უცხოეთი
აშშ-მ რუსეთის მთავრობის მიერ მხარდაჭერილი დეზინფორმაციული კამპანია ჩაშალა - განცხადება
აშშ აცხადებს, რომ ჩაშალა რუსეთის მიერ ყალბი სოციალური მედიის ანგარიშების გამოიყენებით დეზინფორმაციის გავრცელების ძალისხმევა აშშ-ის იუსტიციის დეპარტამენტმა განაცხადა, რომ რუსულმა „ბოტების ქარხანამ“ ფიქტიური სოციალური მედიის პროფილების შესაქმნელად, რომლის მეშვეობითაც, შემდეგ კრემლის მომხრე ნარატივები ვრცელდებოდა შეერთებულ შტატებსა და სხვა ქვეყნებში, ხელოვნური ინტელექტის ელემენტები გამოიყენა. „რადგან რუსეთის მთავრობა აგრძელებს სასტიკ ომს უკრაინაში და ემუქრება დემოკრატიებს მთელ მსოფლიოში, იუსტიციის დეპარტამენტი გააგრძელებს ჩვენი კანონიერი უფლებამოსილებების გამოყენებას რუსეთის აგრესიის დასაძლევად და ამერიკელი ხალხის დასაცავად,“ განაცხადა გენერალურმა პროკურორმა მერიკ გარლანდმა. „დღევანდელი ქმედებები აჩვენებს, რომ იუსტიციის დეპარტამენტი და ჩვენი პარტნიორები ვერ იქნებიან ტოლერანტულები რუსეთის სამთავრობო აქტორებისა და მათი აგენტებისადმი, რომლებიც იყენებენ ხელოვნურ ინტელექტს დეზინფორმაციის დასათესად და ამერიკელებს შორის უთანხმოების გასაღვივებლად,“ - აღნიშნა გენერალური პროკურორის მოადგილემ ლიზა მონაკომ. FBI-მ და ეროვნულმა კიბერ მისიამ (CNMF), კანადის კიბერუსაფრთხოების ცენტრთან (CCCS), ნიდერლანდების გენერალური დაზვერვისა და უსაფრთხოების სამსახურთან (AIVD), ნიდერლანდების სამხედრო დაზვერვისა და უსაფრთხოების სამსახურთან თანამშრომლობით, (MIVD) ასევე, ნიდერლანდების პოლიციამ გამოაქვეყნეს ერთობლივი კიბერუსაფრთხოების სახელმძღვანელო, სადაც დეტალურადაა აღწერილი დეზინფორმაციის გავრცელების ტექნოლოგიები. „რუსეთი აპირებდა, გამოეყენებინა ეს ბოტი ხელოვნური ინტელექტის მიერ გენერირებული უცხოური დეზინფორმაციის გასავრცელებლად, რათა შეელახა ჩვენი პარტნიორების დახმარება უკრაინაში და გავლენა მოეხდინა რუსეთის მთავრობისთვის ხელსაყრელ გეოპოლიტიკურ ნარატივებზე,“ - აღნიშნა FBI-ს დირექტორმა კრისტოფერ რეიმ. ცნობისთვის, აშშ-ის სახელმწიფო მდივანმა განაცხადა, რომ სხვადასხვა ავტორიტარული მთავრობები საარჩევნო პროცესებში ჩაერევიან, ხოლო აშშ რუსეთისა და ჩინეთის მიერ დეზინფორმაციის გავრცელების მცდელობებთან გამკლავებას გააგრძელებს. ბლინკენის თქმით, დემოკრატიულმა სახელმწიფოებმა დეზინფორმაციასთან საბრძოლველად მეტი უნდა გააკეთონ, მათ შორის, სოციალური მედიის კომპანიების წახალისებით, რათა ხელოვნური ინტელექტის მიერ შექმნილი ყალბი შინაარსის ინფორმაცია გამოავლინონ. ბორელი: 2024 წელს არჩევნები მთელ მსოფლიოში დეზინფორმაციისა და საგარეო ჩარევის მთავარი სამიზნე გახდება შეგახსენებთ, 24 ოქტომბერს, ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩომ საქართველოში და აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა Europetime-ს დაუდასტურეს, რომ აშშ-მ 100-ზე მეტ ქვეყანას მიაწოდა ინფორმაცია რუსეთის მცდელობის შესახებ, ძირი გამოუთხაროს გლობალურ დემოკრატიულ პროცესებს, არჩევნებზე გავლენის მოხდენის გზით. ამასთან, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა დემოკრატიებისადმი რუსეთის ძირგამომთხრელი საქმიანობის გამოაშკარავების მიზნით, მრავალმხრივი კამპანია დააანონსა. 8 ნოემბერს, ევროკომისიამ საქართველოსთვის ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების რეკომენდაცია გასცა. კომისიის მიერ საქართველოსთვის განსაზღვრულ ახალ 9 ნაბიჯში, წინა რეკომენდაციებისგან განსხვავებული, ორი ახალი ჩანაწერია. მათ შორის პირველი არის ევროკავშირისა და მისი ღირებულებების შესახებ დეზინფორმაციასთან და „უცხოურ საინფორმაციო მანიპულაციებთან“ ბრძოლა. მეორე - საქართველოს შესაბამისობა ევროკავშირის ერთიან საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკასთან. ამასთანავე, რეკომენდაციებშია სამართლიანი არჩევნების ჩატარების პირობა „განსაკუთრებით 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების კონტექსტში.“ ამასთან, ამერიკის სახელმწიფო დეპარტამენტის მაღალჩინოსანმა Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში არჩევნების თემაზე ვრცლად ისაუბრა. NATO მოელის, რომ ევროკავშირის არჩევნების ფონზე რუსეთის კიბერშეტევები და დეზინფორმაცია გააქტიურდება
ბლინკენი: F-16-ები უკრაინაში უკვე მიემართებიან
აშშ-ის სახელმწიფო მდივანმა ენტონი ბლინკენმა განაცხადა, რომ დანიიდან და ნიდერლანდიდან უკვე მიემართება უკრაინისკენ F-16 გამანადგურებლები. ბლინკენის თქმით, F-16-ები უკვე წელს ზაფხულში იფრენენ უკრაინის ცაში. „ამასთან, უახლოეს რამდენიმე დღეში წარმოდგენილი იქნება გეგმა, რომელიც „მყარი ხიდი“ გახდება NATO-ში უკრაინის გაწევრიანებისთვის,“ წერს სააგენტო Reuters-ი. ოთხშაბათს ასევე ცნობილი გახდა, რომ ნორვეგია უკრაინას გადასცემს ექვს F-16-ს. ნორვეგიის პრემიერ-მინისტრმა იონას გარ სტოერემ განაცხადა, რომ F-16-ების მიწოდება 2024 წელს დაიწყება. ის, რომ ოსლო კიევს F-16-ებს გადასცემს, პრემიერ-მინისტრმა შარშან აგვისტოში გამოაცხადა, მაგრამ მაშინ არ უთქვამს, კონკრეტულად რამდენ თვითმფრინავზეა ლაპარაკი.
უკრაინა საჰაერო თავდაცვის დამატებით სისტემებს NATO-ს წევრი ხუთი ქვეყნისგან მიიღებს
ხუთი ქვეყნის - აშშ-ის, გერმანიის, იტალიის, ნიდერლანდებისა და რუმინეთის - ლიდერები პირობას დებენ, რომ უკრაინას საჰაერო თავდაცვის დამატებით საშუალებებს მიაწვდიან. გარდა ამისა, შეერთებული შტატები და პარტნიორები აპირებენ, უახლოეს თვეებში უკრაინას მიაწოდონ ტაქტიკური საჰაერო თავდაცვის ათობით სისტემა, მათ შორის NASAMS-ის, HAWK-ის, IRIS-ის T-SLM-ის, IRIS-ის T-SLS-ისა და Gepard-ის სისტემები. „დღეს ჩვენ ვაცხადებთ, რომ უკრაინას ერთობლივად მივაწვდით სტრატეგიულ საჰაერო თავდაცვის დამატებით სისტემებს, მათ შორის, აშშ-ის, გერმანიისა და რუმინეთის მიერ შემოწირულ Patriot-ის დამატებით ბატარეებს; Patriot-ის კომპონენტებს, რომელიც შემოწირულია ნიდერლანდების და სხვა პარტნიორების მიერ, რათა უზრუნველყონ Patriot-ის დამატებითი ბატარეის ფუნქციონირება და იტალიის მიერ შემოწირულ დამატებითი SAMP-T სისტემას. ეს ხუთი სტრატეგიული საჰაერო თავდაცვის სისტემა ხელს შეუწყობს უკრაინის ქალაქების, მშვიდობიანი მოსახლეობისა და ჯარისკაცების დაცვას და ჩვენ მჭიდრო კოორდინაციაში ვართ უკრაინის მთავრობასთან, რათა ეს სისტემები სწრაფად იქნას გამოყენებული“, - აღნიშნულია აშშ-ს პრეზიდენტ ჯო ბაიდენის, ნიდერლანდების პრემიერ-მინისტრ დიკ შუფის, გერმანიის კანცლერ ოლაფ შოლცის, იტალიის პრემიერ-მინისტრ ჯორჯია მელონის, რუმინეთის პრეზიდენტ კლაუს იოჰანისისა და უკრაინის პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის ერთობლივი განცხადებაში. მისივე თანახმად, „ალიანსის რამდენიმე წევრი, მათ შორის, კანადა, ნორვეგია, ესპანეთი და გაერთიანებული სამეფო, გააგრძელებენ განუყოფელო როლის შესრულებას ამ სისტემების უზრუნველყოფაში და უკრაინის მრავალი სხვა მხარდამჭერი უზრუნველყოფს ჩამჭრელებს.“ „ვაძლიერებთ რა უკრაინის საჰაერო თავდაცვას, მადლობელი ვართ 50-ზე მეტი ქვეყნის კოალიციის, რომელიც აგრძელებს უკრაინისთვის უსაფრთხოების სფეროში დახმარების აღმოჩენას, ისევე როგორც „საჰაერო თავდაცვის ინიციატივაზე დაუყოვნებელი მოქმედების“ - რომლის ფარგლებშიც პარტნიორებმა უკრაინის საჰაერო თავდაცვის მხარდასაჭერად 1 მილიარდ დოლარზე მეტის გამოყოფის პირობა დადეს, ასევე ინტეგრირებულ საჰაერო და სარაკეტო თავდაცვის შესაძლებლობების კოალიციის, რომელსაც ხელმძღვანელობენ გერმანია და საფრანგეთი. ჩვენ ასევე მივესალმებით ნატოს მუშაობას უკრაინის ძალისხმევის მხარდასაჭერად ნატო-სთან თავსებადი ინტეგრირებული საჰაერო და რაკეტსაწინააღმდეგო თავდაცვის არქიტექტურის შემუშავებაში. ჩვენი გზავნილი მოსკოვისა და მსოფლიოსადმი ნათელია: ჩვენი მხარდაჭერა უკრაინისადმი ძლიერი და ურყევია,“ - აღნიშნულია ერთობლივ განცხადებაში
ზელენსკის თქმით, უკრაინაზე რუსეთის მასიური თავდასხმის ფონზე, ინდოეთის პრემიერის შეხვედრა პუტინთან, “უზარმაზარი იმედგაცრუებაა“
პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ 9 ივლისს განაცხადა, რომ იმედგაცრუებული იყო ინდოეთის პრემიერ-მინისტრის ნარენდრა მოდის შეხვედრით მოსკოვში რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინთან, კიევში ბავშვთა საავადმყოფოზე რუსეთის თავდასხმის ფონზე. მოდი მოსკოვში 8 ივლისს ჩავიდა, რაც იყო მისი პირველი ვიზიტი რუსეთში უკრაინაში სრულმასშტაბიანი შეჭრის დაწყების შემდეგ. რუსეთმა 8 ივლისს დილით დაიწყო სარაკეტო შეტევა კიევზე, დნიპროზე, კრივი რიჰზე და სხვა ტერიტორიებზე, რის შედეგადაც დაიღუპა სულ მცირე 40 და დაშავდა 170-მდე ადამიანი. ფოტოს გამო, რომელზეც ინდოეთის პრემიერი და პუტინი ჩახუტებულები არიან და მოდიმ პლატფორმა X-ზე გააზიარა, უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ განაცხადა, რომ ეს იყო „უზარმაზარი იმედგაცრუება და სამშვიდობო ძალისხმევისთვის მიყენებული დამანგრეველი დარტყმა, რომ ასეთ დღეს, მსოფლიოს უდიდესი დემოკრატიული ქვეყნის ლიდერი, მოსკოვში მსოფლიოს ყველაზე სისხლიან კრიმინალს ეხუტება.“ ერთი რაკეტა მოხვდა „ოხმატდეტის“ საავადმყოფოს შენობას, უკრაინაში ბავშვთა უმსხვილეს სამედიცინო ცენტრს. მაშინ, როცა დასავლელი ოფიციალური პირები გმობდნენ რუსეთის თავდასხმას, მოდიმ გამოაქვეყნა ფოტო, რომელზეც ჩანს, როგორ ეხუტება ის პუტინს და გამოთქვამს იმედს ორ ერს შორის "მეგობრობის კავშირების გამყარების" შესახებ. განახლება: „გული მიდუღს ტკივილით, როდესაც ვხედავ ბავშვებს როგორ კლავენ,“ - სააგენტო Reuters-ის ინფორმაციით, ამის შესახებ ინდოეთის პრემიერ-მინისტრმა ნარენდრა მოდიმ რუსეთის პრეზიდენტს, ვლადიმირ პუტინს შეხვედრის დროს უთხრა. ინდოეთის პრემიერ-მინისტრის თქმით, უდანაშაულო ბავშვების მკვლელობა ტკივილის მომტანი და შემზარავია. „მიუხედავად იმისა, ეს ომი, კონფლიქტი თუ ტერორისტული თავდასხმაა, ნებისმიერი ადამიანი, რომელსაც ჰუმანურობის სწამს, ტკივილს გრძნობს, როდესაც სიცოცხლეები იკარგება. მაგრამ ასეთ დროსაც, როდესაც უდანაშაულო ბავშვებს კლავენ, გული დუღს ტკივილით, და ეს ტკივილი ძალიან შემზარავია,“ - განაცხადა მოდიმ. ინდოეთის პრემიერი პუტინს: დღევანდელი ეპოქა ომის ეპოქა არ არის 2022 წლის სექტემბერში მოდიმ პუტინს უთხრა, რომ „დღეს ომის ეპოქა არ არის.“ ინდოეთს რუსეთის უკრაინაში შეჭრა არ დაუგმია. მან ასევე ისარგებლა შესაძლებლობით, რომ ფასდაკლებული რუსული ნავთობის რეკორდული რაოდენობა შეეძინა იმ ფონზე, როდესაც სანქციებმა მოსკოვის დასავლეთთან ვაჭრობას ჩრდილი მიაყენა. ცნობისთვის, პეკინში ჩასვლამდე უნგრეთის პრემიერი ორბანი იმყოფებოდა ასევე კიევსა და მოსკოვში - მას შემდეგ, რაც პირველ ივლისს უნგრეთი გახდა ევროკავშირის მორიგე თავმჯდომარე ქვეყანა. თუმცა ევროკავშირის და აშშ-ის ოფიციალური პირები აცხადებენ, რომ ორბანი ბლოკს არ წარმოადგენს. უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ 8 ივლისს განაცხადა, რომ უნგრეთის პრემიერ-მინისტრი ვერ იქნება შუამავალი მოლაპარაკებებისა რუსეთსა და უკრაინას შორის, მოსკოვის მხრიდან უკრაინაში შეჭრის დასრულების მიზნით. პოლონეთში მყოფმა ზელენსკიმ აღნიშნა, რომ სამშვიდობო მოლაპარაკების ორგანიზება შეუძლიათ მხოლოდ ძლიერ ქვეყნებს - მათ, ვისი შეიარაღებული ძალებიც რუსეთისას აღემატება. "არის ასეთი ქვეყნები მსოფლიოში? ბევრი არა. ვთვლი, რომ ასეთებია აშშ და ჩინეთი. და ევროკავშირი - არა ერთი ქვეყანა, არამედ მთლიანი ევროკავშირი. ეს რეალურად იქნებოდა საშუამავლო მისია," - განაცხადა უკრაინის პრეზიდენტმა. ზელენსკის განცხადების პარალელურად ორბანი პეკინში იმყოფებოდა, როგორც თავად ამბობდა, "სამშვიდობო მისია 3.0" გასატარებლად. ევროპული საბჭოს პრეზიდენტისთვის, შარლ მიშელისთვის 5 ივლისს მიწერილ წერილში ორბანი ამბობდა, რომ რუსეთის პრეზიდენტთან თავისი შეხვედრიდან გამომდინარე ახლა არის "უფრო დიდი შესაძლებლობა, დადებითად იყოს აღქმული ყველა შესაძლო წინადადება ცეცხლის შეწყვეტაზე და საგზაო რუკაზე სამშვიდობო მოლაპარაკებისკენ." თუმცა ევროპის საკითხებში თეთრი სახლის მრჩეველი მაიკ კარპენტერი ამბობს, რომ პუტინთან ორბანის შეხვედრა სასარგებლო არ იყო. „არ ვფიქრობ, რომ [მოსკოვში ორბანის ვიზიტი] მხარდაჭერას აღმოუჩენს უკრაინას და მის ძალისხმევას მშვიდობის, ან უკრაინის სუვერენიტეტის ან ტერიტორიული მთლიანობის მისაღწევად," განაცხადა კარპენტერმა 8 ივლისს. შეგახსენებთკ, ზელენსკი ამბობს, რომ უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობა უნდა იყოს ყველა სამშვიდობო შეთანხმების საფუძველი. პუტინისთვის კი, ომის დასრულების პირობები მოიცავს კიევის მხრიდან NATO-ში გაწევრიანების სურვილის უარყოფას და ყირიმისა და კიდევ ოთხი ოკუპირებული რეგიონის დათმობას. აშშ-ის პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი სამშაბათს, ვაშინგტონში, NATO-ს სამიტის ჩასატარებლად ემზადება. აშშ-ის ლიდერმა განაცხადა, რომ შეხვედრაზე უკრაინის საჰაერო თავდაცვის შემდგომი გაძლიერების შესახებ გამოცხადდება. სტოლტენბერგი: სამიტზე ჩვენი ყველაზე გადაუდებელი ამოცანა უკრაინის მხარდაჭერა იქნება
უკრაინაზე რუსეთის სარაკეტო დარტყმების შედეგად დაღუპულთა რაოდენობა იზრდება
უკრაინის ტერიტორიაზე რუსეთის სარაკეტო დარტყმების შედეგად დაღუპულთა რაოდენობა 42-მდე გაიზარდა, დაშავებულია 170-მდე ადამიანი. ქალაქის ხელისუფლების განცხადებით, მხოლოდ კიევში 27 ადამიანი დაიღუპა, მათ შორის, ოთხი ბავშვი. დედაქალაქში, დაახლოებით, 117 მცხოვრები დაშავდა, ხოლო კიდევ ორი - კიევის ოლქში. რუსეთის სარაკეტო შეტევისას კიევში დაინგრა ბავშვთა საავადმყოფო „ოხმატდეტის“ ერთი კორპუსი. საქალაქო-სამხედრო ადმინისტრაციის ინფორმაციით, დაიღუპნენ კლინიკის ექიმი და ერთ-ერთი პაციენტის ნათესავი. დაიჭრა 50-ზე მეტი ადამიანი, მათ შორის 7 ბავშვი. ს ნაწილობრივ დაინგრა კერძო სამედიცინო ცენტრი „ადონისი“, სადაც 9 ადამიანი დაიღუპა. 7 ადამიანი დაიღუპა სოლომენსკის რაიონში მდებარე ბიზნეს-ცენტრ „დომინოში.“ კიევის ადმინისტრაციის ცნობით, შევჩენკოს რაიონში სახლის ერთი სადარბაზოს ნგრევის შედეგად დაიღუპა 7 ადამიანი, მათ შორის, 3 ბავშვი. ამავე რაიონში მდებარე სამრეწველო ობიექტის ნგრევამ 2 ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა. უკრაინის საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო სამსახურის ინფორმაციით, მაშველებმა 19 ადამიანი გადაარჩინეს. კიევში დღეს გლოვის დღე გამოცხადდა. კიევის საქალაქო ხელისუფლების გადაწყვეტილებით, ქალაქის ყველა შენობაზე დროშები დაშვებული იქნება. აკრძალულია ყოველგვარი გასართობი აქტივობა. 8 ივლისს, რუსეთის სამხედრო ძალებმა სხვადასხვა ტიპის რაკეტებით მიიტანეს იერიში უკრაინის დედაქალაქ კიევსა და რამდენიმე რეგიონზე. ყველაზე დიდი მსხვერპლი კიევსა და დნეპროპეტროვსკის ოლქშია. რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს მტკიცებით, 8 ივლისს, „მაღალი სიზუსტის იარაღით შეუტიეს უკრაინის სამხედრო მრეწველობის ობიექტებს და საავიაციო ბაზებს და ეს იყო პასუხი უკრაინის მცდელობებზე, რუსეთის ტერიტორიაზე დაარტყას ენერგეტიკის ობიექტებს.“ უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ ცინიზმი უწოდა რუსეთის განცხადებას, რომ კიევში ბავშვთა საავადმყოფოს ნგრევა უკრაინის საჰაერო თავდაცვის სისტემის რაკეტამ გამოიწვია. უკრაინის უსაფრთხოების სამსახურის განცხადებით, საავადმყოფოს ტერიტორიაზე აღმოჩენილია რუსული ფრთოსანი რაკეტის (Х-101) ფრაგმენტები. უკრაინამ სისხლის სამართლის საქმე ომის დანაშაულის მუხლით აღძრა. სამოქალაქო ობიექტებზე რუსეთის სარაკეტო დარტყმების გამო უკრაინამ მოითხოვა, მოიწვიონ გაეროს უშიშროების საბჭოს საგანგებო სხდომა, რომელიც 9 ივლისს გაიმართება. „რუსმა ტერორისტებმა პასუხი უნდა აგონ. მხოლოდ შეშფოთება არ აჩერებს ტერორს. თანაგრძნობა არ არის იარაღი. აუცილებელია რუსული რაკეტების ჩამოგდება. აუცილებელია რუსული საბრძოლო ავიაციის განადგურება, სადაც ის ბაზირებულია. აუცილებელია ძლიერი ნაბიჯების გადადგმა, რომელიც არ დატოვებს უსაფრთხოების დეფიციტს. სამყაროს აქვს ამისთვის საჭირო ძალა. პარტნიორებს შეუძლიათ ამის გაკეთება. გადაწყვეტილებები კი საჭიროა რაც შეიძლება მალე,“ წერს ზელენსკი სოციალურ ქსელში. აშშ-ის პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი სამშაბათს, ვაშინგტონში, NATO-ს სამიტის ჩასატარებლად ემზადება. აშშ-ის ლიდერმა განაცხადა, რომ შეხვედრაზე უკრაინის საჰაერო თავდაცვის შემდგომი გაძლიერების შესახებ გამოცხადდება. სტოლტენბერგი: სამიტზე ჩვენი ყველაზე გადაუდებელი ამოცანა უკრაინის მხარდაჭერა იქნება
რიში სუნაკმა არჩევნებში კონსერვატორების დამარცხება აღიარა
დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრმა რიში სუნაკმა საპარლამენტო არჩევნებში მმართველი კონსერვატიული პარტიის დამარცხება აღიარა და გამარჯვება მიულოცა ლეიბორისტული პარტიის ლიდერს, მომავალ პრემიერ-მინისტრ კირ სტარმერს. სუნაკმა ჟურნალისტებს განუცხადა, რომ კონსერვატორების მარცხზე პასუხისმგებლობას იღებს და შედეგები გამოსაფხიზლებელი იქნება. თავად რიში სუნაკმა თემთა პალატის არჩევნებში გაიმარჯვა იორკშირში, რიჩმონდის ოლქში. თავის საარჩევნო ოლქში დამაჯერებლად გაიმარჯვა ლეიბორისტების ლიდერმა კირ სტარმერმაც. მისი განცხადებით, ცვლილებები ახლავე იწყება. სტარმერმა ბრიტანელებს მიმართა, რომ მათ ხმა მისცეს, ახლა კი ჯერი ლეიბორისტებზეა, რომლებმაც დაპირებები უნდა შეასრულონ. გაერთიანებულ სამეფოში 4 ივლისს ჩატარებული არჩევნების წინასწარი შედეგებით, თემთა პალატაში უმრავლესობა მოიპოვა ლეიბორისტულმა პარტიამ, რომელიც ბოლო 14 წლის განმავლობაში ოპოზიციაში იყო. 4 ივლისს ჩატარებული საპარლამენტო არჩევნების წინასწარი შედეგებით, ლეიბორისტულმა პარტიამ 650-წევრიან თემთა პალატაში აბსოლუტური უმრავლესობა, 410 მანდატი მოიპოვა, რაც წინა 2019 წლის არჩევნების შედეგზე 209-ით მეტია. ამას ცხადყოფს 650-დან 644 ოლქის ოფიციალური მონაცემები, რომლებსაც BBC აქვეყნებს. ამავე მონაცემებით, კონსერვატიულ პარტიას, რომელიც ქვეყანას ბოლო 14 წლის განმავლობაში მართავდა, თემთა პალატაში 119 დეპუტატი ეყოლება. წინა არჩევნებთან შედარებით, კონსერვატორებმა 248 მანდატი დაკარგეს. 71 ადგილი ერგო ლიბერალ-დემოკრატიულ პარტიას(+63), 9 შოტლანდიის ნაციონალურ პარტიას (-38) და 7 ირლანდიელების პარტია „შინ ფეინს“. კიდევ 28 მანდატი განაწილდება სხვა პარტიებზე. მათ შორის თემთა პალატის წევრი პირველად გახდა პოპულისტური „რეფორმების“ ლიდერი ნაიჯელ ფარაჟი. დიდი ბრიტანეთის თემთა პალატის არჩევნები 650 ერთმანდატიან ოლქში, ერთ ტურად ტარდება. უბრალო უმრავლესობის შესაქმნელად 326 მანდატის მოპოვებაა საჭირო. არჩევნებში გამარჯვება „ლეიბორისტებს“ უკვე მიულოცა უკრაინის პრეზიდენტმა. ვოლოდიმირ ზეელნსკის თქმით, უკრაინა და გაერთიანებული სამეფო იყვნენ და იქნებიან სანდო მოკავშირეები. მან გაერთიანებული სამეფოს პრემიერს, რიში სუნაკს და გაერთიანებული სამეფოს მთავრობას მადლობა გადაუხადა იმ მხარდაჭერისთვის, რაც უკრაინას აღმოუჩინა. ცნობისთვის, კირ სტარმერი ომის წლის თავზე, 2023 წლის თებერვალში უკრაინაში ჩავიდა, კიევში შეხვდა პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის და მოინახულა ბუჩა და ირპენი. სტარმერმა მაშინ განაცხადა, რომ ლეიბორისტები ხელისუფლებაში მოსვლის შემთხვევაში უკრაინის მხარდაჭერას ისევე გააგრძელებდნენ, როგორც ამას უკრაინაში რუსეთის შეჭრიდან მოყოლებული კონსერვატორების მთავრობა აკეთებდა. „ხაზი გავუსვი, რომ ლეიბორისტული პარტია მხარს უჭერს და შეინარჩუნებს იმ თავდაცვის, საწვრთნელ და ტექნოლოგიურ მხარდაჭერას, რომელსაც ბრიტანეთის ამჟამინდელი მთავრობა უზრუნველყოფს. ამ კონფლიქტის განმავლობაში არაერთხელ მითქვამს, რომ ამაზე პოლიტიკურ პარტიებს შორის განსხვავება არ იქნება,“ - განაცხადა სერ კირ სტარმერმა უკრაინაში ვიზიტისას. იგივე გაიმეორა მან წელს, 24 თებერვალს, რუსული ჯარის უკრაინაში შეჭრიდან ორი წლის თავზე გაკეთებული მიმართვისას. „იმისდა მიუხედავად, თუ ვინ იქნება ამ ქვეყნის ხელისუფლებაში, ბრიტანეთი მუდამ დაუჭერს მხარს უკრაინას. ჩვენ თქვენ გვერდით ვიქნებით იმდენ ხანს, რამდენიც საჭირო იქნება, რადგან უკრაინელი ხალხი სწორედ ამას იმსახურებს.“
თურქეთი და აშშ ატომური სადგურის პროექტებზე მოლაპარაკებებს აწარმოებენ
თურქეთი მოლაპარაკებებს აწარმოებს შეერთებულ შტატებთან ფართომასშტაბიანი ატომური ელექტროსადგურების და მცირე მოდულური რეაქტორების მშენებლობაზე. ინფორმაცია ამის შესახებ თურქეთის ენერგეტიკის სამინისტროს მაღალჩინოსანმა გაავრცელა. „ამერიკა სერიოზულ ინტერესს იჩენს თურქეთის მიზნის მიმართ, რათა გაზარდოს მისი ბირთვული ენერგეტიკული სიმძლავრე და ააშენოს ახალი ელექტროსადგურები,“ - განუცხადა იუსუფ ჯეილანმა სააგენტო "როიტერს" ატომური ელექტროსადგურების შესახებ. განსახილველ პროექტებთან დაკავშირებულ კითხვაზე მან განაცხადა: „შეიძლება, განვიხილოთ არსებული ჰესების ტერიტორიები, ან ახალი ტერიტორიები ჰესებისთვის". "ჩვენ ამერიკასთან მოლაპარაკებებს ვაწარმოებთ როგორც ფართომასშტაბიანი ელექტროსადგურების, ასევე მცირე მოდულური რეაქტორების შესახებ," - აღნიშნა მან. ინფრომაციას ამის შესახებ გასულ თვეში ჯეფ ფლეიკი, თურქეთში ამერიკის ელჩიც ადასტურებდა. ელჩი ამბობდა, რომ თურქეთი ამერიკასთან და სხვა აქტორებთან აწარმოებდა მოლაპარაკებებს. "მათთან ერთად ვმუშაობთ, რათა მათი დამოკიდებულება [რუსეთზე] შევამციროთ ნებისმიერი შესაძლო გზით",- განაცხადა ელჩმა. ჯეილანმა თქვა, რომ მოლაპარაკებები გაგრძელდება სამხრეთ კორეასთან და რუსეთთან მეორე ატომური ელექტროსადგურის მშენებლობაზე, რომელიც შავი ზღვის რეგიონში, სინოპშია დაგეგმილი. რუსული "როსატომის" მიერ თურქეთის პირველი 4 800 მეგავატიანი ატომური ელექტროსადგურის მშენებლობა თურქეთის ხმელთაშუა ზღვის რეგიონში აკუიუში კი გრძელდება.
ორბანი კიევში ჩავიდა
უნგრეთის პრემიერ-მინისტრი ვიქტორ ორბანი ჩავიდა კიევში, სადაც დღეს, 2 ივლისს, მოლაპარაკებას მართავს უკრაინის პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკისთან. ეს ორბანის პირველი ვიზიტია კიევში მას შემდეგ, რაც 2022 წლის 24 თებერვალს რუსეთის არმია უკრაინის ტერიტორიაზე შეიჭრა და ფართომასშტაბიანი საბრძოლო მოქმედებები დაიწყო. უნგრეთის პრემიერ-მინისტრის პრესსამსახურში სააგენტო Reuters-ს განუცხადეს, რომ კიევში დღევანდელი მოლაპარაკებების ყველაზე მნიშვნელოვანი თემაა მშვიდობის დამყარების შანსი. ორბანი და ზელენსკი განიხილავდნენ უნგრეთ-უკრაინის ორმხრივი ურთიერთობების საკითხებსაც. ორბანის განცხადებით, უკრაინის პრეზიდენტს, ვოლოდიმირ ზელენსკის შეხვედრაზე შესთავაზა ცეცხლის დაუყოვნებლივ შეწყვეტა რუსეთის ჯარებთან კონტაქტის ამჟამინდელ ხაზზე. კიევში გამართული შეხვედრის შემდეგ ორბანმა ჟურნალისტებს განუცხადა, რომ ის ომის დასრულებასთან დაკავშირებით უკრაინული გეგმების წინაამდეგი არ არის, თუმცა მათ განსახორციელებლად ხანგრძლივი დროა საჭირო. „ბატონ პრეზიდენტს განვუცხადე, რომ მისი ინიციატივები დიდ დროს მოითხოვს საერთაშორისო დიპლომატიის წესებიდან გამომდინარე. ამიტომ, ვთხოვე ბატონ პრეზიდენტს ეფიქრა, შეიძლება თუ არა სხვაგვარად გაკეთება: ცეცხლის შეწყვეტა და შემდეგ რუსეთთან მოლაპარაკება, რადგან ცეცხლის შეწყვეტა ამ მოლაპარაკებების ტემპს დააჩქარებდა,“ - აღნიშნა ორბანმა. უნგრეთის პრემიერ-მინისტრის თქმით, მისი ინიციატივების მიღება დაჟინებით არ მოუთხოვია და უკრაინის არგუმენტები მოისმინა. „ძალიან მადლობელი ვარ პრეზიდენტის ამ საკითხთან დაკავშირებით გულწრფელი აზრისთვის,“ - აღნიშნა ორბანმა. ამასთან, უკრაინული მედიის ცნობით, ვოლოდიმირ ზელენსკი და უნგრეთის პრემიერ-მინისტრი, ვიქტორ ორბანი კიევში გამართულ შეხვედრაზე შეთანხმდნენ, რომ იმუშაონ დოკუმენტზე, რომელიც ორმხრივ პრობლემებს გადაჭრის. გავრცელებული ინფორმაციით, შეხვედრის შემდეგ, ჟურნალისტებთან საუბარში ლიდერებმა ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ შეხვედრა დიდი ხნის განმავლობაში დაგროვილი პრობლემების მოსაგვარებლად მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყო. „ჩვენი დიალოგის შინაარსი ყველა დღევანდელ საკითხზე შეიძლება გახდეს საფუძველი ჩვენს სახელმწიფოებს შორის მომავალი ორმხრივი დოკუმენტის გაფორმებისთვის, რომელიც დაარეგულირებს ჩვენს ყველა ურთიერთობას და დაფუძნებული იქნება ქვეყნებს შორის ურთიერთობებში სარკისებურ მიდგომაზე,“ - განაცხადა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ. უნგრეთის პრემიერმა ასევე აღნიშნა, რომ მოლაპარაკებებმა ორი ქვეყანა ახალი შეთანხმების შესაძლო ხელმოწერასთან დააახლოვა. „გვინდა, გავაუმჯობესოთ ურთიერთობები ჩვენს ქვეყნებს შორის, გვინდა ხელი მოვაწეროთ უკრაინასთან თანამშრომლობის გლობალური შეთანხმებას, ისეთივეს, რაც უნგრეთის სხვა მეზობლებთან გვაქვს,“ - განაცხადა უნგრეთის პრემიერმა. გარდა ამისა, ორბანმა აღნიშნა, რომ უნგრეთი მზადაა მხარი დაუჭიროს უკრაინის ეკონომიკის მოდერნიზაციას და ასევე აპირებს, დაეხმაროს უკრაინას ევროკავშირის საბჭოს თავმჯდომარეობის პერიოდში. „ვუსურვებ ყველაფერს საუკეთესოს უკრაინას და უნგრეთის პრეზიდენტობის პერიოდში დაგეხმარებით ყველაფერში, რაშიც შევძლებთ,“ - დასძინა უნგრეთის მთავრობის ხელმძღვანელმა. უკრაინისთვის დასავლეთის სამხედრო დახმარებისადმი კრიტიკულად განწყობილი და რუსეთთან კავშირების შენარჩუნების მომხრე ვიქტორ ორბანის კიევში ჩასვლამდე ერთი დღით ადრე, პირველ ივლისს, უნგრეთმა ექვსი თვით გადაიბარა ევროკავშირის საბჭოს თავმჯდომარეობა. უნგრეთის მემარჯვენე ნაციონალისტი პრემიერ-მინისტრი ვიქტორ ორბანი ეწინააღმდეგებოდა ევროკავშირში გასაწევრიანებლად უკრაინასთან მოლაპარაკების დაწყებასაც. 2023 წლის 14 დეკემბერს, როცა ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოების ლიდერებს ბრიუსელში, ევროპული საბჭოს სხდომაზე, კენჭი უნდა ეყარათ უკრაინასთან მოლაპარაკების დაწყებისთვის, ორბანმა დარბაზი დატოვა.
უკრაინამ და ევროკავშირმა უსაფრთხოების შესახებ შეთანხმება გააფორმეს
უკრაინამ და ევროკავშირმა უსაფრთხოების შესახებ შეთანხმებას მოაწერეს ხელი. ამის შესახებ ინფორმაციას უკრაინის პრეზიდენტის ადმინისტარაცია ავრცელებს. ბრიუსელში ევროპული საბჭოს სამიტის დაწყებამდე უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ და ევროპული საბჭოსა და ევროკომისიის პრეზიდენტებმა, შარლ მიშელმა და ურსულა ფონ დერ ლაიენმა უსაფრთხოების შესახებ შეთანხმებას ხელი მოაწერეს. დოკუმენტზე, სახელწოდებით „უსაფრთხოების საერთო ვალდებულებები ევროკავშირსა და უკრაინას შორის“ ხელმოწერას, ევროკავშირის წევრმა სახელმწიფოებმა მხარი ერთხმად დაუჭირეს. დღეისთვის უკრაინამ უსაფრთხოების გარანატიების თაობაზე შეთანხმებებს მიაღწია 16 ევროპულ სახელმწიფოსთან და შეერთებულ შტატებთან.
ზელენსკი დონეცკის ოლქში, ფრონტის ხაზთან ჩავიდა
26 ივნისს, უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი დონეცკის ოლქში ჩავიდა უკრაინის შეიარაღებული ძალების გაერთიანებული ძალების ახლად დანიშნულ მეთაურთან, ბრიგადის გენერალ ანდრეი ჰნატოვთან ერთად. მანამდე, 24 ივნისს, დღის მეორე ნახევარში, რუსეთის არმიამ უკრაინის ტერიტორიაზე რამდენიმე საავიაციო და სარაკეტო იერიში მიიტანა. მათ შორის ყველაზე სისხლიანი აღმოჩნდა დონეცკის ოლქის ქალაქ პოკროვსკის დაბომბვა, რასაც ხუთი ადამიანი ემსხვერპლა. დაიჭრა 40-ზე მეტი. პოკროვსკი რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონული დედაქალაქის დონეცკის ჩრდილო-დასავლეთით, 70 კილომეტრში მდებარეობს. ქალაქ პოკროვსკში შესასვლელი აბრის წინ გადაღებულ ვიდეო მიმართვაში ზელენსკიმ მადლობა გადაუხადა დამცველებსა და მედიკოსებს ამ მხარეში და აღნიშნა, რომ მან გამართა "დეტალური შეხვედრა უსაფრთხოებისა და ხალხის მხარდაჭერის შესახებ." „დონეცკის ოლქი. ჩვენს ჯარისკაცებთან, მთავარსარდალ სირსკისთან და გაერთიანებული ძალების ახალ მეთაურთან, გენერალ გნატოვთან ერთად. დღეს, ყველას ვინც დონეცკის ოლქის თავდაცვაზეა პასუხისმგებელი ანდრეი გნატოვი ოფიციალურად გავაცანი. ჩვენ ანგარიშები უშუალოდ პოზიციებიდან მოვისმინეთ,“ - განაცხადა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ. უკრაინის პრეზიდენტმა 110-ე და 47-ე ბრიგადას მადლობა გადაუხადა და აღნიშნა, რომ კიევში საუბარს გამართავს იმ ოფიციალურ პირებთან, რომლებიც ფრონტის ხაზზთან უფრო ახლოს უნდა იყვნენ. „კიევში ცალკე საუბარი იქნება, მათ შორის ოფიციალურ პირებთან, რომლებიც აქ და სხვა ადგილებში, ფრონტის ხაზზთან ახლოს უნდა იყვნენ, სადაც ადამიანებს სასწრაფო გადაწყვეტილებები სჭირდებათ. გადაწყვეტილებები, რომლებიც კიევიდან უბრალოდ არ ჩანს. გამიკვირდა, რომ ზოგიერთი შესაბამისი თანამდებობის პირი აქ ექვს თვეზე მეტია, არ ყოფილა. მათ შესახებ სათანადო დასკვნებს გამოვიტან,“ - აღნიშნა უკრაინის პრეზიდენტმა. ამჟამად რუსეთის არმიის მოიერიშე ქვედანაყოფები ცდილობენ ხელთ იგდონ დონეცკის ოლქის ქალაქი პოკროვსკი, რომელიც მნიშვნელოვან სატრანსპორტო კვანძს წარმოადგენს. უკრაინელმა სამხედროებმა არაერთხელ აღნიშნეს, რომ ფრონტზე ყველაზე მძიმე ბრძოლები პოკროვსკის მიმართულებით მიმდინარეობს. რუსეთის ჯარები პოკროვსკისკენ ავდეევკის დასავლეთით მდებარე პოზიციებიდან მიიწევენ და ბოლო თვეებში, ღია წყაროების მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, ამ მიმართულებით დაახლოებით 5-10 კილომეტრით წაიწიეს წინ. მაგრამ უკრაინის არმიის მძლავრი თავდაცვის გამო, ქალაქთან უფრო მიახლოებას ვერ ახერხებენ.
აშშ-სა და რუსეთის თავდაცვის მინისტრებს შორის სატელეფონო საუბარი შედგა
აშშ-ის თავდაცვის მდივან ლოიდ ოსტინსა და რუსეთის თავდაცვის მინისტრ ანდრეი ბელუსოვს შორის სატელეფონო საუბარი შედგა. პენტაგონის პრესსპიკერმა პეტ რაიდერმა პრესკონფერენციაზე განაცხადა, რომ სატელეფონო საუბრისას თავდაცვის მდივანმა რუსეთის მიერ უკრაინის წინააღმდეგ მიმდინარე ომის ფონზე კომუნიკაციის ხაზების შენარჩუნების მნიშვნელობას ხაზი გაუსვა. რაიდერმა მედიას განუცხადა, რომ ლოიდ ოსტინი იყო საუბრის ინიციატორი და რომ 2023 წლის მარტის შემდეგ ეს მისი პირველი საუბარი იყო რუს კოლეგასთან, როდესაც რუსეთის თავდაცვის მინისტრის თანამდებობას სერგეი შოიგუ იკავებდა. ეს ლოიდ ოსტინსა და ანდრეი ბელუსოვს შორის პირველი სატელეფონო საუბარი იყო, მას შემდეგ რაც მაისში, ის ვლადიმერ პუტინმა რუსეთის თავდაცვის მინისტრად დანიშნა. რუსეთის სახელმწიფო საინფორმაციო სააგენტო ტასსმა გაავრცელა მსგავსი ინფორმაცია, რომლის თანახმადაც, ამერიკულ მხარეს არ განუმარტავს სატელეფონო ზარის მიზეზი. რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს ტელეგრამის არხზე გავრცელებული ინფორმაციით, მინისტრებმა მოსაზრებები გაცვალეს უკრაინაში არსებულ ვითარებაზე. ბელოუსოვმა მიანიშნა ვითარების მოსალოდნელი ესკალაციის ხიფათზე, უკრაინული არმიისთვის ამერიკული შეიარაღების მიწოდების გაგრძელების ფონზე. შეგახსენებთ, რუსეთი უკრაინაში 2022 წლის 24 თებერვალს შეიჭრა და ამ დრომდე აგრძელებს ომს. დასავლეთმა კრემლს მძიმე სანქციები დაუწესა.
WikiLeaks-ის დამფუძნებელი ჯულიან ასანჟი თავისუფალია
WikiLeaks-ის დამფუძნებელი ჯულიან ასანჟი 12 წლის განმავლობაში პირველად გათავისუფლდა მას შემდეგ, რაც ამერიკელმა მოსამართლემ ოთხშაბათს დილით, ხელი მოაწერა მოულოდნელ საპროცესო შეთანხმებას - CNN ვებგვერდ Wikileaks-ის დამფუძნებელი ჯულიან ასანჟი, რომელმაც შეერთებულ შტატებთან საპროცესო გარიგება გააფორმა, სასამართლო დარბაზიდან გაათავისუფლეს. სასამართლო მოსმენა აშშ-ის ტერიტორიაზე, ჩრდილოეთ მარიანას კუნძულებზე გაიმართა. ასანჟის ამერიკელმა ადვოკატმა ბარი პოლაკმა განაცხადა, რომ „ჯულიან ასანჟის დევნა უპრეცედენტოა.“ „ასანჟმა გაამჟღავნა ჭეშმარიტი, ახალი ამბები… ჩვენ მტკიცედ გვჯერა, რომ ბატონი ასანჟისთვის არასოდეს არ უნდა წაეყენებინათ ბრალი ჯაშუშობის შესახებ კანონის შესაბამისად და ის ჩართული იყო ისეთ სამუშაოში, რომელსაც ჟურნალისტები ყოველდღიურად ასრულებენ.“ ასანჟს ბრალი დიდი რაოდენობით საიდუმლო სამხედრო ინფორმაციის გაჟონვასთან დაკავშირებით ედებოდა და გრძელვადიანი სასჯელი ემუქრებოდა. გასულ კვირას შეერთებულ შტატებთან საპროცესო შეთანხმება გააფორმა, რომლის მიხედვითაც თავდაპირველად წაყენებული 18 ბრალდებიდან ერთ-ერთში თავი დამნაშავედ ცნო. ჯულიან ასანჟმა გაერთიანებული სამეფოს ციხეში ხუთი წელი გაატარა, სადაც ის აშშ-ში ექსტრადიციის თავიდან ასაცილებლად იბრძოდა. ასანჟის სახელს უკავშირდება ამერიკის ისტორიაში საიდუმლო მასალების გაჟონვის ყველაზე მასშტაბური საქმე. გამომძიებლების თქმით, 2009 წლის ბოლოდან ასანჟმა სამხედრო დაზვერვის ანალიტიკოსთან, ჩელსი მენინგთან შეთანხმებით, WikiLeaks-ზე ათობით ათასი დოკუმენტი გამოაქვეყნა ავღანეთისა და ერაყის ომის, კუბაში გუანტანამოს ციხეში პატიმრების მიმართ მოპყრობის შესახებ. მასალების მოცულობისა და წაყენებული რამდენიმე ბრალის გათვალისწინებით, მას 175 წლამდე თავისუფლების აღკვეთა ემუქრებოდა. ასანჟი 2019 წლის აპრილიდან იმყოფებოდა ბრიტანეთის ბელმარშის ციხეში, საიდანაც აშშ-ში ექსტრადიციას ითხოვდა. მანამდე შვიდი წელი იმყოფებოდა ლონდონში, ეკვადორის საელჩოში, რომელმაც მას პოლიტიკური თავშესაფარი მისცა. გავრცელებული ინფორმაციით, ჯულიან ასანჟმა სასამართლოს შენობა უკვე დატოვა და ის მშობლიურ ავსტრალიაში გაფრინდა.
NATO-ს გენერალურ მდივნად მოკავშირეებმა მარკ რუტე აირჩიეს
26 ივნისს, ალიანსის უმაღლესმა პოლიტიკურმა ორგანომ ჩრდილოატლანტიკურმა საბჭომ ნიდერლანდის პრემიერ-მინისტრი მარკ რუტ NATO-ს გენერალურ მდივნის პოსტზე, იენს სტოლტენბერგის შემცვლელად აირჩია. 72 წლის იენს სტოლტენბერგს ალიანსის გენერალური მდივნის თანამდებობა 2014 წლიდან ეკავა. მისი ვადა რამდენჯერმა გახანგრძლივდა. ბოლო ქვეყნები, რომელთა მხარდაჭერაც სჭირდებოდა რუტეს, სლოვაკეთი და უნგრეთი იყვნენ. მათ რუტეს კანდიდატურა სამშაბათს, 18 ივნისს დაამტკიცეს. რუმინეთის პრეზიდენტმა კლაუს იოჰანისმა 19 ივნისს მოხსნა თავისი კანდიდატურა. მარკ რუტე გენერალური მდივნის მოვალეობის შესრულებას 2024 წლის პირველი ოქტომბრიდან, იენს სტოლტენბერგის უფლებამოსილების ვადის ამოწურვის შემდეგ შეუდგება. ალიანსის ახალი გენერალური მდივნის ოფიციალური დანიშვნა, სავარაუდოდ, ივლისში, ვაშინგტონში, ორგანიზაციის სამიტზე გაიმართება. რუტეს უფლებამოსილების ვადა ხუთი წელი იქნება.
ჩრდილოეთ მაკედონიას ახალი მთავრობა ჰყავს
ჩრდილოეთ მაკედონიის კანონმდებლებმა, 23 ივნისს, ახალი მთავრობა დაამტკიცეს. კოალიციურ მთავრობას ქრისტიან-დემოკრატიული პარტიის ლიდერი, ქრისტიან მიცკოსკი მეთაურობს. მისმა პარტიამ, გაერთიანებით "შენი მაკედონია", მაისში ჩატარებულ საყოველათაო არჩევნებში წარმატებას მიაღწია და ახლა ქვეყანას კოალიციური მთავრობით მართავს. კოალიციაში შედის ალბანური უმცირესობის და ეთნიკური მაკედონიელების პარტია, რომლებიც სოციალ-დემოკრატებს გამოეყვნენ. პარტიამ გაიმარჯვა ასევე საპრეზიდენტო არჩევნებში. პრეზიდენტის პოსტი, პირველად ჩრდ. მაკედონიის ისტორიაში ქალმა, პროფესორმა გორდანა სილიანოვსკა-დავკოვამ დაიკავა. სხდომის "ისტორიულად" გამოცხადებისას, მიცკოსკიმ განაცხადა, რომ “სახელოების დაკაპიწების და პრობლემების გადაჭრის” დროა. მიცკოვსკიმ პოპულარობა ევროკავშირთან ინტეგრაციის პროგრესის გაჭიანურებით გამოწვეული მოსახლეობის უკმაყოფილების ფონზე მოიპოვა, ევროსკეპტიკური პოზიციის დაკავებით. მან ხმების 42 პროცენტი მიიღო, რაც ბევრად მაღალია სოციალ-დემოკრატების 15 პროცენტზე, რომლებიც ძალაუფლებას 2017 წლიდან ფლობდნენ. მისი თქმით, მის 20 მინისტრიან მთავრობას არ დასჭირდება 100 დღე რეფორმების გასატარებლად და ის დაუყოვნებლივ დაიწყებს მუშაობას ახალი ინვესტიციების მოსაზიდად, გადასახადების შესამცირებლად და პენსიებისა და ხელფასების გასაზრდელად. ოპოზიციონერმა დეპუტატებმა ეჭვის ქვეშ დააყენეს ახალი მთავრობის პროგრამით გათვალისწინებული დაპირებების შესრულების შესაძლებლობა. მიცკოვსკის პარტია 2017 წლიდან ოპოზიციაშია, როდესაც ნიკოლა გრუევსკის მთავრობა, 2016 წლის არჩევნების შემდეგ, სავარაუდო კორუფციის გამო ჩამოაგდეს და ის სოციალ-დემოკრატების მთავრობამ ჩაანაცვლა. გრუევსკი მემარჯვენე ნაციონალისტია, რომელიც ქვეყნიდან 2018 წელს გაიქცა მას შემდეგ, რაც კორუფციის ბრალდებით, ორწლიანი პატიმრობა მიუსაჯეს. მან უნგრეთში პოლიტიკური თავშესაფარი მიიღო. არსებობს შიშები, რომ ახალი პრემიერის ნაციონალისტურმა მიდრეკილებებმა შეიძლება, ზიანი მიაყენოს ურთიერთობებს ევროკავშირთან, საბერძნეთთან და ბულგარეთთან. ჩრდილოეთ მაკედონია NATO-ში 2020 წელს, მას შემდეგ გაწევრიანდა, რაც გადაჭრა უთანხმოება საბერძნეთთან ქვეყნის სახელთან დაკავშირებით. მიცკოსკის თქმით, მთავრობა ევროინტეგრაციის ერთგული დარჩება. „ჩვენ ვაგრძელებთ ევროკავშირის პარტნიორებთან ერთად დგომას და ერთად გავაფორმებთ საერთო საგარეო პოლიტიკას ევროკავშირთან,“ - აღნიშნა მან და დაამატა, რომ მისი ქვეყანა გააგრძელებს უკრაინის მხარდაჭერას რუსეთთან ომში. მაგრამ, მიცკოსკიმ ასევე განაცხადა, რომ შეთანხმება ბულგარეთთან დავის გადასაჭრელად, რაც აფერხებს სკოპიეს სვლას ევროკავშირისკენ და რომელიც საკონსიტუტიო ცვლილებას ითვალისწინებს, ქვეყანაში ბულგარელების უმცირესობად აღიარების მიზნით, “არ გავა” მისი მმართველობის პერიოდში. მიცკოსკიმ რამდენჯერმე მოიხსენია ბალკანეთის ორმილიონიანი ქვეყანა, როგორც მხოლოდ მაკედონია, არ თქვა მისი სრული სახელი ჩრდილოეთ მაკედონია, რომელიც წინა მთავრობამ საბერძნეთის ზეწოლის ქვეშ შეცვალა. საბერძნეთი ამტკიცებს, რომ სახელი მოიცავს ტერიტორიულ პრეტენზიებს ამავე სახელწოდების ბერძნულ პროვინციაზე. ამ ნაბიჯმა შესაძლოა გაართულოს ათენთან სკოპიეს ურთიერთობები და ბულგარეთის უკმაყოფლებებთან ერთად, კიდევ უფრო მეტი სიძნელე შექმნას ევროკავშირში გაწევრიანების გზაზე.
ზელენსკი: დღეს ისტორიული დღეა - გადავდივართ რეალურ მოლაპარაკებებზე ევროკავშირში უკრაინის გაწევრიანებასთან დაკავშირებით
უკრაინის პრეზიდენტმა ისტორიული უწოდა დღევანდელ დღეს, როცა ევროკავშირთან გაწევრიანების მოლაპარაკებები იწყება. „დღეს არის ისტორიული დღე, როდესაც ჩვენ გადავდივართ რეალურ მოლაპარაკებებზე ევროკავშირში უკრაინის გაწევრიანებასთან დაკავშირებით. 2022 წლის 28 თებერვალს, სრულმასშტაბიანი შემოჭრის დაწყებიდან რამდენიმე დღეში, ჩვენ ხელი მოვაწერეთ შესვლის განაცხადს. თითქმის ორი წლის წინ, 2022 წლის ივნისში, ჩვენ მივიღეთ კანდიდატის სტატუსი და გასულ წლის დეკემბერში მივიღეთ პოლიტიკური გადაწყვეტილება მოლაპარაკებების შესახებ. მაგრამ სწორედ დღეიდან იწყება ათვლა ევროკავშირში ჩვენი გაწევრიანების," წერს ზელენსკი სოციალურ ქსელში. „ჩვენ არასოდეს გადავუხვევთ ერთიანი ევროპის გზიდან, ყველა ევროპული ერის - ჩვენი საერთო სახლისკენ. სახლი, რომელიც უნდა იყოს მშვიდობიანი!“ აღნიშნავს უკრაინის პრეზიდენტი. 25 ივნისს ევროკავშირი ბლოკში უკრაინისა და მოლდოვის გაწევრიანების მოლაპარაკებას იწყებს. მოლაპარაკება ლუქსემბურგში, ევროკავშირის საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრის პარალელურად დაიწყება. ევროკომისიამ ივნისის დასაწყისში გამოაცხადა, რომ ორივე ქვეყანამ შეასრულა ევროკავშირში გაწევრიანების შესახებ მოლაპარაკების დაწყების პირობები. ეს ეხება კორუფციასთან ბრძოლასაც და უმცირესობებზე ზრუნვასაც. ზელენსკი: ევროკავშირმა დაამტკიცა გაწევრიანებაზე მოლაპარაკებების ჩარჩო, მოუთმენლად ველით 25 ივნისს
ჰააგის სასამართლომ შოიგუსა და გერასიმოვის დაკავების ორდერები გასცა
ჰააგის სასამართლომ რუსეთის თავდაცვის ყოფილი მინისტრის სერგეი შოიგუსა და რუსეთის გენერალური შტაბის უფროსის ვალერი გერასიმოვის დაკავების ორდერები გასცა. ინფორმაციას სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს პრესსამსახური ავრცელებს. ჰააგის სასამართლოს გადაწყვეტილებით, სერგეი შოიგუსა და ვალერი გერასიმოვს ბრალი ომის დანაშაულებსა და კაცობრიობის წინააღმდეგ ჩადენილ დანაშაულებში ედებათ. „მოსამართლეებმა დაადგინეს, რომ არსებობს გონივრული საფუძველი იმის დასაჯერებლად, რომ ორ ეჭვმიტანილს რუსეთის შეიარაღებული ძალების მიერ უკრაინის ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურის წინააღმდეგ განხორციელებულ სარაკეტო დარტყმებზე, სულ მცირე, 2022 წლის 10 ოქტომბრიდან მინიმუმ 2023 წლის 9 მარტამდე, პასუხისმგებლობა ეკისრებათ,“ - ნათქვამია სასამართლოს განცხადებაში. შარშან სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლომ რუსეთის პრეზიდენტის ვლადიმირ პუტინის დაკავების ორდერიც გასცა უკრაინის ოკუპირებული ტერიტორიებიდან ბავშვების იძულებითი დეპორტაციის გამო. მარტში რუსეთის პრეზიდენტის პრესმდივანმა დმიტრი პესკოვმა განაცხადა, რომ რუსეთი არ ცნობს საერთაშორისო სასამართლოს გადაწყვეტილებას. მეხუთე ვადით არჩეულმა პრეზიდენტმა პუტინმა ინაუგურაციის შემდეგ მთავრობასა და პრეზიდენტის ადმინისტრაციაში რამდენიმე საკადრო ცვლილება განახორციელა. ყველაზე დიდი რეზონანსი მოჰყვა თავდაცვის სტაჟიანი მინისტრის, სერგეი შოიგუს თანამდებობიდან გათავისუფლებას და მის ნაცვლად ეკონომისტ ანდრეი ბელოუსოვის დანიშვნას. შოიგუ უშიშროების საბჭოს მდივნად დაინიშნა ნიკოლაი პატრუშევის ნაცვლად. ეს უკანასკნელი კი, პუტინის თანაშემწე გახდა.
ეჭვგარეშეა, პუტინი ცდილობს, აღადგინოს გავლენის სფერო, რათა უზრუნველყოს რუსეთის კონტროლი მეზობელ ქვეყნებზე - დისკუსია უილსონის ცენტრში
რას უნდა ველოდოთ ვაშინგტონის სამიტიდან: ამ საკითხზე NATO-ს გენერალურ მდივანთან დისკუსია 17 ივნისს, აშშ-ში, უილსონის ცენტრში გაიმართა. რა დევს სასწორზე. ჩვენ გვესმის გაფრთხილებები, რომ პუტინი არ გაჩერდება უკრაინაზე, მოლდოვაზე, საქართველოზე, შესაძლოა, ბალტიისპირეთის ქვეყნეზეც კი. როგორ ფიქრობთ, შეიჭრება პუტინი NATO-ს წევრ ქვეყანაში ან თავს დაესხმება მას, გავლენის სფეროს კონცეფციის რეკონსტრუქციის მცდელობისას? რამდენად რეალურია ეს საფრთხე? ხსენებული შეკითხვით მიმართა აშშ-ში, უილსონის ცენტრის გლობალური ევროპის პროგრამის თავმჯდომარემ, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის ყოფილმა მაღალჩინოსანმა ფილიპ რიკერმა იენს სტოლტენბერგს. NATO-ს გენერალურმა მდივანმა უპასუხა, რომ პუტინი ცდილობს, აღადგინოს გავლენის სფერო საიმისოდ, რომ მეზობელ ქვეყნებზე კონტროლი დაამყაროს. „ვფიქრობ, ეჭვგარეშეა, რომ პრეზიდენტი პუტინი ცდილობს, აღადგინოს გავლენის სფერო, რათა უზრუნველყოს რუსეთის კონტროლი მეზობელ ქვეყნებზე... ის საქართველოში შევიდა 2008 წელს... მოლდოვაში განაგრძობენ რუსული ჯარის ყოფნას მთავრობის თანხმობის გარეშე, და ჩვენ გვაქვს აგრესიული ქცევის ეს მაგალითი უკრაინის წინააღმდეგ, მრავალი წლის განმავლობაში. მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ მე ვხედავ რაიმე საფრთხეს ან რაიმე რისკს, გარდაუვალ რისკს სამხედრო თავდასხმისთვის NATO-ს მოკავშირე ქვეყანაზე. და ვფიქრობ, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ეს ორი საკითხი არ ავურიოთ. რადგან NATO-ს მთელი მიზანი ომის თავიდან აცილებაა, სამხედრო თავდასხმის თავიდან აცილება. ჩვენ ამას წარმატებით ვაკეთებთ 75 წლის განმავლობაში, თუნდაც ცივი ომის ყველაზე სახიფათო და ყველაზე ცივ პერიოდში... ჩვენ გვქონდა დასავლეთ ბერლინის მაგალითი, აღმოსავლეთ გერმანიის შუაგულში. ამ ათწლეულების განმავლობაში ჩვენ შევძელით, შეგვეკავებინა საბჭოთა ან რუსული აგრესია NATO-ს ტერიტორიის წინააღმდეგ, რადგან ასე მკაფიოდ იყო ნათქვამი, რომ თავდასხმა ერთ მოკავშირეზე იქნება თავდასხმა ყველა მოკავშირეზე. NATO-ს ისტორიაში პირველად, საბრძოლო მზადყოფნაა ალიანსის აღმოსავლეთ ნაწილში, მაღალი მზადყოფნის შეიარაღებული ძალებით. ახლა ჩვენ გვყავს 500 [ათასი] ჯარისკაცი მაღალ მზადყოფნაში, თავდაცვაზე მეტად მნიშვნელოვანი ხარჯებით, ინვესტიციებით მოწინავე თვითმფრინავებში F-35-ებში, გემებში, საბრძოლო ტანკებში, უამრავ მაღალი დონის შესაძლებლობებში. ჩვენ ამ ყველაფერს ვაკეთებთ არა იმისთვის, რომ ვიბრძოლოთ ომში, არამედ, იმისთვის, რომ თავიდან ავიცილოთ ომი. ვიდრე დარწმუნებულები ვართ, რომ მოსკოვში ან სხვა პოტენციური მოწინააღმდეგის სხვა დედაქალაქში გაუგებრობის, არასწორი გათვლების ადგილი არ იქნება, NATO-ს მოკავშირეზე სამხედრო შეტევა არ იქნება. ასე რომ, მე ამას ვამბობ, რადგან ხანდახან გეუფლება განცდა - „ხომ იცი, მხოლოდ წლების საკითხია, ვიდრე რუსეთი თავს დაესხმება.“ არა, NATO-ს მიზანია ამის თავიდან აცილება,“ აღნიშნა სტოლტენბერგმა. ფილიპ რიკერმა მას ასევე ჰკითხა NATO-ს მომდევნო სამიტის მოლოდინებზე უკრაინასთან დაკავშირებით. უკვე ნათელია, რომ მომავალ თვეში, 75 წლის იუბილეზე, უკრაინა ვერ დაელოდება წევრობის მოწვევას. მაგრამ ამის ნაცვლად, დაანონსდა ერთგვარი „ხიდის“ შექმნა უკრაინისთვის NATO-ში მომავალი გაწევრიანებისკენ, რომელიც შემოიფარგლება აშშ-უკრაინის ორმხრივი უსაფრთხოების ორმხრივი შეთანხმებით, რიგი სხვა ორმხრივი შეთანხმებებით - მოკავშირეების, ევროპისა და მსოფლიოს სხვა ნაწილების მოკავშირეების ძლიერი მხარდაჭერით. რა გზავნილია ეს უკრაინისთვის? ეს ხიდი შეიძლება, ჩაითვალოს სანდოდ და განსხვავებულად იმისგან, რასაც ბევრი, განსაკუთრებით, უკრაინელი ხედავს, როგორც შეუსრულებელ დაპირებებად 2008 წლიდან 16 წლის განმავლობაში? მიმართა რიკერმა სტოლტენბერგს. იენს სტოლტენბერგი: უკრაინა გახდება ალიანსის წევრი მაშინ, როდესაც ჩვენ გვექნება კონსენსუსი, როცა ყველა მოკავშირე თანახმა იქნება, რადგან მოგეხსენებათ, გაფართოებაზე გადაწყვეტილებები მიიღება კონსენსუსით. ასე რომ, საკმარისი არ არის, რომ NATO-ს მოკავშირეების უმრავლესობა (უკრაინის) მოწვევის მომხრე იყოს. ამასობაში, ჩვენ ვაშენებთ ამ ხიდს, ხელს ვუწყობთ უკრაინის NATO-ს წევრობასთან დაახლოებას და ამას ვაკეთებთ სხვადასხვა გზით. ეს ასევე ნაჩვენები იქნება სამიტზე მომავალ თვეში. ჩვენს ბოლო სამიტზე ვილნიუსში, ჩვენ მოვხსენით წევრობის სამოქმედო გეგმის მოთხოვნა, რომელსაც რეალურად შეიძლებოდა, მრავალი წელი დასჭირვებოდა. ჩვენ ვთქვით, რომ უკრაინას არ სჭირდება გაწევრიანების სამოქმედო გეგმის ეტაპის გავლა, მათ შეუძლიათ, გადავიდნენ პირდაპირ შემდეგ ეტაპზე და მოწვევაზე. ასე რომ, ჩვენ გადავიყვანეთ უკრაინის გაწევრიანების მთელი პროცესი ორსაფეხურიანი პროცესიდან ერთსაფეხურიანზე. ეს მათ ეხმარება NATO-ს წევრობასთან დაახლოებაში... ნება მომეცით, დავამატო კიდევ ერთი რამ წევრობის შესახებ... არავინ იცის, როდის და როგორ დასრულდება ბრძოლა უკრაინაში. მაგრამ როდესაც ის დასრულდება, ჩვენ უნდა ვიყოთ დარწმუნებულები, რომ ეს არის მშვიდობა და არა - მხოლოდ პაუზა, ვიდრე რუსეთი ახალ თავდასხმებს განახორციელებს, რადგან, როგორც ვთქვი, ჯერ იყო საქართველო 2008 წელს, შემდეგ ყირიმი 2014-ში, შემდეგ აღმოსავლეთ დონბასი, შემდეგ მინსკი 1, მინსკი 2 და მთელი ეს დრო რუსეთი უფრო შორს წავიდა და შემდეგ მათ ჰქონდათ პაუზა. აღადგინეს თავიანთი ძალები და შემდეგ დაიწყეს სრულმასშტაბიანი შეჭრა. ამდენად, ერთი მხრივ, 2014 წლის ზამთრის შემდეგ იყო რუსეთის მუდმივი სამხედრო აგრესია უკრაინის წინააღმდეგ. ცეცხლის შეწყვეტის სხვადასხვა პირობა ნამდვილად არ იყო დაცული... როდესაც უკრაინაში ბრძოლები დასრულდება, ჩვენ გვჭირდება გარანტიები, რომ ეს არის დასასრული; რომ ის აქ ჩერდება. ჩვენ უნდა ავაშენოთ მომავალი უკრაინის შეიარაღებული ძალები, რათა მათ შეძლონ მომავალში რუსული აგრესიის შეკავება. მაგრამ ჩვენ ასევე გვჭირდება უსაფრთხოების გარანტიები და უსაფრთხოების საბოლოო გარანტია არის მეხუთე მუხლი, NATO... ეს ყველაფერი ეხება უკრაინაში გრძელვადიანი მშვიდობის უზრუნველყოფას,“ განაცხადა NATO-ს გენერალურმა მდივანმა.
მედია: ჩინეთი დაიწყებს მოლაპარაკებებს რუსეთთან და ჩრდილოეთ კორეასთან, რათა უზრუნველყოს მეტი წვდომა იაპონიის ზღვაში
ჩინეთი, რუსეთი და ჩრდილოეთ კორეა სავარაუდოდ, მალე დაიწყებენ დისკუსიას, რომ გემებს სასაზღვრო მდინარეზე, იაპონიის ზღვაში ნავიგაციის ნება დართონ, რამაც შეიძლება, სერიოზული გავლენა მოახდინოს ტოკიოს უსაფრთხოებაზე. ამ შინაარსის სტატიას nikkei.com ავრცელებს. მდინარე ტიუმენი აღმოსავლეთით ჩინეთისა და ჩრდილოეთ კორეის საზღვრის გასწვრივ მიედინება და საბოლოოდ, აღწევს რუსეთის საზღვრებს, ვიდრე იაპონიის ზღვაში ჩაედინება. ჩინურმა გემებმა ორი მეზობლისაგან უნდა მიიღონ ნებართვა, თუ ისინი იმედოვნებენ, რომ გაცურავენ ჩინეთის ჯილინის პროვინციას და იაპონიის ზღვამდე მისასვლელად ბოლო 9 მილს გაივლიან. სტატიაში წერია, რომ ჩინეთის კომერციული აქტივობის ზრდა რეგიონში, სავარაუდოდ, გამოიწვევს ჩინეთის საზღვაო ძალების გაძლიერებას. ერთ-ერთი ანალიტიკოსის აზრით, ამან შესაძლოა, იაპონია აიძულოს, იგივე გააკეთოს და ძალები გააფართოოს ორივე ქვეყნის სადავო ზონაში. ჩინურ გემებს ამჟამად მხოლოდ მდინარეზე შეუძლიათ თავისუფლად ნავიგაცია სოფელ ფანჩუანამდე, რომელიც ჩილინის პროვინციის აღმოსავლეთით მდებარეობს. იაპონიის ზღვამდე დარჩენილი 15-კილომეტრიანი მონაკვეთის ნავიგაციისთვის საჭიროა როგორც რუსეთის, ასევე, ჩრდილოეთ კორეის ნებართვა. საბჭოთა პერიოდის, 7 მეტრის სიმაღლის ხიდი ასევე ბლოკავს უფრო დიდი გემების გავლას. ჩინეთის პრეზიდენტმა სი ძინპინმა და რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა გასულ თვეში სამიტის შემდეგ ერთობლივ განცხადებაში ახსენეს, რომ ქვეყნები მდინარე ტუმენის შესახებ"კონსტრუქციულ დიალოგში" ჩაერთვებიან ჩრდილოეთ კორეასთან. ჩინეთი ისტორიულად ფლობდა ამ ტერიტორიას, ვიდრე მას რუსეთის იმპერია 1860-იან წლებში აკონტროლებდა. ჩინეთმა არაერთხელ მოუწოდა რუსეთს და ჩრდილოეთ კორეას, დაუშვან ჩინური გემების ნავიგაცია იაპონიის ზღვამდე და მის ნაპირებთან სპეციალური ეკონომიკური ზონის შექმნის წინადადებაც წამოაყენა. რუსეთი თავს არიდებდა ამ იდეას, წუხდა რა, რომ ეს გაზრდიდა ჩინეთის გავლენას ჩრდილო-აღმოსავლეთ აზიაში. მაგრამ მისი დამოკიდებულება იცვლება, რადგან ძალთა ბალანსი იცვლება მოსკოვს, პეკინსა და ფხენიანს შორის. 2022 წელს უკრაინაში შეჭრის გამო დასავლეთის სანქციების ფონზე, რუსეთი ვაჭრობის სფეროში სულ უფრო და უფრო დამოკიდებული ხდება ჩინეთზე. უკრაინის ომის დაწყების შემდეგ, ჩინეთში ენერგიის ექსპორტი გაიზარდა. მოსკოვი ასევე იყენებს ჩინეთის ელექტრონულ კომპონენტებსა და ავტომობილებს, ხოლო ჩინეთიდან იმპორტი 2023 წელს მთლიანი რაოდენობის 37%-მდე გაიზარდა ომამდე არსებული 22%-დან. სანქციებმა ასევე დააახლოვა რუსეთი და ჩრდილოეთ კორეა. ჩრდილოეთ კორეამ რუსეთს საარტილერიო ჭურვები და სხვა იარაღი მიაწოდა. „ჩრდილოეთ კორეა, სავარაუდოდ, დათანხმდება მოლაპარაკებებს მდინარე ტუმენთან დაკავშირებით,“ განაცხადა ვან ვენმა, ჩინეთის რენმინის უნივერსიტეტის ფინანსური კვლევების ინსტიტუტის აღმასრულებელმა დეკანმა. ჩინეთი რუსეთისა და ჩრდილოეთ კორეის თანხმობით, ტუმენის გაფართოებას და ხიდის დანგრევას განიხილავს. უფრო დიდი გემებისთვის ნავიგაციის უფლების მიცემა „გაადვილებს ჩინეთისთვის მარაგების იაფ ტრანსპორტირებას საზღვაო გზით და ხელს შეუწყობს ეკონომიკურ გაცვლას ჩრდილო-აღმოსავლეთ აზიასთან, მათ შორის, იაპონიასთან და სამხრეთ კორეასთან,“ - აღნიშნა ვანმა. ამ ცვლილებამ ასევე შეიძლება, მნიშვნელოვნად იმოქმედოს რეგიონის უსაფრთხოებაზე. თუკი ჩინეთის სანაპირო დაცვის გემები გააქტიურდებიან იაპონიის ზღვაში, იაპონიას დასჭირდება, გადაამისამართოს საკუთარი სანაპირო დაცვის ხომალდები, რომლებიც ამჟამად აკონტროლებენ წყლებს ტოკიოსა და პეკინს შორის სადავო სენკაკუს კუნძულებთან. ამან კი, რიგი ანალიტიკოსების შეფასებით, შეიძლება, შეასუსტოს მონიტორინგი აღმოსავლეთ ჩინეთის ზღვაში. სი ძინპინისა და პუტინის ერთობლივ განცხადებაში ასევე ასახულია გაფართოებული ერთობლივი სამხედრო წვრთნებისა და ერთობლივი საზღვაო და საჰაერო პატრულირების გეგმები. ჩინეთისა და რუსეთის ძალებმა ერთობლივი საზღვაო და საჰაერო წვრთნები ჩაატარეს იაპონიის ზღვაში. ჩინეთის სანაპირო დაცვის გაზრდილმა ყოფნამ, რომელიც არსებითად ფუნქციონირებს როგორც მეორე საზღვაო ფლოტი, შეიძლება, გააფართოოს ასეთი საქმიანობის სფერო ამ მხარეში. Nikkei-ის ამ სტატიამ სპეკულაცია გამოიწვია სოციალურ მედიაში, რომ პუტინი დაუთმობს ან მიყიდის რუსეთის ტერიტორიას ჩინეთს,“ - დაწერა ოთხშაბათს X-ზე გარი კასპაროვმა, Renew Democracy Initiative-ის თავმჯდომარემ. „პუტინი 15 წელზე მეტია, ჩინეთს იაფად მიჰყიდის რუსულ რესურსებს, მიწას და ავტონომიას,“ - წერს კასპაროვი. მისი თქმით, „ახლა ის აჩქარებს, რადგან უკრაინასთან მისმა ომმა და ამის გამო დაწესებულმა სანქციებმა, ტექნიკური, ფულადი სახსრებისა და იარაღის კომპონენტებზე ჩინეთის პოლიტიკური მხარდაჭერის საჭიროება გაზარდა. „იმავდროულად, სი ძინპინმა უნდა შეაგროვოს რესურსები ხელსაყრელ ფასებში, რათა დაამშვიდოს ჩინეთის მოქალაქეები, რადგან ქვეყნის ეკონომიკა შენელდება,“ ასკვნის კასპაროვი. აზია-წყნარი ოკეანის უსაფრთხოების საკითხების ექსპერტი ჰადსონის ინსტიტუტში, პატრიკ კრონინი გამორიცხავს ამ სცენარს და მას ნაკლებად სავარაუდოდ მიიჩნევს. „პუტინმა იცის, როგორ მიიპყროს აშშ-ის პოლიტიკოსების ყურადღება, მაგრამ რუსეთის შორეულ აღმოსავლეთში მიწის გაყიდვა აძლიერებს ნდობას და აჭარბებს მის უზარმაზარ ძალას რუსეთის სახელმწიფოშიც კი,“ განუცხადა კრონინმა Newsweek-ს. თუმცა პეკინს თვალი უჭირავს რუსეთის შორეული აღმოსავლეთის ზოგიერთ ნაწილზე. გასულ წელს, ჩინეთის ბუნებრივი რესურსების სამინისტრომ გასცა დავალება, რომ ახალ რუკებში გამოყენებულიყო ჩინური სახელები ვლადივოსტოკისთვის და რეგიონის შვიდი სხვა ქალაქისთვის. „ახალ რუკაზე ასევე ასახული იყო ბოლშოი უსურიისკი, რომელიც ჩინეთში ცნობილია როგორც ჰეიქსიაზი (შავი დათვი) კუნძული - მთლიანად ჩინეთის ტერიტორიაზე. კუნძული მდინარეების - უსურის და ამურის შესართავთან მდებარეობს და ერთობლივი საკუთრებაა მას შემდეგ, რაც ორმა მეზობელმა 2008 წელს მიაღწია სასაზღვრო შეთანხმებას,“ წერს გამოცემა, რომელიც ასევე მიუთითებს, რომ ჩინეთი რუსეთთან და ჩრდილოეთ კორეასთან დაიწყებს მოლაპარაკებებს, მეტი წვდომის უზრუნველსაყოფად ჩრდილო-აღმოსავლეთ აზიის მდინარეზე, რომელიც იაპონიის ზღვაში მიედინება. როგორც Newsweek-ი დღეს გამოქვეყნებულ სტატიაში წერს, იაპონიის ზღვაზე უფრო დიდმა წვდომამ შესაძლოა, ტოკიოზე ზეწოლა მოახდინოს. როგორც ცნობილია, შეერთებული შტატების მოკავშირე იაპონიას ჩინეთთან აქვს ტერიტორიულ დავა სენკაკუს კუნძულებთან დაკავშირებით. ჩინეთს მნიშვნელოვანი ბერკეტები აქვს ჩრდილოეთ კორეაზე, როგორც ქვეყნის მთავარ მოკავშირეზე, და უფრო მეტად - რუსეთზეც. რუსეთი ჩინეთთან ვაჭრობას დიდად ეყრდნობოდა და ჩინეთის ვალუტაში გადახდებსაც აქტიურად იყენებდა მას შემდეგ, რაც მოსკოვი უკრაინაში მისი შეჭრის შემდეგ, მძიმე სანქციების წინაშე აღმოჩნდა. „თუკი ჩინეთის სანაპირო დაცვის გემები გააქტიურდებიან იაპონიის ზღვაში, იაპონიას დასჭირდება, გადაამისამართოს საკუთარი სანაპირო დაცვის ხომალდები, რომლებიც ამჟამად აკონტროლებენ წყლებს სენკაკუს კუნძულების მახლობლად,“ - ამბობს გამოცემასთან ჩისაკო მასუო, სოციალური და კულტურული კვლევების უმაღლესი სკოლის პროფესორი.
ანკარა მიესალმა ერევნის გადაწყვეტილებას, რომლის თანახმად, სომხეთმა პალესტინა სახელმწიფოდ აღიარა
თურქეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო პალესტინის სახელმწიფოს აღიარების შესახებ სომხეთის გადაწყვეტილებას მიესალმება. ამის შესახებ უწყების განცხადებაში ვკითხულობთ. „მივესალმებით სომხეთის გადაწყვეტილებას, აღიაროს პალესტინის სახელმწიფო ისეთი ქვეყნების შემდეგ, როგორებიცაა ესპანეთი, ირლანდია, ნორვეგია და სლოვენია. როგორც ყოველთვის აღვნიშნავდით, პალესტინის აღიარება საერთაშორისო სამართლის, სამართლიანობისა და სინდისის მოთხოვნაა. თურქეთი გააგრძელებს ძალისხმევას, რათა პალესტინა რაც შეიძლება მეტმა ქვეყანამ აღიაროს,“ – ნათქვამია განცხადებაში. ერდოღანმა ირანის პრეზიდენტთან შეხვედრაზე ისრაელი გააკრიტიკა როგორც ცნობილია, თურქეთს ისრაელის მიმართ კრიტიკული პოზიცია აქვს და ღაზის სექტორში მიმდინარე ომის გამო, მას ომის დანაშაულშიც კი სდებს ბრალს. ანკარა „ჰამასს“ აშშ-სგან და ევროკავშირისგან განსხვავებით, ტერორისტულ დაჯგუფებად არ თვლის და უფრო მეტიც, მიმდინარე ომის განმავლობაში, თურქეთს მასთან კომუნიკაციაც ჰქონდა. სომხეთმა პალესტინა სახელმწიფოდ 21 ივნისს აღიარა. ბენიამინ ნეთანიაჰუ: ვიწყებთ ხანგრძლივ და რთულ ომს, რომელიც „ჰამასის“ სასტიკმა თავდასხმამ გვაიძულა როდის და რატომ შეიქმნა ტერორისტულ ორგანიზაციად აღიარებული „ჰამასი“ რატომ იწვევს „ჰამასის“ თავდასხმის დრო კითხვებს - BBC-ის ანალიზი
კულებამ მიანიშნა, რა შემთხვევაშია შესაძლებელი რუსეთის მონაწილეობა მშვიდობის მომდევნო სამიტში
უკრაინის საგარეო საქმეთა მინისტრი დმიტრო კულება ამბობს, რომ კიევი რუსეთთან პირდაპირ კონტაქტებს არ ესწრაფვის, მაგრამ მისი მონაწილეობა მშვიდობის მომდევნო სამიტში შესაძლებელია შავი ზღვის მარცვლეულის ინიციატივის ფორმატით. უკრაინული მედიის ცნობით, კულებამ ეს ტელემარათონის ეთერში განაცხადა. ვინ შეიძლება, წარმოადგენდეს რუსეთს სამიტზე, უკრაინის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ხსენებულ შეკითხვაზე საპასუხოდ განაცხადა, რომ არის შავი ზღვის მარცვლეულის ინიციატივის შესახებ მოლაპარაკების „ძალიან წარმატებული გამოცდილება“, როცა უკრაინა მოლაპარაკებას აწარმოებდა თურქეთსა და გაეროსთან, ხოლო გაერო და თურქეთი - რუსეთთან. „და შეთანხმება გამოიყურებოდა როგორც დოკუმენტი, რომელიც გაფორმდა თურქეთს, გაეროსა და უკრაინას შორის და ასევე თურქეთს, გაეროსა და რუსეთს შორის და ასე შედგა შეთანხმება,“ - აღნიშნა კულებამ. მანვე განაცხადა, რომ კიევს დიდად არ სურს რუსეთთან პირდაპირი კონტაქტი, თუ გავითვალისწინებთ მის დანაშაულს და მოსკოვის სტრატეგიულ მიზანს, მოსპოს უკრაინის სახელმწიფო. შვეიცარიამ, სადაც მშვიდობის სამიტი გაიმართა, განაცხადა, რომ სამიტის შედეგებს განიხილავს რუსეთთან, ასევე ჩინეთთან და სხვა ქვეყნებთან, რომლებიც არ მონაწილეობდნენ შეხვედრაში. შვეიცარიამ ამასთან გაიმეორა, რომ რუსეთის მონაწილეობა სამშვიდობო პროცესში საკვანძოა. მშვიდობის სამიტის მონაწილეებმა ერთობლივი კომუნიკე გამოაქვეყნეს მშვიდობის საფუძვლების შესახებ. უკრაინის მიერ ინიციირებული „მშვიდობის სამიტის“ შემაჯამებელი კომუნიკედან ხელმოწერა კიდევ ერთმა ქვეყანამ გაიწვია. გამოცემა „უკრაინსკა პრავდა“ სამიტის მასპინძელი შვეიცარიის საგარეო საქმეთა სამინისტროს საიტზე გამოქვეყნებულ, 17 ივნისს განახლებულ სიაზე დაყრდნობით წერს, რომ მასში აღარ არის რუანდა. ერთი დღით ადრე, როცა ცნობილი გახდა, რომ ხელმოწერები ერაყმა და იორდანიამ გაიწვიეს, რუანდა სიაში იყო. ამასთან, ხელმომწერთა სიას 17 ივნისს დაემატა მსოფლიო საპატრიარქო.
