ეკონომიკა
„შუა დერეფანს აქვს მნიშვნელოვანი პოტენციალი, გადაიზარდოს ეკოლოგიურად სუფთა სატრანსპორტო მარშრუტად“ - გერმანიის საელჩოს ბიზნეს მისია
„შუა დერეფანს აქვს მნიშვნელოვანი პოტენციალი, გადაიზარდოს ეკოლოგიურად სუფთა სატრანსპორტო მარშრუტად ნულოვანი ემისიებით,“ განაცხადა ბაქოში გერმანიის საელჩოს ბიზნეს მისიის უფროსის მოადგილემ ჰეიკო შვარცმა საინფორმაციო ღონისძიებაზე სახელწოდებით "ინოვაციები სარკინიგზო ტექნოლოგიაში აზერბაიჯანში: პარტნიორობა და შესაძლებლობები გერმანული კომპანიებისთვის“ ბაქოში. „აზერბაიჯანის, როგორც მთავარი სატრანსპორტო კვანძის როლი სტაბილურად იზრდება. როდესაც მე აზერბაიჯანში ჩავედი სამწელიწად-ნახევრის წინ, შუა დერეფანი სტაგნაციაში იყო. თუმცა, ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში პოლიტიკურმა ცვლილებებმა გამოიწვია სწრაფი განვითარება. დღეს ეს მარშრუტი არამხოლოდ ხელს უწყობს ტვირთების გადაადგილებას ჩინეთიდან ევროპაში, არამედ, ხელს უწყობს რეგიონული ღირებულების ჯაჭვების შექმნას, რკინიგზა და პორტები თამაშობენ ცენტრალურ როლს ამ პროცესებში,“ აღნიშნა შვარცმა. მან ხაზი გაუსვა, რომ გარემოს მდგრადობის თემა სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება. „აზერბაიჯანი, ენერგიის მწარმოებლის როლის გარდა, აქტიურად მუშაობს შუა დერეფნის მწვანე მარშრუტად გარდაქმნაზე, რომელიც უზრუნველყოფს ნულოვანი გამონაბოლქვის გამოყოფას, რაც მას უნიკალურს ხდის გლობალურ სატრანსპორტო ხაზებს შორის.“ ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ტრანსკასპიის დერეფანში სტრატეგიული პროექტების „ხელშესახები წინსვლისთვის“, აშშ ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციებისთვის პოტენციურ სფეროებს აფასებს
რუსეთს ავარიების შემთხვევაში საქართველოდან და აზერბაიჯანიდან ელექტროენერგიის იმპორტი სურს
რუსული კომპანია „ინტერ რაოს“ გამგეობის წევრმა ალექსანდრა პანინამ რუსულ სატარიფო კონფერენციაზე განაცხადა, რომ რუსეთმა საქართველოსა და აზერბაიჯანს მიმართა საგანგებო სიტუაციებში ელექტროენერგიის მიწოდების თხოვნით. „ჩვენ ვთხოვეთ ორ ქვეყანას - აზერბაიჯანსა და საქართველოს მიწოდების შესაძლებლობა საგანგებო პერიოდებში. თითოეულს 300 მეგავატი,“ - აღნიშნა ალექსანდრა პანინამ. მისი თქმით, ჯერჯერობით არცერთ ქვეყანას არ უპასუხია. საქართველოს ეკონომიკის სამინისტრომ რადიო თავისუფლებას უპასუხა, რომ საქართველოს ელექტროენერგეტიკული სისტემა ფიზიკურად არის დაკავშირებული ოთხივე მეზობელი სახელმწიფოს ელექტროენერგეტიკულ სისტემასთან. "ოპერირების პროცესში, გადამცემი სისტემის ოპერატორი იღებს გადაწყვეტილებას ტრანსსასაზღვრო რეჟიმების შესახებ, მათ შორის, ამა თუ იმ სისტემასთან სინქრონულ-პარალელური, საექსპორტო/საიმპორტო, ავარიული, კუნძულოვანი ან ნულოვანი ოპერირების თაობაზე. აღნიშნული საკითხები დამატებით რეგულირდება შესაბამისი ქვეყნების სისტემის ოპერატორებთან გაფორმებული ხელშეკრულებებით. ელექტროენერგეტიკული სისტემის სპეციფიკურობიდან გამომდინარე, ეს მსოფლიოში დანერგილი, ჩვეული პრაქტიკაა?. რუსეთის შემთხვევაში, ეს რეგულირდება "რუსეთის ელექტროენერგეტიკული სისტემის ოპერატორთან 2007 წელს გაფორმებული ორი ხელშეკრულებით: რუსეთიდან საქართველოში და საქართველოდან რუსეთში ავარიული სიტუაციების დროს ელექტროენერგიის მიწოდების შესახებ. საქართველოს ელექტროგადამცემი ქსელი, საბჭოთა კავშირის დროს ისეა დაპროექტებული, რომ გულისხმობს საქართველოს ოპერირებას რუსეთის სინქრონულ რეჟიმში. საქართველოს ხელისუფლება და საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრო, აქტიურად ახორციელებს საქართველოს ელექტროენერგეტიკული სისტემის დივერსიფიკაციისა და ენერგოუსაფრთხოების გაზრდისკენ მიმართულ თანმიმდევრულ ნაბიჯებს, რომელთა შორისაა შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტი და გადამცემი ინფრასტრუქტურის გაძლიერების სხვა მრავალი ინიციატივა. აღნიშნული პროექტები ხელს შეუწყობს ჩვენი ქვეყნის ენერგოუსაფრთხოებისა და ენერგოდამოუკიდებლობის გაზრდას და შეამცირებს ერთ კონკრეტულ წყაროზე დამოკიდებულებას," - ნათქვამი ეკონომიკის სამინისტროს წერილობით პასუხში.
ყაზახეთი და თურქმენეთი ტრანს-ავღანურ დერეფანს შექმნიან
ყაზახეთის პრეზიდენტ ყასიმ-ჟომართ თოყაევის ვიზიტის დროს ხელმოწერილი დოკუმენტების მიხედვით, ყაზახეთი და თურქმენეთი ტრანს-ავღანურ დერეფანს ააშენებენ. ყაზახური მედიის ცნობით, ტრანსპორტის მინისტრმა მარატ კარაბაევმა განაცხადა, რომ ეს მარშრუტი გაივლის ყაზახეთის, თურქმენეთის ტერიტორიაზე, შემდეგ - ავღანეთში, მათ შორის - პაკისტანის, სპარსეთის ყურისა და ინდოეთის ოკეანეზე წვდომით. თოყაევის ოფიციალური ვიზიტის ფარგლებში, მხარეებმა ხელი მოაწერეს ოთხ დოკუმენტს, ორ მემორანდუმს და ორ მთავრობათაშორის შეთანხმებას ტრანსპორტის სფეროში. ხელშეკრულებები ითვალისწინებს ავტოტრანსპორტით სატვირთო გადაზიდვებში სანებართვო სისტემის გაუქმებას. ორივე ქვეყანა ასევე განავითარებს სტრატეგიულ თანამშრომლობას ტრანსპორტისა და ლოგისტიკის სფეროში. ასევე წაიკითხეთ: თოყაევი: ყაზახეთი მზადაა, ტრანსავღანური რკინიგზის მშენებლობაში ჩაერთოს
„გაზპრომი“ 100 უმსხვილეს რუსულ კომპანიას შორის აღარ არის
Forbes-ის თანახმად, წმინდა მოგების მიხედვით, უმსხვილესი რუსული კომპანიების ყოველწლიურ რეიტინგში, 2023 წლის ლიდერმა - „გაზპრომმა“ არამხოლოდ დაკარგა პოზიცია 2024 წელს, არამედ, ტოპ ასეულშიც ვერ მოხვდა. პირველად 25 წლის განმავლობაში, „გაზპრომმა“ 2023 წელი 629 მილიარდი რუბლის ზარალით დახურა, ხოლო ერთი წლით ადრე მისმა მოგებამ 1,23 ტრილიონი რუბლი შეადგინა. კომპანიის შიდა ანგარიშის მიხედვით, მომდევნო ათი წლის განმავლობაში გაზის ექსპორტის წინა დონემდე აღდგენა შეუძლებელი იქნება. „გაზპრომის“ ზარალის მთავარი მიზეზი გაზის მოპოვებისა და ევროპისთვის მიწოდების მკვეთრი ვარდნა იყო, რაც უკრაინაზე თავდასხმის გამო რუსეთის მიმართ დაწესებულმა სანქციებმა გამოიწვია. ყველაზე მომგებიანი რუსული კომპანიების რეიტინგში ახალი ლიდერი „როსნეფტია“, რომელმაც 2023 წლის ბოლოს წმინდა მოგება 1,529 ტრილიონი რუბლი მიიღო. რეიტინგის 100 საუკეთესო მონაწილის მთლიანმა მოგებამ 13,2 ტრილიონ რუბლს გადააჭარბა.
„ლაპის ლაზულის“ მარშრუტის გააქტიურების მიზნით, საკონსულტაციო ჯგუფი შეიქმნა, დერეფნის ერთ-ერთი მოთამაშე საქართველოა
„ლაპის ლაზულის“ სატრანსპორტო მარშრუტის მონაწილე სახელმწიფოები საკონსულტაციო ჯგუფს ქმნიან. ამის შესახებ აზერბაიჯანის ციფრული განვითარებისა და ტრანსპორტის მინისტრი რაშად ნაბიევი X-ზე წერს. „ამ მარშრუტის ეფექტიანობის უზრუნველსაყოფად, განვიხილეთ წევრ ქვეყნებში ინფრასტრუქტურის განვითარებაზე შესაბამისი სამუშაოს ჩატარება, ქვეყნებს შორის ინფორმაციის გაცვლა, საკონსულტაციო ჯგუფის შექმნა და სამოქმედო გეგმის შემუშავება. აზერბაიჯანი განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებს საერთაშორისო და რეგიონულ თანამშრომლობას საერთაშორისო სატრანსპორტო დერეფნების განვითარებისთვის,“ - განაცხადა ნაბიევმა თურქეთში გამართული შეხვედრის შემდეგ. აზერბაიჯანის ციფრული განვითარებისა და ტრანსპორტის სამინისტროს ცნობით, 3 ოქტომბერს, ნაბიევი მონაწილეობდა სტამბოლში გამართულ შეხვედრაში, რომელზეც ლაპის ლაზულის მარშრუტის გააქტიურებასთან დაკავშირებული საკითხები განიხილეს. განიხილეს მონაწილე ქვეყნებში მარშრუტის ეფექტიანი ფუნქციონირებისთვის ინფრასტრუქტურის განვითარებასთან დაკავშირებული აქტუალური საკითხები, ქვეყნებს შორის ინფორმაციის გაცვლა, საკონსულტაციო ჯგუფის შექმნა და სამოქმედო გეგმის შემუშავება. რაშად ნაბიევმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ აზერბაიჯანი განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებს საერთაშორისო და რეგიონულ თანამშრომლობას საერთაშორისო სატრანსპორტო დერეფნების განვითარებაში. მან ბოლო 20 წლის განმავლობაში ამ მიმართულებით აზერბაიჯანის მიერ გატარებულ მნიშვნელოვან ღონისძიებებზე ისაუბრა. სტამბოლში გამართული შეხვედრის შესახებ წერს თურქმენული მედიაც. მისი მიხედვით, თურქეთის, თურქმენეთის, აზერბაიჯანის, საქართველოსა და ავღანეთის ტრანსპორტის სექტორის მაღალჩინოსნებმა „ლაპის ლაზულის“ მარშრუტის განვითარების საკითხი განიხილეს. შეხვედრაზე აღინიშნა, რომ „ლაპის ლაზულის“ ქვეყნებს აქვთ დიდი შესაძლებლობა, რომ ამ პროექტის მეშვეობით ხელი შეუწყონ ვაჭრობას, გააძლიერონ კულტურული კავშირები და მხარი დაუჭირონ რეგიონში ეკონომიკურ განვითარებას. მონაწილეებმა განიხილეს ინფრასტრუქტურული ინვესტიციები, ტარიფები და საბაჟო პრაქტიკა საგზაო და სარკინიგზო ტრანსპორტზე, ადმინისტრაციულ საკითხებსა და უსაფრთხოების ღონისძიებებზე. თურქეთის ტრანსპორტისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრმა აბდულკადირ ურალოღლუმ განაცხადა, რომ ისინი პირველ რიგში ყურადღებას გაამახვილებენ ინფრასტრუქტურის ხარვეზების მოგვარებაზე, დერეფნის გასწვრივ დაკარგული კავშირების განახლებასა და მის სისრულეში მოყვანაზე. „ინვესტიციები პორტებში, რკინიგზასა და გზებში აუცილებელია, რათა გაიზარდოს დერეფნის სიმძლავრე და კომერციული მიმზიდველობა,“ - აღნიშნა ურალოღლუმ. საბაჟო და სატრანზიტო პროცედურების გამარტივებისა და დიგიტალიზაციის მნიშვნელობაზე საუბრისასმ მინისტრმა ურალოღლუმ ხაზგასმით აღნიშნა: „ჩვენ ამ დერეფანს გავხდით უფრო მიმზიდველს საერთაშორისო ვაჭრობისთვის ბიუროკრატიული ბარიერების შემცირებით და ჩვენი პროცედურების ჰარმონიზებით, ასევე, ტრანზიტის დროის შემცირებით.“ თურქეთის ტრანსპორტისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს ვებგვერდზე განთავსებულ ინფორმაციაში ნათქვამია, რომ მინისტრი ასევე გამოვიდა სარკინიგზო გადაზიდვებზე ფოკუსირების მოწოდებით, რათა ხაზი რაც შეიძლება მალე გააქტიურდეს. მინისტრთა შეხვედრის მთავარი მიზანი, დერეფანში სატრანსპორტო საქმიანობის პოტენციური საფრთხეების აღმოსაფხვრელად და ტრანსპორტისა და ლოგისტიკური პროცესის თითოეულ ეტაპზე კოორდინაციისთვის, რისკების მართვის ყოვლისმომცველი გეგმის შემუშავება იყო. გადაწყდა, რომ ტექნიკურ დონეზე შეხვედრები წელიწადში ორჯერ მაინც და წელიწადში ერთხელ მინისტრების დონეზე გაიმართოს, რათა შეფასდეს პროგრესი და მიღებული გაკვეთილები. მომდევნო მინისტერიალს თურქმენეთი უმასპინძლებს. თურქმენეთი ცდილობს, გაააქტიურის „ლაპის ლაზულის“დერეფანი, რომლის ერთ-ერთი მოთამაშე საქართველოა ინფორმაციისთვის: საქართველომ „ლაპის ლაზულის“ სატრანზიტო დერეფნის შეთანხმებას 2017 წლის ნოემბერში მოაწერა ხელი. მაშინ, საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრომ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ შეთანხმება ითვალისწინებს პროექტში ჩართულ ქვეყნებს შორის სატრანსპორტო ურთიერთობების ხელშეწყობას, კერძოდ, ტვირთების და მგზავრების დაუბრკოლებელი გადაადგილების ხელშეწყობას, სატრანზიტო მოძრაობასთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული საკითხების მოწესრიგებას. „ლაპის ლაზულის“ პროექტის მიხედვით, ავღანეთიდან ტვირთები რკინიგზით და საავტომობილო გზით კასპიის ზღვაზე თურქმენეთის და აზერბაიჯანის პორტებს უკავშირდება, საქართველოში შავ ზღვაზე ფოთისა და ბათუმის პორტების გავლით კი, ტვირთების გადაზიდვა ევროპის მიმართულებით ხდება. „ლაპის ლაზულის“ მარშრუტით ავღანეთიდან წამოსულმა პირველმა ტვირთმა საქართველოს საზღვარი 2018 წლის დეკემბერში გადმოკვეთა.
აზერბაიჯანი შუა დერეფნის მარშრუტზე მწვანე დერეფნის შექმნის ინიციატივით გამოდის
აზერბაიჯანს სურს, შექმნას მწვანე დერეფანი შუა დერეფნის მარშრუტის გასწვრივ, რომელიც გადაჭიმულია ჩინეთიდან ევროპაში. ამის შესახებ ჟურნალისტებს ბაქოს საერთაშორისო საზღვაო სავაჭრო პორტის გენერალურმა დირექტორმა ტალეჰ ზიადოვმა განუცხადა. იუწყება აზერბაიჯანული მედია. ზიადოვმა განმარტა, რომ აზერბაიჯანის იდეა არის, შექმნას დერეფანი, რომელიც მთლიანად მწვანე იქნება, რაც უზრუნველყოფს იმას, რომ მომავალშიც კი, თუ სიტუაცია შეიცვლება, ყველა ამჯობინებს ამ დერეფნის გამოყენებას მისი ეკოლოგიურად სუფთა ბუნების გამო. ამასთან, გამწვანების პროცესი მოიცავს ტრანსპორტის ყველა რეჟიმს, რომელიც ჩართულია შუა დერეფანში, მათ შორის, კონტეინერებს, პორტებს, გემებს, რკინიგზებს - აზერბაიჯანსა და საქართველოში. მისივე ინფორმაციით, ყაზახეთი სერიოზულად განიხილავს წყალბადის, როგორც მწვანე საწვავის გამოყენებას და რომ 5-10 წელიწადში ეს [წყალბადი] უფრო ხელმისაწვდომი გახდება ზოგადი გამოყენებისთვის.“ ზიადოვმა ხაზი გაუსვა, რომ აუცილებელია, შუა დერეფანში ჩართულმა ყველა მხარემ გააერთიანოს ძალისხმევა მის მწვანე მარშრუტად გადაქცევისთვის. „ეს ეხება პორტს, რკინიგზას, აზერბაიჯანის კასპიის გადაზიდვის კომპანიას (ASCO), ასევე ყველა ჩართულ ქვეყანას. კოორდინაცია ახლა ხდება. ყველას ესმის, რომ მწვანე დერეფანი ყველასთვის მნიშვნელოვანია," - განაცხადა ზიადოვმა. მან ასევე აღნიშნა, რომ მწვანე დერეფნის მოთხოვნები არ არის ვრცელი და ის ძირითადად მოიცავს პორტების სერტიფიცირებას და რკინიგზის გადასვლას სუფთა ენერგიის წყაროებზე, როგორიცაა, მზის და ქარის ენერგია. შუა დერეფანს 2030 წლისთვის ვაჭრობის მოცულობის გასამმაგება შეუძლია - რა წერია მსოფლიო ბანკის ანგარიშში
შვეიცარიის კერძო სექტორი შუა დერეფნის განვითარებით ინტერესდება
შვეიცარიის კერძო სექტორი ინტერესით აკვირდება შუა დერეფნის განვითარებას, ამის შესახებ Trend-ს მისიის უფროსის მოადგილემ, აზერბაიჯანსა და თურქმენეთში შვეიცარიის საელჩოს რეგიონული თანამშრომლობის ხელმძღვანელის მოადგილემ განუცხადა. გაი ბონვინმა აღნიშნა, რომ სატრანსპორტო მარშრუტი ჩინეთიდან ევროპისკენ ცენტრალური აზიისა და სამხრეთ კავკასიის გავლით, ამჟამად სწრაფად ვითარდება. კერძოდ, მიმდინარეობს სატრანსპორტო და ლოგისტიკური შესაძლებლობების მოდერნიზაცია და გაფართოება. „ეს დერეფანი არსებითად ხელს შეუწყობს ვაჭრობას და რეგიონს სატრანზიტო ჰაბად პოზიციონირების საშუალებას აძლევს. გაუმჯობესებული ტრანსკონტინენტური კავშირი ნიშნავს მიწოდების უფრო ეფექტიან ქსელს და უკეთეს ბაზარზე წვდომას, რაც კარგი ამბავია ასევე შვეიცარიული კომპანიებისთვის. შვეიცარიას აქვს მრავალი შესაძლებლობა ინფრასტრუქტურის სექტორში, რომელიც შეიძლება, საინტერესო იყოს შუა დერეფნის კონტექსტში. ამის მაგალითია, ზოგადად საზოგადოებრივი ტრანსპორტი, რკინიგზა, გზები/ხიდები/გვირაბი და საინჟინრო მომსახურება. „შვეიცარიულ კომპანიებს, რომლებიც სპეციალიზირებულნი არიან ტვირთების თვალყურის დევნებასა და ლოგისტიკაში, ასევე შეუძლიათ, შემოგთავაზოთ ინოვაციური გადაწყვეტილებები,“ - აღნიშნა ბონვინმა. ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ამ დერეფნის ნაწილია ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი.
ჩინური კომპანია აზერბაიჯანის, ყაზახეთისა და საქართველოს ერთობლივ საწარმოს შეუერთდება
აზერბაიჯანის რკინიგზის CJSC (AZD) თავმჯდომარემ როვშან რუსტამოვმა China Railway Container Transport Corp-ის ხელმძღვანელობას უმასპინძლა. აზერბაიჯანული მედიის ცნობით, შეხვედრაზე ვრცელი დისკუსია გაიმართა აზერბაიჯანსა და ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკას შორის სარკინიგზო ტრანსპორტისა და ლოგისტიკის სფეროში თანამშრომლობის გაფართოების შესახებ, მათ შორის, შუა დერეფნის გასწვრივ სატვირთო მიმოსვლის გაზრდაზე. მხარეებმა გაცვალეს მოსაზრებები აზერბაიჯანის, ყაზახეთისა და საქართველოს რკინიგზის დეპარტამენტების მიერ შექმნილ ერთობლივ საწარმოში "Middle Corridor Multimodal Ltd“ CRTC-ის გაერთიანებაზე. შეხვედრაზე აღინიშნა, რომ ბოლო პერიოდში შუა დერეფნის განვითარებაზე ჩატარებული ფუნდამენტური სამუშაოს შედეგად აღდგა ჩინეთიდან საკონტეინერო ბლოკ- მატარებლების მოძრაობა და რომ 2024 წლის დასაწყისიდან 212 კონტეინერი ჩინეთის პორტებიდან აზერბაიჯანში ბლოკ-მატარებლები გაიგზავნა. გატარებული ღონისძიებების წარმატებით შედეგად ხაზგასმით აღინიშნა, რომ ბაქოს პორტში კონტეინერების მიწოდების დრო 8-10 დღეა, ხოლო შავი ზღვის პორტებში - 10-12 დღე. ჩინურმა მხარემ აღნიშნა, რომ CRTC-ის გაერთიანება ერთობლივ საწარმოში "Middle Corridor Multimodal Ltd", ხელს შეუწყობს შუა დერეფნის გასწვრივ გადაზიდული ტვირთის მოცულობის ზრდას. ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ამ დერეფნის ნაწილია ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი.
ბულგარეთი შუა დერეფნის მარშრუტის გაფართოებაში ჩართვას ითხოვს
ბულგარეთს შუა დერეფნის მარშრუტის გაფართოებაში მონაწილეობა სურს. ამის შესახებ Trend-ს ULlogistics-ის კომერციულმა წარმომადგენელმა ვიტალი სტოევმა განუცხადა. სტოევმა აღნიშნა, რომ ბულგარეთს გეოგრაფიული მდებარეობა მას აშკარა უპირატესობას ანიჭებს. „ბულგარეთს აქვს სტრატეგიული წვდომა ორ საზღვაო პორტთან და ქვეყანა ესაზღვრება ხუთ სახელმწიფოს: რუმინეთს, სერბეთს, თურქეთს, ჩრდილოეთ მაკედონიას და საბერძნეთს. ეს საშუალებას აძლევს ქვეყანას, იყოს ძირითადი სატრანსპორტო კვანძი, რომელიც აკავშირებს სხვადასხვა რეგიონს. გარდა ამისა, ბულგარეთის განვითარებული ინფრასტრუქტურა მას მიმზიდველ მონაწილედ აქცევს. რას მიიღებს ბულგარეთი პროექტში მონაწილეობით? გარდა აშკარა ეკონომიკური სარგებელისა, ქვეყანას შეუძლია, მნიშვნელოვანი ინვესტიციების მოზიდვა ინფრასტრუქტურაში. რაც შეეხება თავად შუა დერეფნის პერსპექტივებს, მისი მნიშვნელობა უდავოა. ეს მარშრუტი ჩინეთსა და ევროპას შორის არსებული სავაჭრო გზების ალტერნატივა ხდება. სწრაფად ცვალებადი გეოპოლიტიკური სიტუაციის გათვალისწინებით, ასეთი ალტერნატივა უზრუნველყოფს დამატებით მოქნილობას და საიმედოობას. სამომავლოდ, მარშრუტმა შეიძლება, გაიაროს სხვადასხვა ქვეყანა მიზნებიდან და ლოგისტიკური საჭიროებიდან გამომდინარე, რაც კიდევ უფრო გაზრდის მის აქტუალობას,“ - აღნიშნა სტოევმა. ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ამ დერეფნის ნაწილია ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი.
იტალიამ აზერბაიჯანიდან ბუნებრივი აირის იმპორტი 12%-ით გაზარდა
იტალიამ ბუნებრივი აირის იმპორტი აზერბაიჯანიდან, საგრძნობლად გაზარდა. გავრცელებული ინფორმაციით, ეს მონაცემები წლიურთან შედარებით, თითქმის 12 პროცენტით გაიზარდა. ამის შესახებ Trend-ს ევროსტატში განუცხადეს. 2023 წელს აზერბაიჯანმა ევროკავშირში ბუნებრივი აირის ექსპორტი, 2021 წელთან შედარებით, 45%-ზე მეტით გაზარდა. აზერბაიჯანმა 2020 წლის 31 დეკემბერს სამხრეთ გაზის დერეფნის გავლით ევროპაში გაზის ტრანსპორტირება დაიწყო. ეს დერეფანი ხელს უწყობს გაზის ტრანსპორტირებას კასპიის ზღვის რეგიონიდან ევროპის ქვეყნებში, საქართველოსა და თურქეთის გავლით. პროექტი, რომლის ჯამური ღირებულება 33 მილიარდი აშშ დოლარია, სავარაუდოდ, 8-10 წლის განმავლობაში აინაზღაურებს მის კაპიტალურ ხარჯებს. 2022 წლის ივლისში აზერბაიჯანმა და ევროკავშირმა სამხრეთ გაზის დერეფნის გავლით გაზის მიწოდების მოცულობის გაორმაგებაზე შეთანხმდნენ - ამჟამინდელი 10 მილიარდი კუბური მეტრიდან 20 მილიარდ კუბურ მეტრამდე 2027 წლისთვის. საქართველოსა და თურქეთის გავლით იტალიამ აზერბაიჯანული ბუნებრივი აირის მიღება დაიწყო
7 ქვეყნის სარკინიგზო ადმინისტრაციები საერთაშორისო ასოციაცია - „ევრაზიის სატრანსპორტო მარშრუტს“ ქმნიან
აზერბაიჯანის, თურქეთის, უზბეკეთის, ყირგიზეთის, ტაჯიკეთის, ჩინეთისა და ავსტრიის სარკინიგზო ადმინისტრაციები, საერთაშორისო ასოციაციის - „ევრაზიის სატრანსპორტო მარშრუტის“ შექმნაზე შეთანხმდნენ. ეს გადაწყვეტილება პარასკევს, 20 სექტემბერს, ბაქოში, საკონსულტაციო შეხვედრის შემდეგ მიიღეს. მიიჩნევენ, რომ „ევრაზიის სატრანსპორტო მარშრუტის“ დაარსება ევრაზიის გლობალური რეგიონის ქვეყნებს შორის სატვირთო გადაზიდვების მოცულობას გაზრდის. „ყველა ოფიციალური პროცედურა უახლოეს მომავალში დასრულდება,“ - განაცხადა აზერბაიჯანის რკინიგზის ხელმძღვანელმა როვშან რუსტამოვმა პრესკონფერენციაზე. შუა დერეფნის გაძლიერება „ასოციაციამ უნდა შეასრულოს სტრუქტურირებული სამუშაო, შეიმუშაოს დერეფნის კონცეფცია, ჩამოაყალიბოს სატარიფო პოლიტიკა და შეისწავლოს ციფრული გადაწყვეტილებების განხორციელების გზები, რათა უზრუნველყოს უფრო სწრაფი და უსაფრთხო ტრანსპორტი,“ - განმარტა რუსტამოვმა. მიზანია, რომ შუა დერეფანი გახდეს უფრო ეფექტური და მიმზიდველი საერთაშორისო ვაჭრობისთვის, გაუმჯობესდეს მარშრუტის საერთო ოპერაციები. რუსტამოვმა განაცხადა, რომ ჩინეთი "შუა დერეფნით" 1000 საკონტეინერო ბლოკ-მატარებლის გაგზავნას გეგმავს. მიმდინარე წლის 8 თვის განმავლობაში ჩინეთიდან "შუა დერეფნით" 212 ბლოკ-მატარებელი გაიგზავნა. „მარტში, სიანის პორტიდან პირველი საკონტეინერო მატარებელი ბაქოში სულ რაღაც 11 დღეში ჩავიდა. ამ მატარებლებს საშუალოდ, 8-დან 10 დღემდე სჭირდებათ აზერბაიჯანამდე, ხოლო 12 დღე საქართველოს პორტებში მისასვლელად,“ - განაცხადა რუსტამოვმა. ტვირთის სავარაუდო მოცულობა დაახლოებით 420 000 ტონაა. შუა დერეფნის სტრატეგიული მნიშვნელობა ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტი გადამწყვეტია აზიასა და ევროპას შორის ტრანსპორტის გასაადვილებლად. ბაქო-თბილისი-ყარსის რკინიგზა, რომელიც აკავშირებს აზერბაიჯანს, საქართველოსა და თურქეთს, ამ დერეფნის მნიშვნელოვან ნაწილს წარმოადგენს. მედია წერს, რომ ახლად შექმნილი ასოციაცია ზედამხედველობას გაუწევს ამ მარშრუტის კოორდინაციასა და განვითარებას, რაც უზრუნველყოფს მის მდგრადობას და კონკურენტუნარიანობას გლობალურ ბაზარზე. თურქეთის რკინიგზის TCDD Tasimacilik Company-ის დირექტორთა საბჭოს ხელმძღვანელი უფუკ იალჩინი მიიჩნევს, რომ ახლად შექმნილი საერთაშორისო ასოციაცია „ევრაზიის სატრანსპორტო მარშრუტი“ ტვირთების გადაზიდვის არეალს გააფართოებს, იუწყება Trend. ბაქოში გამართულ საკონსულტაციო შეხვედრაზე სიტყვით გამოსვლისას იალჩინმა აღნიშნა, რომ მულტიმოდალური ტრანსპორტირების დონზე ჩინეთსა და ევროპას შორის იზრდება და სატრანზიტო ქვეყნებმა დაუყოვნებლივ უნდა უპასუხონ ამ ტენდენციებს. „ახალი ქვეყნების ხარჯზე, ევრაზიული მარშრუტის განვითარების ინიციატივა ეფექტიანად და კომერციულად მიმზიდველად იმუშავებს,“ - აღნიშნა თურქეთის რკინიგზის წარმომადგენელმა. „ბაქო-თბილისი-ყარსი მნიშვნელოვანი მარშრუტია ევრაზიის სატრანსპორტო დერეფნის ფარგლებში,“ - განაცხადა იალჩინმა. მისი თქმით, ეს ინფრასტრუქტურა ევროპასა და აზიას შორის ტვირთის უწყვეტ ტრანსპორტირებას შეუწყობს ხელს. ჩინეთის სარკინიგზო საკონტეინერო ტრანსპორტის კორპორაციის ხელმძღვანელის იან ბინის თქმით, ჩინეთი „ევრაზიის სატრანსპორტო მარშრუტის“ შექმნის ინიციატივას უერთდება, რადგან პეკინი ევრაზიის რეგიონის გავლით საქონლის ტრანსპორტირების გაზრდით არის დაინტერესებული. მისი განმარტებით, ეს ორგანიზაცია ჯდება პროექტის „ერთი სარტყელი, ერთი გზის“ განვითარების კონცეფციაში. მანვე აღნიშნა, რომ ჩინეთის 40 ქალაქი ევროპის 225 ქალაქს სხვადასხვა სატრანსპორტო მარშრუტით უკავშირდება, რომელთა შორისაც შუა დერეფანმა მნიშვნელობა მოიპოვა. ბინმა ხაზი გაუსვა, რომ ამ მარშრუტზე მატარებლების რაოდენობა და ტრანსპორტირების მოცულობა გაიზრდება. უზბეკეთის რკინიგზის გამგეობის თავმჯდომარემ ზუფარ ნარზულაევმა განაცხადა, რომ მხარს უჭერენ "ევრაზიის სატრანსპორტო მარშრუტის" საერთაშორისო ასოციაციის შექმნას, რადგან ეს გააძლიერებს ურთიერთობას ქვეყნების რკინიგზების ადმინისტრაციებს შორის. „უზბეკეთში ყველა პირობა იქმნება ტრანსპორტის და სატრანზიტო პოტენციალის გასაფართოებლად. ნაბიჯები გადაიდგმება ქვეყანაში რკინიგზის მშენებლობისა და მოდერნიზაციისკენ. გარდა ამისა, უზბეკეთში ვითარდება ინტეგრირებული ლოგისტიკური ცენტრები და მიღებულია ზომები ამ სფეროში მარეგულირებელი ბაზის გასაუმჯობესებლად,“ - აღნიშნა ნარზულაევმა.
EBRD-მა აზერბაიჯანში მზის ელექტროსადგურის პროექტისთვის $100 მილიონიანი სესხი დაამტკიცა
ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკმა (EBRD) აზერბაიჯანის ბილასუვარის რეგიონში 445 მეგავატიანი მზის ფოტოელექტრული ელექტროსადგურის პროექტისთვის დაამტკიცა 100 მილიონი აშშ დოლარის ოდენობის სესხი დაამტკიცა. აზერბაიჯანული მედიის ცნობით, ეს პროექტი მიზნად ისახავს აზერბაიჯანის განახლებადი ენერგიის პოტენციალის გაზრდას და ბუნებრივ გაზზე დამოკიდებულების შემცირებას, რაც შეესაბამება პარიზის შეთანხმებით ნაკისრ ვალდებულებებს. პროექტის ჯამური ღირებულება სხვა საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების დამატებითი მხარდაჭერის ჩათვლით, 380 მილიონ აშშ დოლარად არის შეფასებული.
თურქული Albayrak-ი აცხადებს, რომ შუა დერეფნის გამტარუნარიანობის გაზრდას ბაქოსა და ტრაპიზონის გავლით გეგმავს
Albayrak-ი აპირებს, გაზარდოს შუა დერეფნის გამტარუნარიანობა ბაქოსა და ტრაპიზონის გავლით, განაცხადა ALBAYRAK GROUP/Trabzon Port Cumhur Guzelciftci-ს ბიზნესის განვითარების დირექტორმა სესიაზე, "საზღვაო პორტები და ტერმინალები, ინფრასტრუქტურის განვითარება შავი და კასპიის ზღვების რეგიონში. ინფრასტრუქტურის განვითარება შავი და კასპიის ზღვების რეგიონში.“ მანვე აღნიშნა, რომ ალბაირაკი აზერბაიჯანელ ინვესტორებს შორის მთავარი მოთამაშეა. „ტრაპიზონის პორტი გეოგრაფიული მდებარეობიდან გამომდინარე იქცა ალტერნატიული მარშრუტების ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს კვანძად. დღეს ტრაპიზონის პორტი რეგიონის ლოგისტიკურ კვანძად იქცა განვითარებული სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურისა და პორტში თავისუფალი ეკონომიკური ზონის არსებობის გამო. ჩვენი გეგმები ასევე მოიცავს შიდა სატრანსპორტო მოდელის მთავარი ბიზნეს პარტნიორის ჩამოყალიბებას. ჩვენი მიზანია ცენტრალური აზიიდან თურქეთში ტვირთების გადაზიდვის ორგანიზება ევროპასა და აფრიკაში შემდგომი მიწოდებით. ამ კუთხით ჩვენ ვაპირებთ, გავზარდოთ შუა დერეფნის გამტარუნარიანობა ბაქოსა და ტრაპიზონის გავლით.“ ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ტრანსკასპიის დერეფანში სტრატეგიული პროექტების „ხელშესახები წინსვლისთვის“, აშშ ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციებისთვის პოტენციურ სფეროებს აფასებს
ყაზახეთის პრემიერი შუა დერეფანზე: საქართველოსთან აქტიურად ვთანამშრომლობთ, ამ მარშრუტზე ტრანსპორტირების მოცულობა 10 მილიონ ტონამდე უნდა გავზარდოთ
ყაზახეთის პრემიერ-მინისტრი ოლიას ბექტენოვი 19 სექტემბერს ასტანაში, საქართველოს პირველ ვიცე-პრემიერსა და ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრს ლევან დავითაშვილს შეხვდა. იუწყება ყაზახეთის მთავრობის პრესსამსახური. მათივე ცნობით, მხარეებმა განიხილეს თანამშრომლობა სატრანზიტო-სატრანსპორტო სექტორში, მათ შორის - ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის (TITR) ირგვლივ. „ყაზახეთი და საქართველო აქტიურად თანამშრომლობენ TITR-ის განვითარების ფარგლებში," - განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა. ბექტენოვმა ხაზი გაუსვა, რომ გასულ წელს ტვირთების გადაზიდვა ამ მარშრუტით 65%-ით, ხოლო მიმდინარე წლის პირველ რვა თვეში 69%-ით გაიზარდა და ტვირთების მოცულობამ 2,9 მლნ ტონას მიაღწია. „ჩვენი სახელმწიფოს მეთაური დიდ ყურადღებას უთმობს შუა დერეფნის განვითარებას. ჩვენი მიზანია, ამ მარშრუტზე ტრანსპორტირების მოცულობა 10 მილიონ ტონამდე გავზარდოთ.“ ყაზახეთის პრემიერ-მინისტრმა ასევე ხაზი გაუსვა ერთობლივი ძალისხმევის გაგრძელების მნიშვნელობას კონკურენტული სატარიფო პირობების შესაქმნელად, ტრანსპორტირების დროის შემცირებისა და ტვირთის მოცულობის გაზრდის მიზნით TITR მარშრუტზე, ბაქო-თბილისი-ყარსის ხაზის ჩათვლით. ამასთან, აღინიშნა სატრანსპორტო დერეფნის აქტიური დიგიტალიზაციის აუცილებლობა, რაც გაზრდის მის მიმზიდველობას საერთაშორისო გადამზიდავებისთვის. შეხვედრაზე ბექტენოვმა და დავითაშვილმა ასევე განიხილეს სოფლის მეურნეობის, ენერგეტიკის, ტურიზმის სფერო, საავიაციო ინდუსტრიის თანამშრომლობა, კულტურული და ჰუმანიტარული კავშირების გაძლიერება. აღინიშნა, რომ საქართველო არის ყაზახეთის მნიშვნელოვანი და სანდო პარტნიორი სამხრეთ კავკასიაში. 2024 წლის პირველ კვარტალში ქართველმა ინვესტორებმა ყაზახეთის ეკონომიკაში 88,5 მილიონი დოლარის ინვესტიცია განახორციელეს, ბოლო 10 წლის განმავლობაში მთლიანმა მოცულობამ 500 მილიონ დოლარს გადააჭარბა. საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით, ლევან დავითაშვილმა და ოლჟას ბეკტენოვმა საუბრისას აქცენტი გააკეთეს საქართველო-ყაზახეთის პარტნიორულ ურთიერთობებზე. ამასთან, საქართველოს პირველმა ვიცე-პრემიერმა მადლობა გადაუხადა პრემიერ-მინისტრს ყაზახეთის მხრიდან ჩვენი ქვეყნის სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის მხარდაჭერისთვის. მხარეებმა ორ ქვეყანას შორის სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობების, ასევე რეგიონულ სატრანსპორტო-ინფრასტრუქტურულ საკითხთა ვრცელი სპექტრი განიხილეს. ყურადღება გამახვილდა ისეთ პრიორიტეტულ მიმართულებებზე, როგორიცაა, ორმხრივი ვაჭრობა, ტრანსპორტი და ლოგისტიკა, ენერგეტიკა, საინფორმაციო ტექნოლოგიები, კავშირგამბულობა, სამოქალაქო ავიაცია, ტურიზმი, ინვესტიციები და სხვ. ხაზი გაესვა ტრანსკასპიური სატრანსპორტო-ლოგისტიკური პროექტების მნიშვნელობას, მათ შორის, „შუა დერეფნის“ მარშრუტის შემდგომი განვითარების და ამ პროცესში თანამშრომლობის საკითხს. შეხვედრაზე აღინიშნა, რომ ქვეყნებს შორის სავაჭრო ბრუნვა ბოლო წლებში ზრდადი დინამიკით ხასიათდება - 2023 წელს ეს მაჩვენებელი, წინა წელთან შედარებით, 168 პროცენტით გაიზარდა. ამასთან, ხაზი გაესვა, რომ სავაჭრო პოტენციალი გაცილებით დიდია. მხარეებმა ასევე დადებითად შეაფასეს თანამშრომლობა ტურიზმის სფეროში - აღინიშნა, რომ 2023 წელს ყაზახეთი საქართველოში ჩამოსული საერთაშორისო ვიზიტორების პირველ ათეულშია და ეს დადებითი დინამიკა 2024 წლის პირველ ნახევარშიც გაგრძელდა. საქართველოს პირველი ვიცე-პრემიერის და ყაზახეთის პრემიერ-მინისტრის შეხვედრის კიდევ ერთი საკითხი საქართველო-ყაზახეთის ეკონომიკური თანამშრომლობის მთავრობათაშორისი კომისიის გადაწყვეტილებები და მათი რეალიზების მნიშვნელობა იყო. აღსანიშნავია, რომ კომისიის მორიგი, პლენარული სხდომა პირველი ვიცე-პრემიერის, ლევან დავითაშვილის თანათავმჯდომარეობით 20 სექტემბერს ყაზახეთის დედაქალაქ ასტანაში გაიმართება. ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ამ დერეფნის ნაწილია ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი.
ჯაფაროვი: ბაქო-თბილისი-ყარსი არის ჰაბი ყაზახეთისა და თურქმენეთის საზღვაო პორტებისთვის
ბაქო-თბილისი-ყარსის (BTK) სარკინიგზო ხაზი არის ჰაბი ყაზახეთისა და თურქმენეთის საზღვაო პორტებისთვის. ამის შესახებ ლოგისტიკური კომპანია Alliance Multimodal-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა ნატიგ ჯაფაროვმა განაცხადა. ჯაფაროვმა ეს განცხადება შავი და კასპიის ზღვების საერთაშორისო სატრანსპორტო დერეფნების სესიაზე გააკეთა. მან აღნიშნა, რომ BTK როგორც სტრატეგიული სატრანსპორტო კერა, პოზიციის განმტკიცებას აგრძელებს. „ის უკვე არის ყაზახეთისა და თურქმენეთის საზღვაო პორტების ცენტრი. BTK სარკინიგზო მარშრუტი წარმოადგენს ცენტრალურ აზიას, კავკასიასა და ევროპას შორის ტვირთების ტრანზიტის მთავარ რგოლს. ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი არის მნიშვნელოვანი კვანძი, რომელიც აკავშირებს კასპიის ზღვის მთავარ პორტებს გლობალურ ბაზრებთან,“ - აღნიშნა ჯაფაროვმა. 20 მაისს აზერბაიჯანის რკინიგზამ ბაქო-თბილისი-ყარსის მაგისტრალზე სატვირთო მატარებლის გაშვების შესახებ განაცხადა, სადაც ფართომასშტაბიანი სარემონტო სამუშაო სრულდება. საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროში განმარტავდნენ, რომ სამშენებლო სამუშაო ქართულ მონაკვეთზე გრძელდება. „ბაქო-თბილისი-ყარსის მარშრუტი სატესტო რეჟიმში გაიხსნა. კერძოდ, დღის პირველ ნახევარში სამშენებლო სამუშაო გაგრძელდება, დღის მეორე ნახევარში კი, სატვირთო მატარებლები იმოძრავებენ,” - განმარტეს სამინისტროში. ბაქო-თბილისი-ყარსის რკინიგზა აზერბაიჯანი-საქართველო-თურქეთის სახელმწიფოთაშორისი ხელშეკრულების საფუძველზე აშენდა. ბაქო-თბილისი-ყარსის რკინიგზის ქართული ნაწილი სარემონტო-აღდგენითი სამუშაოს გამო, 2023 წლის 16 მაისიდან დაიკეტა. BTK ამოქმედდა 2017 წლის 30 ოქტომბერს. სარკინიგზო ხაზი აკავშირებს აზიისა და ევროპის სარკინიგზო ქსელებს. ეს არის უმოკლესი გზა არამხოლოდ სამ ქვეყანას შორის, არამედ, აზიასა და ევროპას შორის. BTK შესაძლებელს ხდის საქონლის ტრანსპორტირების დროის განახევრებას. რკინიგზა ამარტივებს ცენტრალური აზიის ქვეყნების - თურქმენეთის, ყაზახეთის, უზბეკეთის, ყირგიზეთის, ტაჯიკეთისა და ავღანეთის წვდომას ევროპულ და მსოფლიო ბაზრებზე. სარკინიგზო ხაზის ქართული ნაწილის შეკეთების შედეგად, იგეგმება ტვირთის გადაზიდვის გაზრდა წელიწადში 5 მილიონ ტონამდე, რითაც სარკინიგზო ხაზი გახდება შუა დერეფნის ერთ-ერთი ყველაზე მიმზიდველი ნაწილი. რკინიგზის საერთო სიგრძე 846 კმ-ია. აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე გადის 504 კმ, საქართველოს გავლით - 263 კმ, თურქეთის გავლით - 79 კმ. საწყის ეტაპზე BTK-ით ტვირთის გადაზიდვის მოცულობა წელიწადში 6,5 მლნ ტონა იქნება, ხოლო დაგეგმილია 1 მილიონამდე მგზავრის გადაყვანა. 20 მაისიდან ბაქო-თბილისი-ყარსის ახლად გარემონტებულ სარკინიგზო ხაზზე სატვირთო მატარებლების მოძრაობა დაიწყება - რუსტამოვი
DB Cargo Eurasia შუა დერეფნის განვითარებაში ჩართვას აანონსებს
წამყვანი სატვირთო სარკინიგზო ოპერატორი აზიასა და ევროპაში DB Cargo Eurasia შუა დერეფნის განვითარებაში მნიშვნელოვან პოტენციალს ხედავს და მზად არის, დაეხმაროს მის აქტიურად პოპულარიზაციას. ამის შესახებ DB Cargo Eurasia-ის ბიზნესის განვითარების ხელმძღვანელმა ინან იაომ ბაქოში გამართულ შავ ზღვა-კასპიის ლოგისტიკურ ფორუმზე განაცხადა. „ჩვენი კომპანია აპირებს, მხარი დაუჭიროს ამ მარშრუტის განვითარებას და ვითანამშრომლებთ პარტნიორებთან, რომლებიც იცავენ მაღალი ხარისხისა და საიმედოობის სტანდარტებს,“ - აღნიშნა იაომ. ცნობისთვის, შუა დერეფანი არის სატრანსპორტო და სავაჭრო მარშრუტი, რომელიც აკავშირებს აზიასა და ევროპას, გადის რეგიონის რამდენიმე ქვეყანაში. ეს არის ტრადიციული ჩრდილოეთ დერეფნის ალტერნატიული მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთიდან და კვეთს შუა აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყაზახეთი, უზბეკეთი და თურქმენეთი. შემდეგ ის გადის კასპიის ზღვაში, აზერბაიჯანში, საქართველოსა და თურქეთში, ვიდრე ევროპას მიაღწევს. ტრანსკასპიის დერეფანში სტრატეგიული პროექტების „ხელშესახები წინსვლისთვის“, აშშ ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციებისთვის პოტენციურ სფეროებს აფასებს
Chevron, Shell და NewMed კვიპროსზე $4 მილიარდის ინვესტიციას განახორციელებენ
კვიპროსის ექსკლუზიურ ეკონომიკურ ზონაში (EEZ) აფროდიტეს გაზის საბადოს განვითარება გახდა მთავარი პროექტი, რომელიც როგორც ადგილობრივ ხელისუფლების, ასევე, საერთაშორისო ენერგეტიკული კომპანიების ყურადღებას იპყრობს. ეს საბადო არამხოლოდ კვიპროსისთვის არის მნიშვნელოვანი, არამედ, მთელი აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვის რეგიონისთვის, სადაც ენერგორესურსების სფეროში მზარდი კონკურენციაა. კვიპროსისთვის, აფროდიტეს პროექტი, სავარაუდოდ, მნიშვნელოვნად გაზრდის შემოსავლებს და გააძლიერებს ქვეყნის გეოპოლიტიკურ გავლენას რეგიონის ენერგეტიკულ ლანდშაფტში. აზერბაიჯანული მედიის ცნობით, ცოტა ხნის წინ, ნავთობისა და გაზის წამყვანი კომპანიების კონსორციუმმა ახალი განვითარების გეგმები წამოაყენა, რაც დაახლოებით, 4 მილიარდი დოლარის ღირებულების ფართომასშტაბიანი პროექტის განხორციელების მიმართულებით მათ დიდ ამბიციებს ასახავს. კვიპროსის EEZ-ის მე-12 ბლოკის მმართველმა კონსორციუმმა კვიპროსის მთავრობას საბადოს განახლებული განვითარების გეგმა წარუდგინა. პროექტის ჯამური ღირებულება დაახლოებით 4 მილიარდ დოლარად არის შეფასებული. ეს შეფასება ყველა საჭირო ტექნიკური და ეკონომიკური კვლევის დასრულებას უსწრებს წინ. კონსორციუმმა, რომელიც მოიცავს Chevron-ს აშშ-დან, Shell-ს დიდი ბრიტანეთიდან და NewMed Energy-ს ისრაელიდან (ყოფილი Delek Drilling), კვიპროსის ხელისუფლებას მათი განზრახვის შესახებ აცნობა - მათ სურთ, ააშენონ დამოუკიდებელი მცურავი საწარმოო ობიექტი EEZ-ში. ამ ობიექტს დღეში 22 მილიონ კუბურ მეტრზე მეტი ბუნებრივი აირის მოპოვება შეუძლია. შემდეგ გაზი ექსპორტზე გავა ეგვიპტის გაზის ქსელში, რაც მას გლობალურ ბაზრებზე მიღწევის საშუალებას მისცემს. ოფშორული პლატფორმის გამოყენება და ეგვიპტის გაზის სისტემასთან მისი ინტეგრაცია ხელს უწყობს ლოგისტიკის ოპტიმიზაციას და ტრანსპორტირების ხარჯების შემცირებას, რაც პროექტს უფრო მიმზიდველს ხდის ინვესტორებისთვის და გლობალური ენერგეტიკული ბაზრის მოთამაშეებისთვის. საბადოს ინფრასტრუქტურა მოიცავს ფიქსირებულ პლატფორმას, ოთხ ჭას და ორ მილსადენს გაზის ტრანსპორტირებისთვის. ბუნებრივი აირი აფროდიტეს საბადოდან მიეწოდება ისრაელს, იორდანიასა და ეგვიპტეს. პროექტის მომავალი წარმატება დამოკიდებულია კონსორციუმის უნარზე, დააკმაყოფილოს კვიპროსის მთავრობის მოთხოვნები და დროულად დაასრულოს განვითარების ყველა ეტაპი. თუ პროექტი წარმატებით განხორციელდება, შესაძლოა, მან გადამწყვეტი როლი შეასრულოს რეგიონისთვის ენერგეტიკის უზრუნველყოფაში და მნიშვნელოვნად შეუწყოს ხელი კვიპროსის ეკონომიკურ ზრდას. საერთო ჯამში, კონსორციუმის ახალი გეგმა სთავაზობს დიდ პოტენციალს რეგიონში ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურის განვითარებისთვის, მაგრამ ის ასევე წარმოადგენს გამოწვევებს კონტრაქტის ვალდებულებების შესრულებასთან და საჭირო სამუშაოს დროულად შესრულებასთან. კვიპროსისთვის ეს არ არის მხოლოდ ეკონომიკური მოგება; ეს არის აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვის ენერგეტიკული ბაზრის მთავარი მოთამაშის პოზიციის გამყარების შანსი.
აზერბაიჯანი ხორვატიაში ბუნებრივი აირის ექსპორტს იწყებს
აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სახელმწიფო ნავთობკომპანიამ (SOCAR) ხორვატიისთვის ბუნებრივი აირის მიწოდება 2024 წლის პირველ სექტემბერს დაიწყო. იუწყება Trend „სოკარზე“ დაყრდნობით. კომპანიაში აცხადებენ, რომ „ეს მნიშვნელოვანი ეტაპი აზერბაიჯანისა და ხორვატიის მთავრობებს შორის წარმატებული თანამშრომლობის შედეგია.“ „ზამთრის სეზონის წინ, ხორვატიისთვის აზერბაიჯანული გაზის მიწოდება კიდევ უფრო ამყარებს აზერბაიჯანის, როგორც ევროპისთვის სანდო პარტნიორისა და გაზის მიმწოდებლის პოზიციას,“ - აცხადებენ კომპანიაში. აზერბაიჯანმა სლოვენიისთვის გაზის მიწოდება დაიწყო
მწვანე ენერგეტიკული დერეფანი: აზერბაიჯანმა, საქართველომ, რუმინეთმა და უნგრეთმა ერთობლივი საწარმო დააფუძნეს
აზერბაიჯანმა, საქართველომ, რუმინეთმა და უნგრეთმა მწვანე ენერგეტიკული დერეფნის შესახებ ერთობლივი საწარმო დააარსეს. ამის შესახებ აზერბაიჯანის ენერგეტიკის მინისტრი პარვიზ შაჰბაზოვი აცხადებს. „აზერბაიჯანის, საქართველოს, რუმინეთსა და უნგრეთს შორის მწვანე ენერგეტიკული დერეფნის შექმნის თაობაზე ბუქარესტის შეხვედრა მნიშვნელოვანი შედეგებით დასრულდა - მივედით ერთობლივი საწარმოს შექმნამდე. შევთანხმდით, რომ ენერგეტიკული კომპანიის JV-Green Energy Corridor-ის ხელმძღვანელობა, როგორც ტექნიკურ-ეკონომიკური კვლევის განხორციელებაზე პასუხისმგებელი უწყება, დაფუძნებული უნდა იყოს როტაციაზე - ასევე შევთანხმდით სამოქმედო გეგმის შემუშავებაზე, რათა დაჩქარდეს პროცესები მომდევნო შეხვედრამდე,“ – განაცხადა მინისტრმა. შაჰბაზოვმა აღნიშნა, რომ მხარეები ასევე შეთანხმდნენ, რომ ტექნიკურ-ეკონომიკური კვლევა მოიცავდეს ოპტიკურ-ბოჭკოვან საკაბელო ხაზთან დაკავშირებულ ამოცანებს და ბულგარეთის ინტეგრაციის საკითხებს. თავის მხრივ, საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით, მინისტერიალი საქართველოს, აზერბაიჯანის, რუმინეთის და უნგრეთის მონაწილეობით უკვე მერვედ გაიმართა და მის ფარგლებში პროექტის მონაწილე მხარეთა მიერ ხელი მოეწერა შეთახმებას ენერგეტიკულ კომპანიებს შორის ერთობლივი საწარმოს დაფუძნების თაობაზე. „ევროკავშირთან ინტეგრაციის პროცესში შავი ზღვის წყალქვეშა ელექტრო კაბელის პროექტს ჩვენთვის განსაკუთრებული დატვირთვა აქვს. ოთხი ქვეყანა გაერთიანდა იმისთვის, რომ ეს ამბიციური პროექტი განვახორციელოთ - ის ხელს შეუწყობს ევროპის, და არამარტო ევროპის, არამედ, სამხრეთ კავკასიის და მთლიანად რეგიონის ენერგოუსაფრთხოებას,“ - განაცხადა საქართველოს პირველმა ვიცე-პრემიერმა, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრმა ბუქარესტში „მწვანე ენერგიის განვითარებისა და გადაცემის სფეროში სტრატეგიული პარტნიორობის თაობაზე“ შეთანხმების ფარგლებში გამართული მინისტერიალის შემაჯამებელ პრესკონფერენციაზე. მიმდინარე მინისტერიალზე ასევე იტალიურმა საკონსულტაციო კომპანია CESI-მა პრეზენტაცია გამართა მწვანე ენერგიის დერეფნის ფარგლებში ჩატარებული ტექნიკურ-ეკონომიკური კვლევის შესახებ. როგორც ლევან დავითაშვილმა აღნიშნა, ეს არის მნიშვნელოვანი ეტაპი მდგრადი და უსაფრთხო ენერგეტიკული მომავლისკენ. „ევროკავშირის მიზნების ფარგლებში ჩვენ უნდა ვისწრაფოდეთ მომავალში განახლებად ენერგიაზე გადასვლისკენ, მწვანე ენერგიაზე გადასვლა არამხოლოდ ევროკავშირის წევრი ქვეყნებისთვისაა დღის წესრიგის უმნიშვნელოვანესი საკითხი, არამედ, საქართველოსთვისაც, ვინაიდან ჩვენ კანდიდატი ქვეყანა ვართ და ამ პროექტში მონაწილეობას უდიდეს მნიშვნელობას ვანიჭებთ. ვფიქრობ, შეხვედრა ძალიან პროდუქტიული იყო, ერთობლივი საწარმო დააჩქარებს უკვე არსებული ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვალდებულებების შესრულებას. ასევე სიმბოლურია, რომ საწარმო დაფუძნდება ბუქარესტში, რადგან რუმინეთი უმნიშვნელოვანესს როლს ასრულებს ამ პროექტის ფარგლებში,“ - აღნიშნა პირველმა ვიცე-პრემიერმა. ლევან დავითაშვილმა აღნიშნა, რომ ამ პროექტს ნამდვილად შეუძლია, ხელი შეუწყოს ევროპის ენერგოუსაფრთხოებას. ამასთან, მისი თქმით, თავისუფალი ბაზრებისთვის, მათ შორის ევროკავშირისთვის უაღრესად მნიშვნელოვანია ინფრასტრუქტურული, მათ შორის, ენერგეტიკის სფეროს განვითარება, რაშიც შავი ზღვის წყალქვეშა ელექტრო კაბელის პროექტს დიდი წვლილის შეტანა შეუძლია. „განსაკუთრებული მნიშვნელობა ამ პროექტს იმიტომ ენიჭება, რომ ჩვენ არ გვაქვს პირდაპირი სახმელეთო საზღვარი ევროკავშირთან და მხოლოდ შავი ზღვა გვაკავშირებს. სამხრეთ კავკასიიდან ხელმისაწვდომ ფასად, საიმედო და უსაფრთხო ენერგიაზე წვდომა უაღრესად მნიშვნელოვანია. აღსანიშნავია, რომ სამხრეთ კავკასიაში, კერძოდ, საქართველოსა და აზერბაიჯანში შთამბეჭდავი მუშაობა მიდის განახლებადი ენერგიების განვითარების მიმართულებით. ჩვენ ვახორციელებთ ახალ პროექტებს - ჰიდროელექტროსადგურების, ასევე მზისა და ქარის სადგურების მიმართულებით. ერთად ჩვენ შევძლებთ, ვიყოთ ევროკავშირისთვის მწვანე ენერგიის საიმედო მიმწოდებლები და დარწმუნებულო ვარ, რომ საქართველოსა და ევროკავშირს შორის ამ კუთხით თანამშრომლობა გრძელვადიანი იქნება,“ - აღნიშნა ლევან დავითაშვილმა ეკონომიკის სამინისტროს ცნობით. 2022 წლის 17 დეკემბერს აზერბაიჯანმა, საქართველომ, რუმინეთმა და უნგრეთმა შავი ზღვის გავლით ელექტროენერგიის გადამცემი წყალქვეშა კაბელის პროექტს მოაწერეს ხელი.
მედია: თბილისის მშრალ პორტში ინვესტირებით, AD Ports Group-ი შუა დერეფანს აძლიერებს
AD Ports Group-მა თბილისის მშრალი პორტის 60-პროცენტიანი წილის დიდი ნაწილის უზრუნველყოფა ოფიციალურად დაასრულა, იტყობინება Trend. კომპანიის განცხადებით, ეს სტრატეგიული ნაბიჯი აძლიერებს ჯგუფის გავლენას შუა დერეფანში, რომელიც აზიას ევროპასთან აკავშირებს. AD Ports Group-ის რეგიონულმა აღმასრულებელმა დირექტორმა აბდულაზიზ ზაიდ ალშამსიმ განაცხადა, რომ „თბილისის მშრალი პორტის შესყიდვის დასრულება ხაზს უსვამს მათ ვალდებულებას გლობალური მიწოდების ჯაჭვების გაძლიერებისკენ. „ჩვენ ვაღიარებთ შუა დერეფნის მზარდ მნიშვნელობას გლობალურ ვაჭრობაში და სრულად ვართ მოწადინებული ამ მნიშვნელოვანი ლოგისტიკური ცენტრის წარმატებული ფუნქციონირებისთვის. ეს ინვესტიცია აძლიერებს კავშირს დასავლეთ აზიასა და აღმოსავლეთ ევროპას შორის, რაც AD Ports Group-ს გლობალური ვაჭრობის წინა პლანზე აყენებს. ის ემთხვევა ჩვენი ხელმძღვანელობის ხედვას ეკონომიკური ზრდის წინსვლის, სამუშაო ადგილების შექმნისა და ორმხრივი სარგებელის შესახებ,“ აღნიშნა ალშამსიმ. თბილისში მშრალი პორტი აშენდება, რომლის პირველი ფაზის დასრულება მიმდინარე წლის შემოდგომაზე იგეგმება. არაბთა გაერთიანებულ საამიროებში თბილისის მშრალი პორტის შესახებ მემორანდუმი მარტში გაფორმდა. პროექტს ქართველ პარტნიორ შპს „თბილისი დრაი პორტთან“ ერთად არაბული კორპორაცია ADP განახორციელებს. ხელმოწერაზე აღინიშნა, რომ თბილისის მშრალი პორტი ითვალისწინებს ინტეგრირებული საპორტო-ლოგისტიკური ობიექტების განვითარებას, რომლებიც არ მხოლოდ საქართველოს, არამედ, უფრო ფართო რეგიონს მოემსახურება. კერძოდ, პროექტი მოიცავს საკონტეინერო ეზოებს, რომელთა წლიური გამტარუნარიანობა იქნება დაახლოებით 200,000 TEU და საბაჟო-სასაწყობე მეურნეობას (A და B კლასის საწყობები საერთო ფართით 12,300 მ2). ხელმოწერაზე აღინიშნა, რომ პროექტი ხელს შეუწყობს საქართველოზე გამავალი შუა დერეფნის პოპულარიზებას და სტიმულს მისცემს სხვა ინვესტორებსაც, რათა საქართველოს ტრანსპორტისა და ლოგისტიკის სექტორში ინვესტირებით დაინტერესდნენ. არქიტექტურის სამსახურის ვებგვერდზე არსებული ინფორმაციით, მშრალი პორტი თბილისში ქინძმარაულის ქუჩაზე, 195 252 კვ.მ-ზე მოეწყობა. „თბილისის მშრალი პორტის დაგეგმვის ძირითად საქმიანობას წარმოადგენს ლოჯისტიკური ჰაბის ინფრასტრუქტურის მოწყობა და მისი ოპერირება. კერძოდ, კონცეფცია დაფუძნებულია მსოფლიოში გავრცელებული ე.წ მშრალი პორტის პრინციპზე, რაც გულისხმობს ფოთისა და ბათუმის საზღვაო პორტებში შემოსული ძირითადად კონტეინერიზებული ტვირთის რკინიგზით ტრანსპორტირებას თბილისის მშრალ პორტში, სადაც შესაძლებელი იქნება სხვადასხვა სატრანსპორტო ოპერაციის ერთ ადგილზე განხორციელება (დაცლა, დატვირთვა, დასაწყობება, ალტერნატიულ სატრანსპორტო საშუალებაზე გადატვირთვა და სხვა). მშრალი პორტის მიზანია, მოსახერხებელი და ხარჯ-ეფექტიანი გადაზიდვისა და ერთ ადგილზე მრავალ-პროფილური მომსახურების შეთავაზება. ასევე მნიშვნელოვანია რომ, საკონტეინერო ტვირთების ნაწილის რკინიგზაზე გადანაცვლებით განიტვირთება მაგისტრალური გზები, რაც თავის მხრივ შეამცირებს გარემოზე ავტოტრანსპორტით გამოწვეულ ნეგატიურ ზეგავლენას,“ - ნათქვამია განმარტებით ბარათში.
