ეკონომიკა
რომელი პროდუქტები გაძვირდა და გაიაფდა
სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის ინფორმაციით, წინა თვესთან შედარებით, ინფლაციის დონე 0.2%-ით შემცირდა, ხოლო წლიურმა ინფლაციის დონემ საქართველოში 0.1% შეადგინა. წლიური ინფლაციის ფორმირებაზე ძირითადი გავლენა იქონია ფასების ცვლილებამ სხვადასხვა საქონელსა და მომსახურებაზე. საქსტატის ცნობით, ფასები უმეტესწილად მომატებულია საფინანსო მომსახურებაზე 26.3 პროცენტით; პირად ნივთებზე, სხვა – 5.6 პროცენტით და პირად ჰიგიენაზე – 5.2 პროცენტით. ტრანსპორტის ჯგუფში ფასები გაიზარდა 2.5 პროცენტით, რაც 0.37 პროცენტული პუნქტით აისახა მთლიან ინდექსზე. ფასები გაიზარდა სატრანსპორტო მომსახურებაზე 4.3 პროცენტით, სატრანსპორტო საშუალებების შეძენაზე – 2.9 პროცენტით და პირადი სატრანსპორტო საშუალებების ექსპლუატაციაზე – 1.5 პროცენტით. ალკოჰოლური სასმელებისა და თამბაქოს ჯგუფში ფასები გაიზარდა 5.1 პროცენტით, რაც 0.35 პროცენტული პუნქტით აისახა მთლიან ინდექსზე. 6.5 პროცენტით არის მომატებული ფასები თამბაქოს ნაწარმის, ხოლო 4.0 პროცენტით ალკოჰოლური სასმელების ქვეჯგუფებზე. საცხოვრებელი, წყალი, ელექტროენერგია, აირი: ჯგუფში ფასები მომატებულია 3.4 პროცენტით. შესაბამისად, ჯგუფის წვლილმა წლიურ ინფლაციაში 0.35 პროცენტული პუნქტი შეადგინა. ფასები გაიზარდა ქვეჯგუფებზე: საცხოვრებელი, მიმდინარე მოვლა და შეკეთება, სადაც ზრდამ 14.4 პროცენტი შეადგინა. ფაქტობრივი გადასახადი საცხოვრებელზე – აქაც 7.4 პროცენტიანი მატება დაფიქსირდა. სურსათი და უალკოჰოლო სასმელები: ჯგუფში დაფიქსირდა ფასების 3.1-პროცენტიანი კლება, რაც -1.08 პროცენტული პუნქტით აისახა წლიურ ინდექსზე. ფასები შემცირდა ქვეჯგუფებზე: ზეთი და ცხიმი -19.4 პროცენტი, ბოსტნეული და ბაღჩეული -11.7 პროცენტი, პური და პურპროდუქტები -9.2 პროცენტი, რძე, ყველი და კვერცხი -3.5 პროცენტი, შაქარი, ჯემი და სხვა ტკბილეული -2.5 პროცენტი. ფასები გაიზარდა ხილსა და ყურძენზე 12.2 პროცენტით, ხორცსა და ხორცის პროდუქტებზე – 6.3 პროცენტით, თევზეულზე – 5.0 პროცენტით. მინერალური და წყაროს წყალი, უალკოჰოლო სასმელები და ნატურალური წვენები 2.7 პროცენტით გაძვირდა.
ბაქო-თბილისი-ყარსის რკინიგზის პროექტის 90% დასრულებულია
ბაქო-თბილისი-ყარსის რკინიგზა, რომელიც ტრანსკასპიური სატრანსპორტო დერეფნის ნაწილია, მნიშვნელოვანი ნაბიჯია ეფექტიანი თანამშრომლობის უზრუნველსაყოფად არამხოლოდ აზერბაიჯანს, საქართველოსა და თურქეთს, არამედ, აღმოსავლეთსა და დასავლეთს შორის. პროექტის 90 პროცენტი, რომელსაც მთელი მსოფლიო განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებს, დასრულებულია. ამ საკითხს სტატიას აზერბაიჯანული მედია უძღვნის. პროექტში ჩართული აქტორები იმედოვნებენ, რომ მისი დასრულება დიდ ცვლილებას მოახდენს რეგიონში ტრანზიტისა და ვაჭრობის განვითარებაში, სადაც საწყის ეტაპზე მოსალოდნელია, რომ BTK რკინიგზის მაქსიმალური წლიური გამტარუნარიანობა დაახლოებით, 17 მილიონი ტონა ტვირთი იქნება. გარდა ამისა, როგორც რეგიონის, ისე აღმოსავლეთის ქვეყნების შეერთებით, საწყის ეტაპზე მილიონ მგზავრს მოემსახურება და 6,5 მილიონ ტონა ტვირთს გადაიტანს. ბევრი ექსპერტი ოპტიმისტურად არის განწყობილი აბრეშუმის გზის მიმართ. ამ საკითხთან დაკავშირებით AZERNEWS-ისთვის მიცემულ კომენტარში ეკონომისტმა ეიუბ კარიმლი ამბობს, რომ ბაქო-თბილისი-ყარსის რკინიგზა დადებითად აისახება რეგიონის ზოგად ეკონომიკაზე, გაფართოვდება საგარეო სავაჭრო ურთიერთობები ტურიზმთან დაკავშირებით და შეიქმნება პირობები დამატებითი შემოსავლების შესატანად ქვეყნის ბიუჯეტში. BTK-ის რკინიგზა ექსპლუატაციაში 2017 წლის 30 ოქტომბერს შევიდა. პროექტის ფარგლებში აშენდა ყარსი-ახალქალაქის რკინიგზა 98 კმ სიგრძის მონაკვეთი, საიდანაც 68 კმ თურქეთის მონაკვეთია, 30 კმ საქართველოზე გადის. ასევე საქართველოში ახალქალაქი-თბილისის 183 კმ მონაკვეთის რეკონსტრუქცია განხორციელდა. რკინიგზის მაგისტრალის ქართულ ნაწილზე სამუშაო აზერბაიჯანმა დააფინანსა, რომელმაც საქართველოს ორი შეღავათიანი სესხი, ჯამში $775 მილიონი გამოუყო. BTK-ის საერთო სიგრძე 826 კმ-ია. 2021 წელს ამ რკინიგზაზე ტვირთის გადაზიდვის მოცულობამ 476,9 ათასი ტონა (+ 2,1-ჯერ მეტი 2020 წლის მაჩვენებელზე) შეადგინა.
ყაზახეთი ესტონეთს შუა დერეფნის განვითარებისთვის თანამშრომლობას სთავაზობს
ყაზახეთს ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის (TITR, შუა დერეფანი) განვითარებისთვის ესტონეთთან თანამშრომლობა სურს. ამის შესახებ ყაზახეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილის რომან ვასილენკოსა და ესტონეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს კანცლერის ჯონატან ვსევიოვის შეხვედრისას გახდა ცნობილი. ვასილენკომ ხაზი გაუსვა ესტონეთთან თანამშრომლობის გაფართოების მნიშვნელობას ყაზახეთისთვის საინტერესო სფეროებში, როგორიცაა, ტრანსპორტი და ლოგისტიკა, ასევე დიგიტალიზაცია და მწვანე ეკონომიკა. განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო სავაჭრო, ეკონომიკურ და საინვესტიციო საქმიანობას. მხარეებმა აღნიშნეს ორმხრივი სავაჭრო ბრუნვის განვითარების კარგი დინამიკა და აქტიური თანამშრომლობა ორი ქვეყნის ბიზნეს წრეებს შორის. მხარეებმა დაადასტურეს მზადყოფნა, სრულად დაუჭირონ მხარი და ხელი შეუწყონ დისკუსიას ყაზახეთ-ესტონეთის ურთიერთობების განვითარების შესახებ. ცნობისთვის, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“(TITR) არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აზიასა და ევროპას აკავშირებს. ის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაზე გადის. მარშრუტი ჩინეთიდან იწყება და შუა აზიის ქვეყნებს (ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი) კვეთს. ვიდრე ევროპას მიაღწევს, გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში. შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. კვლევის ავტორების თანახმად, ზემოთ აღნიშნული კვლევა მყარ საფუძველს ქმნის იმისთვის, რომ ერთობლივი მუშაობის შედეგად, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“ (ასევე შუა დერეფანი) რაც შეიძლება, მალე გახდეს უფრო ეფექტიანი. სახელმწიფო დეპარტამენტი: აშშ საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას მხარს უჭერს. ვაღიარებთ შუა დერეფნის კონცეფციის მხარდასაჭერად საჭირო ინფრასტრუქტურის განვითარების შესაძლებლობებს - ექსკლუზივი
მოლდოვამ და საბერძნეთმა გაზის მიწოდების სფეროში თანამშრომლობის დოკუმენტი გააფორმეს
მოლდოვამ და საბერძნეთმა გაზის მიწოდების სფეროში თანამშრომლობის შესახებ ურთიერთგაგების მემორანდუმს ხელი მოაწერეს. უკრაინული მედიის ცნობით, ამის შესახებ მოლდოვის სახელმწიფო კომპანია Energocom-ის განცხადებაშია ნათქვამი. „მოლდოვა და საბერძნეთი ბუნებრივი გაზის სფეროში თანამშრომლობას აძლიერებენ, მათ შორის, თხევადი გაზის ჩათვლით, აგრეთვე გაზის შენახვის ობიექტების გამოყენებისა და სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის გამოყენების მიმართულებით. დოკუმენტზე ხელმოწერა ჩვენს შორის ნაყოფიერ და სტრატეგიულ თანამშრომლობას ცხადყოფს,“ - განაცხადა კომპანიის დირექტორმა ვიქტორ ბინზარმა. ამ თანამშრომლობის წყალობით, Energocom მოლდოვის შიდა ბაზრის საჭიროებებ დააკმაყოფილებს და მისი წყაროებისა და მიწოდების მარშრუტების დივერსიფიკაციას უზრუნველყოფს.
ეროვნული ბანკის ვიცე-პრეზიდენტები ეკატერინე მიქაბაძე და ეკატერინე გალდავა გახდნენ
საქართველოს ეროვნული ბანკის საბჭოს გადაწყვეტილებით, ეროვნული ბანკის ვიცე-პრეზიდენტები - ეკატერინე მიქაბაძე და ეკატერინე გალდავა გახდნენ. შესაბამის ინფორმაციას ეროვნული ბანკი ავრცელებს. მათივე ცნობით, 2021 წელს ეროვნული ბანკის საბჭოს წევრებად ეკატერინე მიქაბაძისა და ეკატერინე გალდავას კანდიდატურებს საქართველოს პარლამენტმა 7 წლის ვადით მხარი დაუჭირა. „საქართველოს ეროვნული ბანკის საბჭოს წევრობამდე ეკატერინე მიქაბაძე საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის პირველი მოადგილე იყო. ის ეკონომიკური ანალიზისა და კაპიტალის ბაზრის განვითარების მიმართულებას უძღვებოდა. მაკროეკონომიკური ანალიზისა და ფისკალური პოლიტიკის დაგეგმვის მიმართულებას ხელმძღვანელობდა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროში. მანამდე კი, მრავალი წლის განმავლობაში, სხვადასხვა პოზიციას იკავებდა საქართველოს ეროვნული ბანკის მაკროეკონომიკისა და სტატისტიკის დეპარტამენტში. მუშაობდა სტატისტიკის სახელმწიფო დეპარტამენტში. ეკატერინე გალდავას მრავალწლიანი გამოცდილება აკავშირებს საქართველოს ეროვნულ ბანკთან. ის წლების განმავლობაში მუშაობდა საქართველოს ეროვნული ბანკის მაკროეკონომიკური პოლიტიკისა და მონეტარული ოპერაციების დეპარტამენტში, იყო ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის მრჩეველი ეკონომიკურ საკითხებში, სებ-ის ვიცე-პრეზიდენტი. ასევე, მუშაობდა საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მუდმივი წარმომადგენლობის საქართველოს ოფისში. ეროვნული ბანკის საბჭოს წევრობამდე ეკატერინე გალდავას სხვადასხვა სახელმწიფო და კერძო ორგანიზაციაში მაღალი პოზიციები ეკავა. ეროვნული ბანკის შესახებ საქართველოს ორგანული კანონის შესაბამისად, ეროვნული ბანკის ვიცე-პრეზიდენტებს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის წარდგინებით, თანამდებობაზე ნიშნავს ეროვნული ბანკის საბჭო. საბჭოს წევრებს კი საქართველოს პრეზიდენტის წარდგინებით პარლამენტი შვიდი წლის ვადით ირჩევს. ამჟამად ეროვნული ბანკის საბჭო 6 წევრისგან შედგება,“ - წერია ინფორმაციაში. ეროვნული ბანკი სამივე ვიცე-პრეზიდენტმა დატოვა
პარტნიორებთან ერთად, შუა დერეფნის დაბრკოლებების აღმოფხვრაზე ვმუშაობთ - ყაზახი მინისტრი ეუთოს მინისტრთა საბჭოს სხდომაზე
ყაზახეთი, პარტნიორებთან ერთად, ორიენტირებულია ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის ( შუა დერეფნის) დაბრკოლებების აღმოფხვრაზე. ამის შესახებ ყაზახეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა მურატ ნურტლეუმ ევროპის უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციის (ეუთო) 30-ე მინისტრთა საბჭოს სხდომაზე, სკოპიეში განაცხადა. „ყაზახეთმა 35 მილიარდი დოლარის ინვესტიცია განახორციელა ძირითად ინფრასტრუქტურულ პროექტებში, განსაკუთრებით, შუა დერეფანში. ეს მარშრუტი აკავშირებს ჩინეთს ევროპასთან, ხსნის ახალ გზებს სრულფასოვანი სავაჭრო და საინვესტიციო თანამშრომლობისთვის," - განაცხადა მინისტრმა. ცნობისთვის, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“(TITR) არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აზიასა და ევროპას აკავშირებს. ის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაზე გადის. მარშრუტი ჩინეთიდან იწყება და შუა აზიის ქვეყნებს (ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი) კვეთს. ვიდრე ევროპას მიაღწევს, გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში. შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. კვლევის ავტორების თანახმად, ზემოთ აღნიშნული კვლევა მყარ საფუძველს ქმნის იმისთვის, რომ ერთობლივი მუშაობის შედეგად, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“ (ასევე შუა დერეფანი) რაც შეიძლება, მალე გახდეს უფრო ეფექტიანი. სახელმწიფო დეპარტამენტი: აშშ საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას მხარს უჭერს. ვაღიარებთ შუა დერეფნის კონცეფციის მხარდასაჭერად საჭირო ინფრასტრუქტურის განვითარების შესაძლებლობებს - ექსკლუზივი შეერთებული შტატები ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის განვითარების მტკიცე მხარდამჭერია - ინტერვიუ ამერიკელ მაღალჩინოსანთან
აზიის განვითარების ბანკი საქართველოში განვითარების არეალების გასაფართოებლად მუშაობს
აზიის განვითარების ბანკის (ADB) პრეზიდენტმა მასაცუგუ ასაკავამ დღეს საქართველოს პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილთან შეხვედრისას განაცხადა, რომ ADB გეგმავს გაზარდოს საქართველოს განვითარების დახმარება უფრო დივერსიფიცირებული მიდგომებით. „ADB ამაყობს რომ, დახმარებას უწევს საქართველოს მნიშვნელოვანი პროექტებისა და სტრატეგიული რეფორმების განხორციელებაში, რომელიც გააღრმავებს კაპიტალის ბაზრებს, გარდაქმნის სახელმწიფოს საკუთრებაში მყოფ საწარმოებს, გაზრდის ადამიანურ კაპიტალს, და გააუმჯობესებს კლიმატის მიმართ მდგრადობას,” განაცხადა საქართველოში ოფიციალური ვიზიტით მყოფმა ასაკავამ. საქართველოს 2007 წელს ADB-ში გაწევრიანების შემდეგ, ბანკის მხარდაჭერით განხორციელდა მთავრობის ამბიციური პროგრამები წყლისა და ტრანსპორტის ინფრასტრუქტურის განვითარებისთვის, მათ შორის საუკუნის პროექტები, როგორიცაა აღმოსავლეთ-დასავლეთის ჩქაროსნული მაგისტრალი და ჩრდილოეთ-სამხრეთის საგზაო დერეფანი. ADB-ის მიერ გავრცელებული ინფორმაციის მიხედვით, ეს პროექტები საქართველოს ეხმარება, მაქსიმალურად გამოიყენოს სტრატეგიული მდებარეობა და ჩამოყალიბდეს ტრანსპორტისა და ვაჭრობის რეგიონულ ჰაბად. პრეზიდენტმა ასაკავამ აღნიშნა საქართველოს აქტიური როლი რეგიონული თანამშრომლობისა და ინტეგრაციის ხელშეწყობის მიმართულებით ცენტრალური აზიის რეგიონული ეკონომიკური თანამშრომლობის (კარეკი) პროგრამის ფარგლებში, რომელიც წარმოადგენს ქვეყნებისა და განვითარების პარტნიორების თანამშრომლობას მდგრადი განვითარების ხელშესაწყობად. „რადგან ბანკი საქართველოსთან თანამშრომლობის ახალ ფაზაში შედის, ADB მუშაობს განვითარების არეალების გასაფართოებლად. ეს მოიცავს ენერგოუსაფრთხოებასა და ენერგოდამოუკიდებლობას. ასევე ბანკი მთავრობასთან ინოვაციური ენერგიის სააკუმულატორო ინოვაციურ პროექტზე მუშაობს. როგორც აზიისა და წყნარი ოკეანის რეგიონის კლიმატის ბანკი, ADB ასევე მზადაა, საქართველოს დაეხმაროს მწვანე და ინტეგრირებულ ეკონომიკაზე გადასვლასა და საზოგადოების უფრო მედეგ და ინკლუზიურ განვითარებაში. ეს თანხვედრაშია საქართველოს მთავრობის 2030 ხედვასთან, კლიმატის სტრატეგიასა და სამოქმედო გეგმასთან. პრეზიდენტი ასაკავა ასევე შეხვდება ვიცე-პრემიერს და ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრს ლევან დავითაშვილს, ფინანსთა მინისტრსა და საქართველოს წარმომადგენელს ADB-ს მმართველთა საბჭოში ლაშა ხუციშვილს, რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრს ირაკლი ქარსელაძეს, და მთავრობის სხვა წარმომადგენლებს. საქართველოს მთავრობის პრესსამსახურის მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, დღევანდელ შეხვედრაზე ყურადღება გამახვილდა აზიის განვითარების ბანკთან არსებულ თანამშრომლობაზე, განსაკუთრებით ეკონომიკის სხვადასხვა სექტორში. მთავრობის მეთაურის თქმით, საქართველო აფასებს ბანკის ამჟამინდელ პორტფელს, რომელიც შედგება 18 ინვესტიციისგან და მოიცავს 1,9 მილიარდ აშშ დოლარს, ხოლო ADB-ს ჯამური პორტფელი 4.5 მლრდ აშშ დოლარს შეადგენს. მხარეებმა განიხილეს ქვეყანაში არსებული ეკონომიკური ვითარება, ფისკალური და საბიუჯეტო პარამეტრები. აღინიშნა, რომ მნიშვნელოვანია იმ პოზიტიური დინამიკის შენარჩუნება, რაც ქვეყანამ აჩვენა 2023 წელს ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებლის მიხედვით. ირაკლი ღარიბაშვილის თქმით, კერძო სექტორის გაძლიერება უმნიშვნელოვანესია ეკონომიკური წინსვლისთვის და ამ პროცესში აზიის განვითარების ბანკის როლი გადამწყვეტია. შეხვედრაზე ასევე აღინიშნა, რომ „საქართველოს მთავრობა ინვესტირებას ახორციელებს რეფორმებში, რაც ხელს უწყობს როგორც ბიზნესის გამარტივებას, ისე ინფრასტრუქტურულ პროექტებს. ეს კი მხარს უჭერს ქვეყნის − სატრანზიტო, ლოჯისტიკის, ტურიზმისა და ბიზნესჰაბის − პოტენციალის გამოვლენას.“ ხვალ ADB-ს პრეზიდენტი ლევან დავითაშვილთან და ცენტრალური და დასავლეთ აზიის ქვეყნების მთავრობების წარმომადგენლებთან ერთად კარეკის 22-ე მინისტერიალში მიიღებს მონაწილეობა, რომელიც თბილისში პირველად ტარდება. თბილისი ასევე უმასპინძლებს ADB-ს წლიურ შეხვედრას 2024 წლის მაისში. ADB საქართველოს მხარდამჭერია 2007 წლიდან და ის ქვეყნის განვითარების ხელშეწყობის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი მრავალმხრივი პარტნიორია. საქართველოსთვის გაცემული სუვერენული და არასუვერენული სესხების, გრანტებისა და ტექნიკური დახმარების ჯამური ოდენობა 4.7 მილიარდ აშშ დოლარს შეადგენს. ADB-ს მიზანია, ხელი შეუწყოს აზიისა და წყნარი ოკეანის რეგიონის წარმატებულ, მრავალმხრივ, მედეგ და მდგრად განვითარებას. ამავდროულად, ის აგრძელებს მუშაობას რეგიონში უკიდურესი სიღარიბის აღმოსაფხვრელად. 1966 წელს დაარსებული ორგანიზაცია აერთიანებს 68 ქვეყანას, მათ შორის 49 აზიის რეგიონიდანაა წარმოდგენილი.
ყაზახეთის პრეზიდენტმა ტრანსკასპიური დერეფნის განვითარების საკითხი Abu Dhabi Ports Group-ის აღმასრულებელ დირექტორთან განიხილა
ყაზახეთის პრეზიდენტმა ყასიმ-ჟომართ თოყაევმა მიიღო Abu Dhabi Ports Group-ის აღმასრულებელი დირექტორი მოჰამედ ჯუმა ალ შამისი მიიღო. ინფორმაციას ყაზახეთის პრეზიდენტის ოფისი ავრცელებს. შეხვედრისას ყაზახეთის ლიდერმა აქტაუსა და კურიკის საზღვაო პორტების განვითარებას "ყაზახეთის სტრატეგიული მიზანი" უწოდა. AD Ports Group-ის სატრანსპორტო და ლოგისტიკის სფეროში დიდი გამოცდილების გათვალისწინებით, მხარეებმა ამ სფეროში ორმხრივად მომგებიანი საკითხები განიხილეს. თოყაევი შუა დერეფნის გავლით აზერბაიჯანში ნავთობის ტრანსპორტირების მიმართულებით, ყაზახეთის KazMunyGas-სა და AD Ports Group-ს შორის თანამშრომლობას მიესალმა. ცნობისათვის, ყაზახეთი კასპიის პორტების კურიკისა და აქტაუს ფართომასშტაბიან მოდერნიზაციას გეგმავს. 2023 წლის პირველ შვიდ თვეში ყაზახეთის აქტაუს კომერციულ საზღვაო პორტში 2,6 მილიონ ტონაზე მეტი მშრალი და ნავთობის ტვირთი გადაიზიდა, რაც 24 პროცენტით მეტია გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით.
ლარი დოლართან გამყარდა, ევროსთან გაუფასურდა
ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად 1 აშშ დოლარის ღირებულება 2.7113 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.7128 ლარი იყო. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9697 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9594 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ძალაში ხვალ შევა.
ბაქოს პორტში საერთაშორისო გადაზიდვების ცენტრი შეიქმნება
ბაქოს საერთაშორისო საზღვაო სავაჭრო პორტში საერთაშორისო გადაზიდვის ცენტრისა და მისი საწყობის შექმნა იგეგმება. ამის შესახებ ბაქოს საერთაშორისო საზღვაო სავაჭრო პორტის სტრატეგიული დაგეგმვისა და განვითარების დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა ხუდაიარ ჰასანლიმ განაცხადა. მისი თქმით, ამ საკითხზე მოლაპარაკებები არაერთ კომპანიებთან მიმდინარეობს, წინასწარი შეთანხმება უკვე არსებობს.“ ჰასანლიმ აღნიშნა, რომ რომ ცენტრალური აზიიდან ტვირთების ტრანსპორტირება რეგიონული კონტეინერებით მესამე ქვეყნებში არ შეიძლება. „ისინი უნდა გადმოიტვირთონ და შემდეგ ხელახლა ჩაიტვირთონ გადაზიდვის ხაზის კონტეინერებში. ჩვენ ვქმნით სატრანსპორტო ხაზის ცენტრს, რათა მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში გადაზიდვა შეუფერხებლად უზრუნველვყოთ. Shipping Line-ს ცენტრები და დეპოები მთელ მსოფლიოში აქვს და კონტეინერების შენახვა ამ საცავებში შეუძლია,“ - განაცხადა ჰასანლიმ. Shipping Line არის კომპანია, რომელიც სპეციალიზირებულია კონტეინერების ლოგისტიკაში და ტვირთის 95%-ის ტრანსპორტირებას მთელ მსოფლიოში ახორციელებს.
თოყაევი SPECA-ს სამიტზე: ყაზახეთი შუა დერეფნის განვითარებაზე დიდ იმედებს ამყარებს
ყაზახეთის პრეზიდენტმა, ყასიმ-ჟომართ თოყაევმა ცენტრალური აზიის ეკონომიკებისთვის გაეროს სპეციალური პროგრამის სამიტზე სიტყვით გამოსვლისას განაცხადა, რომ შუა დერეფნის დაკავშირება „სარტყელისა და გზის“ პროექტთან, ასევე „ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან“ და „გლობალური კარიბჭის“ სტრატეგიასთან, მძლავრ მულტიპლიკატორულ ეფექტს მისცემს მსოფლიო ვაჭრობას. სამიტზე სიტყვით გამოვიდნენ აზერბაიჯანის პრეზიდენტი, ილჰამ ალიევი, ყირგიზეთის პრეზიდენტი სადირ ჯაფაროვი, ტაჯიკეთის პრეზიდენტი ემომალი რაჰმონი, უზბეკეთის პრეზიდენტი, შავქათ მირზიოევი, საქართველოს პრემიერ-მინისტრი, ირაკლი ღარიბაშვილი, უნგრეთის პრემიერ მინისტრი, ვიქტორ ორბანი. „ჩვენი ქვეყნები (SPECA) ევროპასა და აზიას შორის კონტინენტურ ხიდად გადაიქცა. ეს არის უზარმაზარი უპირატესობა, რომელიც სრულად უნდა გამოვიყენოთ. ამ კუთხით, ყაზახეთი დიდ იმედებს ამყარებს შუა დერეფნის განვითარებაზე. მომავალ წლებში ჩვენ ველოდებით ტვირთების რაოდენობის ზრდას ამ მარშრუტით. დარწმუნებული ვარ, შუა დერეფნის დაკავშირება „სარტყელისა და გზის“ პროექტთან, ასევე „ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან“ (TEN-T) და „გლობალური კარიბჭის“ სტრატეგიასთან მძლავრ მულტიპლიკატორულ ეფექტს მისცემს მსოფლიო ვაჭრობას. ამავდროულად, ყაზახეთი მზად არის აქტიური თანამშრომლობისთვის ჩრდილოეთ-სამხრეთის დერეფნის განვითარებაში. ვიწვევ ყველა პარტნიორს ურთიერთსასარგებლო თანამშრომლობისთვის კასპიის ზღვის პორტების შესაძლებლობების გასაფართოებლად, ასევე სატრანსპორტო გემების ერთობლივი წარმოებისთვის,“ – განაცხადა ყაზახეთის პრეზიდენტმა.
ლარი დოლართან და ევროსთან გაუფასურდა
1 აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.7128 ლარი გახდა. ეროვნული ბანკის თანახმად, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად 1 აშშ დოლარის ღირებულება 2.7128 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.7122 ლარი იყო. ევროს კურსი 2.9594 ლარია. დღეს მოქმედი კურსი 2.9558 ლარს შეადგენდა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ძალაში ხვალ შევა.
საქართველომ, აზერბაიჯანმა, რუმინეთმა და უნგრეთმა მწვანე ენერგეტიკაში თანამშრომლობის შესახებ დოკუმენტი გააფორმეს
ბუდაპეშტში „მწვანე ენერგიის განვითარებისა და გადაცემის სფეროში სტრატეგიული პარტნიორობის თაობაზე“ შეთანხმების მინისტერიალი აზერბაიჯანს, საქართველოს, რუმინეთსა და უნგრეთს შორის მწვანე ენერგეტიკაში თანამშრომლობის შესახებ ურთიერთგაგების მემორანდუმის ხელმოწერით დასრულდა. ინფორმაციას ეკონომიკის სამინისტრო ავრცელებს. საქართველოს მხრიდან დოკუმენტს ხელი ვიცე-პრემიერმა, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრმა ლევან დავითაშვილმა მოაწერა. ვიცე-პრემიერის განცხადებით, ელექტროენერგიის გადაცემის კუთხით საქართველო სრულ თანხვედრაშია ევროკავშირის პრიორიტეტებსა და კლიმატის მიზნებთან. ამ კუთხით ეკონომიკის მინისტრმა აქცენტი გააკეთა შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტის მნიშვნელობაზე „პარტნიორობის შეთანხმების“ საერთო მიზნების კონტექსტში. „შეხვედრაზე განხილულ იქნა პროექტის მიმდინარე კვლევის საკითხები და ასევე დაიგეგმა შემდგომი ნაბიჯები ერთობლივი კომპანიის ჩამოყალიბების შესახებ, რომელიც პროექტის განხორციელებაზე იმუშავებს. იმედი გვაქვს, რომ ეს სტრატეგიული პროექტი, რომელიც ევროპის ენერგოუსაფრთხოებას და საქართველოს ენერგეტიკული სექტორის განვითარებას ემსახურება, წარმატებით განხორციელდება. ეს იქნება არსებულთან შედარებით ყველაზე ღრმა და გრძელი ელექტროგადამცემი კაბელი. ტექნიკური მიზანშეწონილობის კვლევის პირველადი შედეგები ერთობ დამაიმედებელია. ცხადია, ეს გრძელვადიანი და საკმაოდ რთული პროექტია, რომელიც ვერ განხორციელდება საერთაშორისო თანამშრომლობის გარეშე,“ - აღნიშნა ლევან დავითაშვილმა. ლევან დავითაშვილის შეფასებით, ამ სექტორში პარტნიორობა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია დღეს, როდესაც ენერგეტიკა სულ უფრო მწვანე ხდება. ამასთან, როგორც მან აღნიშნა, ეკონომიკის ზრდასთან ერთად იზრდება მოთხოვნა ელექტროენერგიაზე, შესაბამისად, შეთანხმების მონაწილე მხარეები აცნობიერებენ, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ძალისხმევა მიმართულ იქნას ენერგიის განახლებადი წყაროებზე. „მწვანე ენერგიის განვითარებისა და გადაცემის სფეროში სტრატეგიული პარტნიორობის თაობაზე“ შეთანხმების შემდეგი მინისტერიალი 2024 წლის თებერვალში საქართველოში გაიმართება. ლევან დავითაშვილის თქმით, ამ დროისთვის მხარეებს უკვე ექნებათ პირველადი მონაცემები კვლევის დასრულების შესახებ. ამ პერიოდის განმავლობაში „საქართველოს ელექტროსისტემა“ თავის კოლეგებთან ერთად იმუშავებს ახალი კომპანიის დაარსების მიმართულებით. 2022 წლის 17 დეკემბერს, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის, საქართველოს, რუმინეთის და უნგრეთის მთავრობებს შორის ხელი მოეწერა სტრატეგიული თანამშრომლობის შეთანხმებას, მწვანე ენერგიის განვითარების და გადაცემის შესახებ. შეთანხმების ერთ-ერთ მნიშვნელოვან საკითხს სწორედ შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტი წარმოადგენდა - განხორციელების შემთხვევაში ის ხელს შეუწყობს განახლებადი ენერგეტიკის სექტორის განვითარებას, გაზრდის სატრანზიტო შესაძლებლობებს და ორმხრივი ვაჭრობის პოტენციალს ევროკავშირსა და სამხრეთს კავკასიის რეგიონს შორის, რაც თავის მხრივ, რეგიონების სტაბილურ და საიმედო ენერგეტიკულ მომავალს უზრუნველყოფს.
რა მიზნით იმყოფებოდა თურქმენეთის დელეგაცია საქართველოში
თურქმენეთის დელეგაცია ვიზიტით იმყოფებოდა საქართველოში, რათა მდგრადი ენერგეტიკის სფეროში, ქვეყნის წარმატებული პროექტები, ასევე ევროკავშირის საუკეთესო პრაქტიკა შეესწავლა. ამის შესახებ აზერბაიჯანული მედია წერს. დელეგაციაში შედიოდნენ სახელმწიფო ელექტროენერგეტიკული კორპორაციის Turkmenenergo და თურქმენეთის სახელმწიფო ენერგეტიკის ინსტიტუტის სამეცნიერო და წარმოების ცენტრის წარმომადგენლები. ვიზიტის ორგანიზატორი იყო ევროკავშირის პროექტი „მდგრადი ენერგეტიკული კავშირები ცენტრალურ აზიაში“ (SECCA). ვიზიტის ფარგლებში თურქმენეთის დელეგაცია საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს, საქართველოს ენერგეტიკის განვითარების ფონდის, საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემის (სსე) ენერგოეფექტურობის ცენტრის წარმომადგენლებს შეხვდა. გარდა ამისა, დელეგატები ასევე გაეცნენ მდგრადი ენერგიის ხელშეწყობის ზოგად სტრატეგიულ და საკანონმდებლო ჩარჩოს, შენობებში ენერგოეფექტურობის ხელშეწყობის პრაქტიკულ ასპექტებს (სახელმწიფო შენობების ინვენტარიზაცია, შენობების ენერგეტიკული სერტიფიცირება), მრეწველობის ხელშეწყობის პრაქტიკულ ასპექტებს (მსხვილი საწარმოების რეესტრი, მაღალი ხარისხის ენერგეტიკული აუდიტი). თურქმენეთი ენერგეტიკული ინდუსტრიის გასაძლიერებლად მუშაობს, რისთვისაც განახლებადი ენერგიის მოწინავე მეთოდებს იყენებს. ქვეყანა სწავლობს სხვა ქვეყნების საუკეთესო პრაქტიკას, რათა მიიღოს ინოვაციური გადაწყვეტილებები და გაზარდოს ენერგოეფექტურობა, ამით ხელი შეუწყოს მდგრად განვითარებას და შეამციროს ტრადიციული ენერგიის წყაროებზე დამოკიდებულება.
იტალია და გერმანია ალპების გასწვრივ გაზსადენს ააშენებენ
გერმანია და იტალია ოთხშაბათს შეთანხმდნენ, რომ ენერგეტიკის, ტექნოლოგიების, კლიმატის დაცვის, უსაფრთხოებისა და კულტურის სფეროებში უფრო მჭიდროდ ითანამშრომლონ. გერმანიის კანცლერმა, ოლაფ შოლცმა და იტალიის პრემიერმა, ჯორჯია მელონიმ "სამოქმედო გეგმას" ბერლინში, ორივე ქვეყნის უმაღლესი თანამდებობის პირების შეხვედრის შემდეგ მოაწერეს ხელი. იტალია და გერმანია ალპების გასწვრივ გაზისა და წყალბადის მილსადენს ააშენებენ, რათა უკრაინაში ომის ფონზე ენერგომომარაგება გააძლიერონ. „სამოქმედო გეგმა განავითარებს ახალ პროექტებს და შექმნის თანამშრომლობის ახალ ფორმატებს,“ განაცხადა შოლცმა და ენერგეტიკის სფეროში თანამშრომლობის გაძლიერების მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი. შოლცმა ალპებზე ახალი მილსადენის მშენებლობის შესახებ გამოაცხადა. „ჩვენ ვთანხმდებით, რომ გვინდა, გავაფართოოთ ჩვენი ენერგეტიკული თანამშრომლობა, რათა გავაძლიეროთ გრძელვადიანი მიწოდება, უსაფრთხოება და ტრანსფორმაცია,“ - განაცხადა კანცლერმა. „ალპების გასწვრივ ახალი მილსადენის მშენებლობით გვინდა, გავზარდოთ ორივე ქვეყნის მიწოდების უსაფრთხოება. ამავდროულად, ჩვენ გვსურს, სწრაფად გავაფორმოთ გერმანულ-იტალიური გაზისა და სოლიდარობის შეთანხმება,“ - აღნიშნა გერმანიის კანცლერმა.
გერმანია სამხრეთის გაზის დერეფნის გაფართოებას მხარს უჭერს - ოლაფ შოლცი
გერმანიამ ალპების გავლით ახალი გაზსადენის გაფართოებით, სამხრეთის გაზის დერეფნის გაძლიერების შესახებ გამოაცხადა. ამის შესახებ გერმანიის კანცლერმა, ოლაფ შოლცმა ბერლინში, იტალიის პრემიერ-მინისტრ, ჯორჯია მელონისთან ერთად გამართულ პრესკონფერენციაზე განაცხადა. „უაღრესად მნიშვნელოვანია სამხრეთის გაზის დერეფნის გაძლიერება ახალი მილსადენის უზრუნველყოფის გზით, ჩვენ მიზნად ვისახავთ, გავაძლიეროთ ენერგომომარაგების საიმედოობა ორივე ჩვენი ქვეყნისთვის," - აღნიშნა შოლცმა. იტალია და გერმანია ალპების გასწვრივ გაზის მილსადენს ააშენებენ სამხრეთის გაზის დერეფანი არის ევროკომისიის ინიციატივა, რომელიც კასპიისა და ახლო აღმოსავლეთის რეგიონებიდან ევროპისკენ ბუნებრივი გაზის მიწოდებას უზრუნველყოფს. სამხრეთის გაზის დერეფანმა აზერბაიჯანული გაზის ევროპაში ტრანსპორტირება 2020 წლის 31 დეკემბერს დაიწყო, რამაც ხელი შეუწყო გაზის გადაზიდვას კასპიის ზღვის რეგიონიდან ევროპის ქვეყნებში, საქართველოსა და თურქეთის გავლით. პროექტის ჯამურმა ღირებულებამ $33 მილიარდი შეადგინა, რაც მნიშვნელოვნად ნაკლებია თავდაპირველად პროგნოზირებულ $45 მილიარდზე. სამხრეთ გაზის დერეფნის პროექტის კაპიტალური ხარჯები, სავარაუდოდ, სრულად 8-10 წლის განმავლობაში ანაზღაურდება. 2022 წლის ივლისში აზერბაიჯანმა და ევროკავშირმა მიაღწიეს შეთანხმებას სამხრეთის გაზის დერეფნის გავლით გაზის მიწოდების მოცულობის გაზრდის შესახებ - არსებული 10 მილიარდი კუბური მეტრიდან 20 მილიარდ კუბურ მეტრამდე - 2027 წლისთვის.
ლარი დოლართან გაუფასურდა, ევროსთან გამყარდა
1 აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.7122 ლარი გახდა. ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, 1 აშშ დოლარის ღირებულება 2.7122 ლარი გახდა. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.7037 ლარი იყო. შესაბამისად, დოლარის ცვლილებამ ეროვნულ ვალუტასთან მიმართებაში 0.0085 ლარი შეადგინა. რაც შეეხება ევროს, მისი კურსი 2.9558 ლარია. მაშინ, როცა დღეს მოქმედი კურსი 2.9603 ლარს შეადგენდა. შესაბამისად, ევროს ცვლილებამ 0.0045 ლარი შეადგინა. დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად მიღებული კურსები ძალაში ხვალ შევა.
სამხრეთის გაზის დერეფანი გადამწყვეტ როლს ასრულებს საბერძნეთის სატრანზიტო ჰაბად ქცევაში - საბერძნეთის საგარეო უწყება
ათენის შეფასებით, სამხრეთის გაზის დერეფანი გადამწყვეტ როლს ასრულებს საბერძნეთის სატრანზიტო ჰაბად ქცევაში. „საბერნეთი ფოკუსირდება სამხრეთის გაზის დერეფანზე, ევროკავშირის ენერგეტიკული სტრატეგიის ქვაკუთხედზე, რომელიც გადამწყვეტ როლს თამაშობს რეგიონის ენერგორესურსების უსაფრთხოებისა და ადაპტაციის გაძლიერებაში. სამხრეთ გაზის დერეფნის ბოლო სეგმენტის ტრანსადრიატიკის მილსადენის (TAP) დასრულება მნიშვნელოვნად აძლიერებს საბერძნეთის ენერგეტიკულ უსაფრთხოებას წლიური 1 მილიარდი კუბური მეტრის მიწოდებით,“ - აცხადებენ სამინისტროში. სამხრეთის გაზის დერეფანი არის ევროკომისიის ინიციატივა, რომელიც კასპიისა და ახლო აღმოსავლეთის რეგიონებიდან ევროპისკენ ბუნებრივი გაზის მიწოდებას უზრუნველყოფს. სამხრეთის გაზის დერეფანმა აზერბაიჯანული გაზის ევროპაში ტრანსპორტირება 2020 წლის 31 დეკემბერს დაიწყო, რამაც ხელი შეუწყო გაზის გადაზიდვას კასპიის ზღვის რეგიონიდან ევროპის ქვეყნებში, საქართველოსა და თურქეთის გავლით. პროექტის ჯამურმა ღირებულებამ $33 მილიარდი შეადგინა, რაც მნიშვნელოვნად ნაკლებია თავდაპირველად პროგნოზირებულ $45 მილიარდზე. სამხრეთ გაზის დერეფნის პროექტის კაპიტალური ხარჯები, სავარაუდოდ, სრულად 8-10 წლის განმავლობაში ანაზღაურდება. 2022 წლის ივლისში აზერბაიჯანმა და ევროკავშირმა მიაღწიეს შეთანხმებას სამხრეთის გაზის დერეფნის გავლით გაზის მიწოდების მოცულობის გაზრდის შესახებ - არსებული 10 მილიარდი კუბური მეტრიდან 20 მილიარდ კუბურ მეტრამდე - 2027 წლისთვის.
უზბეკეთი და ყაზახეთი დაინტერესებულნი არიან, შეუერთდნენ მწვანე ენერგეტიკულ დერეფანს ევროპისკენ
უზბეკეთი და ყაზახეთი დაინტერესებულნი არიან, რომ ელექტროენერგია ცენტრალური აზიიდან ევროპაში "მწვანე ენერგეტიკული დერეფნის კასპია-შავი ზღვა-ევროპის" მეშვეობით გაიტანონ. ამის შესახებ აზერბაიჯანული მედია აზერბაიჯანის ენერგეტიკის სამინისტროზე დაყრდნობით წერს. ეს საკითხი ბუდაპეშტში აზერბაიჯანის ენერგეტიკის მინისტრ, პარვიზ შაჰბაზოვისა და უნგრეთის საგარეო საქმეთა მინისტრ, პეტერ სიიარტოს შეხვედრაზე განიხილეს. მინისტრებმა ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ აზერბაიჯანიდან „მწვანე ენერგიის“ დიდი მიწოდება მნიშვნელოვან როლს შეასრულებს ამ პროექტის განხორციელებაში. პროექტის სტრატეგიული მნიშვნელობა შეფასდა აზერბაიჯანსა და ევროკავშირს, მათ შორის უნგრეთს შორის ხიდის შექმნის თვალსაზრისით. შეხვედრაზე ასევე განიხილეს უნგრეთის ბაზარზე აზერბაიჯანული გაზის მიწოდების მნიშვნელობა; გრძელვადიანი მიწოდების პერსპექტივები, ასევე უნგრულ კომპანიებთან ნავთობისა და გაზის პროექტებში თანამშრომლობის განვითარება. უნგრეთში ვიზიტის ფარგლებში შაბაზოვი ასევე შეხვდა უნგრეთის ენერგეტიკის მინისტრ, ჩაბა ლანტოშს. მინისტრებმა ნახშირწყალბადების, მწვანე ენერგიის და ა.შ. სფეროში თანამშრომლობის საკითხები განიხილეს. 2022 წლის 17 დეკემბერს, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის, საქართველოს, რუმინეთის და უნგრეთის მთავრობებს შორის ხელი მოეწერა სტრატეგიული თანამშრომლობის შეთანხმებას, მწვანე ენერგიის განვითარების და გადაცემის შესახებ. შეთანხმების ერთ-ერთ მნიშვნელოვან საკითხს სწორედ შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტი წარმოადგენდა - განხორციელების შემთხვევაში ის ხელს შეუწყობს განახლებადი ენერგეტიკის სექტორის განვითარებას, გაზრდის სატრანზიტო შესაძლებლობებს და ორმხრივი ვაჭრობის პოტენციალს ევროკავშირსა და სამხრეთს კავკასიის რეგიონს შორის, რაც თავის მხრივ, რეგიონების სტაბილურ და საიმედო ენერგეტიკულ მომავალს უზრუნველყოფს.
შუა დერეფანი ფართოვდება - ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის ასოციაციის გენმდივანი
ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი (TITR) ფართოვდება და ვითარდება. ამის შესახებ ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის ასოციაციის გენერალურმა მდივანმა გაიდარ აბდიკერიმოვმა განაცხადა. მისი თქმით, დერეფნის ამჟამინდელი გამტარუნარიანობა წელიწადში 6 მილიონი ტონა ტვირთი და 80 000 ( DPM) კონტეინერია. „ჩვენი დერეფანი თავდაპირველად მოიცავდა ყაზახეთს, აზერბაიჯანსა და საქართველოს, მაგრამ ამ დროისთვის ის ასევე მოიცავს ისეთ ქვეყნებს, როგორიცაა, ჩინეთი, თურქეთი, უკრაინა, პოლონეთი, რუმინეთი, ბულგარეთი, ლიეტუვა და სინგაპური,“ - განაცხადა აბდიკერიმოვმა. ცნობისთვის, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“(TITR) არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აზიასა და ევროპას აკავშირებს. ის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაზე გადის. მარშრუტი ჩინეთიდან იწყება და შუა აზიის ქვეყნებს (ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი) კვეთს. ვიდრე ევროპას მიაღწევს, გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში. შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. შეგახსენებთ, ევროკავშირისა და EBRD-ის კვლევის დასკვნის თანახმად, ცენტრალური ტრანსკასპიური ქსელი (CTCN - მასაც „შუა დერეფნად“ მოიხსენიებენ), ტრანსევროპულ სატრანსპორტო ქსელთან (TEN-T) ინტეგრაციისთვის, ყველაზე მდგრად ვარიანტად განიხილება. მის მნიშვნელოვნად გასაუმჯობესებლად, საინვესტიციო საჭიროება დაახლოებით, 18,5 მილიარდ ევროდ შეფასდა. კვლევის ავტორების თანახმად, ზემოთ აღნიშნული კვლევა მყარ საფუძველს ქმნის იმისთვის, რომ ერთობლივი მუშაობის შედეგად, „ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი“ (ასევე შუა დერეფანი) რაც შეიძლება, მალე გახდეს უფრო ეფექტიანი. სახელმწიფო დეპარტამენტი: აშშ საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას მხარს უჭერს. ვაღიარებთ შუა დერეფნის კონცეფციის მხარდასაჭერად საჭირო ინფრასტრუქტურის განვითარების შესაძლებლობებს - ექსკლუზივი
