უცხოეთი
აზერბაიჯანის გაზიფიკაცია ყველა დროის მაქსიმუმს აღწევს - Azerigaz
აზერბაიჯანში გაზიფიკაციის დონე 97 პროცენტს უახლოვდება, რაც სხვა ქვეყნებთან შედარებით, მნიშვნელოვანი მიღწევაა, განაცხადა სოკარის Azerigaz-ის წარმოების გაერთიანების ხელმძღვანელმა აზერ მამედოვმა ბაქოში მიმდინარე ფორუმის დროს. „გაზიფიკაციის მხრივ, ჩვენი ქვეყანა აჭარბებს ისეთ ქვეყნებს, როგორებიცაა, ნიდერლანდები, საქართველო, იტალია და დიდი ბრიტანეთი. გაზიფიცირების სამუშაო გრძელდება ყარაბაღისა და აღმოსავლეთ ზანგეზურის ინტეგრაციის გათვალისწინებით," - განაცხადა მამედოვმა. მან ასევე აღნიშნა, რომ აზერბაიჯანის გაზის გამანაწილებელი ქსელის ამჟამინდელი სიგრძე 73 ათას კილომეტრს აჭარბებს და ის 2,6 მილიონზე მეტ აბონენტს ემსახურება.
დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ, უზბეკეთის საბაჟო სამსახურის წარმომადგენლები პირველად ჩავიდნენ აშშ-ში ოფიციალური ვიზიტით
უზბეკეთმა და შეერთებულმა შტატებმა ხელი მოაწერეს შეთანხმებას საბაჟო თანამშრომლობისა და ურთიერთდახმარების შესახებ. ამის შესახებ სახელმწიფო საბაჟო კომიტეტის პრესსამსახურში განაცხადეს. დეპარტამენტის ცნობით, დოკუმენტს 13 სექტემბერს, ვაშინგტონში მოწერე ხელი, უზბეკეთის საბაჟო კომიტეტის თავმჯდომარის აკმალხუჟი მავლონოვსა და აშშ-ის სასაზღვრო და საბაჟო სამსახურის კომისარ ტროი მილერს შორის შეხვედრის ფარგლებში. უზბეკეთის დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ, ეს უზბეკეთის მებაჟეების პირველი ოფიციალური ვიზიტია შეერთებულ შტატებში. შეთანხმება ორ ქვეყანას შორის ინფორმაციის გაცვლის საშუალებას იძლევა საბაჟო სფეროში, ნარკოტრაფიკის, ფულის გათეთრების, ადამიანებით ვაჭრობისა და ტრანსნაციონალური კრიმინალური ჯგუფების წინააღმდეგ ბრძოლაში. მსგავსი ორმხრივი შეთანხმება შეერთებულმა შტატებმა გააფორმა მსოფლიოს მხოლოდ 17 ქვეყანასთან, რომელიც ითვალისწინებს თანამშრომლობას საბაჟო სფეროში და უზბეკეთი მე-18 ქვეყანაა ამ სიაში. ორი ქვეყნის მებაჟეებს შორის მოლაპარაკებების დროს განიხილებოდა აშშ-ის სასაზღვრო და საბაჟო სამსახურის სპეციალისტების უზბეკეთში მიწვევის, ასევე - აშშ-ში უზბეკი სპეციალისტების კვალიფიკაციის ამაღლების შესაძლებლობა. აშშ-ის შეფასებით, ქვეყნებს შორის შეთანხმება სამართალდამცავ და საბაჟო სფეროში მხარდაჭერას აძლიერებს. „ეს არის მნიშვნელოვანი ეტაპი აშშ-ის ურთიერთობებში უზბეკეთთან, რომელიც აფართოებს ჩვენს ისედაც მჭიდრო პარტნიორობას საზღვრის უსაფრთხოებისა და სავაჭრო ძალისხმევის კუთხით,“ განაცხადა ტროი მილერმა, აშშ-ის საზღრის დაცვის მაღალჩინოსანმა, რომელიც კომისრის მოვალეობას ასრულებს. მილერის შეფასებით: „აშშ-ის საბაჟო სამსახური და საზღვრის დაცვა აფასებს ჩვენს პარტნიორობას უზბეკეთთან ჩვენი ორმხრივი მიზნის მისაღწევად, რაც გულისხმობს კანონის აღსრულების გაძლიერებას და უფრო ეფექტიანი ვაჭრობის ხელშეწყობას.“ „ჩვენს თანამშრომლობას CBP-თან, სტრატეგიული მნიშვნელობა აქვს საზღვრის უსაფრთხოების განმტკიცებისა და საბაჟო კონტროლის პროცესების გასაუმჯობესებლად. ძალიან კმაყოფილი ვარ დღევანდელი შეხვედრით, რადგან ის გვაძლევს უნიკალურ შესაძლებლობას, განვიხილოთ ისეთი ძირითადი საკითხები, როგორიცაა - საბაჟო კონტროლის პროცედურების ოპტიმიზაცია, თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენება და საერთაშორისო თანამშრომლობის განვითარება,“ განაცხადა თავის მხრივ, უზბეკეთის რესპუბლიკის საბაჟო კომიტეტის თავმჯდომარემ აკმალხუჯა მავლონოვმა. შეთანხმება საშუალებას მისცემს შეერთებულ შტატებსა და უზბეკეთს, გაცვალონ ინფორმაცია, რითაც გააძლიერებენ ორ ქვეყანას შორის თანამშრომლობას. შეთანხმება ასახავს შეერთებული შტატების ვალდებულებას უზბეკეთის საბაჟო ორგანოებთან მუდმივი ურთიერთობისა და თანამშრომლობისადმი საკითხთა ფართო სპექტრზე, მათ შორის, ტერორისტებისგან ქვეყნების საზღვრების დაცვაზე, ნარკოტრეფიკერებთან ბრძოლასა და ტრანსნაციონალური კრიმინალური ორგანიზაციების ოპერაციების ჩაშლაზე. CMAA არის ორმხრივი შეთანხმებები შეერთებულ შტატებსა და მის საერთაშორისო პარტნიორებს შორის, რომლებიც აღსრულებულია მათი შესაბამისი საბაჟო ადმინისტრაციების მიერ. ისინი უზრუნველყოფენ ინფორმაციისა და მტკიცებულებების გაცვლის საკანონმდებლო ბაზას, რათა დაეხმაროს ქვეყნებს საბაჟო კანონების აღსრულებაში, მათ შორის, გადასახადებისგან თავის არიდების, ტრეფიკინგის, გავრცელების, ფულის გათეთრების და ტერორიზმთან დაკავშირებული საქმიანობების ჩათვლით. ეს პირველი შეხვედრაა მას შემდეგ, რაც მილერი ბრიუსელს, 2024 წლის ივნისში, მსოფლიო საბაჟო ორგანიზაციის საბჭოს სხდომაზე დასასრწებად ეწვია. დელეგაცია ასევე იმყოფებოდა სან ანტონიოს საერთაშორისო აეროპორტსა და ლარედოს შესასვლელ პორტში. შეგახსენებთ, უზბეკეთის საგარეო ვაჭრობა აშშ-სთან ბოლო ექვსი წლის განმავლობაში 48%-ით გაიზარდა. 2024 წლის პირველ რვა თვეში ეს მაჩვენებელი წინა წელთან შედარებით, 64%-ით მეტია. ცნობისთვის, აშშ-ს საბაჟო და საზღვრის დაცვა (CBP) არის ამერიკის უდიდესი სამართალდამცავი ორგანიზაცია და მსოფლიოში პირველი ერთიანი საზღვრის მართვის სააგენტო. „CBP-ის 65000+ მამაკაცი და ქალი იცავს ამერიკას მიწაზე, ჰაერში და ზღვაზე. ჩვენ ხელს ვუწყობთ უსაფრთხო, კანონიერ მოგზაურობას, ვაჭრობას და უზრუნველვყოფთ ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკურ კეთილდღეობას. ჩვენ ვაძლიერებთ ქვეყნის უსაფრთხოებას ინოვაციების, დაზვერვის, თანამშრომლობისა და ნდობის მეშვეობით,“ წერს ამერიკული CBP. ინფორმაციისთვის: ცენტრალური აზიის ქვეყნები რუსეთთან ერთად ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის წევრები არიან, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათ შორის ნაკლებია სასაზღვრო კონტროლი. 2024 წელს, უკრაინაში რუსეთის შეჭრის შემდეგ, ევროკავშირი და აშშ სანქციებისათვის გვერდის ავლის შეჩერებაზე დიდი ხანია, მუშაობენ. საუბრობდნენ სისტემის უკეთ გამართვაზე, „ხვრელების“ ამოვსებასა და აღსრულების ნაწილის გაძლიერებაზე. გასულ წელს, დევიდ ო’სალივანი, იმჟამად, ევროკავშირის ელჩი სანქციების იმპლემენტაციის დარგში აქტიურად მოგზაურობდა სხვადასხვა ქვეყანაში, პირველ რიგში ცენტრალური აზიის რესპუბლიკებში. ის ხშირად აღნიშნავდა, რომ რუსეთის მიერ უკრაინის წინააღმდეგ გამოყენებულ სამხედრო აღჭურვილობასა და იარაღში აღმოჩენილია ევროკავშირში წარმოებული 770-მდე ნაწილი. ამასთან, ესტონეთი, ლატვია, ლიეტუვა და პოლონეთი მიუთითებდნენ, რომ 2022 წელს მნიშვნელოვნად გაიზარდა ყაზახეთში, ყირგიზეთსა და უზბეკეთში იმგვარი საქონლის იმპორტი, რომლებსაც ორმაგი გამოყენება აქვთ - სამოქალაქოც და სამხედროც. ეს საქონელი, როგორც წესი, გერმანული ან ჰოლანდიურია და ცენტრალური აზიის ქვეყნებში ბალტიის ქვეყნებისა და პოლონეთის გავლით ხვდება. ევროპასთან ვაჭრობას უკეთესი პერსპექტივები მოაქვს, ვიდრე რუსეთთან - დევიდ ო’სალივანი
რუსეთის პროტესტის მიუხედავად, ინდოეთში წარმოებული საბრძოლო მასალა კვლავ მიეწოდება უკრაინას - Reuters
Reuters-ის ცნობით, ინდოელი იარაღის მწარმოებლების მიერ გაყიდული საარტილერიო ჭურვები ევროპელმა მომხმარებლებმა უკრაინისკენ გადაამისამართეს, მაგრამ მოსკოვის პროტესტის მიუხედავად, ნიუ-დელის ვაჭრობა არ შეუჩერებია. ბრიტანული სააგენტო წერს, რომ ამ საქმესთან დაკავშირებულმა ყველა პირმა, საკითხის მგრძნობიარობის გათვალისწინებით, ანონიმურობის პირობით ისაუბრა. „რუსეთისგან თავდაცვის მხარდასაჭერად, უკრაინისთვის საბრძოლო მასალის გადაცემა უკვე წელიწადზე მეტია მიმდინარეობს,“ ამბობენ წყაროები, რასაც საბაჟო მონაცემებიც ადასტურებს. ინდოეთის მთავრობისა და ინდოეთის თავდაცვის ინდუსტრიის ორმა წყარომ Reuters-ს განუცხადა, რომ დელი უკრაინის მიერ მოხმარებული საბრძოლო მასალების მხოლოდ ძალიან მცირე რაოდენობას აწარმოებს. როგორც ერთმა ოფიციალურმა პირმა აღნიშნა, ეს არის კიევის მიერ იმპორტირებული იარაღის საერთო რაოდენობის 1%-ზე ნაკლები. ანგარიშის მიხედვით, ევროპის ქვეყნებს შორის, რომლებიც ინდურ საბრძოლო მასალას უგზავნიან უკრაინას, არიან იტალია და ჩეხეთი. ეს უკანასკნელი იმ ინიციატივის თაოსანია, რომლითაც კიევს ევროკავშირის გარეთ შეძენილი საარტილერიო ჭურვები მიეწოდება. ინდოეთის პრემიერ-მინისტრი ნარენდრა მოდი აგვისტოში უკრაინას პირველად ესტუმრა. ვიზიტისას მან განაცხადა, რომ ინდოეთი მხარს უჭერს უკრაინაში მშვიდობის მიღწევას დიპლომატიური გზით, ამავე დროს პატივს სცემს სახელმწიფოს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას. უკრაინის, იტალიისა და ჩეხეთის თავდაცვის სამინისტროებმა არ უპასუხეს თხოვნას ოფიციალურ კომენტარზე, რომლითაც მათ Reuters-მა მიმართა.
ზელენსკი: უკრაინის გამარჯვების გეგმა სრულად არის მომზადებული
უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკის განცხადებით, უკრაინის გამარჯვების გეგმა უკვე სრულად არის მომზადებული. ზელენსკის განმარტებით, ომის გაყინვა ან რაიმე სხვა მანიპულაცია, რომელიც რუსეთის აგრესიას უბრალოდ, სხვა ეტაპზე გადაიყვანს, არ არსებობს და არ შეიძლება, იყოს მშვიდობის ალტერნატივა. „დღეს უკვე შეგვიძლია, ვთქვათ, რომ ჩვენი გამარჯვების გეგმა სრულად არის მომზადებული - ყველა პუნქტი, ყველა ძირითადი აქცენტი, გეგმის საჭირო დანართები დამუშავებულია. ახლა ყველაზე მთავარია სიმტცკიცე მისი განხორციელებისთვის,“ - აღნიშნა ზელენსკიმ. 16 სექტემბერს ვოლოდიმირ ზელენსკიმ განაცხადა, რომ უკრაინის ომში გამარჯვების გეგმა 90%-ით იყო მზად. შეგახსენებთ, რუსეთი უკრაინაში 2022 წლის თებერვალში შეიჭრა.
ისრაელის თავდაცვის მინისტრი: ომის ახალი ფაზა იწყება
ისრაელის თავდაცვის მინისტრ იოავ გალანტის განცხადებით, ომი ახალ ფაზაში გადადის. ომის ახალ ფაზაში გადასვლასთან დაკავშირებით იოავ გალანტის განცხადებას წინ უძღოდა „ჰამასის“ მებრძოლების პეიჯერებისა და რაციების აფეთქება, რის შედეგადაც, ათობით ადამიანი დაიღუპა და ასობით - დაშავდა. „ჰეზბოლა“ თავდასხმებში ისრაელს ადანაშაულებს, თუმცა ამ საკითხზე ისრაელს ოფიციალური კომენტარი არ გაუკეთებია. "რამათ დავიდის ბაზაზე საჰაერო ძალების პერსონალთან საუბარში მე ხაზგასმით აღვნიშნე: ვიწყებთ ახალ ფაზას ომში," - აღნიშნა გალანტმა. მანამდე, გალანტმა განაცხადა, რომ ისრაელის ჯარები ქვეყნის ჩრდილოეთით გადაინაცვლებდნენ. „სიმძიმის ცენტრი გადადის ჩრდილოეთისკენ ძალებისა და რესურსების გადაადგილების გზით,“ - განაცხადა ისრაელის თავდაცვის მინისტრმა. „ჰამასის“ მხრიდან ისრაელზე თავდასხმის საპასუხოდ, ისრაელმა ღაზის სექტორში სამხედრო მოქმედებები გასული წლის 7 ოქტომბერს დაიწყო. ისრაელმა „ჰამასის“ განადგურების პირობა დადო.
FBI: ირანელმა ჰაკერებმა დონალდ ტრამპის საარჩევნო შტაბიდან მოპარული დოკუმენტები ჯო ბაიდენის შტაბს გაუგზავნეს
აშშ-ის ფედერალურმა საგამოძიებო ბიურომ (FBI) და სხვა ამერიკულმა უწყებებმა განაცხადეს, რომ ირანელმა ჰაკერებმა, აშშ-ის არჩევნებში ჩარევის მიზნით, ყოფილი პრეზიდენტისა და „რესპუბლიკელების“ საპრეზიდენტო კანდიდატის, დონალდ ტრამპის საარჩევნო შტაბიდან მოპარული ინფორმაცია „დემოკრატების“ მაშინდელ საპრეზიდენტო კანდიდატთან, ჯო ბაიდენთან დაკავშირებულ პირებს ელექტრონული წერილების სახით გაუგზავნეს. ირანი უარყოფს აშშ-ის საქმეებში ჩარევას. გაეროში ირანის მუდმივმა წარმომადგენლობამ გუშინ განაცხადა, რომ ბრალდებები უსაფუძვლო და სრულიად დაუშვებელია. FBI-მ 12 აგვისტოს დაადასტურა, რომ იძიებდა დონალდ ტრამპის საარჩევნო შტაბის საჩივარს იმასთან დაკავშირებით, რომ ირანმა გატეხა და გაავრცელა სენსიტიური საარჩევნო დოკუმენტები. 19 აგვისტოს კი სადაზვერვო სამსახურის წარმომადგენლებმა დაადასტურეს, რომ კიბერშეტევის უკან ირანი იდგა. ოფიციალური პირების განმარტებით, არ არსებობს რაიმე ნიშანი, რომ ბაიდენის საარჩევნო გუნდში რომელიმე მიმღებმა ელექტრონულ წერილებს უპასუხა ან ის, რომ წერილების მიმღებებმა მათი წარმომავლობა იცოდნენ.
ჩეხური კომპანია შუა დერეფნის მარშრუტზე საპილოტე პროექტს ახორციელებს
ჩეხური საერთაშორისო სატრანსპორტო და ლოგისტიკური კომპანია MALBI-trans-ი ტრანსკასპიის საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტზე (შუა დერეფანი) საპილოტე პროექტს ახორციელებს. ამის შესახებ აზერბაიჯანულ მედიას კომპანიის აღმასრულებელმა დირექტორმა ლილიანა კრუტონოგმა განუცხადა. „ჩვენი მიზანია, ავითვისოთ სრული მარშრუტი რუმინეთის პორტ კონსტანცის გავლით. ჩვენი წინა გადაზიდვები არ იყო ამ პორტის გავლით. წელს ვგეგმავთ ტრანსპორტირებას კონსტანცის გავლით. ჩვენ ვაპირებთ, კვირაში დაახლოებით ერთი რეისის შესრულებას. ამჟამად ვიკვლევთ შესაძლო საკითხებს,“ - აღნიშნა კრუტონოგმა. ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ტრანსკასპიის დერეფანში სტრატეგიული პროექტების „ხელშესახები წინსვლისთვის“, აშშ ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციებისთვის პოტენციურ სფეროებს აფასებს
სომხეთის საგამოძიებო კომიტეტის თქმით, აღკვეთილია სახელმწიფო გადატრიალების მცდელობა
სომხეთის საგამოძიებო კომიტეტმა განაცხადა, რომ ხელისუფლების უზურპაციის მცდელობის თაობაზე სისხლის სამართლის საქმე აღიძრა ქვეყნის ხუთი მოქალაქისა და მთიანი ყარაბაღის ორი ყოფილი მცხოვრების მიმართ. უწყებაში აცხადებენ, რომ მათ რუსეთის ტერიტორიაზე გაიარეს წვრთნა. გამომძიებლები ამბობენ, რომ ჯგუფს რუსეთში ჰყავდა თანამზრახველები, რომელთა ვინაობა ჯერჯერობით დადგენილი არ არის. მოსკოვს ამ ინფორმაციაზე კომენტარი არ გაუკეთებია. საქმესთან დაკავშირებით ბრალდებულების ვინაობა არ სახელდება. სასამართლომ სამი მათგანი დააკავა, ოთხი კი, ძებნილად გამოცხადდა. გამომძიებლების თქმით, ისინი ქვეყანაში ძალაუფლების ხელში ჩაგდებას აპირებდნენ იარაღის გამოყენებით. გავრცელებული ცნობით, ბრალდებულებმა დაიქირავეს სომხეთის მოქალაქეები და მთიანი ყარაბაღის ყოფილი მცხოვრებლები თითოეულისთვის თვეში 220 ათასი რუბლის საფასურად. დაქირავებულები სამთვიან შეკრებაზე გაგზავნეს დონის როსტოვში თითქოს ახალი ტიპის მძიმე იარაღის მართვის შესასწავლად. იქ მათ სიცრუის დეტექტორზე ჩაუტარეს ტესტი. მანამდე სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა მკაცრად გააკრიტიკა რუსეთი მთიანი ყარაბაღის შეიარაღებული კონფლიქტის დროს უმოქმედობის გამო, რამაც, მისი აზრით, აჩვენა კოლექტიური თავდაცვის ხელშეკრულების ორგანიზაციის (ОДКБ) არაეფექტიანობა. მოგვიანებით მან განაცხადა, რომ ქვეყანა აჩერებს მონაწილეობას ბლოკის საქმიანობაში. ფაშინიანმა ასევე განაცხადა, რომ მოსკოვმა „სომხეთის მოსახლეობას ღიად მოუწოდა ხელისუფლების დამხობისკენ“ და თქვა, რომ „მოსკოვიდან არ წყდება მის წინააღმდეგ პროპაგანდა“. ფაშინიანის პოლიტიკურ ოპონენტებს ბევრ პუბლიკაციაში უწოდებენ ყარაბაღის კლანს. 90-იან და 2000-იან წლებში სომხეთში ძალაუფლებას აკონტროლებდნენ ელიტები, რომლებიც დაკავშირებული იყვნენ არაღიარებულ რესპუბლიკასთან ან მისი დამოუკიდებლობისთვის ომთან. ოპოზიცია ფაშინიანს ადანაშაულებს ყარაბაღის დაკარგვაში, რომელიც, საერთაშორისო სამართლის თვალსაზრისით, ყოველთვის აზერბაიჯანს ეკუთვნოდა.
Microsoft: რუსული პროპაგანდისტული ჯგუფი კამალა ჰარისზე ყალბ ცნობებს ავრცელებს
Microsoft-ის ახალი კვლევის თანახმად, რუსული პროპაგანდისტული ჯგუფი კამალა ჰარისზე ყალბ ცნობებს ავრცელებს. Microsoft-ის ანგარიშში აღნიშნულია, რომ რუსი ტროლები გააქტიურდნენ აგვისტოს ბოლოს, ერთ თვეში მას შემდეგ, რაც ჰარისის სასარგებლოდ წინასაარჩევნო რბოლიდან გასვლის შესახებ განაცხადა აშშ-ის პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა. კომპანია მოელის, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ, რომელიც 5 ნოემბერს გაიმართება, კრემლის მომხრე როგორც ძველი, ისე ახალი "ტროლების ფაბრიკები" განაგრძობენ დადგმული ვიდეოების გავრცელებას, მათ შორის ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით. Microsoft-ის ანგარიშში ასევე ნახსენებია "ტროლების ფაბრიკების" მსგავსი საქმიანობა ირანსა და ჩინეთში. ტროლების დაჯგუფება Storm-1516-მა შექმნა და გაავრცელა ორი ფეიკვიდეო, რომელთაგან თითოეულმა მილიონზე მეტი ნახვა მოაგროვა. პირველ ვიდეორგოლში, თანმხლები ტექსტის თანახმად, „ჰარისის მომხრეები მისი მეტოქის, დონალდ ტრამპის მომხრეთა მიტინგში მონაწილეებს ესხმიან თავს“. მეორე დადგმულ ვიდეორგოლში კი, ერთ-ერთი გმირი ქალი ამტკიცებს, რომ 2011 წელს მას მანქანით დაეჯახა ჰარისი, რის შედეგადაც ის პარალიზებული იქნა. ფეიკვიდეოები კი, ტროლებმა გამოაქვეყნეს მასმედიის სახელს ამოფარებულ საიტზე, რომელიც სულ რამდენიმე დღის წინაა შექმნილი. 59 წლის კამალა ჰარისი აშშ-ის ისტორიაში პირველი ქალი ვიცე-პრეზიდენტია, ისევე როგორც პირველი შავკანიანი და აზიური წარმოშობის ვიცე-პრეზიდენტი. მანამდე ჰარისი კალიფორნიის შტატის პირველი ქალი გენერალური პროკურორი იყო. კამალა ჰარისი პრეზიდენტობისთვის ბრძოლაში ჩაერთო მას შემდეგ, რაც 21 ივლისს შეერთებული შტატების მოქმედმა პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა გამოაცხადა, რომ დემოკრატიული პარტიის და ქვეყნის ინტერესების გამო საარჩევნო მარათონს ეთიშება, პრეზიდენტად კენჭს აღარ იყრის და მხარს კამალა ჰარისის კანდიდატურას უჭერს. არჩევნებში გამარჯვების შემთხვევაში, კამალა ჰარისი აშშ-ის პირველი ქალი პრეზიდენტი გახდება. რესპუბლიკური პარტიის კანდიდატი, 78 წლის მილიარდერი ბიზნესმენი დონალდ ტრამპი, აშშ-ის პრეზიდენტი იყო 2017 წლის 20 იანვრიდან 2021 წლის 20 იანვრამდე. 2020 წლის ნოემბრის არჩევნებში მეორე ვადით კენჭისყრისას ტრამპი დამარცხდა.
ლიბანში პეიჯერების აფეთქების შედეგად, „ჰეზბოლას“ მებრძოლები დაიღუპნენ, დაშავებულია ირანის ელჩი
17 სექტემბერს, სამხრეთ ლიბანში პეიჯერების ერთდროულად აფეთქების შედეგად სულ მცირე რვა ადამიანი დაიღუპა და ასობით დაიჭრა. დაშვებულთა შორისაა ირანის ელჩი. ამის შესახებ მედია პროირანულ დაჯგუფება ჰეზბოლასა და ლიბანურ წყაროებზე დაყრდნობით იტყობინება. „ჰეზბოლას“ ცნობით, რამდენიმე პეიჯერი, რომლებსაც მისი წევრები კომუნიკაციისთვის იყენებდნენ, „ერთდროული“ დეტონაციის დროს აფეთქდა. ბეირუთში ირანის ელჩმა ზედაპირული დაზიანება მიიღო. იტყობინებიან ირანული მედიასაშუალებები. ამ ცნობას Reuters-ი ვერ ადასტურებს. ლიბანის ინფორმაციის მინისტრმა ზიად მაკარიმ განაცხადა, რომ მთავრობამ დაგმო პეიჯერების აფეთქება, როგორც "ისრაელის აგრესია." „ჰეზბოლამ“ ასევე დაადანაშაულა ისრაელი პეიჯერების აფეთქებებში და განაცხადა, რომ ის მიიღებს "სამართლიან სასჯელს." ისრაელის სამხედროებმა უარი თქვეს აფეთქებების შესახებ კომენტარის გაკეთებაზე. „ჰეზბოლას“ ოფიციალურმა წარმომადგენელმა, რომელმაც ანონიმურობის პირობით ისაუბრა, განაცხადა, რომ პეიჯერების აფეთქება იყო "უსაფრთხოების ყველაზე დიდი გარღვევა", რომელიც ჯგუფმა განიცადა ისრაელთან თითქმის ერთწლიანი კონფლიქტის განმავლობაში. ისრაელი და ირანის მიერ მხარდაჭერილი „ჰეზბოლა“ ღაზის სექტორში ომის დაწყებიდან - გასული წლის ოქტომბრის შემდეგ ჩაერთნენ საზღვრისპირა ომში, რაც ბოლო წლების ყველაზე უარესი ესკალაციაა. „ჰეზბოლამ“ სულ მცირე სამი ადამიანის, მათ შორის - მისი ორი მებრძოლის დაღუპვა დაადასტურა. მათივე თქმით, მესამე დაღუპული, გოგო იყო და რომ აფეთქებების გამომწვევ მიზეზებზე გამოძიება მიმდინარეობს. ლიბანის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ აფეთქებები შეაფასა, როგორც ისრაელის "საშიში და მიზანმიმართული ესკალაცია." ლიბანის შიდა უსაფრთხოების ძალებმა განაცხადა, რომ უამრავი უკაბელო საკომუნიკაციო მოწყობილობა აფეთქდა ლიბანის მასშტაბით, განსაკუთრებით, ბეირუთის სამხრეთ გარეუბანში, რაც ჰეზბოლას დასაყრდენად მიიჩნევა. „პეიჯერები, რომლებიც აფეთქდა, ჰეზბოლას მიერ ბოლო თვეებში შემოტანილი უახლესი მოდელები იყო,“ განაცხადა უსაფრთხოების სამმა წყარომ Reuters-ის ცნობით. ლიბანის ჯანდაცვის მინისტრმა ფირას აბიადმა განაცხადა, რომ აფეთქებების შედეგად, 2750 ადამიანი დაშავდა, მათგან 200 მძიმე მდგომარეობაშია. „დაშავებულთა შორის ბევრი იყო ჰეზბოლას მებრძოლი, რომლებიც შეიარაღებული ჯგუფის უმაღლესი პირების შვილები არიან,“ განუცხადა Reuters-ს უსაფრთხოების ორმა წყარომ. ცნობისთვის, „ჰეზბოლა“ შეერთებულ შტატებში ტერორისტულ ორგანიზაციად არის აღიარებული.
ისტორიული დებატები ჰარისსა და ტრამპს შორის -პრეზიდენტობის კანდიდატების მთავარი გზავნილები
ფილადელფიაში, პენსილვანიის შტატში, ამერიკის შეერთებული შტატების საპრეზიდენტო კანდიდატებს, დემოკრატ ვიცე-პრეზიდენტ კამალა ჰარისსა და ყოფილ რესპუბლიკელ პრეზიდენტ დონალდ ტრამპს შორის საპრეზიდენტო დებატები შედგა. 90 წუთი 2 სარეკლამო ჭრით, 2 წუთი საპასუხოდ და 1 წუთი პასუხზე რეაგირებისთვის, კანდიდატებმა არ იცოდნენ კითხვები, რომლებზეც უნდა ეპასუხათ - ასეთი იყო დებატების წესები. აუდიტორიაში მაყურებლები არ ისხდნენ. დებატები ტელეკომპანია ABC-ის ეთერში გადაიცემოდა და ის დევიდ მუირს და ლინდსი დეივისს მიჰყავდათ. დებატები კანდიდატებმა ხელის ჩამორთმევით დაიწყეს. ჰარისმა განაცხადა, რომ ხალხი ტრამპთან შეხვედრებს ადრე ტოვებს "დაღლილობისა და მოწყენილობის გამო." BBC-ს ცნობით, გამოკითხვები ცხადყოფს, რომ ჰარისმა დებატები მოიგო, მაგრამ ტრამპის შეფასებით, რომ ჰარისმა "ძალიან ცუდად წააგო." ეს არ არის ამერიკის ისტორიაში პირველი დებატები, როდესაც მოქმედი ვიცე-პრეზიდენტი საპრეზიდენტო დებატებში მონაწილეობს, თუმცა ესაა პირველი დებატები, როდესაც საპრეზიდენტო დებატებში ქალი ვიცე-პრეზიდენტი მონაწილეობს. ეს 2024 წლის საპრეზიდენტო საარჩევნო პროცესში მეორე საპრეზიდენტო დებატებია. პირველი დებატები მოქმედ პრეზიდენტ ჯო ბაიდენსა და ყოფილ პრეზიდენტ დონალდ ტრამპს შორის შედგა. მას შემდეგ, რაც ბაიდენმა ივლისში საპრეზიდენტო რბოლაში მონაწილეობაზე უარი განაცხადა, კამპანიაში კამალა ჰარისი ჩაერთო. დებატების დროს, კამალა ჰარისი ხშირად იმეორებდა კამპანიის გზავნილს, რომ წარსულში დაბრუნება არ სურს, რომ დროა, ქვეყანა წინ წავიდეს და რომ ქვეყანაში სიახლეების დროა. დონალდ ტრამპი კი, ყველაზე ხშირად საიმიგრაციო საკითხებს უსვამდა ხაზს და საზღვრის უსაფრთხოებაზე საუბრობდა. ეკონომიკა და საყოფაცხოვრებო ხარჯები გამოკითხვების მიხედვით, ეკონომიკა და საყოფაცხოვრებო ხარჯები იმ უმნიშვნელოვანეს საკითხებს შორისაა, რომელიც ამერიკელ ამომრჩევლებს ყველაზე მეტად აწუხებთ. კამალა ჰარისმა ხაზი გაუსვა თავის წარმომავლობას და იმას, რომ თავად საშუალო კლასის წარმომადგენლების ოჯახში გაიზარდა. შესაბამისად, მან აღნიშნა, რომ კარგად ესმის ამ ფენის გამოწვევები და აპირებს, სწორედ მათი ცხოვრების გაუმჯობესებაზე იზრუნოს. პრეზიდენტმა ტრამპმა კი, განაცხადა, რომ ქვეყანაში ეკონომიკის გაუარესების ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორი არალეგალური იმიგრაციაა, რომ უკანონო იმიგრანტები ამერიკის ეკონომიკას ძირს უთხრიან, სამუშაოს ართმევენ რიგით ამერიკელებს და რომ ის სწორედ ამ საკითხის მოგვარებას აპირებს. ტრამპმა ასევე პირობა დადო, რომ გადასახადებს შეამცირებს. აბორტის უფლება აბორტის უფლება ბოლო პერიოდში ამერიკაში ერთ-ერთი მწვავე საკითხი გახდა. 2022 წელს, უზენაესმა სასამართლომ გააუქმა „რო ვეიდის წინააღმდეგ“ - ისტორიული სასამართლო გადაწყვეტილება, რომელიც ამერიკაში ქალებს აბორტის კონსტიტუციურ უფლებას აძლევდა. ამის შემდეგ, შტატებს მიეცა უფლება, თავად გადაწყვიტონ, დაუშვან თუ არა აბორტი. ტრამპმა განაცხადა, რომ ეთანხმება ამ გადაწყვეტილებას და რომ ექვსმა მოსამართლემ, რომელმაც ხმა დაუჭირა ამ გადაწყვეტილებას, სწორი ნაბიჯი გადადგა. ექვსიდან სამი მოსამართლე უზენაეს სასამართლოში, მისი დანიშნულია. ტრამპის თქმით, ის აბორტის ეროვნულ დონეზე აკრძალვის შემოღებას არ აპირებს იმ შემთხვევაში, თუ ის პრეზიდენტი გახდება. მისი თქმით, ამის აუცილებლობა არ არსებობს, რადგან შტატები ამ საკითხს უკვე თავად აგვარებენ. ვიცე-პრეზიდენტი კამალა ჰარისი აბორტის უფლების მომხრეა. ის ეწინააღმდეგება უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილებას და ამბობს, რომ არავინ უნდა ეუბნებოდეს ქალებს, თუ როგორ მოექცნენ საკუთარ სხეულს. მან რამდენიმე მძიმე მაგალითი მოიყვანა, როდესაც ქალებს, აბორტის აკრძალვის გამო, ჯანმრთელობის პრობლემები შეექმნათ. ვიცე-პრეზიდენტის თქმით, გაპრეზიდენტის შემთხვევაში, ის კვლავ აამოქმედებს უზენაესი სასამართლოს მიერ გაუქმებულ გადაწყვეტილებას. უკანონო იმიგრაცია და საზღვრის დაცვა იმიგრაციის და საზღვრის კვეთის თემაზე, დემოკრატები და რესპუბლიკელები უკვე დიდი ხანია ვერ თანხმდებიან. კანონპროექტი, რომელიც რამდენიმე თვის წინ ამერიკის კონგრესში იყო წარდგენილი და რომელსაც საზღვრის არალეგალური კვეთის, მათ შორის, საზღვარზე ფენტანილის და იარაღის არალეგალური გადატანის საკითხი უნდა მოეგვარებინა, რესპუბლიკური პარტიის წევრების ნაწილმა დაბლოკა. გავრცელებული ინფორმაციით, ეს დონალდ ტრამპის ჩარევით მოხდა. ამაზე დებატებზე თავად კამალა ჰარისმაც ისაუბრა. ჰარისმა ტრამპი საზღვარზე არსებული მძიმე მდგომარეობის სათავისოდ გამოყენებაში დაადანაშაულა და თქვა, რომ ამ კანონპროექტის დაბლოკვით, ტრამპი საკუთარ ამომრჩევლებთან ქულებს იწერს, მან პრობლემის მოგვარებას არჩია, ეს საკითხი საარჩევნო პლატფორმის ნაწილად ექცია. ტრაპის თქმით კი, დემოკრატები კრიმინალებს და დამნაშავეებს ამერიკის საზღვრის კვეთის უფლებას აძლევენ და ეს ქვეყანას ვნებს. ტრამპი დებატების დროს, ასევე ამტკიცებდა, რომ მაშინ, როდესაც მთელ მსოფლიოში დამნაშავეობის დონე დაბლა იწევს, ამერიკაში პირიქით, მატულობს. თუმცა, მოდერატორმა იქვე შენიშნა, რომ ამერიკის ფედერალური გამოძიების ბიუროს მონაცემებით, ეს ინფორმაცია სწორი არაა და ამერიკაში კრიმინალის დონე კლებულობს. საიმიგრაციო საკითხებზე საუბრისას, კამალა ჰარისმა ტრამპს მოუწოდა, არ ესაუბრა იმიგრანტების სავარაუდო კრიმინალურ საქმეებზე, როდესაც, მას თავად აქვს რამდენიმე ათეული ბრალი წაყენებული. ტრამპი მის წინააღმდეგ წარმოებულ და დაწყებულ სასამართლო საქმეებსა და განხილვებს ძალაუფლების იარაღად გამოყენებას უწოდებს. მის წინააღმდეგ მიმდინარე პროცესებს ტრამპი "კუდიანებზე ნადირობად" თვლის და ამბობს, რომ ჯო ბაიდენის ადმინისტრაცია სასამართლოს თავისი პოლიტიკური ოპონენტის წინააღმდეგ საბრძოლველად იყენებს. კაპიტოლიუმზე თავდასხმა ტრამპი უარყოფს თავის ჩართულობას 2021 წლის 6 იანვარს, ვაშინგტონში, მის მომხრეთა კაპიტოლიუმში შეჭრის საქმეში. მის წინააღმდეგ ამის გამო სასამართლო საქმეც მიმდინარეობს. ტრამპმა დებატების დროს თქვა, რომ თავის სიტყვით გამოსვლაში, მოქალაქეებს მოუწოდა, „მშვიდობიანად და პატრიოტულად“ მოქცეულიყვნენ. შეკითხვაზე, ნანობს თუ არა 6 იანვარს თავის საქციელს, ტრამპმა თქვა: „მე არაფერი გამიკეთებია“. მან აღნიშნა, რომ უსაფრთხოებაზე პასუხი კანონმდებელ ნენსი პელოსის და ვაშინგტონის მერს უნდა მოეთხოვოთ. შეკითხვას, აღიარებს თუ არა, რომ მან გასული საპრეზიდენტო არჩევნები წააგო, დონალდ ტრამპმა უპასუხა, რომ ის დღემდე თვლის, რომ არჩევნები სწორად არ ჩატარდა. ისრაელ - „ჰამასის“ ომი „ისრაელს აქვს თავდაცვის უფლება. მაგრამ როგორ გააკეთებს ამას, მნიშვნელობა აქვს,“ - თქვა კამალა ჰარისმა. ვიცე-პრეზიდენტმა განაცხადა, რომ ის და მოქმედი ადმინისტრაცია განაგრძობენ მუშაობას იმისთვის, რომ ომი დასრულდეს, რომ ორი სახელმწიფოს თანაცხოვრების გამოსავალი არსებობდეს. ჰარისი ამბობს, რომ ისრაელს ყოველთვის მისცემს თავდაცვის საშუალებას, მაგრამ აუცილებელია ღაზის მოსახლეობის უფლებების დაცვა და ღაზის თავიდან აშენებაც. „მე რომ პრეზიდენტი ვყოფილიყავი, ეს არასდროს მოხდებოდა,“ - განაცხადა ტრამპმა. მან კიდევ ერთხელ გაიმეორა თავისი მტკიცება იმასთან დაკავშირებით, რომ ის არც უკრაინაში ომს არ დაუშვებდა. ტრამპი ამტკიცებდა, თითქოს, ვიცე-პრეზიდენტ კამალა ჰარისს სძულს ისრაელი და ამავდროულად, არაბი მოსახლებაც, რასაც ჰარისმა ტრამპის მხრიდან ნათქვამი ტყუილი და სიმართლიდან ყურადღების გადატანის მცდელობა უწოდა. რუსეთ-უკრაინის ომი „მე ომის შეწყვეტა მინდა, სიცოცხლეების გადარჩენა,“ - ასე უპასუხა დონალდ ტრამპმა შეკითხვას, სურს, თუ არა, რომ ომი უკრაინამ მოიგოს. ტრამპმა გაიმეორა თავისი ცნობილი ფრაზა იმასთან დაკავშირებით, რომ ომის დასრულება შეუძლია, რომ კარგად იცნობს, როგორც ვლადიმერ პუტინს, ისე ვოლოდიმირ ზელენსკის და რომ მას მოლაპარაკების შესაძლებლობა აქვს. კამალა ჰარისმა კი, კიდევ ერთხელ გაუსვა ხაზი იმ ამერიკულ სამხედრო დახმარებას, რომელიც უკრაინამ შეერთებული შტატებისგან მიიღო და თქვა, რომ ომის დროს ამერიკის პრეზიდენტი რომ ტრამპი ყოფილიყო, პუტინი ახლა უკვე კიევში იჯდებოდა. კანდიდატებმა ასევე ისაუბრეს ავღანეთის თემაზე, ქვეყნიდან ამერიკისა და NATO-ს ჯარების გამოყვანაზე, ასევე რასობრივ პრობლემებზე, ჯანდაცვის საკითხებზე და კლიმატის ცვლილების თემაზე. დებატები საპრეზიდენტო კანდიდატთა დასკვნითი მიმართვით დასრულდა, რომელშიც მათ საკუთარი საარჩევნო კამპანიის მთავარი გზავნილები გაიმეორეს. წყარო
დიდი ბრიტანეთი უკრაინას $781 მილიონის დახმარების პაკეტს გადასცემს
დიდი ბრიტანეთი უკრაინას 600 მილიონ გირვანქა სტერლინგის დახმარების პაკეტს გადასცემს. ამის შესახებ დიდი ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, დევიდ ლემიმ ამერიკელ კოლეგა, ენტონი ბლინკენთან კიევში ერთობლივი ვიზიტისას განაცხადა. ლემის განცხადებით, 242 მილიონი გირვანქა სტერლინგი 2024-2025 წლებში იქნება გამოყოფილი გადაუდებელი ჰუმანიტარული, ენერგეტიკული და სასტაბილიზაციო საჭიროებებისთვის, ასევე რეფორმების მხარდაჭერისთვის, აღდგენასა და რეკონსტრუქციისთვის. დიდი ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ცალკე აღნიშნა, რომ წლის ბოლომდე უკრაინის ეკონომიკური სტაბილურობის გამყარების მიზნით, მსოფლიო ბანკის კრედიტებისთვის 484 მილიონი გირვანქა სტერლინგის ოდენობის საკრედიტო გარანტიები იქნება გამოყოფილი. მისივე თქმით, აღნიშნული სახსრების მიზანი იქნება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი სახელმწიფო სერვისების მხარდაჭერა, მათ შორის, სკოლებისა და საავადმყოფოების მუშაობის მხარდაჭერა, სახელმწიფო მოსამსახურეების ხელფასების გადახდა და პენსიების ფინანსირება. „დიდი ბრიტანეთის მხრიდან უკრაინის მხარდაჭერა ურყევია. ჩვენი ვალდებულება 600 მილიონ გირვანქა სტერლინგზე მეტი გამოვყოთ, უკრაინის ჩვენს გრძელვადიან მხარდაჭერაში უახლესი ნაბიჯია. ეს უზრუნველყოფს უკრაინელების სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან მხარდაჭერას, რომლებიც უწყვეტი რუსული თავდასხმების პირობებში აგრძელებენ ყოფნას,“ - განაცხადა ლემიმ.
ერდოღანი: ყირიმის უკრაინისთვის დაბრუნება საერთაშორისო სამართლის მოთხოვნაა
თურქეთის პრეზიდენტი ერდოღანი კიდევ ერთხელ ადასტურებს კიევის მხარდაჭერას. ამ შინაარსის ინფორმაციას თურქული სახელმწიფო სააგენტო Anadolu ავრცელებს. „ყირიმის უკრაინისთვის დაბრუნება საერთაშორისო სამართლის მოთხოვნაა,“ - ამბობს რეჯეფ თაიფ ერდოღანი ვიდეომიმართვაში, ყირიმის პლატფორმის ლიდერთა მეოთხე სამიტზე. ერდოღანმა აღნიშნა, რომ ყირიმის ანექსიამ, რომელსაც თურქეთი პირველივე დღიდან ეწინააღმდეგებოდა, კიდევ უფრო გააღრმავა ყირიმელი თათრების ტანჯვა, რომლებმაც 80 წლის წინ დეპორტაცია განიცადეს. მან ასევე ხაზგასმით აღნიშნა, რომ თურქეთს არასოდეს უღიარებია ყირიმის ანექსია, რამაც გაამწვავა რეგიონის ხალხის ტანჯვა. ერდოღანმა ხაზი გაუსვა ყირიმელი თათრების უფლებებს, იცხოვრონ „თავისუფლად, უსაფრთხოდ და მშვიდად საკუთარ სამშობლოში.“ გამოსვლის ბოლოს, მან იმედი გამოთქვა, რომ პლატფორმის ძალისხმევა ხელს შეუწყობს რეგიონში საერთაშორისო სამშვიდობო ინიციატივებს. „ჩვენი გულწრფელი სურვილია, რომ ომი დასრულდეს სამართლიანი და ხანგრძლივი მშვიდობით, რომელიც დაეფუძნება უკრაინის ტერიტორიულ მთლიანობას, სუვერენიტეტსა და დამოუკიდებლობას,“ - აღნიშნა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა. თურქეთის პრეზიდენტს არაერთხელ აქვს ნათქვამი, რომ თურქეთი ყირიმის უკანონო ანექსიას არასდროს აღიარებს და ანკარა განაგრძობს უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობის მხარდაჭერას. 2022 წლის აგვისტოში, ერდოღანმა ასევე გაიმერა, რომ თურქეთი მხარს უჭერს „სამართლიან მშვიდობას, რომელიც დაფუძნებულია უკრაინის ტერიტორიულ მთლიანობასა და სუვერენიტეტზე.“ 2022 წელს, თურქეთის პრეზიდენტმა დასავლური სამყარო მკაცრად გააკრიტიკა 2014 წელს რუსეთის მიერ უკრაინის ყირიმის ნახევარკუნძულის ოკუპაციაზე არასაკმარისი პასუხის გამო და განაცხადა, რომ უფრო ძლიერ პასუხს შესაძლოა, დღევანდელი ომი თავიდან აეცილებინა. ერდოღანმა აქვე აღნიშნა, რომ ყირიმის ოკუპაციაზე გაჩუმებულები ახლა რაღაცას ამბობენ. თურქეთის პრეზიდენტის თქმით, კიდევ უფრო გართულდა დევნილთა ისედაც მნიშვნელოვანი პრობლემები. ვოლოდიმირ ზელენსკიმ, უკრაინასა და რუსეთს შორის ტყვეების გაცვლაში შესრულებული როლისთვის ერდოღანს მადლობა გადაუხადა ზელენსკი ერდოღანს: შავ ზღვაში რუსული სამხედრო გემების გავლის აკრძალვა უკრაინსითვის დღეს ძალიან მნიშვნელოვანია
აშშ უკრაინას 700 მილიონი დოლარის ოდენობის ჰუმანიტარულ და ენერგეტიკულ დახმარებას გადასცემს
აშშ-ის სახელმწიფო მდივანმა ენტონი ბლინკენმა კიევში უკრაინელ და ბრიტანელ კოლეგებთან გამართულ ერთობლივ პრესკონფერენციაზე განაცხადა, რომ აშშ უკრაინას 700 მილიონი დოლარის ოდენობის ჰუმანიტარულ და ენერგეტიკულ დახმარებას გადასცემს. მანვე აღნიშნა, რომ რუსეთი კვლავ ცდილობს უკრაინულ ენერგეტიკაზე თავდასხმებს, „რათა სიცივე იარაღად გამოიყენოს უკრაინული ერის წინააღმდეგ.” „სწორედ ამიტომ დღეს ახალი დაფინანსების 325 მილიონი დოლარის გამოყოფის შესახებ ვაცხადებთ უკრაინული ენერგეტიკისა და ელექტროქსელების აღსადგენად“, - განაცხადა ბლინკენმა და აღნიშნა, რომ უახლოეს დროში „დიდი შვიდეული პლუს“ სხდომა გაიმართება, რომელიც ასევე უკრაინის ენერგეტიკას მიეძღვნება. სახელმწიფო მდივნის თქმით, აშშ ასევე 290 მილიონი დოლარის ჰუმანიტარულ დახმარებას გამოყოფს საბაზისო საჭიროებებისთვის - უსაფრთხო სასმელი წყლისთვის, საკვებისთვისა და მედიკამენტებისთვის - მილიონობით ადამიანისთვის უკრაინაში და რეგიონში, ვინც იძულებული იყო სახლი დაეტოვებინა. „და, საბოლოოდ, დამატებითი დაფინანსების 102 მილიონი დოლარის გამოყოფის შესახებ ვაცხადებთ ჰუმანიტარული განაღმვისთვის, რათა დავეხმაროთ სახმელეთო ნაღმებისა და საბრძოლო მასალის ნეიტრალიზაციისთვის, რომელიც რუსეთმა მთელი უკრაინის მასშტაბით დატოვა,“ - განაცხადა ბლინკენმა, რომელიც დღეს ჩავიდა კიევში.
ევროკავშირი და სომხეთი ვიზალიბერალიზაციაზე დიალოგს იწყებენ
9 სექტემბერს, ერევანში, ევროკომისიამ და სომხეთის რესპუბლიკამ ვიზალიბერალიზაციაზე დიალოგის დაწყების შესახებ გამოაცხადეს. ევროკომისიის მიერ გავრცელებულ პრესრელიზში ვკითხულობთ, რომ დიალოგი ევროკავშირ-სომხეთის ვიზების გამარტივებისა და რეადმისიის შეთანხმებების წარმატებულ განხორციელებას ეფუძნება, რამაც მრავალი სომეხი მოქალაქისთვის 2014 წლის პირველი იანვრიდან, მოგზაურობის პროცედურები გაამარტივა. ამჟამად, ევროკავშირის ყველა მოქალაქე სომხეთში შესვლისას ვიზის მოთხოვნისაგან თავისუფლდება. ევროკომისიის განმარტებით, ევროკავშირის საბჭოსა და ევროპარლამენტის მიერ ვიზალიბერალიზაციის შესახებ საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე, ყველა კრიტერიუმი სრულად უნდა შესრულდეს. ეს პროცესი ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან მჭიდრო თანამშრომლობას საჭიროებს - პროგრესისა და მოვლენების მკაცრი მონიტორინგისთვის. „ვიზალიბერალიზაციაზე დიალოგის დაწყება არის ჩვენი ერთგულების აშკარა დემონსტრირება სომხეთთან მობილურობისა და თანამშრომლობის გაღრმავებისადმი. ეს წარმოადგენს წინგადადგმულ ნაბიჯს ჩვენი საერთო მიზნებისკენ, რაც გულისხმობს სომხეთისა და ევროკავშირის ხალხის დაახლოებას, ასევე, სომხეთის ძალისხმევის აღიარებას ევროკავშირთან კავშირებისა და საერთო ღირებულებების განმტკიცების მიმართულებით,“ აღნიშნა ევროკომისიის ვიცე-პრეზიდენტმა მარგარიტის შინასმა. „მოხარული ვარ, რომ ჩვენს ურთიერთობებში შესამჩნევი ცვლილებებია: იწყება მოლაპარაკებები ვიზალიბერალიზაციასთან დაკავშირებით, ევროპის მშვიდობის ფონდის მხრიდან მიღებულია გადაწყვეტილება, მხარი დაუჭირონ სომხეთის რესპუბლიკას, რასაც ჩვენ ძალიან ვაფასებთ," განაცხადა თავის მხრივ, ნიკოლ ფაშინიანმა, ევროკომისიის ვიცე-პრეზიდენტთან შეხვედრის დროს. მანვე აღნიშნა, რომ ქვეყნის შიგნით გრძელდება დისკუსიები სომხეთის ევროკავშირში გაწევრიანების შესაძლებლობის შესახებ. „აუცილებელია, ამ თემას დეტალურად და სრულყოფილად მივუდგეთ. აქ მნიშვნელოვანი იქნება ევროკავშირში ჩვენი პარტნიორების რჩევების მოსმენა," - აღნიშნა ფაშინიანმა. ვიზალიბერალიზაციის დიალოგის დაწყება მოჰყვა რამდენიმე ინიციატივას, რომლებიც მიზნად ისახავს სომხეთთან თანამშრომლობის გაძლიერებას. 2024 წლის აპრილში, ევროკომისიამ წარმოადგინა 270 მილიონი ევროს მოცულობის გეგმა (2024-2027 წლებისთვის) სომხეთისთვის, რომელიც სომხეთის სოციალურ-ეკონომიკური მდგრადობის გაზრდას ისახავს მიზნად. შეგახსენებთ, 2024 წლის 22 ივლისს საგარეო საქმეთა საბჭო მიესალმა კომისიის განზრახვას, დაიწყოს ვიზალიბერალიზაციაზე დიალოგი სომხეთთან.
აშშ შუა დერეფანში ტაჯიკეთის მონაწილეობას მხარს უჭერს
ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა შუა დერეფნის პროექტში ტაჯიკეთის ჩართვაზე თავისი მხარდაჭერა დააფიქსირა. აშშ-ის ელჩმა დუშანბეში მანუელ მიკალერმა ასევე ხაზი გაუსვა თანამშრომლობის გაღრმავების პოტენციალს „C5+1“ დიპლომატიური პლატფორმის მეშვეობით, რომელიც აერთიანებს შეერთებულ შტატებსა და მის ხუთ პარტნიორს ცენტრალურ აზიაში. „ჩვენ ვიმედოვნებთ, რომ დავეხმარებით ამ პარტნიორებს უფრო მჭიდრო თანამშრომლობის მიღწევაში და მსოფლიო ბაზრებზე წვდომაში „C5+1“ პლატფორმის მეშვეობით,“ - აღნიშნა ელჩმა. ამავე ინტერვიუში ელჩმა აღნიშნა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატები მჭიდროდ თანამშრომლობს ტაჯიკეთის მთავრობასთან, რათა მიაღწიოს ქვეყანაში უსაფრთხოებისა და სტაბილურობის დეკლარირებულ მიზანს და იპოვნოს ბალანსი სამოქალაქო საზოგადოების შექმნის გზით. ტრანსკასპიის დერეფანში სტრატეგიული პროექტების „ხელშესახები წინსვლისთვის“, აშშ ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციებისთვის პოტენციურ სფეროებს აფასებს
ევროკომისიის ვიცე-პრეზიდენტი ვიზალიბერალიზაციაზე დიალოგის დასაწყებად სომხეთს ეწვევა
9 სექტემბერს, ევროკომისიის ვიცე-პრეზიდენტი ვიზალიბერალიზაციაზე დიალოგის დასაწყებად სომხეთს ეწვევა. მარგარიტის შინასი შეხვედრებს გამართავს სომხეთის პრეზიდენტ ვაჰაგნ ხაჩატურიანთან, პრემიერ-მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანთან და საგარეო საქმეთა მინისტრ არარატ მირზოიანთან. ევროკომისიამ, შინასის ვიზიტის დაანონსებისას განაცხადა, რომ დიალოგის დაწყება, ევროკავშირისა და მისი წევრი ქვეყნების მხრიდან ძლიერი სიგნალია სომხეთთან ძლიერი პარტნიორობის გაღრმავებისადმი ერთგულების შესახებ. ევროკავშირის საგარეო საქმეთა მინისტრებმა, სომხეთში მისიის გაფართოებასა და ვიზალიბერალიზაციაზე დისკუსიის გააქტიურებას მხარი დაუჭირეს
რატომ არ აღასრულა მონღოლეთმა პუტინის დაკავების ორდერი
უკრაინა შეახსენებს მონღოლეთს, რომ „საერთაშორისო კანონმდებლობით ნაკისრი ვალდებულებების შესრულების უნარი, ცივილიზებული სამყაროს ნაწილად ყოფნის ერთ-ერთი მთავარი კრიტერიუმია.“ მონღოლეთში პუტინის ჩასვლასთან დაკავშირებით, უკრაინის გენერალური პროკურორი ანდრი კოსტინი აღნიშნავს, რომ „დღეს პუტინმა დაამცირა მონღოლეთი, ცინიკურად გამოიყენა იგი, როგორც ვაჭრობის საშუალება თავის გეოპოლიტიკურ თამაშში.“ „დამნაშავისთვის უსაფრთხოების გარანტიების მიცემა ძირს უთხრის გლობალური სამართლებრივი სისტემის მიზანს და სერიოზულად არღვევს დემოკრატიული ქვეყნების ღირებულებებს. პუტინის დაპატიმრებაზე უარის თქმით მონღოლეთმა შეგნებულად საფრთხე შეუქმნა მის საერთაშორისო ვალდებულებებს.“ კოსტინმა ასევე ხაზი გაუსვა, რომ უკრაინამ კარგად იცის დამოუკიდებლობის ფასი. „საერთაშორისო სამართლის ნორმები ისე შეიქმნა, რომ მსოფლიოს ხალხებმა სისხლით არ გადაიხადონ თავიანთი თავისუფლება, როგორც ამას ახლა უკრაინელები აკეთებენ.“ კოსტინმა განაცხადა, რომ „უკრაინის გენერალური პროკურატურა გააგრძელებს აქტიურ თანამშრომლობას უკრაინის საერთაშორისო პარტნიორებთან, რათა დაისაჯოს ომის დამნაშავეები და აღადგინონ სამართლიანობა ყველასთვის, ვინც დაზარალდა რუსული აგრესიით.“ მონღოლეთის მთავრობის წარმომადგენელმა Politico-ს განუცხადა, რომ ქვეყანა რთულ მდგომარეობაში აღმოჩნდა რუსეთზე მისი ენერგეტიკული დამოკიდებულების გამო. „მონღოლეთს ნავთობპროდუქტების 95%-ს და ელექტროენერგიის 20%-ზე მეტი ჩვენი უშუალო სამეზობლოდან შემოაქვს, რომელიც ადრე ტექნიკური მიზეზების გამო შეფერხდა. ეს მიწოდება გადამწყვეტია ჩვენი და ჩვენი ხალხის არსებობის უზრუნველსაყოფად," - აღნიშნა სპიკერმა. "მონღოლეთი ყოველთვის ნეიტრალიტეტის პოლიტიკის მომხრე იყო თავის ყველა დიპლომატიურ ურთიერთობებში, რაზეც მეტყველებს ჩვენი ოფიციალური განცხადებები დღევანდელ დღეს," - დაამატა სპიკერმა. მანამდე, კრემლმა განაცხადა, რომ პუტინს დაპატიმრება არ ემუქრებოდა. ICC-მ და ევროკომისიამ ბოლო დღეებში ხაზი გაუსვეს მონღოლეთის სამართლებრივ ვალდებულებებს ICC-ის დაპატიმრების ორდერის აღსრულებასთან დაკავშირებით. როგორც AXIOS წერს, ქვეყანას შეიძლება, მისი ვალდებულების შეუსრულებლობის გამო, სამართლებრივი შედეგები დაემუქროს. იურიდიულის სფეროს ექსპერტმა ადრე განუცხადა POLITICO-ს, რომ მონღოლეთს სავარაუდოდ, დევნა დაემუქრება მისი უმოქმედობის გამო. ევროკავშირმა სინანული გამოთქვა იმის გამო, რომ „მონღოლეთმა სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს რომის სტატუტების მონაწილემ არ შეასრულა თავისი მოვალეობა, შეესრულებინა დაკავების ორდერი,“- ნათქვამია ევროკავშირის განცხადებაში. მონღოლეთში პუტინის ჩასვლა მისი პირველი ვიზიტია რომის სტატუტის ხელმომწერ ქვეყანაში. 2023 წლის მარტის შემდეგ. სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს პუტინის დაკავების ორდერი აქვს გაცემული უკრაინაში შეჭრისა და ომის სავარაუდო დანაშაულებში მისი ბრალეულობის გამო. მონღოლეთში პუტინის ვიზიტს უკრაინას საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრესსპიკერი გეორგი ტიხი სოციალურ ქსელ X-ზე გამოეხმაურა და დაწერა, რომ პუტინის ქვეყანაში შეშვების გადაწყვეტილებით, მონღოლეთმა გაიზიარა მის მიერ ჩადენილ ომის დანაშაულებზე პასუხისმგებლობა. უკრაინამ მონღოლეთს გასულ კვირაში მოუწოდა პუტინი დააპატიმროს სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს (ICC) ორდერის საფუძველზე. რუსეთის პრეზიდენტს ბრალად სდებენ ასობით უკრაინელი ბავშვის უკანონოდ გაყვანაში ტერიტორიებზე, რომლებსაც კიევი არ აკონტროლებს. ულან-ბატორს პუტინის დაპატიმრებისკენ მოუწოდა საერთაშორისო უფლებადამცველმა ორგანიზაციამ, Human Rights Watch-მაც. დაპატიმრების ორდერი სასამართლოს 124 წევრ ქვეყანას - მათ შორის, მონღოლეთს ავალდებულებს პუტინის დაპატიმრებას და მის გადაცემას ჰააგისთვის, თუკი ის მათ ტერიტორიაზე შევა. ვაშინგტონის პოზიცია ვაშინგტონს ესმის სიტუაცია, რომელშიც მონღოლეთი იმყოფება და მოუწოდებს ულან-ბატორს, პუტინთან მოლაპარაკებებისას ხაზი გაუსვას უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობისა და სუვერენიტეტის მხარდაჭერას. ამის შესახებ სახელმწიფო დეპარტამენტის სპიკერმა მეთიუ მილერმა განაცხადა. მან ხაზი გაუსვა, რომ შეერთებული შტატები დაჟინებით მოითხოვს ამ პრინციპების დაცვას მთელ მსოფლიოში. ამავე დროს, მილერმა გამოხატა თავისი გაგება იმ სიტუაციის შესახებ, რომელშიც თავად მონღოლეთი აღმოჩნდა - "ბევრად პატარა ქვეყანა ორ მეზობელს შორის", რუსეთსა და ჩინეთს შორის. ამ კონტექსტში, სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ შეერთებული შტატები გააგრძელებს მონღოლეთის მხარდაჭერას. თუმცა, მილერის თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ ამ ქვეყანამ შეასრულოს საერთაშორისო ვალდებულებები.
გეგმავს თუ არა NATO-ს წევრი თურქეთი BRICS-ში გაწევრიანებას
თურქეთს არ გადაუდგამს კონკრეტული ნაბიჯები განვითარებადი ეკონომიკების BRICS-ის ჯგუფში გაწევრიანების განცხადებული სურვილის დასაკმაყოფილებლად, მაგრამ "პროცესი მიმდინარეობს", განაცხადა სამშაბათს ქვეყნის მმართველი პარტიის სპიკერმა. BRICS-ში, რომელიც 2006 წელს შეიქმნა, თავდაპირველად შედიოდნენ ბრაზილია, რუსეთი, ინდოეთი, ჩინეთი და სამხრეთი აფრიკა. 2024 წლის იანვარში ორგანიზაციას შეუერთდნენ ეგვიპტე, ირანი, საუდის არაბეთი, არაბეთის გაერთიანებული საამიროები და ეთიოპია. ივლისის ბოლოს ორგანიზაციაში გაწევრიანების განაცხადი წარადგინა მალაიზიამ. BRICS-ში გაწევრიანების სურვილი გამოხატა აზერბაიჯანის მთავარმა სტრატეგიულმა პარტნიორმა და მოკავშირემ - თურქეთმა. „ჩვენმა პრეზიდენტმა არაერთხელ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ გვინდა, გავხდეთ BRICS-ის წევრი. პროცესი დაწყებულია. ჩვენი მოთხოვნა ამ საკითხთან დაკავშირებით ნათელია. ეს პროცესი ამ ფარგლებში მიმდინარეობს, მაგრამ კონკრეტული განვითარება არ არის,“ - აღნიშნა სპიკერმა, როდესაც ჰკითხეს მედიის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაზე. ივნისში ჩინეთში ვიზიტის დროს დასმულ კითხვას, შეიძლება თუ არა, თურქეთი შეუერთდეს BRICS-ის ჯგუფს, საგარეო საქმეთა მინისტრმა ჰაკან ფიდანმა დამატებითი დაზუსტების გარეშე უპასუხა: „ჩვენ გვსურს, რა თქმა უნდა, რატომაც არა?“ რუსეთი ფიდანის განცხადებას მიესალმა და განაცხადა, რომ ეს საკითხი იქნება BRICS-ის მომდევნო სამიტის დღის წესრიგში. მაგრამ თურქეთის ფინანსთა მინისტრმა მეჰმედ შიმსეკმა მოგვიანებით ლონდონში განმარტა, რომ თურქეთს არ სურდა მისი "ძირითადი" დასავლელი პარტნიორებისგან განცალკევება, მაშინ, როცა მისმა თავდაცვის მინისტრმა გასულ თვეში ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ანკარა რჩება ერთგული თავისი პასუხისმგებლობის, როგორც NATO-ს მოკავშირის.“ თურქეთის პრეზიდენტმა, რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა ივლისში განაცხადა, რომ NATO-ს წევრი თურქეთი BRICS-ს „სხვა სტრუქტურების ალტერნატივად“ არ განიხილავს. „მოსკოვსა და პეკინს განსაკუთრებით სურთ ჯგუფის შემდგომი გაფართოება, რადგან ისინი ცდილობენ, დაუპირისპირდნენ დასავლის მიერ ეკონომიკურ დომინირებას და ეს იქნება დიდი დიპლომატიური გადატრიალება, თუ თურქეთი, NATO-ს მოკავშირე და ევროკავშირის წევრობის კანდიდატი, BRICS-ს შეუერთდება,“ წერს Reuters-ი. BRICS-ის შემდეგი სამიტი 22-24 ოქტომბერს ყაზანში გაიმართება.
უკრაინამ და ირლადიამ უსაფრთხოების შეთანხმება გააფორმეს
დღეს კიევში, უკრაინასა და ირლადიას შორის უსაფრთხოების ორმხრივი შეთანხმება გაფორმდა. ირლანდიის პრემიერი უკრაინაში დღეს ჩავიდა. უკრაინის პრეზიდენტის თქმით, შეთანხმება უზრუნველყოფს ჰუმანიტარული და ინფრასტრუქტურული საჭიროებების მუდმივ მხარდაჭერას, მხოლოდ ამ წლისთვის გამოყოფილია თითქმის 170 მილიონი ევრო. „ეს არის 10-წლიანი ვალდებულება. მინდა, განსაკუთრებული მადლობა გადავუხადო ირლანდიას ჩვენი მიწის განაღმვის ერთობლივი ძალისხმევისთვის - ეს ნამდვილად გადაარჩენს უთვალავ სიცოცხლეს. ჩვენ, რა თქმა უნდა, გავაგრძელებთ ერთად მუშაობას უკრაინის, ირლანდიისა და მთელი ევროპის გამძლეობის გასაძლიერებლად, მათ შორის, ისეთ სფეროებში, როგორიცა, კიბერუსაფრთხოება,“ წერს ვოლოდიმირ ზელენსკი X-ზე. ირლანდიის პრემიერი კიევში ახალ ორმხრივ შეთანხმებას გააფორმებს
