნული ჯგუფს საქართველოში და აქტიურად მონაწილეობს SWIFT - ის ახალი პროდუქტებისა და ფუნქციონალობის საპილოტე პროგრამებში. ეს პარტნიორობა ათწლეულებს მოიაცავს და მომავალშიც უცვლელად გაგრძელდება, რაც უზრუნველყოფს ქვეყნის მაღალი ხარისხის ინტეგრირებულობას გლობალურ საფინანსო ინფრასტრუქტურასთან,“ - ნათქვამია ინფორმაციაში. ცნობისთვის, ევროპარლამენტის რეზოლუციით ევროკავშირს მოუწოდებენ, განიხილონ შემდგომი შემზღუდავი ზომები, როგორიცაა SWIFT-იდან გათიშვა.
ევროკავშირი რუსეთის წინააღმდეგ სანქციების მე-19 პაკეტზე მუშაობას იწყებს
ევროკავშირი რუსეთის წინააღმდეგ მომდევნო სასანქციო ზომების მომზადებაზე უკვე მუშაობს. კერძოდ, ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა მარგუს ცაჰკნამ განაცხადა, რომ ევროკავშირმა რუსეთის წინააღმდეგ მე-18 სანქციების პაკეტის მიღების შემდეგ, უკვე დაიწყო მუშაობა მომდევნო, მე-19 პაკეტზე. რას მოიცავს რუსეთის წინა
აშშ-უკრაინის ერთობლივი საინვესტიციო ფონდის მმართველი კომპანიის შერჩევა დაიწყო
აშშ იწყებს აშშ-უკრაინის საინვესტიციო ფონდის მმართველი კომპანიის შერჩევას — ფონდი კრიტიკული რესურსებისა და თავდაცვითი პროექტების განვითარებას დააფინანსებს. ამის შესახებ უკრაინის ეკონომიკის სამინისტრო იუწყება. ეს ნაბიჯი ნაწილია რიტიკული მინერალების შესახებ შეთანხმების, რომელსაც აშშ-მა და უკრაინამ ხელი 30 აპრილს მოაწერეს. ფონდის მმართველი კომპანიის საბოლოო შერჩევა ერთხმად გადაწყდება — პირველი საინვესტიციო პროექტები 2025 წლის ბოლოსკენ იგეგმება. აშშ-უკრაინის ერთობლივი საინვესტიციო ფონდის მმართველ კომპანიას საბოლოოდ სამეთვალყურეო საბჭო შეარჩევს. საბჭოში შედის ექვსი წარმომადგენელი — სამი უკრაინიდან და სამი აშშ-დან. მმართველის შერჩევის ტექნიკური პროცესი მიმდინარეობს ფონდის პირველი საინვესტიციო პროექტებისთვის მზადებასთან პარალელურად. ინტერესი გამოაცხადეს რამდენიმე კანდიდატმა, ხოლო განაცხადების წარდგენის ვადა 27 ივლისს იწურება. 13 მაისს, ფონდმა ფორმალურად დაიწყო ფუნქციონირება მას შემდეგ, რაც მხარეებმა ორი კომერციული შეთანხმება გააფორმეს. ფონდი შექმნილია აშშ-ის საერთაშორისო განვითარების საფინანსო კორპორაციის (DFC) და უკრაინის საჯარო-კერძო პარტნიორობის სააგენტოს შორის პარტნიორობის საფუძველზე. მიუხედავად იმისა, რომ კომერციული ხელშეკრულებების შინაარსი ჯერ კიდევ კონფიდენციალურია, მხარეები თანდათან ამჟღავნებენ მათ ძირითად პირობებს. ფონდის საწყისი კაპიტალი ჩამოყალიბდება შემდეგი წყაროებიდან: უკრაინის მიერ გაცემულ ახალ საბადოებზე ლიცენზიებიდან მიღებული საკონცესიო მოსაკრებლების 50% აშშ-ის მხრიდან პირდაპირი ფინანსური წვლილი უკრაინის სტარტაპ-კაპიტალი გარდა ამისა, ამჟამინდელი ამერიკული სამხედრო დახმარება კლასიფიცირებულია როგორც აშშ-ის პირობითი წვლილი ამ ფონდში.
დიდი ბრიტანეთი განიხილავს პორტებისა და სარკინიგზო ინფრასტრუქტურის პროექტებს ყაზახეთსა და საქართველოში
„დიდი ბრიტანეთის ექსპორტის ფინანსურმა სააგენტომ (UKEF) უკვე დაასრულა თავისი პირველი გარიგება აზერბაიჯანის ავიაციის სექტორში და ის ამჟამად სწავლობს პორტებისა და სარკინიგზო ინფრასტრუქტურის მოდერნიზაციის პროექტებს ყაზახეთსა და საქართველოში,“ განაცხადა აზერბაიჯანსა და ცენტრალურ აზიაში დიდი ბრიტანეთის სპეცწარმომადგენელმა ვაჭრობის საკითხებში, ლორდთა პალატის წევრმა ჯონ ოლდერდაისმა, კასპიის რეგიონის სატრანსპორტო კავშირის საკითხებზე ლონდონში გამართულ კონფერენციაზე. ამის შესახებ აზერბაიჯანული მედია იტყობინება. მანვე აღნიშნა, რომ ლონდონის ინტერესი შუა დერეფნის გასწვრივ ინფრასტრუქტურული პროექტების მიმართ (სტრატეგიული მარშრუტი, რომელიც აზიას ევროპასთან ყაზახეთის, სამხრეთ კავკასიისა და თურქეთის გავლით აკავშირებს) სწრაფად იზრდება. „შუა დერეფნის განვითარება პრიორიტეტი უნდა გახდეს რეგიონის ყველა ქვეყნისთვის. ეს მიმართულება უზარმაზარ ეკონომიკურ პოტენციალს ქმნის,“ — აღნიშნა ოლდერდისმა. გარდა ამისა, ოლდერდისმა ხაზი გაუსვა სავაჭრო სტანდარტების ჰარმონიზაციას, საბაჟო პროცედურების გამარტივებასა და ციფრულ პლატფორმებზე გადასვლას. ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკის (EBRD) შეფასებით, ამ დერეფნის სრული პოტენციალის გამოყენებისთვის საჭირო იქნება დაახლოებით 18.5 მილიარდი ევროს ინვესტიცია მყარ ინფრასტრუქტურაში — პორტების გაფართოებაში, მოძრავი შემადგენლობის განახლებასა და ლოგისტიკური ჰაბების მშენებლობაში. ოფიციალური მონაცემებით, 2024 წელს ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის (TITR) ტვირთბრუნვა 62%-ით გაიზარდა და 4.5 მილიონ ტონას მიაღწია. 2025 წელს მოსალოდნელია 5.2 მილიონ ტონამდე ზრდა, საიდანაც 4.2 მილიონი ტონა მარშრუტის მონაწილე ქვეყნებზე გაივლის. მოსალოდნელია, რომ 2.5 მილიონი ტონა იქნება მშრალი ტვირთი (დაახლოებით 96,000 TEU), ხოლო 1.7 მილიონი ტონა — ნავთობი. მარშრუტის საერთო გამტარიანობამ 2027 წლისთვის შეიძლება, 10 მილიონ ტონას მიაღწიოს.
თურქეთი საბურღი გემების რაოდენობას ზრდის
პრეზიდენტმა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა განაცხადა, რომ თურქეთის ღრმაწყლოვანი საბურღი გემების რაოდენობა ოთხიდან ექვსამდე გაიზრდება. ანკარაში, მინისტრთა კაბინეტის სხდომის შემდეგ, ერდოღანმა გაიხსენა, რომ 2020 წელს თურქეთმა შავ ზღვაში ბუნებრივი აირის ყველაზე დიდი საბადო აღმოაჩინა. მისი თქმით, საქარიას გაზის საბადოზე პირველი ეტაპი დასრულებულია, სადაც 12 ჭაბურღილიდან ყოველდღიურად მოპოვება 9.5 მილიონ კუბურ მეტრს შეადგენს. გაზს ამ ეტაპზე ოთხი მილიონი თურქული ოჯახი მოიხმარს. ერდოღანმა ასევე აღნიშნა, რომ ქვეყნის საერთო ნავთობის ყოველდღიური მოპოვება — როგორც შიდა, ისე საგარეო წყაროებიდან — 170,000 ბარელს აღწევს. „მუშაობას გავაგრძელებთ და ახალ ინვესტიციებს დავამატებთ, ვიდრე ენერგეტიკაში სრულად დამოუკიდებელ თურქეთს არ მივაღწევთ,“ — განაცხადა თურქეთის პრეზიდენტმა. ერდოღანმა აღნიშნა, რომ ახალი გემების დამატებით, მსოფლიოში ღრმაწყლოვანი ფლოტის მიმართულებით, თურქეთი მე-4 ადგილზე გადავა.
ლაიენი: ზეწოლა გაგრძელდება, ვიდრე პუტინი ომს არ დაასრულებს
ევროკომისიის პრეზიდენტი რუსეთის წინააღმდეგ სანქციების მე-18 პაკეტზე შეთანხმებას მიესალმა. ურსულა ფონ დერ ლაიენის თქმით, რუსეთზე ზეწოლა იქამდე გაგრძელდება, ვიდრე ვლადიმერ პუტინი უკრაინაში ომს არ დაასრულებს. „მივესალმები რუსეთის წინააღმდეგ სანქციების მე-18 პაკეტზე შეთანხმებას. ჩვენ ვურტყამთ რუსეთის საომარი მანქანის გულს. მიზანში ვიღებთ მის საბანკო, ენერგეტიკულ და სამხედრო-სამრეწველო სექტორებს და ნავთობის ფასების ახალ დინამიკურ ზედა ზღვარს. ზეწოლა გაგრძელდება, ვიდრე პუტინი ამ ომს არ დაასრულებს,“ – დაწერა ურსულა ფონ დერ ლაიენმა. რას მოიცავს რუსეთის წინააღმდეგ ევროკავშირის სანქციების მე-18 პაკეტი
ფიცოს თქმით, სლოვაკეთი რუსეთის წინააღმდეგ ევროკავშირის სანქციების მე-18 პაკეტს აღარ დაბლოკავს
სლოვაკეთის პრემიერ-მინისტრმა ფიცომ ოფიციალურად დაადასტურა, რომ 18 ივლისს „მწვანე შუქს“ აუნთებს რუსეთის წინააღმდეგ ევროკავშირის სანქციების მე-18 პაკეტს. რობერტ ფიცომ აღნიშნა, რომ სლოვაკეთი აღარ დაბლოკავს სანქციების მე-18 პაკეტს. ფიცომ განაცხადა, რომ სლოვაკეთმა ამ ეტაპზე მიაღწია ყველაფერს, რაც შეეძლო. „ამ ეტაპზე კონტრპროდუქტიული იქნება ხვალ, სანქციების მე-18 პაკეტის ბლოკირების გაგრძელება,” – განაცხადა ფიცომ.