ანალიტიკა
მარინა კალიურანდი: საქართველოს მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვს ევროპისა და მსოფლიოს კოლექტიურ უსაფრთხოებაში
საქართველოს მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვს ევროპისა და მსოფლიოს კოლექტიურ უსაფრთხოებაში. ამის შესახებ ევროპარლამენტარი, ევროკავშირი-საქართველოს საპარლამენტო ასოცირების კომიტეტის თავმჯდომარე მარინა კალიურანდი, Europetime-თან ინტერვიუში აცხადებს. ესტონელი პოლიტიკოსის განცხადებით, გასაკვირი არ არის, რომ NATO-ს სამიტის კომუნიკეში კვლავ დადასტურდა, საქართველო გახდება ალიანსის წევრი. „ის ფაქტი, რომ სამიტის წინ, პარლამენტში მყოფმა ყველა ქართულმა პოლიტიკურმა პარტიამ ხელი მოაწერა საქართველოს NATO-ში ინტეგრაციის მხარდამჭერ ერთობლივ განცხადებას, კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ NATO-ში გაწევრიანება (ისევე როგორც ევროკავშირის წევრობა) პარტიებს შორის კონსენსუსზე მიუთითებს, რაც ძალიან პოზიტიური ფაქტია. საქართველო ხელს უწყობს ევროპისა და მსოფლიოს კოლექტიურ უსაფრთხოებას, მნიშვნელოვანი წვლილის შეტანით ალიანსის ოპერაციებში (მაგალითად, საქართველო NATO-ს მტკიცე მხარდაჭერის მისიაში სიდიდით მე-4 კონტრიბუტორია და წვლილი შეაქვს ავღანეთის ეროვნული თავდაცვისა და უსაფრთხოების ძალების დახმარებაში. საქართველო ასევე აქტიურად მონაწილეობს შავი ზღვის რეგიონის NATO-ს პოლიტიკურ-სამხედრო შეფასებაში). ამიტომ გასაკვირი არ არის, რომ NATO-მ თავის კომუნიკეში კიდევ ერთხელ გაიმეორა 2008 წლის ბუქარესტის სამიტზე მიღებული გადაწყვეტილება, რომ საქართველო გახდება ალიანსის წევრი და MAP-ი ამ პროცესის განუყოფელი ნაწილია. 19 აპრილის შეთანხმება პოლიტიკური ლანდშაფტის დეპოლარიზაციას და დემოკრატიისა და კანონის უზენაესობის განმტკიცების უხსნის გზას, რაც საქართველოს საშუალებას მისცემს, მოემზადოს NATO - ს წევრობისთვის“, - განუცხადა ესტონეთის საგარეო საქმეთა ყოფილმა მინისტრმა, მარინა კალიურანდმა Europetime-ს. NATO გაფართოებას აპირებს ექსკლუზივი: ჯეიმს აპატურაი: NATO საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებების ერთგული მხარდამჭერია ექსკლუზივი: NATO: ევროატლანტიკური ინტეგრაცია არის მიზანი, რომელიც საქართველოში სრულიად პოლიტიკურ სპექტრს აერთიანებს
რეგიონში საქართველოს როლი და მნიშვნელობა იზრდება
საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაციამ 12 ივნისს გაავრცელა ინფორმაცია, რომ პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილის ფასილიტაციით და სახელმწიფო მდივნის მოადგილის მოვალეობის შემსრულებლის, ფილიპ რიკერის (რომელიც ამ პერიოდში რეგიონულ ტურნეში იმყოფებოდა საქართველოში, სომხეთსა და აზერბაიჯანში) ჩართულობით, აზერბაიჯანულმა მხარემ კონფლიქტის დროს დაკავებული სომხეთის 15 მოქალაქე გაათავისუფლა. ამავე ინფორმაციით, საქართველოს პრემიერ მინისტრის აქტიური ჩართულობით, ასევე, შესაძლებელი გახდა სომხური მხარის მიერ აზერბაიჯანული მხარისთვის მნიშვნელოვანი მასალების გადაცემა დანაღმული ტერიტორიების შესახებ. ამასთან ირკვევა, რომ საქართველოს პრემიერ-მინისტრი პირადად იყო მუდმივ კავშირზე აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტ ილჰამ ალიევსა და სომხეთის მოქმედ პრემიერ-მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანთან. საქართველოს პრემიერ-მინისტრი მიესალმა მეზობელი სახელმწიფოების ამ გადაწყვეტილებას, რამაც საფუძველი უნდა დაუდოს რეგიონში დაძაბულობის შემცირებას და გრძელვადიან პერსპექტივაში თანამშრომლობის ატმოსფეროს შექმნას. „საქართველო თავიდანვე აქტიურად თანამშრომლობდა ამერიკელ პარტნიორებთან, ისევე, როგორც სომეხ და აზერბაიჯანელ კოლეგებთან საკითხის დადებითად გადასაწყვეტად. საქართველო დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს რეგიონში მშვიდობის, სტაბილურობის და თანამშრომლობის ატმოსფეროს შექმნას. საქართველოს არაერთხელ გამოუხატავს მზადყოფნა, საკუთარი წვლილი შეეტანა საერთაშორისო საზოგადოების მცდელობებში, რომელიც რეგიონული თანამშრომლობის განვითარებას ემსახურება. ამ ფაქტის მსგავსი ჰუმანიტარული საკითხების გადაწყვეტა მნიშვნელოვნად დაეხმარება საერთაშორისო საზოგადოების მიზნებს, ხელი შეუწყოს რეგიონში პოლიტიკური და უსაფრთხოების გარემოს გაუმჯობესებას. მისასალმებელია, რომ საქართველო ამ პროცესის ნაწილია. დღევანდელი დღე მნიშვნელოვანი მაგალითი და წინგადადგმული ნაბიჯი იქნება მეზობლებს შორის არსებული რთული საკითხების გადასაჭრელად. საქართველო მომავალშიც მზად არის, საჭიროებისამებრ, შესაძლებლობების ფარგლებში, დაეხმაროს პარტნიორებს და აქტიურად ჩაერთოს პროცესებში, პირველ რიგში, ჰუმანიტარული საკითხების გადაწყვეტისას“, - აღნიშნულია საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაციის განცხადებაში. Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუებში როგორც ქართველი, ასევე უცხოელი ანალიტიკოსები და დიპლომატები საქართველოს უმნიშვნელოვანეს როლზე მიუთითებენ. ევროპის საერთაშორისო პოლიტიკური ეკონომიკის ევროპული ცენტრის უფროსი მკვლევარი, თენგიზ ფხალაძე აცხადებს, რომ საქართველოს მიერ ჩატარებული ასეთი სამუშაო ნამდვილად ამაღლებს საქართველოს როლსა და მნიშვნელობას. „ქართული დიპლომატია უნდა იყოს აქტიური და ჩვენ ამ კონფლიქტში ძალიან მნიშვნელოვანი როლის თამაში შეგვიძლია. ამ ფაქტმა დაამტკიცა, რომ ეს ყველაფერი შესაძლებელია. ეს არის მნიშვნელოვანი საქართველოს როლის წარმოჩენისთვის არამხოლოდ ამ კონფლიქტში, არამედ იმ ქვეყნისთვის, რომელსაც სერიოზული წვლილი შეაქვს რეგიონში სტაბილურობისა და უსაფრთხოებისათვის. ასე რომ, ეს არის ის, რაც გვჭირდება. მხოლოდ მივესალმები მეტ ასეთ აქტიურობას, შედეგს და იმას, რომ ამ ქვეყნის როლი, ფუნქცია კიდევ უფრო გაიზარდოს რეგიონში, ასეთი ტიპის ქმედებები კი ნამდვილად ამაღლებს საქართველოს როლს და მნიშვნელობას“, - აცხადებს თენგიზ ფხალაძე. ის მიიჩნევს, რომ განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია დრო, როდესაც ეს ყველაფერი მოხდა: „იყო ისეთი მნიშვნელოვანი შეკრება, როგორიც არის „დიდი შვიდეული“, ამ პერიოდში საქართველოს წარმოჩენა არამხოლოდ გასახარია, არამედ მისასალმებელია. ეს აუცილებელი იყო და თავისთავად ცხადია, როდესაც ეს ყველაფერი ხდება ჩვენს პარტნიორებთან ინტენსიური თანამშრომლობით, ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან საქართველო, როგორც პარტნიორის და კავკასიაში სტაბილურობაში წვლილის შემტანი სახელმწიფოს როლს უსვამს ხაზს და ეს როლი უნდა დავიმკვიდროთ. ეს ფაქტი კარგია, მაგრამ მაქსიმუმი უნდა გავაკეთოთ, რომ საქართველო მართლაც გადაიქცეს ამ ტიპის საერთაშორისო დიალოგის პლატფორმად, ეს არის აუცილებელი, ამისთვის ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ“, - აღნიშნავს თენგიზ ფხალაძე Europetime-თან ინტერვიუში. „ხაზი გაესვა იმას, რომ ამერიკას და დასავლეთს რეგიონში საქართველოს სახით მოკავშირე ჰყავს, საქართველოს უყურებენ, როგორც პარტნიორს და ეს პოლიტიკა, რომელსაც დასავლეთი რეგიონში ატარებს, მშვიდობიანია“, - აცხადებს საქართველოს სტრატეგიისა და საერთაშორისო ურთიერთობების კვლევის ფონდის უფროს მეცნიერ-თანამშრომელი კახა გოგოლაშვილი Europetime-თან ინტერვიუში. „ძალიან პოზიტიური აქტი განხორციელდა, რომ ტყვეების გაცვლასა და დანაღმული წერტილების რუკების გადაცემაზე. საქართველო გამოჩნდა, როგორც ამერიკასთან ერთად ტანდემში მოქმედი ქვეყანა და ეს არის ძალიან დადებითი, პოზიტიური მოვლენა, რაც იმას ნიშნავს, რომ მომავალში არის რესურსი და შანსი, რომ კიდევ უფრო უნდა გაძლიერდეს ეს როლი, რომელიც ბუნებრივად უნდა იტვირთოს საქართველომ, როგორც დასავლეთის პარტნიორმა ქვეყანამ რეგიონში. რუსეთი აქ ძალიან ცუდად გამოჩნდა, რადგან ამერიკამ და საქართველომ დაასწრეს სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის მოლაპარაკება ასეთ უმნიშვნელოვანეს საკითხზე, როდესაც „სამშვიდობო მისია“ რუსეთს აქვს დაკისრებული და ამის მანდატი აქვს ორივე ქვეყნისგან. მაგრამ როგორც გამოჩნდა, ამ როლს რუსეთი ვერ ასრულებს. პირიქით, მას ინტერესი აქვს, რომ დაპირისპირება შენარჩუნდეს და „რუსეთი სულ სჭირდებოდეთ მუდმივად ომის ზღვარზე მყოფთ“. და როდესაც განმუხტვის მიმართულების მიცემა იყო აუცილებელი, აქ რუსეთი გაჩერდა და საქართველომ და შეერთებულმა შტატებმა ასეთი შუამდგომლობა გამოიჩინეს. ეს იყო რუსეთზე პოლიტიკური გამარჯვება რეგიონში“, - განაცხადა კახა გოგოლაშვილმა. Europetime-თან ინტერვიუში ჰაინრიჰ ბიოლის ფონდის თბილისის ოფისის (სამხრეთ კავკასიის რეგიონის) ხელმძღვანელი, შტეფან მაისტერი რეგიონში საქართველოს მიერ შესრულებულ როლს დადებითად აფასებს. „ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია, რომ საქართველო ცდილობს მოლაპარაკებას როგორც შეთანხმების გულწრფელი მონაწილე და რომ ის იყენებს მის კავშირებს ევროკავშირსა და ვაშინგტონში ასეთ რთულ ვითარებაში, რომ თავიდან იყოს აცილებული კონფლიქტის განახლება. ეს აჩვენებს, რომ აშშ-ს და ევროკავშირს სურთ წვლილის შეტანა სამხედრო ტყვეების მდგომარეობის გაუმჯობესებაში. თუმცა არ ვფიქრობ, რომ ეს მთიანი ყარაბაღის მეორე ომის რეალობას შეცვლის. რუსეთი და თურქეთი ამ კონფლიქტში მთავარი აქტორები არიან და მოსკოვს სურს, აღიაროს მისი ეს როლი რეგიონში. მაგრამ ჩანს, რომ აქ არის ადგილი დასავლეთის მეტი ჩართულობისთვის და რომ საქართველოსაც შეუძლია დახმარება ზოგიერთ საკითხში“, - აცხადებს შტეფან მაისტერი Europetime-თან. Europetime-თან ინტერვიუში აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოადგილის ყოფილი თანაშემწე მეთიუ ბრაიზა აცხადებს, რომ საქართველო შექებას იმსახურებს. „ვეთანხმები სახელმწიფო მდივან ბლინკენს, როდესაც ამბობს, რომ მადლიერია საქართველოს მთავრობის მნიშვნელოვანი როლის, რომელიც მხარეებს შორის დისკუსიების დროს შეასრულა. ამგვარი ნაბიჯები კი რეგიონის მოსახლეობას უფრო მეტ მშვიდობას მოუტანს მომავალში, რასაც ისინი იმსახურებენ. იდეალური შეფასებაა. როგორც ჩანს, საქართველომ ძალიან მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა, აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის ომის შემდგომი სერიოზული კრიზისის განმუხტვაში. საქართველომ უდიდესი სამუშაო გასწია და შექებას იმსახურებს. ეს ძალიან კარგი გადაწყვეტაა, რაც აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის დაძაბულობის შემცირებას შეუწყობს ხელს“, - აცხადებს მეთიუ ბრაიზა Europetime-თან ინტერვიუში. ცნობისათვის, საქართველოს მთავრობის განცხადებით, საქართველოს სტრატეგიული პარტნიორის, ამერიკის შეერთებული შტატების აქტიურობით და პროცესებში საქართველოს მნიშვნელოვანი მონაწილეობით, განსაკუთრებული ნაბიჯი გადაიდგა სამხრეთ კავკასიის რეგიონში უსაფრთხოების გარემოს გასაუმჯობესებლად. ეს ფაქტი მნიშვნელოვან იმპულსს მისცემს საქართველოს უშუალო მეზობლებს შორის დაძაბულობის შემდგომ შემცირებას. ჟოზეპ ბორელი: ევროკავშირი მიესალმება სომხეთისა და აზერბაიჯანის ქმედებებს, რომელთაც ხელი საქართველომ შეუწყო ან ლინდე: მივესალმები სომხეთში 15 დაკავებულის დაბრუნებას და აზერბაიჯანისთვის ინფორმაციის გადაცემას სალომე ზურაბიშვილი: საქართველო მედიატორის ისტორიულ როლს დაუბრუნდა, აშშ და ევროკავშირი კავკასიაში დაბრუნდნენ გერმანიის საელჩო: საქართველოს მიერ მედიატორის როლის წარმატებით შესრულება რეგიონითვის მნიშვნელოვანი ნაბიჯია სახელმწიფო დეპარტამენტი: აშშ მიესალმება აზერბაიჯანის მიერ 15 სომეხი მოქალაქის გათავისუფლებას, საქართველომ რეგიონში მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა ენტონი ბლინკენი: მადლიერი ვართ საქართველოს მთავრობის იმ როლისთვის, რომელიც აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის ფასილიტაციის დროს შეასრულა ირაკლი ღარიბაშვილი: აშშ-ის აქტიურობით და პროცესებში ჩვენი მნიშვნელოვანი მონაწილეობით განსაკუთრებული ნაბიჯი გადაიდგა რეგიონში უსაფრთხოების გარემოს გასაუმჯობესებლად ნიკოლ ფაშინიანი: ჩვენი ქართველი ძმებისა და ევროპელი პარტნიორების წყალობით, ჩვენი 15 მოქალაქე სომხეთში ბრუნდება
გერმანიის ელჩი: ღია კარის პოლიტიკა საქართველოსთან დაკავშირებით NATO-ს ბრიუსელის სამიტზე მკაფიოდ დადასტურდა
ღია კარის პოლიტიკა საქართველოსთან დაკავშირებით NATO-ს ბრიუსელის სამიტზე მკაფიოდ დადასტურდა. ამის შესახებ გერმანიის ელჩმა საქართველოში ჰუბერტ ქნირშმა Europetime-ს ექსკლუზიურად განუცხადა. ელჩის განცხადებით, NATO აფასებს საქართველოს, როგორც ახლო პარტნიორს და როგორც ქვეყანას, რომელიც იმსახურებს მუდმივ მხარდაჭერას მის მიერ გატარებულ მნიშვნელოვან რეფორმებში. „ბრიუსელის სამიტმა დაადასტურა NATO-ს ერთიანობა და გადაწყვეტილება ევროატლანტიკური სივრცის უსაფრთხოების შენარჩუნებისა და განმტკიცების შესახებ. ღია კარის პოლიტიკა კიდევ ერთხელ დადასტურდა, მკაფიოდ საქართველოსთან დაკავშირებით. NATO აფასებს საქართველოს, როგორც ახლო პარტნიორს და როგორც ქვეყანას, რომელიც იმსახურებს მუდმივ მხარდაჭერას მის მიერ გატარებულ მნიშვნელოვან რეფორმებში“, - აღნიშნავს ჰუბერტ ქნირში Europetime-თან. ექსკლუზივი: ჰუბერტ ქნირში: NATO-საქართველოს არსებითი პაკეტის ფარგლებში აქტიურ თანამშრომლობაში გერმანიას მოწინავე როლი აქვს საქართველო გახდება NATO-ს წევრი - NATO-ს სამიტის კომუნიკე
NATO გაფართოებას აპირებს - კომუნიკეს ანალიზი
საქართველო გახდება NATO-ს წევრი და MAP-ი ამ პროცესის ნაწილია; მოვუწოდებთ რუსეთს, დაასრულოს საქართველოს მოქალაქეების შევიწროება და თვითნებური დაკავებები; უმაღლეს შეფასებას ვაძლევთ საქართველოს მნიშვნელოვან წვლილს NATO-ს ოპერაციებში; მზად ვართ, გავზარდოთ მხარდაჭერა, მათ შორის ჰიბრიდული საფრთხეების წინააღმდეგ მედეგობისთვის; მჭიდროდ ვთანამშრომლობთ საქართველოსთან შავი ზღვის რეგიონში, რუსეთის მზარდი, დესტაბილიზაციისკენ მიმართული ქმედებების საპასუხოდ; მივესალმებით საქართველოს მიერ განხორციელებულ რეფორმებს და პოლიტიკურ შეთანხმებას, რომელიც მნიშვნელოვან რეფორმებს უხსნის გზას. ამ შინაარსით კომუნიკე ბრიუსელში, 14 ივნისს, NATO-ს სამიტის ფარგლებში გამოქვეყნდა. ალიანსმა ასევე მოუწოდა რუსეთს, უკან წაიღოს ოკუპირებული ტერიტორიების დამოუკიდებელ სახელმწიფოებად აღიარების გადაწყვეტილება და შეწყვიტოს ამ რეგიონების დანარჩენი საქართველოსგან განცალკევების მცდელობები, მათ შორის ბორდერიზაციის მსგავსი დაბრკოლებების შექმნა. „სოლიდარობას ვუცხადებთ ჩვენს პარტნიორ ქვეყნებს, უკრაინასა და საქართველოს. და გავაგრძელებთ მათი რეფორმების მხარდაჭერას, რაც კიდევ უფრო დააახლოებს მათ NATO-სთან“, - განაცხადა ალიანსის გენერალურმა მდივანმა, იენს სტოლტენბერგმა, ბრიუსელის NATO-ს სამიტის დასასრულს. ოფიციალური თბილისი კომუნიკეში „ძალიან მნიშვნელოვან ახალი პასაჟზე“ მიუთითებს. საგარეო საქმეთა მინისტრმა, დავით ზალკალიანმა სამიტისადმი მიძღვნილ პრესკონფერენციაზე განაცხადა, რომ მოკავშირეები ხაზს უსვამენ საქართველოს სუვერენულ უფლებას, აირჩიოს საგარეო პოლიტიკური პრიორიტეტები და დაუშვებლად მიიჩნევენ ნებისმიერი მესამე მხარის ჩარევას ამ პროცესში. „წევრი ქვეყნები პოზიტიურად აფასებენ საქართველოს, როგორც ასპირანტი ქვეყნის მიერ მიღწეულ პროგრესს სხვადასხვა მიმართულებით რეფორმების განხორციელების კუთხით. მოხარული ვართ, რომ სათანადოდ დაფასდა ავღანეთში NATO-ს მტკიცე მხარდაჭერის მისიაში ქართველო ჯარისკაცების თავდადება და პროფესიონალიზმი“, - განაცხადა დავით ზალკალიანმა საგარეო უწყებაში გამართულ პრესკონფერენციაზე. მინისტრის თქმით, კომუნიკეში მოკავშირეებმა განსაკუთრებული მადლიერება გამოხატეს საერთო ევროატლანტიკურ უსაფრთხოებაში საქართველოს კონტრიბუციასთან დაკავშირებით. „მოკავშირეები ღიად მიუთითებენ, რომ ოპერაციებში მონაწილეობით საქართველომ დაამტკიცა, რომ შესწევს უნარი, სრულად იტვირთოს კოლექტიური თავდაცვის პასუხისმგებლობა და მომავალში იყოს ალიანსის ღირსეული წევრი“, - აღნიშნა დავით ზალკალიანმა. „საქართველოსთან მიმართებით, კომუნიკე საკმაოდ დადებით და პოზიტიურ განცხადებებს მოიცავს, მათ შორის მნიშვნელოვანია დაპირება, რომ საქართველო NATO-ს წევრი გახდება. ყველა, მანამდე არსებული მოლოდინი ასახულია კომუნიკეში. კერძოდ, საქართველოს მედეგობის განვითარებას, განსაკუთრებით, თავდაცვისუნარიანობის გაძლიერებას ხელი უნდა შეუწყონ, ასევე ჰიბრიდული საფრთხეების წინაშე მედეგობის თვალსაზრისით დაგვეხმარებიან, ასევე მნიშვნელოვანია კიბერუსაფრთხოება და პროპაგანდის წინააღმდეგ ბრძოლა, რასაც ასევე შეუწყობს ხელს ალიანსი. თავისთავად, ძალიან მნიშვნელოვანია შავი ზღვის ხსენება, შავი ზღვის უსაფრთხოების კონტექსტში საქართველო არის მნიშვნელოვანი პარტნიორი ქვეყანა“, - მიიჩნევს სტრატეგიისა და საერთაშორისო ურთიერთობების კვლევის ფონდის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომლის, ევროპული კვლევების ცენტრის დირექტორი, კახა გოგოლაშვილი. მისი თქმით, აშკარად ჩანს და დადასტურებულია NATO-ს სურვილი, გააწევრიანოს საქართველო. პირველ რიგში ამას, წინ ეღობება რუსეთის პოზიცია, რომელიც რისკის შემცველია პირველ რიგში საქართველოსთვის და ასევე NATO-ს წევრებისთვისაც. Europetime-თან საუბრისას კახა გოგოლაშვილი აცხადებს, რომ საქართველოს გეოპოლიტიკური მნიშვნელობა, შავი ზღვის მნიშვნელობა NATO-სთვის, ურთიერთკავშირშია ერთმანეთთან. ამასთან, არგუმენტებია მოყვანილი, რომ NATO-ს სჭირდება საქართველო და ალიანსი მის გვერდით იქნება. „კომუნიკეში ხაზგასმულია, რომ პოლიტიკური კონსენსუსი და პოლიტიკური სტაბილურობა საქართველოში ძალიან მნიშვნელოვანია იქედან გამომდინარე, რომ პრაქტიკულად, ურთიერთდაპირისპირებული მხარეები, NATO-ში გაწევრიანების მომხრე ძალები არიან“, - აღნიშნავს კახა გოგოლაშვილი Europetime-თან. NATO: ევროატლანტიკური ინტეგრაცია არის მიზანი, რომელიც საქართველოში სრულიად პოლიტიკურ სპექტრს აერთიანებს Europetime-თან ინტერვიუში ევროპის საერთაშორისო პოლიტიკური ეკონომიკის ევროპული ცენტრის უფროსი მკვლევარი, თენგიზ ფხალაძე სამ ძირითად გზავნილზე მიუთითებს. „კომუნიკესთან ერთად უნდა განვიხილოთ დოკუმენტი, რომელიც NATO-ს სტრატეგიას განსაზღვრავს უახლოესი 10 წლის განმავლობაში. აქ არის სამი ძირითადი გზავნილი, ისევე როგორც კომუნიკეში. კერძოდ, ინტერესი შავი ზღვის რეგიონის მიმართ, რაც ბუნებრივია, ეხება საქართველოს, ეს არის ასევე ღია კარის პოლიტიკა და დამოკიდებულება რუსეთის პოლიტიკასთან NATO-სა და NATO-ს პარტნიორების, მათ შორის საქართველო მიმართ. კომუნიკეში საქართველოს ნაწილი უფრო დეტალურად არის გაშლილი, თუმცა სტრატეგიულ ხედვას განსაზღვრავს ათწლიანი დოკუმენტი და ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. NATO აპირებს გაფართოებას, NATO განიხილავს შავი ზღვის რეგიონს, როგორც საკუთარი უსაფრთხოების შემადგენელ ნაწილს. ალიანსი ზრუნავს იმაზე, როგორ აამაღლოს პარტნიორების, მათ შორის საქართველოს დაცულობა, უსაფრთხოება. ასევე, იმაზე, თუ რა კონკრეტული ნაბიჯები გადაიდგას ამისკენ და მზად არის, დაეხმაროს საქართველოს იმ რეფორმების განხორციელებაში, რომლებიც აუცილებელია MAP-ისა და საბოლოო წევრობისთვის; იმისათვის, რომ ერთად ვიმუშაოთ ე.წ. შესაძლებლობების ფანჯრის შექმნაზე, რომელიც ამ ტიპის პოლიტიკური გადაწყვეტილების მიღებას შესაძლებელს გახდის. რუსეთის ფაქტორზე ძალიან მნიშვნელოვანი აქცენტი იყო. ალიანსის ერთიანი პოზიციაა იმასთან დაკავშირებით, რომ იმ ტიპის პოლიტიკა, რასაც რუსეთი აწარმოებს NATO-ს პარტნიორი ქვეყნების მიმართ, სრულიად მიუღებელია; რომ ამ ტიპის პოლიტიკას ალიანსი არ შეეგუება და ამ ყველაფერს ექნება თავისი პოლიტიკური ფასი“, - განუცხადა თენგიზ ფხალაძემ Europetime-ს. აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოადგილის ყოფილი თანაშემწე მეთიუ ბრაიზა მთავარ კითხვას სვამს ე.წ. სკეპტიკოსი ქვეყნების შესახებ, კერძოდ, შეწყვიტეს თუ არა მათ პოლიტიკური წინააღმდეგობა საქართველოს NATO-ში გაწევრიანების თაობაზე. Europetime-თან საუბრისას მეთიუ ბრაიაზა აცხადებს, რომ ვიდრე რუსეთი თვლის, რომ მისი აგრესიული მიდგომა საქართველოს მიმართ, მათ შორის ტერიტორიების ოკუპაცია დააფრთხობს სკეპტიკოსებს, მხარი არ დაუჭირონ საქართველოს გაწევრიანებას, რუსეთი აგრესიულ ქმედებებს განაგრძობს. „საქართველომ გრძელი გზა გაიარა თავდაცვის რეფორმის თვალსაზრისით, კონკრეტულად ეს ფაქტი, ჩემი აზრით, აკმაყოფილებს NATO-ში გაწევრიანების კრიტერიუმს. გარდა ამისა, როგორც ჩანს, საქართველო პოლიტიკური კრიზისის მიღმაა და ახლა ქუჩიდან პარლამენტში ინაცვლებს პოლიტიკური დაპირისპირება. შესაბამისად, NATO-ს გარკვეული წევრები ვეღარ გამოიყენებენ საბაბად იმას, რომ საქართველომ არ განახორციელა თავისი დემოკრატიული რეფორმები, რომ გახდეს NATO-ს წევრი“, - აცხადებს ამერიკელი დიპლომატი. საქართველო გახდება NATO-ს წევრი - NATO-ს სამიტის კომუნიკე ექსკლუზივი: ჯეიმს აპატურაი: NATO საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებების ერთგული მხარდამჭერია ექსკლუზივი: NATO: ევროატლანტიკური ინტეგრაცია არის მიზანი, რომელიც საქართველოში სრულიად პოლიტიკურ სპექტრს აერთიანებს საფრანგეთის ელჩი: NATO-სა და საქართველოს შორის ამბიციურ მიზნებზე დაფუძნებული პარტნიორობა მტკიცედ დადასტურდა გერმანიის ელჩი: ღია კარის პოლიტიკა საქართველოსთან დაკავშირებით NATO-ს ბრიუსელის სამიტზე მკაფიოდ დადასტურდა
NATO: ევროატლანტიკური ინტეგრაცია არის მიზანი, რომელიც საქართველოში სრულიად პოლიტიკურ სპექტრს აერთიანებს
NATO მიესალმება საქართველოს პარლამენტის მიერ ბრიუსელში მომავალ სამიტთან დაკავშირებით საქართველოს პარლამენტის ერთობლივ განცხადებას, რომელსაც სხვადასხვა პოლიტიკური პარტია აწერს ხელს. ამის შესახებ Europetime-ს ექსკლუზიურად NATO-ში განუცხადეს. ,,ჩვენ მივესალმებით NATO-სთან დაკავშირებულ დეკლარაციაზე სხვადასხვა პარტიის ხელმოწერას. ეს კიდევ ერთი ნიშანია, რომ ევროატლანტიკური ინტეგრაცია არის მიზანი, რომელიც საქართველოში სრულ პოლიტიკურ სპექტრს აერთიანებს",- აღნიშნავენ Europetime-თან საუბრისას . ცნობისთვის, NATO-ს სამიტთან დაკავშირებით, რომელიც ბრიუსელში 14 ივნისს გაიმართება საქართველოს პარლამენტმა განცხადება მოამზადა. საქართველოს NATO-ში ინტეგრაციის მხარდაჭერის შესახებ საქართველოს პარლამენტში წარმოდგენილი პოლიტიკური პარტიების ერთობლივ განცხადებაში აღნიშნულია, რომ პარტიები ერთიანი არიან საქართველოს NATO-ში გაწევრების მხარდაჭერაში. პარლამენტის თავმჯდომარემ კოლეგებს მოუწოდა, დოკუმენტზე ხელმოწერით კიდევ ერთხელ გამოხატონ პოლიტიკური ნება და დააფიქსირონ ერთიანობა იმ საკითხებთან დაკავშირებით, რომელიც წარმოადგენს ჩვენი ხალხის არჩევანს. "აქ გახლავთ საკითხების ჩამონათვალი იმის შესახებ, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ჩვენთვის NATO-ს წევრობა და რომ იგი ეროვნულ ინტერესს წარმოადგენს. ასევე, ამ ფორმატის მნიშვნელობა მშვიდობიანი, სტაბილური, დემოკრატიული და თავისუფალი ევროპისთვის , განსაკუთრებით კი საქართველოსთვის. NATO-ს და მის წევრებს მადლობას ვუხდით საქართველოსადმი გაწეული მხარდაჭერისთვის, ხაზს ვუსვამთ პარტნიორობის გაძლიერებას დემოკრატიული რეფორმების მხარდასაჭერად, აგრეთვე, მზარდი ჰიბრიდული საფრთხეების წინააღმდეგ ბრძოლაში. აღნიშნულია შავი ზღვის უსაფრთხოებისთვის თანამშრომლობის გაღრმავება და ვაცხადებთ, რომ NATO-ში საქართველოს წევრობით შესაძლებელი იქნება ევროატლანტიკური სივრცის უსაფრთხოებისა და სტაბილურობის კიდევ უფრო გაძლიერება. ხელმოწერით ჩვენ როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე ქვეყნის გარეთ ყველა ჩვენს მეგობარს და პარტნიორს, რომლებიც აკვირდებიან მიმდინარე პოლიტიკურ მოვლენებს, ვეუბნებით და ხაზს ვუსვამთ, რომ მიუხედავად ხშირ შემთხვევაში ფუნდამენტური განსხვავებებისა, არის საკითხები, რომლის გარშემოც ჩვენ ვერთიანდებით და ერთიანი ძალით მივდივართ წინ. სესიის მსვლელობის დროს დოკუმენტი წარმოდგენილი იქნება რუსთაველის დარბაზში და ნებისმიერ დეპუტატს როგორც პოლიტიკური ჯგუფის სახელით, ასევე ინდივიდუალურად საშუალება ექნება, ხელი მოაწეროს. ამ ხელმოწერით ვაჩვენოთ ერთიანობა იმ საკითხებთან დაკავშირებით, რომელიც წარმოადგენს ჩვენი ხალხის არჩევანს და რის გარშემოც შეგვიძლია გავერთიანდეთ. ყველას მოგიწოდებთ დავაფიქსიროთ პოლიტიკური ნება ამ საკითხთან დაკავშირებით",- განაცხადა კახა კუჭავამ.
ფილიპ რიკერი: ანაკლია და ყველა დიდი ინფრასტრუქტურული პროექტი, ეს არის უდიდესი შესაძლებლობა
Europetime-მა საქართველოში ვიზიტით მყოფი აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოადგილის მოვალეობის შემსრულებელი ფილიპ რიკერი ექსკლუზიურად ჩაწერა. ამერიკელმა დიპლომატმა Europetime-თან ანაკლიის პორტზე საუბრისას განაცხადა, რომ ეს არის უდიდესი შესაძლებლობა უცხოელი ინვესტორების მოსაზიდად. „ეს უდიდესი შესაძლებლობაა. შექმენით გარემო და თუ ის ინვესტორებისთვის მიმზიდველი იქნება, ისინი მოვლენ. ეს არის უდიდესი შესაძლელობა ინვესტიციებისთვის, რასაც ამ ეპატზე გვსურს დავეხმაროთ და მხარი დავუჭიროთ“, - განუცხადა ფილიპ რიკერმა Europe Time-ს. რაც შეეხება აშშ-სთან თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმების საკითხს. ფილიპ რიკერმა Europe Time-ის შეკითხვას ამასთან დაკავშირებითაც უპასუხა. შესაძლებელია თუ არა ეს შეთანხმება ამოქმედდეს, რაც ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობებს ახალ რანგში აიყვანდა და ინვესტორებისთვისაც მნიშვნელოვანი სიგნალი იქნებოდა. Europe Time დაინტერესდა, ხომ არ იგეგმება ამ პროცესის გააქტიურება. ფილიპ რიკერის განცხადებით, რეფორმების გაგრძელება, კანონის უზენაესობის განმტკიცება არის ის ძალიან მნიშვნელოვანი ელემენტი, რომელიც ხელს შეუწყობს საქართველოს, გახდეს საერთაშორისო ვაჭრობისთვის მიმზიდველი. „ჩვენ ვაფასებთ საქართველოს სურვილს, გაააქტიუროს სავაჭრო ურთიერთობები აშშ-სთან. ამისათვის ძალიან მნიშვნელოვანია რეფორმების გზის გაგრძელება. მათ შორის, 19 აპრილის შეთანხმების შესრულება და შესაბამისად, უფრო ეფექტური გარემოს შექმნა საერთაშორისო ვაჭრობისთვის, რაშიც ძალიან დიდ როლს თამაშობს კანონის უზენაესობა. მოგეხსენებათ, რომ თავისუფალი ვაჭრობის საკითხი ეს არის ამერიკის სავაჭრო წარმომადგენლის პრეროგატივა. თუმცა, აღვნიშნავ, რომ ამ პროცესში ძალიან მნიშვნელოვანია გამჭვირვალე ბიზნესგარემოს შემუშავება და ეს პროცესი მიმდინარეობს მათ შორის, ჩვენი დახმარებითაც. მნიშვნელოვანია, რომ გაგრძელდეს რეფორმების გზა. კიდევ ერთხელ აღვნიშნავ, რომ სასამართლო რეფორმა ამ კუთხით არის უაღრესად მნიშვნელოვანი იმისთვის, რომ ბიზნესისთვის, უცხოელი ინვესტორებისთვის შეიქმნას ხელსაყრელი გარემო და იყოს იმის განცდა და გარანტია. რომ სამართლებრივი სისტემა არის სრულიად თავისუფალი პოლიტიკური თუ სხვა რაიმე გარე ჩარევებისგან. შესაბამისად, რეფორმების გაგრძელება, კანონის უზენაესობის განმტკიცება არის ის ძალიან მნიშვნელოვანი ელემენტი, რომელიც ხელს შეუწყობს, რომ საქართველო გახდეს მიმზიდველი საერთაშორისო ვაჭრობისთვის და ინვესტორებისთვის“, - განაცხადა ფილიპ რიკერმა Europe Time-ის შეკითხვის საპასუხოდ. შეგახსენებთ, Europetime-მა მსხვილ ინფრასტრუქტურულ პროექტებში, მათ შორის პორტებში ინვესტიციების მნიშვნელობაზე საქართველოში რამდენიმე დღის წინ ვიზიტით მყოფი „რესპუბლიკელი“ სენატორი რობ პორტმანიც ექსკლუზიურად ჩაწერა. სენატორმა საქართველოში პირდაპირი ამერიკული ინვესტიციების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში კონგრესის დელეგაციის წევრმა განაცხადა, რომ იმედი აქვს, პირდაპირი ინვესტიციების გარდა, ვაჭრობის გაფართოებაც შესაძლებელია. ამ მიმართულებით ის თავადაც აპირებს მუშაობას წარსული გამოცდილებიდან გამომდინარე, როდესაც ბუშის ადმინისტრაციის დროს იყო აშშ-ის წარმომადგენელი ვაჭრობის საკითხებში. რობ პორტმანი არის სავაჭრო შეთანხმებების ინიციატორი სხვადასხვა ქვეყანასთან. „უაღრესად მნიშვნელოვანია, რომ საქართველოში რაც შეიძლება მეტმა ქვეყანამ გაახორციელოს ინვესტიცია. იმედი მაქვს, რომ უფრო მეტი ამერიკული კომპანია გააკეთებს ამას. ზოგიერთი კომპანიის შეშფოთების მიზეზს სასამართლო სისტემა წარმოადგენს. ამიტომ, ეს არის ერთი მიზეზი, რომელიც სასამართლო სისტემის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს, რადგან მას საქართველოს მოქალაქისთვის მეტი კეთილდღეობის მოტანა შეუძლია, მეტი უცხოური ინვესტიცია მეტ სამუშაო ადგილს ნიშნავს. ეს იქნებოდა ინფრასტრუქტურული პროექტი, განსაკუთრებით პორტის პროექტი, რომელიც უდიდესი შესაძლებლობაა ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციისთვის. ასევე არსებობს უამრავი სხვა შესაძლებლობა სოფლის მეურნეობასა და სასაქონლო ჯგუფებში, მათ შორის არის მაინინგი და წარმოება. ასე რომ, ვფიქრობ, ეს დიდი შესაძლებლობაა მეტი ინვესტიციის განხორციელებისათვის, ქართველი ხალხის დასახმარებლად. ინვესტიცია კარგია და ჩვენ უნდა წავახალისოთ უფრო მეტი პირდაპირი ინვესტიცია საქართველოში, მაგრამ ასევე გავზარდოთ სავაჭრო ბრუნვა. საქართველოს ნომერ პირველი სავაჭრო პარტნიორი თურქეთია, მეორე - რუსეთი. შეერთებულ შტატებს ძალიან მცირე ნაწილი უჭირავს და ამიტომ უნდა ვიპოვოთ გზა, როგორ გავზარდოთ უფრო მეტი მიწოდების ჯაჭვი საქართველოდან ამერიკაში ან მეტი ექსპორტი ამერიკაში და პირიქით. ეს არის ის, რაზეც პირადად ვიმუშავებ, რადგან მე პირადად ვიყავი ჩართული ვაჭრობის საკითხებში, როგორც შეერთებული შტატების სავაჭრო წარმომადგენელი. იმედი მაქვს, რომ პირდაპირი ინვესტიციების გარდა, ვაჭრობის გაფართოებაც შეგვიძლია“, - აღნიშნა სენატორმა რობ პორტმანმა Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში.
სომხეთსა და აზერბაიჯანში რიკერის ვიზიტის მთავარი თემა ყარაბაღია, მაგრამ საქართველოში სავარაუდოდ, ორი თემა უნდა იყოს აქტუალური - თენგიზ ფხალაძე
აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოვალეობის შემსრულებლის ვიზიტს ევროპის საერთაშორისო პოლიტიკური ეკონომიკის ევროპული ცენტრის უფროსი მკვლევარი, თენგიზ ფხალაძე Europe Time-თან ინტერვიუში აფასებს. „სომხეთსა და აზერბაიჯანში ფილიპ რიკერის ვიზიტის მთავარი თემა ყარაბაღი იქნება, მაგრამ რაც შეეხება საქართველოს, აქ, თენგიზ ფხალაძის აზრით, ორი თემა უნდა იყოს აქტუალური: „ფილიპ რიკერს რეგიონული ტურნე აქვს, რაც ბუნებრივია, კარგია. ზოგადად, რაც უფრო მეტად იქნება შეერთებული შტატების ოფიციოზის ვიზიტები ამ რეგიონში, კარგია. თავისთავად ცხადია, რომ სომხეთსა და აზერბაიჯანში ფილიპ რიკერის ვიზიტის მთავარი თემა ყარაბაღი იქნება, მაგრამ რაც შეეხება საქართველოს, ვფიქრობ, რომ აქ ორი თემა უნდა იყოს აქტუალური: ქვეყანაში მიმდინარე პროცესები და დემოკრატიის გაძლიერება, ასევე, მომავალი არჩევნები (რაზეც სენატორებმაც ისაუბრეს) ძალიან მნიშვნელოვანია ქართული დემოკრატიისათვის და მას განსაკუთრებით დააკვირდებიან. დარწმუნებული ვარ, მსგავსი გზავნილი ექნება ფილიპ რიკერსაც, მაგრამ ამავდროულად, მნიშვნელოვანია, რომ ეს ვიზიტი გამოყენებული იყოს კიდევ ერთხელ უსაფრთხოების გარემოზე ყურადღების გასამახვილებლად მაშინ, როდესაც უნდა გაიმართოს ჯო ბაიდენისა და ვლადიმერ პუტინის შეხვედრა, ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანი NATO-ს სამიტი, რომელმაც ნათელი გზავნილი უნდა გაუგზავნოს რუსეთს, რომ მისი პოლიტიკა საქართველოს მიმართ არის მიუღებელი. ამ კონტექსტში ძალიან მნიშვნელოვანია ჩვენი კომუნიკაცია სახელმწიფო დეპარტამენტთან და ზოგადად, ჩვენს სტრატეგიულ პარტნიორთან“, - აცხადებს თენგიზ ფხალაძე. საქართველო ამერიკის ყველაზე მნიშვნელოვანი მოკავშირეა რეგიონში - სენატორების გზავნილი და მორიგი მნიშვნელოვანი ვიზიტი აშშ-დან
ფილიპ რიკერის ვიზიტი აშშ-ის გზავნილის გაგრძელებაა, რომ ამერიკა კვლავ ყურადღებას აქცევს საქართველოს და კავკასიას - კორნელი კაკაჩია
ფილიპ რიკერის ვიზიტი გაგრძელებაა აშშ-ის გზავნილისა, ამერიკა კვლავ ყურადღებას აქცევს საქართველოს და კავკასიას, მიიჩნევს პოლიტოლოგი კორნელი კაკაჩია. Europetime-თან ინტერვიუში ექსპერტი აცხადებს, რომ თანდათან ალბათ გამოიკვეთება პრიოროტეტები მთლიანად აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონში და ალბათ უნდა გამოიკვეთოს კონტურები, როგორ ხედავენ პრიორიტეტებს და როგორ შეუძლიათ, დაეხმარონ ფრონტისპირა ქვეყნებს, როგორიც არიან უკრაინა და საქართველო. „ფილიპ რიკერის ვიზიტი გაგრძელებაა აშშ-ის გზავნილისა, რომ მიუხედავად ბოლო წლებში მომხდარი მოვლენებისა, ამერიკა კვლავ ყურადღებას აქცევს საქართველოს და კავკასიას. ეს არის ის, რასაც ქართული მხარე ელოდებოდა. ახლა, თანდათან ალბათ გამოიკვეთება პრიოროტეტები მთლიანად აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონში და ალბათ უნდა გამოიკვეთოს კონტურები, როგორ ხედავენ პრიორიტეტებს და როგორ შეუძლიათ, დაეხმარონ ფრონტისპირა ქვეყნებს, როგორიც არიან უკრაინა და საქართველო. მთავარია, ფოკუსი არ დაიკარგოს, საქართველო არ ჩაიკარგოს გლობალური პრობლემების მიღმა და საკუთარი ნიშა გამონახოს“, - პოლიტოლოგი კორნელი კაკაჩია. მისივე თქმი, ყარაბაღის ომის შემდეგ, ცოტა ვაკუუმი შეიქმნა რეგიონში დასავლეთის ყოფნასთან დაკავშირებით და ამ ვიზიტებმა გარკვეულწილად გამოაცოცხლა არსებული გარემო. საქართველო ამერიკის ყველაზე მნიშვნელოვანი მოკავშირეა რეგიონში - სენატორების გზავნილი და მორიგი მნიშვნელოვანი ვიზიტი აშშ-დან
საქართველო ამერიკის ყველაზე მნიშვნელოვანი მოკავშირეა რეგიონში - სენატორების გზავნილი და მორიგი მნიშვნელოვანი ვიზიტი აშშ-დან
„პირველი ვიზიტი პოსტკოვიდურ პერიოდში აშშ-დან საქართველოში განვახორციელეთ იმ მნიშვნელობიდან გამომდინარე, რომელსაც საქართველოს და მასთან პარტნიორობას ვანიჭებთ“, - ამ გზავნილით დაიწყო თბილისში, კოლეგებთან ერთად განხორციელებული ვიზიტის შემაჯამებელი პრესკონფერენცია „თბილისი მარიოტში“ 3 ივნისს, "დემოკრატმა" სენატორმა ჯინ შაჰინმა. „ერთ-ერთი, რაც (თბილისში გამართული) ყველა შეხვედრის დროს გვესმის, ისაა, რომ საქართველო საკუთარ მომავალს ხედავს დასავლეთში და დასავლეთთან ერთად. ევროატლანტიკურ ინტეგრაციის გზაზე, ევროკავშირის წევრად“, - აღნიშნა ჯინ შაჰინმა. დელეგაცია შეხვდა როგორც მმართველი გუნდის, ასევე ოპოზიციის წარმომადგენლებს და არასამთავრობო სექტორს. „ჩვენ აქ ჩამოვედით მეგობრებთან. საქართველო აშშ-სთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მოკავშირეა რეგიონში“, - განაცხადა ამავე პრესკონფერენციაზე "რესბუპლიკელმა" სენატორმა რობ პორტმანმა. მისი თქმით, სენატის ორივე პარტიის წარმომადგენლებს მიაჩნიათ, რომ საქართველო აშშ-ის მეგობარია. მან, როგორც საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის წევრმა აღნიშნა, რომ საქართველოს აქვს ორპარტიული მხარდაჭერა და ამ მხრივ ხედვებში განსხვავება არ არსებობს. სენატორების ვიზიტის შეფასებისას, Europetime-თან ინტერვიუში ევროპის საერთაშორისო პოლიტიკური ეკონომიკის ევროპული ცენტრის უფროსი მკვლევარი, თენგიზ ფხალაძე აცხადებს, რომ პირველ რიგში, თავად ეს ვიზიტი იყო გზავნილი, რადგან ის საჭირო იყო აშშ-საქართველოს ურთიერთობებში. „მით უმეტეს, ხანგრძლივი დრო გავიდა, რაც ასეთი ვიზიტი არ განხორციელებულა. თავისთავად ცხადია, რომ სენატორები დაინტერესებულები იყვნენ საქართველოში არსებული ვითარების შესწავლით. მათი გზავნილიც ეს იყო, რომ საქართველოს და ქართულ დემოკრატიას უჭერენ მხარს. აქცენტი კეთდებოდა შარლ მიშელის შეთანხმების შესრულებაზე, რაც მართლაც მნიშვნელოვანი დოკუმენტია ქართული დემოკრატიის შემდგომი განვითარებისთვის. იმავდროულად კარგია, რომ ყურადღება გამახვილდა საგარეო საფრთხეებზე და ვფიქრობ, რომ ამ კოტექსტში ძალიან დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა, რომ პოლიტიკოსებმა ხედვა გაუზიარეს ჩვენს პარტნიორებს, რადგან ორივე სენატორი ძალიან გავლენიანია. რომ შევაჯამოთ, ვიზიტი იყო თავად გზავნილი და ყველა განხილული საკითხი უაღრესად მნიშვნელოვანია ქართული დემოკრატიისა და ქართული სახელმწიფოსთვის“, - აცხადებს თენგიზ ფხალაძე. პოლიტოლოგი კორნელი კაკაჩია მიიჩნევს, რომ სენატორების ჩამოსვლა გარკვეული გზავნილი იყო საქართველოში და მის ფარგლებს გარეთ, რომ აშშ-სთვის პრიორიტეტად რჩება საქართველო და მისი დემოკრატიული განვითარება. „ბოლო პერიოდში თითქოს აზრი არსებობდა, უკუსვლა ხომ არ ხდება დემოკრატიასთან დაკავშირებით, რაზეც არის დამოკიდებული NATO-ს წევრობა, ევროკავშირის წევრობა. თუ რეფორმებს არ გაატარებ, ქვეყანაში ხდება სტაგნაცია, სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა მძიმდება, ლარის კურსი ეცემა, ბუნებრივია, ეს გავლენას ახდენს ყველაფერზე და ამ დროს, ენერგია, რომელიც მიმართული უნდა იყოს ევროატლანტიკურ სივრცეში ინტეგრაციისთვის, იხარჯება რაღაც ვიწროპარტიულ კინკლაობაში და აქედან გამომდინარე, ზოგჯერ არ ჩანს საქართველოს მონდომება. ფორმალურ დონეზე - კი, თუმცა ეს არ არის საკმარისი, რომ ახალი იდეები წამოვიდეს. იმ ფონზე, როდესაც აშშ გლობალური პრობლემებით არის დაკავებული, მნიშვნელოვანია, საქართველომ შეინარჩუნოს სტაბილურობა, გაატაროს მნიშვნელოვანი რეფორმები, მათ შორის მართლმსაჯულების რეფორმა, რომ ქვეყანამ წინ წაიწიოს. თუ ეს არ მოხდება, NATO-ში გაწევრიანებაზე და ასე შემდეგ საუბარი ზედმეტია, მით უმეტეს, გართულებული გეოპოლიტიკური ვითარების ფონზე“, - აღნიშნავს კორნელი კაკაჩია Europe Time-თან ინტერვიუში. სენატორებმა საქართველო უკვე დატოვეს, თუმცა ქვეყანა აშშ-დან მორიგი მნიშვნელოვანი ვიზიტის მოლოდინშია. საქართველოს აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოადგილის მოვალეობის შემსრულებელი ფილიპ რიკერი ესტუმრება, რომელიც იმჟამინდელ სახელმწიფო მდივან მაიკ პომპეოსთან ერთად, საქართველოში ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ ჩამოვიდა. თბილისიდან პომპეოს გამგზავრების შემდეგ, მისი თანაშემწე ფილიპ რიკერი საქართველოში დარჩა და დახურულ კარს მიღმა იმ რვა ოპოზიციური პარტიის ლიდერებს შეხვდა, რომელთაც 31 ოქტომბრის არჩევნებში 1%-იანი ბარიერი გადალახეს. ფილი რიკერს ახლა საკმაოდ ხანგრძლივი რეგიონული ტურნე აქვს, რომლის განმავლობაშიც: „6-13 ივნისს „საქართველოში, აზერბაიჯანსა და სომხეთში ჩავა, რათა ხელი შეუწყოს ორმხრივი და რეგიონალური პრიორიტეტების განხორციელებას და გამოხატოს რეგიონში დემოკრატიული და ეკონომიკური განვითარებისადმი ამერიკის შეერთებული შტატების მხარდაჭერა. „საქართველოში ამერიკის სახელმწიფო მდივნის მოადგილის მოვალეობის შემსრულებელი შეხვდება მთავრობას, ოპოზიციას და სამოქალაქო საზოგადობას, რათა განიხილონ პოლიტიკურ პარტიებს შორის მიღწეული 19 აპრილის შეთანხმების სრულად განხორციელებასთან დაკავშირებული საკითხები, ასევე საქართველოს წინააღმდეგ მიმდინარე რუსეთის აგრესია და ქვეყნის ოკუპაცია. სომხეთსა და აზერბაიჯანში ამერიკის სახელმწიფო მდივნის მოვალეობის შემსრულებელი რიკერი შეხვდება მთავრობას, სამოქალაქო საზოგადობას და ბიზნესის ლიდერებს, რათა განიხილონ ორმხრივი პრიორიტეტები და მთიან ყარაბახთან დაკავშირებული საკითხები", - ვკითხულობთ აშშ-ის საელჩოს განცხადებაში. „ფილიპ რიკერის ვიზიტი გაგრძელებაა აშშ-ის გზავნილისა, რომ მიუხედავად ბოლო წლებში მომხდარი მოვლენებისა, ამერიკა კვლავ ყურადღებას აქცევს საქართველოს და კავკასიას. ეს არის ის, რასაც ქართული მხარე ელოდებოდა. ახლა, თანდათან ალბათ გამოიკვეთება პრიოროტეტები მთლიანად აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონში და ალბათ უნდა გამოიკვეთოს კონტურები, როგორ ხედავენ პრიორიტეტებს და როგორ შეუძლიათ, დაეხმარონ ფრონტისპირა ქვეყნებს, როგორიც არიან უკრაინა და საქართველო. მთავარია, ფოკუსი არ დაიკარგოს, საქართველო არ ჩაიკარგოს გლობალური პრობლემების მიღმა და საკუთარი ნიშა გამონახოს“, - აღნიშნავს პოლიტოლოგი კორნელი კაკაჩია. „სომხეთსა და აზერბაიჯანში ფილიპ რიკერის ვიზიტის მთავარი თემა ყარაბაღი იქნება, მაგრამ რაც შეეხება საქართველოს, აქ, თენგიზ ფხალაძის აზრით, ორი თემა უნდა იყოს აქტუალური: „ფილიპ რიკერს რეგიონული ტურნე აქვს, რაც ბუნებრივია, კარგია. ზოგადად, რაც უფრო მეტად იქნება შეერთებული შტატების ოფიციოზის ვიზიტები ამ რეგიონში, კარგია. თავისთავად ცხადია, რომ სომხეთსა და აზერბაიჯანში ფილიპ რიკერის ვიზიტის მთავარი თემა ყარაბაღი იქნება, მაგრამ რაც შეეხება საქართველოს, ვფიქრობ, რომ აქ ორი თემა უნდა იყოს აქტუალური: ქვეყანაში მიმდინარე პროცესები და დემოკრატიის გაძლიერება, ასევე, მომავალი არჩევნები (რაზეც სენატორებმაც ისაუბრეს) ძალიან მნიშვნელოვანია ქართული დემოკრატიისათვის და მას განსაკუთრებით დააკვირდებიან. დარწმუნებული ვარ, მსგავსი გზავნილი ექნება ფილიპ რიკერსაც, მაგრამ ამავდროულად, მნიშვნელოვანია, რომ ეს ვიზიტი გამოყენებული იყოს კიდევ ერთხელ უსაფრთხოების გარემოზე ყურადღების გასამახვილებლად მაშინ, როდესაც უნდა გაიმართოს ჯო ბაიდენისა და ვლადიმერ პუტინის შეხვედრა, ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანი NATO-ს სამიტი, რომელმაც ნათელი გზავნილი უნდა გაუგზავნოს რუსეთს, რომ მისი პოლიტიკა საქართველოს მიმართ არის მიუღებელი. ამ კონტექსტში ძალიან მნიშვნელოვანია ჩვენი კომუნიკაცია სახელმწიფო დეპარტამენტთან და ზოგადად, ჩვენს სტრატეგიულ პარტნიორთან“, - აცხადებს თენგიზ ფხალაძე. სენატორების ვიზიტის პარალელურად, საქართველოში ასევე შედგა უკრაინის პრემიერ-მინისტრის ვიზიტი. ფილიპ რიკერის გარდა, ქვეყანაში უახლოეს მომავალში ასევე ელოდებიან ლიეტუვის პრეზიდენტს, გიტანას ნაუსედას. „მთლიანობაში ეს ყველაფერი ერთად არის კარგი მოვლენა, შესაძლოა, ცოტა დაგვიანებულიც, რადგან ყარაბაღის ომის შემდეგ, ცოტა ვაკუუმი შეიქმნა რეგიონში დასავლეთის ყოფნასთან დაკავშირებით და ამ ვიზიტებმა გარკვეულწილად გამოაცოცხლა არსებული გარემო, მაგრამ უფრო მეტია გასაკეთებელი საქართველოს მხრიდან, როგორ გამოვაცოცხლოთ ჩვენთვის მნიშვნელოვანი ტრანსატლანტიკური საკითხები. ამას მარტო ვერ გავაკეთებთ, თუმცა უნდა ვიყოთ ინიციატორები, დავსხდეთ ამერიკელებთან, გავლენიან ადამიანებთან განვიხილოთ საქართველოს და ამერიკისთვის მნიშვნელოვანი საკითხები. შემდეგ უნდა შეჯერდეს მოსაზრებები და შეიძლება, შედგეს სამუშაო გეგმაც მომდევნო წლების განმავლობაში“, - აღნიშნავს კორნელი კაკაჩია. უკრაინის პრემიერის ვიზიტის მნიშნელობას უსვამს ხაზს თენგიზ ფხალაძე. მისი თქმით, ყველა სპეკულაციას, მითქმა-მოთქმას რომელიც არსებობდა, წერტილი დაესმება. „საქართველო და უკრაინა არიან სტრატეგიული პარტნიორები და დარწმუნებული ვარ, რომ ეს ვიზიტი კიდევ უფრო გაამყარებს ამ პარტნიორობას, მით უმეტეს, იმ დროს, როდესაც უნდა გაიმართოს სამიტი; იმ დროს, როდესაც ჩვენ ვართ ის ქვეყნები, რომელთაც ასოცირებაზე აქვთ ხელი მოწერილი. ორივე ქვეყანა ერთიდაიგივე საფრთხის წინაშე ვართ. მხედველობაში მაქვს ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევა, ერთიდაიგივე აგრესორი გვყავს - რუსეთის ფედერაცია. ასე რომ, ძალიან ბევრი საკითხია, რომელშიც ვთანამშრომლობთ და კიდევ უფრო უნდა გავაძლიეროთ, ინტენსიური გავხადოთ ეს თანამშრომლობა. ძალიან მიხარია, რომ ეს ვიზიტი შედგა, საჭირო იყო როგორც უკრაინისთვის, ასევე საქართველოსთვის, ორივე ქვეყნის ეროვნული ინტერესებისათვის. რაც შეეხება ლიეტუვას, ეს არის ქვეყანა, რომელიც NATO-ში საქართველოს გაწევრიანების აქტიური მხარდამჭერია, არამედ ხშირად ადვოკატირებას უწევს საქართველოს ინტერესებს და ამ კონტექსტში ლიეტუვა არის ერთ-ერთი წამყვანი სახელმწიფო. მისასალმებელია, რომ საქართველოში პოლიტიკური პროცესები მეტ-ნაკლებად დაწყნარდა და საშუალება გვაქვს, ვისაუბროთ სხვა საკითხებზე, გარდა იმ პოლარიზაციისა, რომელიც არსებობდა და სამწუხაროდ, ჯერ კიდევ არსებობს სახელმწიფოში. კიდევ ერთხელ გავუსვამ ხაზს, რომ არსებობს თემები, რომლის გამოც, ყველა ვალდებულნი ვართ, რომ ვითანამშრომლოთ და ხელი შევუწყოთ ერთმანეთს იმაში, რომ ეროვნული ინტერესები არ დაზარალდეს და უპირველეს ყოვლისა, ჩვენი სტრატეგიული ამოცანები იყოს წინ წამოწეული, განხორციელებული, ქვეყნის უსაფრთხოება დაცული და ქვეყნის ევროატლანტიკურ მისწრაფებებს ხელი არაფერმა შეუშალოს“, - განუცხადა Europe Time-ს თენგიზ ფხალაძემ. ამერიკელი სენატორების მთავარი გზავნილები სენატორი რობ პორტმანი: ჩვენ უნდა წავახალისოთ უფრო მეტი ამერიკული პირდაპირი ინვესტიცია საქართველოში, განსაკუთრებით ინფრასტრუქტურულ პროექტებში, პორტებში და ასე შემდეგ
სენატორი რობ პორტმანი: ჩვენ უნდა წავახალისოთ უფრო მეტი ამერიკული პირდაპირი ინვესტიცია საქართველოში, განსაკუთრებით ინფრასტრუქტურულ პროექტებში, პორტებში და ასე შემდეგ
Europetime-მა საქართველოში ვიზიტით მყოფი „რესპუბლიკელი“ სენატორი რობ პორტმანი ექსკლუზიურად ჩაწერა. სენატორი საქართველოში პირდაპირი ამერიკული ინვესტიციების მნიშვნელობაზე საუბრობს. Europetime-თან კომენტარში კონგრესის დელეგაციის წევრმა განაცხადა, რომ იმედი აქვს, პირდაპირი ინვესტიციების გარდა, ვაჭრობის გაფართოებაც შესაძლებელია. ამ მიმართულებით ის თავადაც აპირებს მუშაობას წარსული გამოცდილებიდან გამომდინარე, როდესაც ბუშის ადმინისტრაციის დროს იყო აშშ-ის წარმომადგენელი ვაჭრობის საკითხებში. რობ პორტმანი არის სავაჭრო შეთანხმებების ინიციატორი სხვადასხვა ქვეყანასთან. Europetime სენატორ რობ პორტმანის ექსკლუზიურ ინტერვიუს გთავაზობთ. „უაღრესად მნიშვნელოვანია, რომ საქართველოში რაც შეიძლება მეტმა ქვეყანამ გაახორციელოს ინვესტიცია. იმედი მაქვს, რომ უფრო მეტი ამერიკული კომპანია გააკეთებს ამას. ზოგიერთი კომპანიის შეშფოთების მიზეზს სასამართლო სისტემა წარმოადგენს. ამიტომ, ეს არის ერთი მიზეზი, რომელიც სასამართლო სისტემის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს, რადგან მას საქართველოს მოქალაქისთვის მეტი კეთილდღეობის მოტანა შეუძლია, მეტი უცხოური ინვესტიცია მეტ სამუშაო ადგილს ნიშნავს. ეს იქნებოდა ინფრასტრუქტურული პროექტი, განსაკუთრებით პორტის პროექტი, რომელიც უდიდესი შესაძლებლობაა ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციისთვის. ასევე არსებობს უამრავი სხვა შესაძლებლობა სოფლის მეურნეობასა და სასაქონლო ჯგუფებში, მათ შორის არის მაინინგი და წარმოება. ასე რომ, ვფიქრობ, ეს დიდი შესაძლებლობაა მეტი ინვესტიციის განხორციელებისათვის, ქართველი ხალხის დასახმარებლად. ინვესტიცია კარგია და ჩვენ უნდა წავახალისოთ უფრო მეტი პირდაპირი ინვესტიცია საქართველოში, მაგრამ ასევე გავზარდოთ სავაჭრო ბრუნვა. საქართველოს ნომერ პირველი სავაჭრო პარტნიორი თურქეთია, მეორე - რუსეთი. შეერთებულ შტატებს ძალიან მცირე ნაწილი უჭირავს და ამიტომ უნდა ვიპოვოთ გზა, როგორ გავზარდოთ უფრო მეტი მიწოდების ჯაჭვი საქართველოდან ამერიკაში ან მეტი ექსპორტი ამერიკაში და პირიქით. ეს არის ის, რაზეც პირადად ვიმუშავებ, რადგან მე პირადად ვიყავი ჩართული ვაჭრობის საკითხებში, როგორც შეერთებული შტატების სავაჭრო წარმომადგენელი. იმედი მაქვს, რომ პირდაპირი ინვესტიციების გარდა, ვაჭრობის გაფართოებაც შეგვიძლია“, - აღნიშნა სენატორმა რობ პორტმანმა Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში. სენატორი რობ პორტმანი: საქართველო აშშ-სთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მოკავშირეა რეგიონში სენატორი რობ პორტმანი: საქართველო ნამდვილად იმსახურებს MAP-ის მიღებას, რაც ხელს შეუწყობდა საქართველოს სვლას NATO-ს წევრობისკენ სენატორი რობ პორტმანი: აშშ ამაყად დგას საქართველოს გვერდით კონგრესის დელეგაცია, სენატორ ჯინ შაჰინის ხემძღვანელობით საქართველოს ეწვია
მარინა კალიურანდი: ჩემი გზავნილია, გააგრძელეთ სწრაფვა მიზნისკენ, გახდეთ ევროკავშირის და NATO-ს წევრი
საქართველო აღმოსავლეთ პარტნიორობის და NATO-ს უახლოესი სამიტების მოლოდინშია. ქვეყანას სამიტებისთვის მზადება მოუწია პოლიტიკური კრიზისის პირობებში, რაც ევროკავშირის შუამავლობით და ჩართულობით გადაიჭრა. ახლა ქვეყნის ყველა პარტნიორი შარლ მიშელის დოკუმენტის სრულად განხორციელების მნიშვნელობას უსვამს ხაზს და აღნიშნავენ, რომ ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ქვეყნის ევროატლანტიკური ინტეგრაციის განმტკიცებისთვის. მათ შორის არის ევროპარლამენტარი, ევროკავშირი-საქართველოს საპარლამენტო ასოცირების კომიტეტის თავმჯდომარე მარინა კალიურანდი, რომელიც Europe Time-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში აცხადებს, რომ თითოეულ ერს უნდა ჰქონდეს უფლება, გადაწყვიტოს თავისი მომავალი და ის თუ, რომელ ორგანიზაციაში სურს გაწევრიანება. მარინა კალიურანდი იხსენებს ესტონეთის მაგალითს, როდესაც არავინ ელოდა ევროკავშირსა და NATO-ში, თუმცა პოლიტიკური გადაწყვეტილება მიიღეს: „ჩვენ გავატარეთ რეფორმები, ჩვენ ველოდებოდით შესაძლებლობის ფანჯარას და ერთხელაც ეს კარი გაიღო და ვიყავით ძალიან ბედნიერები, რომ ეს შანსი გამოვიყენეთ“. მარინა კალიურანდი არის ესტონელი პოლიტიკოსი, რომელსაც საგარეო საქმეთა მინისტრის პოსტი (2015-2016) ეკავა, მანამდე იყო ელჩი როგორც რუსეთში (2007-2011), ასევე აშშ-ში (2011–2014). Europe Time მასთან ინტერვიუს გთავაზობთ. _როგორ შეაფასებდით დღეს ევროკავშირი-საქართველოს ურთიერთობებს? პოლიტიკურ კრიზისს საქართველოში რა თქმა უნდა ჰქონდა გარკვეული გავლენა ევროკავშირი-საქართველოს ურთიერთობებზე, მაგრამ ჩვენ ყურადღებით ვაკვირდებით პოლიტიკურ განვითარებას საქართველოში. შემოდგომაზე, ჩვენ ვიქნებით აღმოსავლეთ პარტნიორობის სამიტზე და პროცესებს უფრო დეტალურად გავეცნობით. _როგორც ცნობილია, საქართველომ, მოლდოვამ და უკრაინამ ასოცირების ტრიოს მემორანდუმი გააფორმეს, როგორ უყურებთ სამი ქვეყნის მიერ გადადგმულ ამ ნაბიჯს? ყველა გზა, ყველა მეთოდი უნდა სცადოთ, თუ თქვენი მიზანია ევროკავშირთან უფრო დაახლოება. ამ ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა ძალიან კარგი ნიშანია, მაგრამ თქვენ ასევე უნდა განაგრძოთ ორმხრივი ძალისხმევა. მე ამას გირჩევდით. რა თქმა უნდა, ასევე მნიშვნელოვანია დემოკრატიული რეფორმები. ასე რომ, ჩემი რჩევა იქნება ყველა ფორმატს მიაქციოთ ყურადღება, როგორც აღმოსავლეთ პარტნიორობას, „ტრიოს“ ფორმატს და ორმხრივ ურთიერთობებს. როდესაც ჩვენ ვსაუბრობთ ახალ ფორმატებზე, მე ვფიქრობ ახლო ინტეგრაციაზე სხვადასხვა პოლიტიკის, მე მქონდა ძალიან კარგი შეხვედრა ბატონ კახა კუჭავასთან, რომელმაც მითხრა, რომ საქართველოს მომავალი შესაბამისობაშია იმ პროექტებთან, რომელიც არსებობს ევროკავშირში, მაგალითად, „მწვანე შეთანხმება“, დიჯიტალიზაცია, ეკონომიკური რეფორმები. ასე რომ, თქვენ მაქსიმალურად ცდილობთ ევროკავშირის პოლიტიკასთან დაახლოებას. მე ვფიქრობ, რომ ეს ძალიან ჭკვიანური მიდგომაა, რადგან ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ ერთად, თავიდანვე ვავითარებთ ახალ მიდგომებს და ვფიქრობ, მაგალითად, ეკონომიკური თანამშრომლობის კუთხით ბევრი რამის გაკეთება შეგვიძლია ამ ეტაპზე. ასე რომ, საქართველოს ეკონომიკური სტატუსი უნდა იყოს ისეთი, როგორიც გვაქვს ნორვეგიაში, შვეიცარიაში, ისლანდიაში. ასე რომ, სხვადასხვა პოლიტიკის, ფორმატის დარეგულირება ვფიქრობ, ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია. _რას არის ის ძირითადი საფუძველი და იდეა, რომელსაც ტრიოს ახალი გზა უნდა ემყარებოდეს? თქვენს შორის უნდა არსებობდეს შეთანხმება, მაგრამ მე ვერ ვხედავ უფრო მჭიდრო ინტეგრაციის შესაძლებლობას დემოკრატიული რეფორმების გაგრძელების გარეშე. საერთაშორისო საზოგადოება და ევროკავშირი აკვირდებიან მართლმსაჯულების რეფორმას საქართველოში, საკონსტიტუციო რეფორმას, საარჩევნო რეფორმას. ბევრი რეფორმაა, სადაც ეს სამი ქვეყანა განსხვავებულ დონეზე იმყოფება. შეიძლება, უკეთესიც იყოს თქვენი საუკეთესო პრაქტიკის გაზიარება, ინფორმაციის გაცვლა და ამ დონეზე თანამშრომლობა, მაგრამ რა თქმა უნდა, ევროკავშირის გადმოსახედიდან, ჩვენ დემოკრატიული რეფორმების გაგრძელებას მოვითხოვთ. როდესაც ესტონეთი ევროკავშირისკენ ისწრაფვოდა, დიდი ხნის განმავლობაში ყველა ამ რეფორმას ვატარებდით გაწევრიანებისთვის. ჩვენ ამას ევროკავშირისთვის არ ვაკეთებდით. ჩვენ ამას ვაკეთებდით ჩვენი ხალხისთვის. ამიტომ, ამ რეფორმებისკენ მე მოვუწოდებ არა იმიტომ, რომ ევროკავშირი ამას მოითხოვს ან ევროკავშირს ეს სურს, არამედ იმიტომ, რომ ხალხს ეს სურს და მათ ნათლად თქვეს, რომ სურთ იცხოვრონ ევროკავშირის საზოგადოებაში, მათ სურთ, იყვნენ ევროკავშირის წევრები, მისი ნაწილი. ამრიგად, რეფორმების გაგრძელებას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს არამხოლოდ ევროკავშირის, არამედ თქვენი ხალხისთვის. _გაწევრიანების პერსპექტივას როგორ უყურებთ, იმ კომენტარის გათვალისწინებით, რომ ევროკავშირში ამაზე კონსენსუსი არ არის? მე ძალიან მჯერა ღია კარის პოლიტიკის. მტკიცედ მჯერა, რომ თითოეულ ერს უნდა ჰქონდეს უფლება, გადაწყვიტოს თავისი მომავალი და ის თუ რომელ ორგანიზაციებში სურთ ყოფნა. და ისევ, ესტონეთის მაგალითს დავუბრუნდები, მერწმუნეთ, ჩვენ ეს 90 - იანი წლების დასაწყისში გამოვიარეთ, როდესაც ევროკავშირსა და NATO-ში არავინ გველოდა. მაგრამ ეს იყო პოლიტიკური გადაწყვეტილება, ჩვენ ვატარებდით ჩვენს რეფორმებს, ვცდილობდით მაქსიმალურად დაახლოებას, ამიტომ ველოდებოდით შესაძლებლობის ფანჯარას და როდესაც კარი გაიღო, ძალიან ბედნიერები ვიყავით, რომ ამ უპირატესობით საუკეთესოდ ვისარგებლეთ. ასე რომ, ჩემი გზავნილია: არ დანებდეთ მიზნისკენ სწრაფვაში, რომ გახდეთ ევროკავშირის და NATO-ს წევრი, იყავით მზად, გააგრძელოთ რეფორმები, მაგრამ ამავე დროს, მე გთხოვთ, იყოთ რეალისტები. მე ვერ ვხედავ კონსენსუსს ევროკავშირში ან NATO-ში. წევრობა პოლიტიკური კონსენსუსია, მე ვერ ვხედავ კონსენსუსს ევროპარლამენტის პოლიტიკურ პარტიებში. მე ვერ ვხედავ კონსენსუსს წევრ ქვეყნებს შორის, განსხვავებული მოსაზრებებია, ბრიუსელში ზოგიერთი ქვეყანა ისევ ამბობს, რომ ევროკავშირის გაფართოება 2004 წელს შეცდომა იყო. ამდენად, განსხვავებული მოსაზრება არსებობს. _კონსენსუსის არარსებობაზე „დაბრკოლება“ როგორ უნდა გადაილახოს? თქვენ უნდა იყოთ მიმართული სკეპტიკოსების დარწმუნებისკენ, რომ იმსახურებთ მომავლის საკითხის გადაწყვეტას და იმსახურებთ პოლიტიკური კონსენსუსის გადაწყვეტას. იქნება ეს 2024 წელს? არ მსურს სპეკულაცია და პროგნოზირება, მაგრამ პირადად მე ასე არ ვფიქრობ, რადგან ვსაუბრობ იმ რეალობაზე, რომელიც დღეს გვაქვს. თუ ეს მოხდება, პირველი ვიქნები, ვინც ევროკავშირის წევრს მოგესალმებით და ძალიან ბედნიერი ვიქნები, მერწმუნეთ. მაგრამ ასევე გვინდა, ვიყოთ რეალისტები და გულწრფელები არსებული ვითარების მიმართ. ამიტომ ვამბობდი, მე ვფიქრობ, რომ საქართველოს ლიდერებმა უნდა იზრუნონ თავისი ამბიციების მიღწევაზე, მაგრამ ასევე უნდა შეინარჩუნონ რეალისტური მოლოდინები, რადგან ხალხი იმედგაცრუებული არ დარჩეს, თუ არ მიიღებს კონკრეტულ შეტყობინებას 2024 წლისთვის. ხალხი გაიაზრებს, რომ ეს არის პროცესი და ერთ დღესაც გაიხსნება ფანჯარა, არ ვიცი როდის, მაგრამ რაც შეიძლება ბევრი უნდა ვიმუშაოთ ქართველი ხალხისთვის. _შესაძლოა, შემდგომმა სამმა წელმა არსებული ვითარება შეცვალოს, საკმაოდ დიდი დროა... დიახ, გეთანხმებით და ამიტომ არ ვსპეკულირებ. მე ვსაუბრობ იმ ცოდნაზე დაყრდნობით, რომელიც მაქვს. მე დიპლომატი ვარ, საგარეო საქმეთა ყოფილი მინისტრი და ზუსტად ვიცი, როგორ მიიღება ასეთი გადაწყვეტილებები, ამიტომ ვცდილობ, ვიყო რეალისტი. თუმცა თქვენ ყველაფერი უნდა გააკეთოთ ევროკავშირსა და NATO-ში გაწევრიანებისთვის. მუდმივად უნდა ცდილობდეთ მათ დარწმუნებას, ვინც ყოყმანობს. ეს არ არის ესტონეთი, ესტონეთი მხარს უჭერს საქართველოს, მაგრამ ის ქვეყნები, რომლებიც ყოყმანობენ და ისინი არიან ევროკავშირის დიდი ქვეყნები, რომლებიც დღეს გაწევრიანებას არ ემხრობიან. გახსოვდეთ, რაც პრეზიდენტმა მაკრონმა თქვა, გადახედეთ არჩევნებს გერმანიაში, ჯერ არ ვიცით შედეგი, პოლიტიკური ლანდშაფტი, რომელიც ამის შემდეგ იქნება. ეს ნიშნებია, რომელთა განხილვა სერიოზულად უნდა მოხდეს. თქვენ უნდა სცადოთ, ყველაფერი უნდა გააკეთოთ თქვენი ოცნების ასასრულებლად. _ჩვენ ვიცით, რომ რუსეთი ჰიბრიდული ომის წარმოებისთვის სხვადასხვა ხერხს იყენებს ბევრი ქვეყნის, მათ შორის საქართველოს წინააღმდეგ. არსებობს რიგი ექსპერტების მოსაზრებები, რომ ევროკავშირს უფრო კონსტრუქციული მიდგომა აქვს. როგორ უყურებთ ამ ურთიერთობებს რუსეთის მხრიდან მზარდი აგრესიის ფონზე? 2008 წელს, როდესაც ომი დაიწყო, მე ვიყავი ესტონეთის ელჩი რუსეთში (2007-2011) მე ვიყავი ესტონეთის ელჩი რუსეთში 2007 წელს, როდესაც რუსეთმა კიბერშეტევა განახორციელა ჩემს ქვეყანაზე. ასე რომ, მე არ ვარ გულუბრყვილო რუსეთთან მიმართებით, არც ჰიბრიდულ გამოწვევებსა და საინფორმაციო ოპერაციებზე. მე ეს პირადად წლების განმავლობაში განვიცადე, როგორც ესტონეთის ელჩმა რუსეთში. სხვათა შორის, როდესაც საქართველო რუსეთის ნომერ პირველი მტერი იყო და მე ესტონეთის ელჩი ვიყავი მოსკოვში, ჩემს საელჩოში მიგვქონდა ქართული ღვინო, ქართული ღვინო აკრძალული იყო მოსკოვში, ტალინის სუპერმარკეტიდან ჩამოვიტანეთ და ასე ვუმასპინძლდებოდით სტუმრებს. 2008 წელს მე ამას „ღვინის პატარა დიპლომატია“ ვუწოდე. რაც შეეხება ევროკავშირს, ვფიქრობ, ჩვენი ურთიერთობები რუსეთთან დაბალ ნიშნულზეა, მაგრამ ამავე დროს, ის ძალიან გულწრფელი და ღიაა. ჯოზეფ ბორელის მოსკოვში ვიზიტი და პრესკონფერენცია თვალის ახელა იყო დასავლეთის ბევრი ქვეყნისთვის, მათთვის ვისაც რუსეთთან პარტნიორული ურთიერთობა, ან ამის იმედი ჰქონდა. თუ გახსოვთ საშინელი პრესკონფერენცია, რომელზეც ლავროვმა ნათლად თქვა, რომ დასცინის და სერიოზულად არ უყურებს ევროკავშირს, ევროკავშირის მისწრაფებებს, ევროკავშირის ადამიანის უფლებების დაცვას, კანონის უზენაესობას და ევროკავშირის პრინციპებს. ეს არის რეალობა და ვფიქრობ, უნდა გადაიხედოს რუსეთთან თანამშრომლობის პრინციპები, მაგრამ ძირითადი საფუძველი იგივე უნდა დარჩეს. დიახ, ჩვენ რუსეთთან უნდა ვითანამშრომლოთ ზოგიერთ თემაზე, გარემოს დაცვა, ტერორიზმი, არის თემები, სადაც შეგვიძლია ვითანამშრომლოთ. მეორე, ჩვენ არ უნდა დავხუჭოთ თვალები იმ მოვლენებზე, რაც რუსეთში ხდება. ამიტომაც, მე ნამდვილად ვამაყობ, რომ ევროკავშირი კვლავ გაერთიანებულია სანქციების ირგვლივ, რაც მოჰყვა როგორც ყირიმის საკითხს, ასევე ნავალნის დაპატიმრებას. ჩვენ უნდა გვახსოვდეს ის, რაც რუსეთში ხდება და რა არ მოგვწონს. ევროკავშირის საზოგადოებაში, ტალინში, რიგაში ან პარიზში ცხოვრება და ხედვა, როგორ ფუნქციონირებენ დემოკრატიული საზოგადოებები და რას ნიშნავს იყოს ევროკავშირის წევრი, ვფიქრობ, ეს არის ახალგაზრდა თაობის მომავალი. ჩვენ, ესტონელებს იგივე მიზნები გვაქვს, ჩვენ ვიყავით რუსეთიდან კიბეროპერაციების სამიზნეები და აქ ძალიან მჭიდრო თანამშრომლობა შეგვიძლია საქართველოსთან. ასე რომ, მე ნამდვილად ვამაყობ, რომ ჩემი ქვეყანა მხარს უჭერს საქართველოს. 2008 წლის ომის დროს, მე ვიყავი კიბერსაკითხებში ექსპერტი და გვაქვს შემუშავებული თანამშრომლობის პროექტები, საქართველო ამ კუთხითაც ჩვენი პრიორიტეტია. ასე რომ, მე ნამდვილად ვამაყობ, რომ ჩემი ქვეყანა საქართველოს კარგი მეგობარია. _NATO-ს სამიტამდე ორი კვირით ადრე, რა მოლოდინი უნდა ჰქონდეს საქართველოს? ეს ძალიან კარგი კითხვაა, რადგან ყველას გვახსოვს ბუქარესტის სამიტი, სადაც ნათქვამია, რომ საქართველო და უკრაინა უნდა გახდნენ NATO-ს წევრები და შემდეგი ნაბიჯები უნდა იყოს MAP-ი, რომელიც არ მიგიღიათ 13 წლის შემდეგაც. NATO-ს სამიტი ორ კვირაში ბრიუსელში იქნება. იგივეს ვიტყვი, რაც ევროკავშირთან დაკავშირებით ვთქვი, გთხოვთ, წარმოადგინოთ თქვენი პოზიცია ალიანსიდან დადებითი სიგნალების, დადებითი პასუხების მისაღებად. ასე რომ, ეს არის მომავალი, რომელიც თქვენმა ხალხმა აირჩია. თქვენ, ჟურნალისტებმა, პოლიტიკოსებმა, სამოქალაქო საზოგადოებამ უნდა იმუშაოთ თქვენი ხალხისთვის და იმ ოცნებების ასრულებისთვის, რომლებიც თქვენმა ხალხმა გამოხატა. ასე რომ, თქვენ გაქვთ ბევრი მეგობრის მხარდაჭერა ევროკავშირსა და NATO-ში.
დაპირისპირების დიდი სივრცე და საერთო ინტერესები აშშ-რუსეთის ურთიერთობებში
„ამერიკის ადმინისტრაციაში ჯო ბაიდენი რუსეთისა და აშშ-ის ურთიერთობების საკმაოდ მძიმე გაუარესების ფონზე მივიდა. აშშ უკვე პირდაპირ საუბრობდა იმაზე, რომ მოსკოვი ამერიკის პოლიტიკურ პროცესებში ერეოდაა. ამასთან, ბაიდენი საპრეზიდენტო კამპანიის პერიოდში ღიად საუბრობდა, რომ რუსეთის ფედერაცია აშშ-სთვის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან გამოწვევას წარმოადგენს“, - აშშ-ისა და რუსეთის ლიდერების მოსალოდნელ შეხვედრამდე ქვეყნებს შორის არსებულ დაპირისპირების სივრცესა და თემებს, რომლებსაც საერთო ინტერესად ხედავენ, საგარეო პოლიტიკის საკითხებში ექსპერტი, ევროპის უნივერსიტეტის პროფესორი, გიორგი გობრონიძე Europetime-თან მიმოიხილავს: პრაქტიკულად, შეიძლება ითქვას, რომ რუსული და ჩინური საფრთხეები ერთ სიბრტყეში ჰქონდა დაყენებული. ბაიდენმა ისიც თქვა, რომ მისი პრეზიდენტობის ერთ-ერთი მთავარი ამოცანა პუტინის ტირანიისგან რუსი ხალხის დახსნა იქნება. თავის მხრივ, თუ გადავხედავთ რუსეთის ჯერ კიდევ 2015 წლის უსაფრთხოების დოკუმენტებს, რომლებიც ახლაც ძალაშია, ამერიკა რუსეთის ფედერაციის ეროვნული უსაფრთხოებისთვის ნომერ პირველ გამოწვევად მოიაზრება. რუსეთი ბოლო პერიოდში სიხისტით გამოირჩევა, რადგან თუნდაც ყარაბაღის ომით, ჯერ კიდევ ობამას ადმინისტაციის დროს, სირიაში თავისი ყოფნის დაფიქსირებით და უკრაინის მიმართულებით საკმაოდ მძიმე და კრიზისული ვითარების შექმნით ერთგვარი უპირატესობა მიიღო. შესაბამისად, რაიმე მნიშვნელოვან კომპრომისს რუსული მხარისგან არ უნდა ველოდოთ, ისევე როგორც ამერიკული მხარისგან არ უნდა ველოდოთ სერიოზულ დათმობას, რადგან ამერიკის არამხოლოდ საერთაშორისო პოლიტიკური იმიჯი, არამედ ამერიკა როგორც ღირსეული მოკავშირეობის საკითხი კითხვის ნიშნის ქვეშ დადგება. აშშ-მა "ჩრდილოეთის ნაკადი 2"-ის აღმასრულებელი დირექტორისთვის დაწესებული სანქციები გააუქმა რაზე გამოხატა „ღრმა შეშფოთება“ ბლინკენმა ლავროვთან შეხვედრაზე - სახელმწიფო დეპარტამენტის განცხადება ენტონი ბლინკენი: თუ რუსეთი აგრესიულად იმოქმედებს ჩვენს, ჩვენი პარტნიორების და ჩვენი მოკავშირეების წინააღმდეგ, ვუპასუხებთ სერგეი ლავროვი: ენტონი ბლინკენთან გამართული შეხვედრა კონსტრუქციული იყო რას შეცვლის ჯერ ბლინკენი-ლავროვის აუდიენცია, რომელიც პირველად გუშინ გაიმართა ისლანდიის დედაქალაქ რეიკიავიკში და შემდეგ ბაიდენი-პუტინის შეხვედრა, რომელიც მოსალოდნელია, რომ ივნისში, სავარაუდოდ, შვეიცარიაში უნდა შედგეს. მიუხედავად იმისა, რომ მხარეებს შორის აზრთასხვადასხვაობის თემაა საქართველო, ექსპერტს ამის ნაკლები მოლოდინი აქვს, თუმცა აღნიშნავს, რომ „ქართულ-ამერიკული ურთიერთობების შემადგენელი კომპონენტიც არის, ისაუბრებენ თუ არა საქართველოს საკითხზე ბაიდენი და პუტინი, ბევრი რამ კი, მისივე აზრით, ქართულ დიპლომატიაზე და ქართული სახელმწიფოს ქცევაზეა დამოკიდებული: თუ აშშ განაგრძობს სტრატეგიულ თანამშრომლობას აღმოსავლეთ ევროპის თუ პოსტსაბჭოთა რეგიონის სახელმწიფოებთან, აუცილებად დადგება მომენტი, სადაც უნდა გაკეთდეს საბოლოო არჩევანი, ამ თანამშრომლობას მიჰყვება ის ბოლომდე და დაიცავს მოკავშირეების, მათ შორის საქართველოს ინტერესებსაც, თუ უკან იხევს, რაც ბაიდენის ადმინისტრაციის პირობებში მოსალოდნელი არ არის, გამომდინარე იქედან, რომ მაშინ მთელი მისი საგარეო პოლიტიკური ფილოსოფია, რომელზეც საუბრობდა საარჩევნო კამპანიის დროს, სერიოზული ეჭვის და კითხვის ნიშნის ქვეშ დგება. ბაიდენი არ განეკუთვნება „სოფთ ლაინერების“ ფრთას ამერიკულ პოლიტიკაში, ის არის ერთგვარი „ჰარდ ლაინერი“, „პოლიტიკური ქორი“, რომელსაც ექნება საკმაოდ მძიმე პოზიცია რუსეთისთვის და ეს არ იქნება რუსეთისთვის სასურველი და მარტივი პარტნიორი, თუნდაც როგორიც იყო დონალდ ტრამპი, რომლის დროსაც დაიწყო აშშ-მა საქართველოსთვის და უკრაინისთვის ლეტალური იარაღის მიწოდება, ამ შემთხვევაში უნდა ველოდოთ ამ პოლიტიკის კიდევ უფრო გაღრმავებას და რუსული ამერიკული ურთიერთობების ახალ ფაზაში გადასვლას. „საკმაოდ რთული და მძიმე მოლაპარაკებები იქნება წინ. ამას ემატება ცალკეული საკითხები, როგორიცაა, პოზიციები ირანის ბირთვულ შეთანხმებაზე, რუსეთის პოზიციები პოსტ საბჭოთა რეგიონში, განსაკუთრებით ყურადღება უნდა გამახვილდეს უკრაინის კრიზისსა და იქ მიმდინარე მოვლენებზე. ასევე უნდა აღინიშნოს ახლო აღმოსავლეთში ბოლო პერიოდში მიმდინარე დაძაბულობა და თვითონ რუსეთის შიგნით მიმდინარე პროცესები და ნავალნის პატიმრობა. ასე რომ, თემები არის საკმაოდ მძიმე და რთული. აშშ-ს და ევროპის რამდენიმე ქვეყნის შემდეგ, რუს დიპლომატებს ბალტიის ქვეყნებიც აძევებენ 6 რუსული კომპანია, 32 ფიზიკური და იურიდიული პირი - რა სანქციები აამოქმედა ბაიდენის ადმინისტრაციამ რუსეთის წინააღმდეგ კითხვას - პუტინი მკვლელია თუ არა, ჯო ბაიდენმა დადებითად უპასუხა ერთადერთი პოზიტიური მოლოდინი ამ შეხვედრიდან რაც შეიძლება იყოს - კი ბატონო შევჯერდეთ საკითხებზე, რაზეც შეგვიძლია, ვითანამშრომლოთ და ჩვენი ინტერესები არ მოდის წინააღმდეგობაში, მაგალითად, როგორიცაა, კლიმატის ცვლილებები, გარემოს დაცვა და გლობალური თემები, რომლებიც შეიძლებას ითქვას, რომ წარმოადგენს ზოგად საკაცობრიო მასშტაბის გამოწვევას, თუმცა იმავდროულად გავხადოთ ჩვენი ურთიერთობა პროგნოზირებადი იქ, სადაც გვაქვს ინტერესთა კვეთა, კონფლიქტი და ღიად დავაფიქსიროთ პოზიცია იმასთან დაკავშირებით, რაში ვერ ვთანხმდებით და სად ვერ ვხედავთ ურთიერთთანამშრომლობის მექანიზმებს. არ უნდა გვქონდეს მოლოდინი, რომ ამ შეხვედრას რაიმე გარდატეხა მოჰყვება აშშ-რუსეთის ურთიერთობებში. იმასაც არ გამოვრიცხავ, რომ ამ შეხვედრის შემდეგ ეს ურთიერთობები კიდევ უფრო გაუარესდეს და მეტად დაინახონ სიმძიმე იმ პროცესების, რომლებსაც აქვს ადგილი მოსკოვსა და ვაშინგტონს შორის და პრაქტიკულად, ახალი ფორმა შეიძინოს რუსულ-ამერიკულმა კონკურენციამ. ჯო ბაიდენისა და ვლადიმერ პუტინის შეხვედრის სავარაუდო ადგილი შვეიცარიაა ამის ფაქტორია ის, რომ რუსული მხარე არანაირ კომპრომისს არ აპირებს და ყველა ცოდვაში ვაშინგტონს ადანაშაულებენ. საუბრობენ ვაშინგტონის დესტრუქციულ როლზე იმ სივრცეში, სადაც რუსეთი საკუთარ თავს მოიაზრებს უსაფრთხოების სისტემის ძირითად არქიტექტორად. პარალელურად, ამერიკის მოწოდებებს შიგნით, პოლიტიკურ მოვლენებზე, შიდა ჩარევად აღიქვამენ. ასევე მნიშვნელოვანია ის გარემოება, რომ რუსეთი უარყოფს პრაქტიკულად ყველა იმ ბრალდებას, რომელსაც აშშ მოსკოვს უყენებს, იქნება ეს ამერიკის თუ ევროპის პოლიტიკურ პროცესებში ჩარევა. მათ აქვთ ძალიან დიდი დაპირისპირების სივრცე მთელი მიმართულებებით: იქნება ეს პოსტ საბჭოთა რეგიონი, ახლო აღმოსავლეთი თუ ნებისმიერ სხვა, სადაც ამერიკა-რუსეთის ინტერესი იკვეთება. თვითონ ამერიკელი დიპლომატებიც ამას უსვამენ ხაზს, რომ ამერიკა-რუსეთის ურთიერთობების გადატვირთვის მოლოდინი აღარ უნდა არსებობდეს“, - აღნიშნავს გიორგი გობრონიძე.
რა შემდგომი ნაბიჯებია საჭირო და რაზეა დამოკიდებული „ასოცირებული ტრიოს“ გეგმის განხორციელება
Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში, ევრონესტის საპარლამენტო ასამბლეის თანათავმჯდომარემ, ევროპარლამენტარმა, ანდრიუს კუბილიუსმა „ასოცირებული ტრიოს“ ევროინტეგრაციის გზაზე ეფექტური ერთიანი სტრატეგიის შემუშავების შესახებ ინიციატივა და მოსაზრება დაახლოებით ერთი კვირის წინ გააჟღერა. ლიეტუვის ყოფილი პრემიერ-მინისტრის თქმით, საქართველოს სჭირდება მეტად ეფექტური სტრატეგიული კომუნიკაცია, როგორც ევროკავშირის ინსტიტუციებში, ასევე ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან. ამისთვის კარგი იქნება, თუკი საქართველო (შესაძლოა მოლდოვასთან და უკრაინასთან ერთად), შექმნის ერთგვარ ანალიტიკური ცენტრის/პლატფორმას, რომელიც ინსტიტუციურ, პოლიტიკურ, სამოქალაქო და ა.შ. წრეებთან თანამშრომლობით, ამ სამი ქვეყნის საგარეო მიზნებს მხარს დაუჭერს. მისი თქმით, ასევე მისასალმებელი იქნება, თუკი საქართველო ინსტიტუციურად ჩაერთვება „ევროპის მომავლის“ კონფერენციაში და ევროგაერთიანების მომავლის შესახებ ხედვას დააფიქსირებს. „ჩვენ, ჩვენი მხრივ ვცდილობთ, ვესაუბროთ დედაქალაქებს, ვცდილობთ, ორგანიზება გავუწიოთ გარკვეული სახის ქსელს - think-thank-თან, პოლიტიკურ საზოგადოებასთან, რომ ვისაუბროთ ახალ იდეებზე, რომ წინ წავიწიოთ და ამისთვის, უკრაინელებთან, ქართველებთან, მოლდოველებთან ერთად, ჩვენ გვჭირდება საერთო სამოქმედო გეგმა და სტრატეგიული კომუნიკაციის გრძელვადიანი ხედვა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან“, - განუცხადა კუბილიუსმა Europe Time-ს. ამასთან, Europetime-თან ინტერვიუში ევროკავშირი - საქართველოს საპარლამენტო ასოცირების კომიტეტის ვიცე-პრეზიდენტი, ევროპარლამენტარი რასა იუკნევიჩიენე აცხადებდა, რომ საქართველომ და ევროკავშირმა ერთად უნდა იპოვონ რეალისტური გზები, რათა საქართველო ნაბიჯ-ნაბიჯ გახდეს ევროკავშირის ნაწილი, ან მისი უფრო ახლო პარტნიორი. უცხოელი პარტნიორების მოსაზრებებს საექსპერტო წრეებში მიესალმნენ. თეონა ლავრელაშვილმა, რომელსაც ევროსტრუქტურებში მუშაობის საინტერესო გამოცდილება აქვს და ამჟამად ლუვენის უნივერსიტეტში პოლიტიკური პარტიების პროგრამას ხელმძღვანელობს, ეს ინიციატივა ევროდეპუტატებთან ერთად Europetime-თან ინტერვიუში გააჟღერა. მისი თქმით, საჭიროა დიპლომატიის ჰოლისტიკური სტრატეგია, რაც გულისხმობს პოლიტიკური, დიპლომატიურ და ინსტიტუციურ (მათ შორის აკადემიური/ არასამთავრობო) აქტორებთან თანამშრომლობის მეტ კოორდინაციას. ამასთან, თეონა ლავრელაშვილი აცხადებდა, რომ უნდა გააქტიურდეს თანამშრომლობა ე.წ. think-tank-ებთან და სხვადასხვა ფონდთან და კარგი იქნებოდა, თუკი მართლაც შემუშავდება ხედვა, რომელიც განსაზღვრავს შესაძლებლობას, რომ ბრიუსელში ჩამოყალიბდეს ერთგვარი ცენტრი/ფონდი/think-tank, რომელიც იმუშავებს საქართველოს და/ან რეგიონის მიმართულებით (მსგავსი ფონდი/ორგანიზაცია მართლაც შეიძლება ჩამოაყალიბონ ტრიომ - საქართველომ, მოლდოვამ და უკრაინამ, რათა ერთობლივი ძალებით წარმოადგინონ ევროკავშირში ერთიანი პოზიციები, ეს პოლიტიკურად და ფინანსურად იქნებოდა სტრატეგიული ნაბიჯი). მოგვიანებით, 17 მაისს, საქართველომ, უკრაინამ და მოლდოვამ ევროინტეგრაციის საკითხებზე „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი კიევში გააფორმეს. „ასოცირების ტრიო“ - ეს არის გზავნილი, რომ სამი ევროპელი სახელმწიფო ევროპული კავშირის განუყოფელი ნაწილია“, - ასე შეაფასეს დოკუმენტზე ხელმომწერებმა მემორანდუმის გაფორმება. ამასთან მიიჩნევენ, რომ ეს არის ძალიან დროული გადაწყვეტილება, რომელიც ხელს შეუწყობს ევროინტეგრაციის გზაზე უფრო ეფექტურად წავიდეს წინ სამივე ქვეყანა. „ასოცირების ტრიოს“ ამ წინ გადადგმულ ნაბიჯს დროული ინიციატივა უწოდა თავად კუბილიუსმა. „მივესალმები ამ ინიციატივის განხორციელებას უფრო მეტად იმის გამო, რომ თავადაც ვგრძნობდი ჩართულობას და ეს ჩემთვის პრაქტიკული დადასტურებაა იმისა, რომ საგარეო პოლიტიკაში, ჩვენ, ლიეტუველებს სერიოზული წვლილის შეტანა შეგვიძლია საგარეო პოლიტიკის ახალი დოქტრინების ფორმირებაში“, - ეს არის ამონარიდი კუბილიუსის ტექსტიდან, რომელიც Facebook-ზე გამოაქვეყნა. ყველაზე მნიშვნელოვანი დასკვნა - ლიეტუვას შეუძლია, გავლენა მოახდინოს ევროკავშირის საგარეო და უსაფრთხოების გრძელვადიან პოლიტიკაზე, თუ ჩვენ გვაქვს გრძელვადიანი იდეები და გვაქვს შესაძლებლობა, ასეთი იდეების ირგვლივ თანამოაზრეების რიცხვი გავზარდოთ როგორც ევროკავშირში, ისე საზოგადოებაში, ჩვენს პარტნიორებში. ზოგჯერ მეჩვენება, რომ ევროკავშირს ვუყურებთ რაღაც ისეთს, რაც ჯერ კიდევ უცხოა, ჩვენგან შორსაა, ჩვენი გავლენის მიღმა. ჩვენ მართლაც მეტის მიღწევა შეგვიძლია, უბრალოდ ვისწავლოთ, როგორ ვიმუშაოთ თანმიმდევრულად. ამას მოითხოვს შედეგი, მუშაობა არის გზა ამის მისაღწევად, როგორც ეს ტრიოს სტრატეგიის შედეგმა აჩვენა", - დაწერა კუბილიუსმა Facebook-ის ოფიციალურ გვერდზე. ინიციატივის საბოლოოდ განხორციელებას მიესალმება თეონა ლავრელაშვილი, რომელიც Europetime-თან ინტერვიუში აცხადებს, რომ იდეას აქვს დიდი პოტენციალი, თუმცა ეს დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად სტრატეგიულად განხორციელდება ამ სამი ქვეყნის პოლიტიკური, დიპლომატიური და სამოქალაქო აქტორების მიერ: _ქალბატონო თეონა, რამდენიმე ხნის წინ, ჩვენთან ინტერვიუში, ევროპარლამენტარ და ევრონესტის პრეზიდენტ ანდრიუს კუბილიუსთან ერთად, იყავით ერთ-ერთი ინიციატორი და მხარდამჭერი მოლდოვის, საქართველოს და უკრაინის ერთიანი სამოქმედო გეგმის შემუშავების ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან მიმართებით. ფაქტია, ორი დღის წინ ხელი მოეწერა ე.წ ტრიოს შეთანხმებას, ამ ქვეყნების მონაწილეობით. როგორც ინიციატორი და მხარდამჭერი ამ იდეის, რა პერსპექტივებს ხედავთ ამ შეთანხმებაში? მიხარია, რომ ეს ინიციატივა საბოლოოდ შედგა. დიახ, ჯერ კიდევ ორი წლის წინ ვსაუბრობდი საქართველოს, მოლდოვის და უკრაინის ერთიანი მიდგომის ინსტიტუციონალიზაციაზე ევროკავშირში გაწევრიანების მიზნით. ამის იდეის ირგვლივ რამდენიმე სტატიაც კი გამოვაქვეყნე და ასევე მქონდა არაერთი შესაძლებლობა, რომ ევროპის პოლიტიკოსებთან მესაუბრა გუმ-ის, (GUM – Georgia, Ukraine, Moldova) იგივე ტრიოს შექმნის აუცილებლობაზე. სამწუხაროა, რომ იმ დროს არ მიექცა აღნიშნულ იდეას სათანადო ყურადღება ქართულ დიპლომატიურ წრეებში, და მისი განხორციელება მოხდა მხოლოდ მაშინ, როცა ევროპარლამენტმა და ევროკავშირმა ერთგვარად ‘აიტაცა’ და ე.წ. top-down მიდგომით სამი ქვეყანა მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ ერთიანი სტრატეგიით უფრო ეფექტური იქნება ევროკავშირთან დაახლოება. მიმაჩნია, რომ აღნიშნულ იდეას აქვს დიდი პოტენციალი, თუმცა ეს დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად სტრატეგიულად განხორციელდება ამ სამი ქვეყნის პოლიტიკური, დიპლომატიური და სამოქალაქო აქტორების მიერ. _რა უნდა იყოს შემდგომი ნაბიჯები და რა სახის სამუშაოა საჭირო, რომ ამ სამი ქვეყნის ძალისხმევა ევროკავშირში ინტეგრაციისკენ, ბოლომდე იყოს მიყვანილი? ვფიქრობ, რომ ამ იდეის წარმატება დამოკიდებული იქნება ერთი მხრივ იმაზე, თუ რა პროექტებსა და ინიციატივებს განახორციელებენ ქვეყნები ამ ფორმატის ფარგლებში. ხოლო მეორე მხრივ კი იმაზე, თუ როგორ მოახერხებენ ტრიოს დიპლომატები ამ იდეის ევროკავშირის ინსტიტუციებამდე მიტანას და იმ სკეპტიკური უწყებების დარწმუნებას, რომლებიც თვლიან, რომ აღმოსავლეთ პარტნიორობის პროგრამის 6 ქვეყნას მეტი დიფერენციაცია არ სჭირდება (კერძოდ ვგულისხმობ ევროკავშირის დიპლომატიურ უწყებას (European External Action Service). მნიშვნელოვანია, რომ არამხოლოდ პოლიტიკური წრეები, არამედ ამ სამი ქვეყნის სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლებმაც მოახდინონ ძალისხმევის კოორდინაცია და ერთიანი სამოქმედო გეგმის ჩამოყალიბება, რაც მიმართული იქნება ევროინტეგრაციის პროცესს დაჩქარებისაკენ. დიახ, ერთ-ერთი სამომავლო ნაბიჯი, რომელიც კუბილიუსთან ერთად გავაჟღერე, არის ბრიუსელში ერთგვარი ცენტრი/ფონდი/think-tank-ის ჩამოყალიბება, რომელიც იმუშავებს საქართველოს და/ან რეგიონის მიმართულებით. მსგავსი ფონდი/ორგანიზაცია შეიძლება ჩამოაყალიბოს სწორედ ტრიომ - საქართველომ, მოლდოვამ და უკრაინამ, რათა ერთობლივი ძალებით მოახდინონ ევროკავშირში ლობირება და ერთიანი პოზიციების წარმოდგენა, ეს პოლიტიკურად და ფინანსურად იქნებოდა სტრატეგიული ნაბიჯი. _არიან ექსპერტები, რომლებიც თვლიან რომ ამ სამი ქვეყნის კავშირი, გარკვეულწილად შეაფერხებს პროცესს, რადგან ყველა ქვეყანას აქვს გამოწვევები და სირთულეები, მაგალითად კორუფცია, დემოკრატიული განვითარების დონე და ასე შემდეგ...ეს ფაქტორები ხომ არ შეუშლის ხელს ამ ქვეყნებისთვის განსაკუთრებული სტატუსის ერთდროულად მინიჭებას თუ პირიქით, ეს შეიძლება კვალიფიცირდეს სწორედ დემოკრატიული პროცესების განსამტკიცებლად და ამავე დროს ევროკავშირის როლის გაზრდისკენ მიმართულ ნაბიჯად. არ ვიზიარებ ექსპერტთა ნაწილის ამ მოსაზრებას სულ მცირე 2 მიზეზის გამო. პირველი, ყველა ვთანხმდებით, რომ ეს ინიციატივა არ გულისხმობს ამ ქვეყნების ერთიან პოლიტიკურ ფორმატში მოთავსებას - ეს არის რეგიონული ინიციატივა, რაც გვაძლევს მოქნილობის შესაძლებლობას, ხოლო იმ საკითხებში, რომლებშიც ევროკავშირთან ინდივიდუალისტური მიდგომა არის უკეთესი, ქვეყნებს აქვთ ამის ცალსახა შესაძლებლობა. ტრიო არ წარმოადგენს შემზღუდავ ფაქტორს. მეორე, ამ სამ ქვეყანას ტრიოს ფორმატში გაცილებით მეტი პოლიტიკური წონა ექნება ერთიანი მიზნის - ევროკავშირში წევრობის (ასოცირების, დამკვირვებლის თუ სრული) მიღწევის პროცესში, ვიდრე ცალ-ცალკე. ამაში დამეთანხმებიან ალბათ ის პროფესიონალებიც, ვინც ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესს კარგად იცნობენ. ჩვენი ე.წ. ჩვენი ‘negotiation position’ იქნება უფრო მყარი და მეტად სერიოზულად აღქმული ევროკავშირის მხრიდან, ვიდრე ქვეყნების ფრაგმენტული და ნაკლებად სისტემური მიდგომა.
CEPS-ის მკვლევარი თინათინ ახვლედიანი: ასოცირებულ ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა სისტემურ ხასიათს მიიღებს
ევროპული პოლიტიკის კვლევის ცენტრი (CEPS), რომელიც აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნების ევროინტეგრაციის გზასთან დაკავშირებულ კვლევებს პერიოდულად ატარებს, ამჟამად, ევროკავშირი-საქართველოს DCFTA - ს შემდგომ შეფასებაზე მუშაობს. ეს იქნება DCFTA – ს პირველი ფაქტობრივი ანალიზი/შეფასება, ევროკომისიის და DG Trade - ის დაკვეთით. კვლევის შედეგები გაგვაცნობს, თუ რა გავლენა აქვს DCFTA – ს საქართველოს ეკონომიკურ, სოციალურ და მდგრად განვითარებაზე, აგრეთვე ევროკავშირის სავაჭრო და სამეზობლო პოლიტიკაზე. საბოლოო ანგარიში ერთ წელიწადში გამოქვეყნდება. მანამდე კი, Europetime-ის შეკითხვებს ევროპული პოლიტიკის კვლევების ცენტრის (CEPS) მკვლევარმა, თინათინ ახვლედიანმა უპასუხა იმის თაობაზე, თუ რა პოზიციაზეა საქართველო ევროკავშირთან ურთიერთობების და ასოცირების შეთანხმების განხორციელების თვალსაზრისით და არსებული კრიზის გადაჭრა ხომ არ უხსნის ახალ შესაძლებლობებს ქვეყანას ევროინტეგრაციის გზაზე. მასთან საუბარი „ასოცირებული ტრიოს“ დაფუძნების შესახებ შეკითხვით დავიწყეთ. _რას ნიშნავს „ასოცირებული ტრიოს“ დაფუძნება როგორც ამ სამი ქვეყნისთვის, ასევე ევროკავშირისთვის. რა განაცხადია ეს ქვეყნებისგან, რომელთა საბოლოო მიზანი ევროკავშირის წევრობაა. მემორანდუმი, რომელსაც ევროკავშირთან ასოცირებულმა ქვეყნებმა ორი დღის წინ მოაწერეს ხელი, ხაზს უსვამს საქართველოს, მოლდოვის და უკრაინის მზაობას ევროკავშირთან ურთიერთობის გასაღრმავებლად. აღსანიშნავია, რომ ეს ამ ქვეყნების უკვე მეორე მცდელობაა, საფუძველი ჩაუყარონ ევროკავშირთან დაახლოების ე.წ. „ტრიოს“ ფორმატს. პირველად, „ტრიოს“ ფორმატში ევროკავშირთან ოფიციალური დიალოგის შესახებ განაცხადი ამ სამმა ქვეყანამ 2019 წლის დეკემბერში გააკეთა. თუმცაღა, ამ განაცხადს ევროკავშირისგან ფორმალური გამოხმაურება არ მოჰყოლია, რადგან ევროკავშირი აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნების დიფერენციაციას თავს არიდებს. როგორც იცით, აღმოსავლეთ პარტნიორობის პოლიტიკით ევროკავშირი გამოხატავს თავის სტრატეგიულ პარტნიორობას ექვს ქვეყანასთან, ეს ასოცირებული ქვეყნების გარდა მოიცავს ბელარუსს, სომხეთსა და აზერბაიჯანს, რომლებიც საკმაოდ განსხვავდებიან თავიანთი ევროინტეგრაციის ხარისხითა და ევროკავშირთან დაახლოების ამბიციით. მიუხედავად იმისა, რომ ასოცირებული ქვეყნები, მათ შორის საქართველოც, ევროინტეგრაციის ყველაზე სწრაფი ტემპით გამოირჩევიან, აღმოსავლეთ პარტნიორობის ფორმატი კვლავ რჩება თანამშრომლობის საერთო ფორმატად. ამ მხრივ, ეს მემორანდუმი მნიშვნელოვანია და იმედისმომცემია, რომ ასოცირებულ ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა სისტემურ ხასიათს მიიღებს. ევროკავშირის გამოხმაურება და ჩართულობა ტრიოს ფორმატში კი იმის ორიენტირი იქნება, რამდენად მზადაა ევროკავშირი, ხელი შეუწყოს მასთან ასოცირებული ქვეყნების ევროინტეგრაციის დაჩქარებას. _CEPS-ის მიერ აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებთან დაკავშირებით ჩატარებული კვლევების საფუძველზე, როგორ შეაფასებთ საქართველოს პოზიციებს ევროკავშირთან ურთიერთობების და ასოცირების შეთანხმების განხორციელების თვალსაზრისით? ნება მომეცით, დავიწყო ასოცირების შეთანხმების განხორციელების შესახებ ანგარიშზე საუბრით, რომელიც მე და მაიკლ ემერსონმა გასულ წელს მოვამზადეთ ევროპარლამენტისთვის. როგორც ამ კვლევაშია აღნიშნული, საქართველო ასოცირების ხელშეკრულებით ნაკისრ ვალდებულებებს ასრულებს. ამასთან, არის სფეროები, რომლებშიც ქვეყანამ თავის ვალდებულებები გადაჭარბებით შეასრულა და თავისი კანონმდებლობა ევროკავშირის უახლეს კანონებთან შესაბამისობაში მოიყვანა (მაგალითად, ციფრულ და კიბერ სფეროებში). ბალკანეთისა და აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნების შედარების შესახებ ჩვენი ბოლოდროინდელი კვლევა ასევე აჩვენებს, რომ სამი ასოცირებული ქვეყნიდან, საქართველო ყველაზე მაღალ პოზიციებს იკავებს DCFTA– ს განხორციელების მხრივ. რაც შეეხება პოლიტიკურ და სასამართლო ხელისუფლებას, ქვეყნის მაჩვენებლები დაახლოებით იგივეა, რაც უკრაინისა და მოლდოვის, რაც ძირითადად გამოწვეულია ანტიკორუფციული რეფორმების აქტიური განხორციელებით, ბოლო ათწლეულის განმავლობაში. დღემდე, საქართველო კვლავ რჩება შედარებით არაკორუმპირებულ სახელმწიფოდ აღმოსავლეთის პარტნიორობის ქვეყნებში, თუმცა ბოლო დროს განვითარებული მოვლენები მიუთითებს ანტიკორუფციული რეფორმების სტაგნაციაზე და ხაზს უსვამს იმას, რომ ქვეყანამ კორუფციის აღმოსაფხვრელად ძალისხმევა უნდა გააძლიეროს. უფრო მეტიც, გაჩნდა პოლიტიკური რეპუტაციის გაუარესების ნიშნები 2018 და 2020 წლის საპრეზიდენტო და საპარლამენტო არჩევნებზე დარღვევების, დემოკრატიული ანგარიშვალდებულების ნაკლებობის და არაფორმალური მმართველობის გამო. _რა გავლენა იქონია არსებულმა კრიზისმა ევროკავშირში ინტეგრაციის გზაზე და ახლა ხომ არ ენიჭება გადამწყვეტი მნიშვნელობა რეფორმების განხორციელებას, რაც საბოლოოდ წევრობის პერსპექტივაზე აისახებოდა? დღევანდელმა პოლიტიკურმა კრიზისმა, უდავოდ გავლენა მოახდინა საქართველოს პოლიტიკურ რეპუტაციაზე და უფრო ნათელი გახადა, რომ ევროპული ინტეგრაციის გაღრმავება დამოკიდებულია ქვეყნის ძალისხმევაზე კანონის უზენაესობის, ადამიანის უფლებებისა და დემოკრატიის უზრუნველსაყოფად. ამ თვალსაზრისით, ევროკავშირმა თავის ყველა განცხადებაში აღნიშნა, რომ სასამართლო და საარჩევნო სისტემის რეფორმები ქვეყნისთვის აბსოლუტური პრიორიტეტი უნდა იყოს. ეს ასევე ხაზგასმით აღინიშნა შარლ მიშელის დეტალურ წინადადებაში იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა გადაიჭრას პოლიტიკური კონფლიქტი. აქედან გამომდინარე, ერთმნიშვნელოვანია, რომ საქართველომ უნდა განახორციელოს საჭირო რეფორმები და ყურადღება გაამახვილოს პოლიტიზებულ მართლმსაჯულებაზე, საარჩევნო და სასამართლო სისტემებში ნაკლოვანებებზე. ამ სფეროებში მიღწეულ პროგრესს უდავოდ გადამწყვეტი მნიშვნელობა ექნება ევროკავშირთან ურთიერთობების გაღრმავებისთვის. _ევროკავშირის და პირადად შარლ მიშელის ჩართულობით მიღწეული შეთანხმება და კრიზისის შეძლებისდაგვარად გადაჭრა ხომ არ უხსნის ქვეყანას ახალ გზას ახალი შესაძლებლობებისკენ? მიუხედავად იმისა, რომ ევროკავშირი გააკრიტიკეს იმის გამო, რომ აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონში ცოტა სუსტი გეოპოლიტიკური მოთამაშეა, მისმა აქტიურმა ჩართულობამ საქართველოს პოლიტიკური კრიზისის დროს ევროკავშირის რეპუტაცია განამტკიცა. ევროკავშირმა თავისი ეფექტური შუამავლობით მოახერხა შეთანხმების მიღწევა ძალზედ პოლარიზებულ პოლიტიკურ პარტიებს შორის, რომელიც თითქმის შეუსრულებელ მისიად წარმოგვედგინა. საბოლოო ჯამში, შეთანხმებამ ხაზი გაუსვა, რომ ორივე მხარისთვის, ევროკავშირისთვის და საქართველოსთვის, სტრატეგიულად მნიშვნელოვანია ქვეყნის ევროინტეგრაციის მხარდაჭერა. _როგორც ცნობილია, საქართველო 2024 წელს გეგმავს წევრობაზე განაცხადის გაკეთებას, როგორ უყურებთ ამ პერსპექტივას? ზოგადად, გაფართოების საკითხის განხილვისას, ევროკავშირი გაწევრიანების, ე.წ. კოპენჰაგენის კრიტერიუმებს მიჰყვება, რომლებიც ევროკავშირში გაწევრიანების სამ ძირითად პირობას მოიცავს. ეს არის პოლიტიკური კრიტერიუმები, რომლებიც მოიცავს დემოკრატიის, კანონის უზენაესობისა და ადამიანის უფლებების უზრუნველყოფის გარანტიას, ინსტიტუტების სტაბილურობას; ეკონომიკურ კრიტერიუმებს - რაც გულისხმობს საბაზრო ეკონომიკის არსებობას; ასევე - ადმინისტრაციულ და ინსტიტუციურ შესაძლებლობებს, რათა ეფექტურად შესრულდეს ვალდებულებები ევროკავშირის წევრობისთვის. ამჟამინდელმა პოლიტიკურმა კრიზისმა ხაზი გაუსვა იმას, რომ საქართველოს აშკარად აქვს პრობლემები პირველ პირობებთან დაკავშირებით და 2024 წლისთვის პოლიტიკური კრიტერიუმების დაკმაყოფილება შეიძლება გამოწვევაც კი იყოს. რაც შეეხება ეკონომიკურ კრიტერიუმებს, მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო საკმაოდ წინ მიიწევს DCFTA– ს განხორციელების მიმართულებით, საქართველოს ეკონომიკა მაინც საკმაოდ სუსტი და მყიფე რჩება, რაც ეჭქვეშ აყენებს ევროკავშირის ერთიან ბაზართან უფრო ღრმა ეკონომიკურ ინტეგრაციას, უარყოფითი გვერდითი ეფექტების გამო. საქართველოს ინსტიტუციონალურ შესაძლებლობებს „კარგი მმართველობისთვის ბრძოლაში” ცალკე პრობლემები აქვს. ამიტომ, 2024 წელს ევროკავშირში წევრობის მოთხოვნა საქართველოსთვის საკმაოდ გამოწვევებით გეგმა უნდა იყოს. გაწევრიანების კრიტერიუმების შესრულების გარდა, საქართველოს წევრობის პერსპექტივები ძალიან არის დამოკიდებული ევროკავშირის პოლიტიკურ ნებასა და ევროკავშირის პოლიტიკაზე აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონში. ევროკავშირის ახალი აღმოსავლეთ პარტნიორობის პოლიტიკა, რომელიც 2020 წლის მარტში გამოქვეყნდა, არ ითვალისწინებს არც წევრობის პერსპექტივას და არც ბევრ კონკრეტულ განახლებას ევროკავშირთან ასოცირებულ ტრიოსთან ურთიერთობებში, საქართველოს ჩათვლით. თუმცა ახალი პოლიტიკის ჩარჩოში მოცემულია ის სფეროები, სადაც თანამშრომლობა უნდა გაღრმავდეს, მაგალითად, მწვანე და ციფრული ტრანსფორმაცია. ამ მიმართულებით, „მეტი მეტისთვის“ წინადადების შესაბამისად, საქართველოს ევროკავშირთან სექტორული თანამშრომლობის გაღრმავება შეუძლია.
ვალერი ჩეჩელაშვილი: „ასოცირების ტრიოს“ მემორანდუმის ყოველდღიურ საგარეო პოლიტიკურ საქმიანობაში განხორციელება ევროკავშირთან დაახლოებას შეუწყობს ხელს
უკრაინაში საქართველოს ყოფილი ელჩი, ვალერი ჩეჩელაშვილი საქართველოს, მოლდოვისა და უკრაინის მიერ ასოცირებული ტრიოს დაფუძნებას და ვიშეგრადის ოთხეულის ევროკავშირთან დაახლოების პროცესთან ავლებს პარალელს. ვალერი ჩეჩელაშვილმა Europetime-თან განაცხადა, რომ „ეს არის ცასლახად ძალიან კარგი მემორანდუმი“. მისი შეფასებით, თუ ეს მემორანდუმი განხორციელდება ყოველდღიურ საგარეო პოლიტიკურ საქმიანობაში; თუ უკრაინა, საქართველო და მოლდოვა ერთმანეთთან ურთიერთობებში იხელმძღვანელებენ ნამდვილად ევროპული ფასეულობების და თანამშრომლობის ტრადიციებით, ეს იქნება ხელშემწყობი ფაქტორი ამ სამივე ქვეყნის ევროკავშირთან დაახლოების. „ცოტა მაგონებს ვიშეგრადის ოთხეულის ევროკავშირთან დაახლოების პროცესს, მაშინ, ვიშეგრადის ქვეყნები, პოლონეთი, ჩეხეთი, სლოვაკეთი და უნგრეთი ერთდროულად უახლოვდებოდნენ ევროკავშირს და ერთ-ერთი ხელშემწყობი ფაქტორი, რამაც განაპირობა ევროკავშირში წარმატებით გაწევრიანება ამ 4 ქვეყნის, იყო ის, რომ ეს ოთხივე ქვეყანა არამხოლოდ დეკლარირებდა, არამედ ერთმანეთთან ურთიერთობებს აფუძნებდა ევროკავშირის თანამშრომლობით პრინციპებზე, ტრადიციებზე და კრიტერიუმებზე. ეს ევროკავშირის გადასახედიდან ძალიან მიმზიდველი ფაქტორი იყო და ამტკიცებდა იმას, რომ ეს ოთხი ქვეყანა მზად იყო საიმისოდ, რომ გაწევრიანებულიყო ევროკავშირის სივრცეში. თუ ეს მემორანდუმი განხორციელდება ყოველდღიურ საგარეო პოლიტიკურ საქმიანობაში; თუ უკრაინა, საქართველო და მოლდოვა ერთმანეთთან ურთიერთობებში იხელმძღვანელებენ ნამდვილად ევროპული ფასეულობების და თანამშრომლობის ტრადიციებით, ეს იქნება ხელშემწყობი ფაქტორი ამ სამივე ქვეყნის ევროკავშირთან დაახლოების და ამ თვალსაზრისით მხოლოდ შემიძლია მივესალმო ამ მემორანდუმის გაფორმებას. როგორც მე მესმის, ეს არის იმის ვალდებულება, რომ ძალიან მჭიდროდ მოახდინონ კოორდინირება საკუთარი პოლიტიკური პრიორიტეტების და მინიმუმ, საკუთარი პოლიტიკის ევროკავშირთან მიმართებით. მაგრამ მე ვფიქრობ, რომ ამას უფრო ფართო საფუძველი უნდა ჰქონდეს, საგარეო პოლიტიკის კოორდინირებაზე უნდა იყოს საუბარი, ვინაიდან ევროკავშირის ქვეყნები ძალიან მჭიდროდ უთანხმებენ ერთმანეთს საგარეო პოლიტიკურ პრიორიტეტებს, როგორც ცნობილია, საგარეო საკითხებში უმაღლესი წარმომადგენელიც კი ჰყავთ, ჟოზეპ ბორელი. რაც შეეხება სამომავლო გეგმებს კანდიდატის სტატუსთან დაკავშირებით, გაცილებით უფრო ძლიერ სვლად იქნება ევროპელების მხრიდან აღქმული ის ფაქტი, თუ სამივე ქვეყანა სინქრონულად გააკეთებს ამ განაცხადს. იმედი მაქვს, ასეც მოხდება, რადგან ცალ-ცალკე ამის გაკეთება, სამ ქვეყანას შორის ურთიერთობებში, ჩემ მიერ ზემოთ აღნიშნული პრინციპების დანერგვის დადასტურება არ იქნება. იმედი მინდა ვიქონიო, რომ ეს მემორანდუმი არ დარჩება მხოლოდ ლამაზ და გაფორმებულ დოკუმენტად, არამედ იქნება გზამკვლევი ამ სამივე ქვეყნის ერთმანეთთან ურთიერთობებსა და ევროპასთან დაახლოებაში. ასევე - კონკრეტულად ისეთ სტრატეგიულ საკითხებზე, რაც უკავშირდება კანდიდატობის სტატუსს, იქნება ძალიან მჭიდრო და ერთობლივი გადაწყვეტილებები“, - განუცხადა ვალერი ჩეჩელაშვილმა Europetime-ს. „ასოცირების ტრიოს“ გზავნილი ევროკავშირს თენგიზ ფხალაძე: „ასოცირებული ტრიოს“ გზავნილია, რომ მზად ვართ ევროპული ტიპის თანამშრომლობისათვის, რადგან ეს არის სწორედ ევროპული ტიპის პოლიტიკა საქართველომ, უკრაინამ და მოლდოვამ ევროინტეგრაციის საკითხებზე „ასოცირებული ტრიოს“ ურთიერთგაგების მემორანდუმი გააფორმეს რას გულისხმობს საქართველოს, უკრაინის და მოლდოვის მიერ გაფორმებული „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი ანდრიუს კუბილიუსი: საქართველოს, მოლდოვას და უკრაინას სჭირდებათ სტრატეგიული კომუნიკაციის ერთიანი სამოქმედო გეგმა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან
კახა გოგოლაშვილი: აუცილებელია, საქართველომ, მოლდოვამ და უკრაინამ საკითხები ევროკავშირთან ერთად გაიტანონ და ევროკავშირი წევრობის განაცხადისთვის მოამზადონ
სტრატეგიისა და საერთაშორისო ურთიერთობების კვლევის ფონდის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომლის, ევროპული კვლევების ცენტრის დირექტორის, კახა გოგოლაშვილის განცხადებით აუცილებელია, რომ საქართველომ, მოლდოვამ და უკრაინამ საბოლოო ჯამში შექმნან მჭიდრო ურთიერთობის ფორმატი იმისთვის, რომ ევროპული ინტეგრაციის საკითხებზე უფრო დეტალურად ისაუბრონ ერთმანეთთან, ევროკავშირთანაც საკითხები ერთად, ერთიანი ხმით გაიტანონ და შეეცადონ, მოამზადონ ევროკავშირი და მისი წევრი ქვეყნები მომავალი წევრობის განაცხადისთვის, რომელიც ალბათ ერთობლივად გაკეთდება. ამით Europetime-თან საუბარში, ევროპული კვლევების ცენტრის დირექტორი ამ სამი ქვეყნის მიერ „ასოცირებული ტრიოს“ თანამშრომლობის ფორმატის დაფუძნებას და შესაბამისი მემორანდუმის გაფორმებას აფასებს. „შესაძლოა, ასევე შექმნან რეგიონული ორგანიზაცია, რომელიც არამარტო ევროპული ინტეგრაციის საკითხებზე იმუშავებს, არამედ ასევე ერთმანეთთან ურთიერთობების გაღრმავებაზე, სამ ქვეყანას შორის უფრო გაღრმავებულ ეკონომიკურ ურთიერთობებზე, ადამიანურ კავშირებზე, ხელშეწყობაზე, განათლებაზე და ასე შემდეგ; რეგიონული ბლოკი იქნება პროევროპული და იფიქრებს იმაზე, რომ ერთმანეთს შეუწყონ ხელი ევროპაში ინტეგრაციისთვის. ამავე დროს, გააღრმავონ ერთმანეთთან ურთიერთობები ყველა მიმართულებით. ეს საბოლოო ჯამში აუცილებლად დაეხმარება სამივე ქვეყანას, რადგან ევროკავშირის მხრიდანაც იქნება შეგრძნება, რომ სერიოზული განწყობაა ევროპაში ინტეგრაციისთვის და ერთობლივად მუშაობა მიმდინარეობს. ეს ბევრ რამეს შესძენს ამ ქვეყნებს ევროკავშირში ინტეგრაციის პერსპექტივის თვალსაზრისით. ევროკავშირმა თავის დროზე შეუწყო ხელი ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების თანამშრომლობას. მაგალითად, ვიშეგრადის თანამშრომლობას, რომელიც ევროკავშირის ხელშეწყობით ჩამოაყალიბეს. შემდეგ, ევროკავშირის ხელშეწყობით ბალკანეთში რამდენიმე რეგიონული თანამშრომლობის ფორმატი და ორგანიზაცია ჩამოყალიბდა. აღმოსავლეთ პარტნიორობაში ზუსტად იმაზეა აქცენტი ხშირად, რომ ქვეყნებმა რეგიონული თანამშრომლობა გააღრმავონ. მით უმეტეს, ასოცირებულებმა, რომლებიც პირველ რიგში მიზნად ისახავენ სწორედ ევროკავშირთან ასოცირების შეთანხმების იმპლემენტაციას და ამაში ურთიერთდახმარებას და თანამშრომლობას. ასე რომ, ევროკავშირი ამას მიესალმება და აუცილებლად შეუწყობს ხელს. რაც შეეხება სამმხრივი თანამშრომლობის განვითარებას ევროკავშირში ინტეგრაციისთვის, მე ნამდვილად მქონდა იდეა, მათ შორის მთავრობასთანაც დამიყენებია ეს საკითხი. ორი წლის წინ, აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნების ფორუმის ფარგლებში, არასამთავრობო სექტორის დონეზე, უკრაინის და მოლდოვის დელეგაციასთან ერთად, ექვსთა პლატფორმამ თანამშრომლობასა და ერთობლივ კოორდინაციაზე მოაწერა ხელი. მასში ჩაწერილია, რომ ხელი უნდა შეუწყონ და მაქსიმალურად შეუქმნან მოტივაცია საკუთარ მთავრობებს, რომ მათ დაამყარონ ეს სამმხრივი ურთიერთობები. ჯერ სამმხრივი ურთიერთობები არ ჰქონდათ დამყარებული, როდესაც სამოქალაქო საზოგადოება ჩვენი სამი ქვეყნის, ამისკენ უბიძგებდა მთავრობებს“, - აცხადებს კახა გოგოლაშვილი. მისივე თქმით, ანდრიუს კუბილიუსმა საკმაოდ აქტიურად დაიწყო ამ საკითხის ლობირება. „ევრონესტის საპარლამენტო ასამბლეის თანათავმჯდომარე ასევე საუბრობდა, რომ თვითონ აღმოსავლეთ პარტნიორობაში შეიქმნას ამ სამი ქვეყნისთვის ცალკე ფორმატი. ამის აქტიური მხარდამჭერი და აქტიური ხელშემწყობია, ტრიო მისი ტერმინია“, - აღნიშნავს კახა გოგოლაშვილი. „ასოცირების ტრიოს“ გზავნილი ევროკავშირს საქართველომ, უკრაინამ და მოლდოვამ ევროინტეგრაციის საკითხებზე „ასოცირებული ტრიოს“ ურთიერთგაგების მემორანდუმი გააფორმეს რას გულისხმობს საქართველოს, უკრაინის და მოლდოვის მიერ გაფორმებული „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი ვალერი ჩეჩელაშვილი: „ასოცირების ტრიოს“ მემორანდუმის ყოველდღიურ საგარეო პოლიტიკურ საქმიანობაში განხორციელება ევროკავშირთან დაახლოებას შეუწყობს ხელს თენგიზ ფხალაძე: „ასოცირებული ტრიოს“ გზავნილია, რომ მზად ვართ ევროპული ტიპის თანამშრომლობისათვის, რადგან ეს არის სწორედ ევროპული ტიპის პოლიტიკა ანდრიუს კუბილიუსი: საქართველოს, მოლდოვას და უკრაინას სჭირდებათ სტრატეგიული კომუნიკაციის ერთიანი სამოქმედო გეგმა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან
თენგიზ ფხალაძე: „ასოცირებული ტრიოს“ გზავნილია, რომ მზად ვართ ევროპული ტიპის თანამშრომლობისათვის, რადგან ეს არის სწორედ ევროპული ტიპის პოლიტიკა
საქართველოს, უკრაინის და მოლდოვის მიერ „ასოცირებული ტრიოს“ დაფუძნებას Europetime-თან ინტერვიუში საგარეო ურთიერთობების საკითხებში პრეზიდენტის ყოფილი მრჩეველი თენგიზ ფხალაძე აფასებს. ის ერთ ფაქტორს უსვამს ხაზს. კერძოდ, სამივე ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობა დარღვეულია, სამივე ქვეყანაში ამ ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევის არქიტექტორი არის რუსეთის ფედერაცია და ფაქტობრივად, რუსეთი ცდილობს ამ სამივე ქვეყანაზე ზეგავლენის შენარჩუნებას და პრევენციას იმისა, რომ ეს ქვეყნები ინტეგრირებულები იყვნენ დასავლურ და ევროპულ ოჯახში. თენგიზ ფხალაძე დარწმუნებულია, რომ პარტნიორები ასოცირებული ქვეყნების ამ გზავნილს მიესალმებიან, ხელს შეუწყობენ და ევროკავშირიდან უფრო მეტი ნაბიჯი გადაიდგმება, რომ ამ ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა განვითარდეს. „ეს იდეა პირველად გაჩნდა, როდესაც უკრაინამ, საქართველომ და მოლდოვამ ხელი მოაწერეს ასოცირების შეთანხმებას, იქედან მოყოლებული ლაპარაკია, რომ სამი სახელმწიფო, რომლებიც დაწინაურდნენ აღმოსავლეთ პარტნიორობაში, პრინციპში ერთად მიუყვებიან ამ გზას. რატომ იყო ასოცირების შეთანხმება მნიშვნელოვანი? ამით მათ ნათლად დააფიქსირეს საკუთარი გზა და საკუთარი მომავალი, რომ ამ ქვეყნებს შორის პარტნიორობის ახალი პლატფორმა შექმნილიყო, რათა მათი პოლიტიკური ინტერესები, პოლიტიკური დღის წესრიგი, განსახორციელებელი რეფორმები და ასე შემდეგ, ძალიან ახლოს არის ერთმანეთთან. და, სამწუხარო ფაქტორი, სამივე ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობა არის დარღვეული, სამივე ქვეყანაში ამ ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევის არქიტექტორი არის რუსეთის ფედერაცია და ფაქტობრივად, რუსეთი ცდილობს ამ სამივე ქვეყანაზე ზეგავლენის შენარჩუნებას და პრევენციას იმისა, რომ ეს ქვეყნები ინტეგრირებულები იყვნენ დასავლურ და ევროპულ ოჯახში , - აცხადებს Europetime-თან ინტერვიუში საგარეო ურთიერთობების საკითხებში პრეზიდენტის ყოფილი მრჩეველი თენგიზ ფხალაძე. მისივე თქმით, მთავარია, რომ აქტიურად შევუდგეთ ამ შეთანხმების იმპლემენტაციას. „ბატონი კუბილიუსის განცხადება კიდევ ერთი შემოძახება იყო, რომ ასეთი რამის განხორციელება არის აუცილებელი და რომ ეს კიდევ ერთხელ წაადგებათ ამ ქვეყნებს ორი მიზეზის გამო. ერთი - ამით ისინი შეძლებენ, ერთმანეთს გაუზიარონ გამოცდილება და დაეხმარონ ერთმანეთს, მეორე - ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ეს ქვეყნები ერთიანი პოზიციით, ერთიანად გამოდიოდნენ საერთაშორისო არენაზე, რითაც ისინი აძლიერებენ ერთმანეთს და ევროკავშირისთვისაც ამას ექნება მნიშვნელობა, რადგან როდესაც ქვეყნების ჯგუფი აკეთებს ხოლმე განაცხადს, პარტნიორები ამას ყოველთვის მიესალმებიან და პირიქით, დარწმუნებული ვარ, ისინი ხელს შეუწყობენ და ევროკავშირიდან უფრო მეტი ნაბიჯი გადაიდგმება, რომ ამ ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა განვითარდეს. ევროკავშირი ორიენტირებულია ასეთი ტიპის თანამშრომლობებზე. კუბილიუსის განცხადება აბსოლუტურად თანხვედრაშია იმასთან, რაზეც მიმდინარეობს საუბარი საექსპერტო, ანალიტიკურ წრეებსა და პოლიტიკოსებში. ზოგადად, ძალიან კარგია, რომ ამას მოჰყვა კონკრეტული ნაბიჯები ამ ქვეყნების ხელისუფლებებიდან და საგარეო საქმეთა მინისტრებმა მართლაც ძალინ მნიშვნელოვან დოკუმენტს მოაწერეს ხელი, ეს არის ძალიან კარგი ჩვენთვისაც, უკრაინისთვისაც, მოლდოვისთვისაც. მთავარია, რომ აქტიურად შევუდგეთ ამ შეთანხმების იმპლემენტაციას. ეს რა თქმა უნდა, მხოლოდ საქართველოზე არ არის დამოკიდებული, ეს დამოკიდებულია ჩვენს პარტნიორებზე, რომ ეს პოლიტიკური ნება გადაიზარდოს პრაქტიკულ საქმიანობაში, ინიციატივებში, რომლებიც ყველას დაგვეხმარება და საერთო სიკეთეს მოგვიტანს“, - აღნიშნავს თენგიზ ფხალაძე. გზავნილი ევროკავშირისთვის ეს ქვეყნები ითვალისწინებენ ევროპელი პარტნიორების რეკომენდაციას; მეორე და ალბათ ყველაზე მნიშვნელოვანი ეს არის - ამ გზავნილით ჩვენ ვამბობთ მთავარს, რომ ჩვენ მზად ვართ ევროპული ტიპის თანამშრომლობისათვის, რადგან ასეთი ტიპის თანამშრომლობა არის სწორედ ევროპული ტიპის პოლიტიკა. როდესაც ქვეყნები ერთმანეთს ეხმარებიან, როდესაც განიხილავენ ერთმანეთს იმ პარტნიორებად, რომლებსაც უნდა გაუზიარონ გამოცდილება; რომლებსაც უნდა დაეხმარონ - ეს არის ევროპული პოლიტიკის, ევროპული ურთიერთობების აშენება და ამით ჩვენს პარტნიორებთან კარგ გზავნილს ვუშვებთ, რომ ჩვენ შეგვიძლია ამ ტიპის პოლიტიკის წარმოება; შეგვიძლია ამ ტიპის ურთიერთობები ერთმანეთთან; ვეხმარებით ერთმანეთს და ერთის წარმატებაა ყველას წარმატება. ანუ, ერთმანეთში კონკურენტებს კი არ ვხედავთ, არამედ ვხედავთ იმას, რომ ერთად მეტის მიღწევა შეგვიძლია. შეუწყობს თუ არა ხელს მემორანდუმის გაფორმება ევროინტეგრაციის გზაზე უფრო მეტად ეფექტურ წინსვლას „ეფექტიანობის ამაღლებას ხელს შეუწყობს, თუმცა ერთი რამეც უნდა გვახსოვდეს, რომ ერთად ქმედება კარგია, მაგრამ საბოლოო ჯამში, ყველაფერი დამოკიდებულია იმაზე, რამდენად გამოვიყენებთ ამ მექანიზმს კონკრეტული ქმედებების საჩვენებლად, ამიტომ, ეს არის დამხმარე მექანიზმი, რომლის სწორად გამოყენების შემთხვევაშიც ჩვენ უფრო მოკლედ პერიოდში უფრო კარგ შედეგს მივაღწევთ“, - აღნიშნავს თენგიზ ფხალაძე. „ასოცირების ტრიოს“ გზავნილი ევროკავშირს საქართველომ, უკრაინამ და მოლდოვამ ევროინტეგრაციის საკითხებზე „ასოცირებული ტრიოს“ ურთიერთგაგების მემორანდუმი გააფორმეს რას გულისხმობს საქართველოს, უკრაინის და მოლდოვის მიერ გაფორმებული „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი ანდრიუს კუბილიუსი: საქართველოს, მოლდოვას და უკრაინას სჭირდებათ სტრატეგიული კომუნიკაციის ერთიანი სამოქმედო გეგმა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან
„ასოცირების ტრიოს“ გზავნილი ევროკავშირს
საქართველომ, უკრაინამ და მოლდოვამ ევროინტეგრაციის საკითხებზე „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი 17 მაისს, კიევში გააფორმეს. ეს ინიციატივა და ტრიოს მხრიდან ერთიანი სტრატეგიის შემუშავებაზე მოსაზრება დაახლოებით ერთი კვირის წინ, Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში, ევრონესტის საპარლამენტო ასამბლეის თანათავმჯდომარემ, ევროპარლამენტარმა, ანდრიუს კუბილიუსმა გააჟღერა. რას გულისხმობს საქართველოს, უკრაინის და მოლდოვის მიერ გაფორმებული „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი ლიეტუვის ყოფილი პრემიერ-მინისტრის თქმით, საქართველოს სჭირდება მეტად ეფექტური სტრატეგიული კომუნიკაცია, როგორც ევროკავშირის ინსტიტუციებში, ასევე ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან. ამისათვის კი, კარგი იქნება, თუკი საქართველო (შესაძლოა მოლდოვასთან და უკრაინასთან ერთად), შექმნის ერთგვარ ანალიტიკური ცენტრის/პლატფორმას, რომელიც ინსტიტუციურ, პოლიტიკურ, სამოქალაქო და ა.შ. წრეებთან თანამშრომლობით, ამ სამი ქვეყნის საგარეო მიზნებს მხარს დაუჭერს. მისი თქმით, ასევე მისასალმებელი იქნება, თუკი საქართველო ინსტიტუციურად ჩაერთვება „ევროპის მომავლის“ კონფერენციაში და ევროგაერთიანების მომავლის შესახებ ხედვას დააფიქსირებს. ანდრიუს კუბილიუსი: საქართველოს, მოლდოვას და უკრაინას სჭირდებათ სტრატეგიული კომუნიკაციის ერთიანი სამოქმედო გეგმა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან „ჩვენ, ჩვენი მხრივ ვცდილობთ, ვესაუბროთ დედაქალაქებს, ვცდილობთ, ორგანიზება გავუწიოთ გარკვეული სახის ქსელს - think-thank-თან, პოლიტიკურ საზოგადოებასთან, რომ ვისაუბროთ ახალ იდეებზე, რომ წინ წავიწიოთ და ამისთვის, უკრაინელებთან, ქართველებთან, მოლდოველებთან ერთად, ჩვენ გვჭირდება საერთო სამოქმედო გეგმა და სტრატეგიული კომუნიკაციის გრძელვადიანი ხედვა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან“, - აღნიშნა კუბილიუსმა. „ასოცირების ტრიო“ - ეს არის გზავნილი, რომ სამი ევროპელი სახელმწიფო ევროპული კავშირის განუყოფელი ნაწილია“, - ასე შეაფასეს დოკუმენტზე ხელმომწერებმა დღეს მემორანდუმის გაფორმება. ამასთან მიიჩნევენ, რომ ეს არის ძალიან დროული გადაწყვეტილება, რომელიც ხელს შეუწყობს ევროინტეგრაციის გზაზე უფრო ეფექტურად წავიდეს წინ სამივე ქვეყანა. დმიტრო კულება: „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი ევროინტეგრაციის გზაზე უფრო ეფექტურ წინსვლას შეუწყობს ხელს „ეს იდეა პირველად გაჩნდა, როდესაც უკრაინამ, საქართველომ და მოლდოვამ ხელი მოაწერეს ასოცირების შეთანხმებას, იქედან მოყოლებული ლაპარაკია, რომ სამი სახელმწიფო, რომლებიც დაწინაურდნენ აღმოსავლეთ პარტნიორობაში, პრინციპში ერთად მიუყვებიან ამ გზას. რატომ იყო ასოცირების შეთანხმება მნიშვნელოვანი? ამით მათ ნათლად დააფიქსირეს საკუთარი გზა და საკუთარი მომავალი, რომ ამ ქვეყნებს შორის პარტნიორობის ახალი პლატფორმა შექმნილიყო, რათა მათი პოლიტიკური ინტერესები, პოლიტიკური დღის წესრიგი, განსახორციელებელი რეფორმები და ასე შემდეგ, ძალიან ახლოს არის ერთმანეთთან. და, სამწუხარო ფაქტორი, სამივე ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობა არის დარღვეული, სამივე ქვეყანაში ამ ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევის არქიტექტორი არის რუსეთის ფედერაცია და ფაქტობრივად, რუსეთი ცდილობს ამ სამივე ქვეყანაზე ზეგავლენის შენარჩუნებას და პრევენციას იმისა, რომ ეს ქვეყნები ინტეგრირებულები იყვნენ დასავლურ და ევროპულ ოჯახში , - აცხადებს Europetime-თან ინტერვიუში საგარეო ურთიერთობების საკითხებში პრეზიდენტის ყოფილი მრჩეველი თენგიზ ფხალაძე. ბატონი კუბილიუსის განცხადება კიდევ ერთი შემოძახება იყო, რომ ასეთი რამის განხორციელება არის აუცილებელი და რომ ეს კიდევ ერთხელ წაადგებათ ამ ქვეყნებს ორი მიზეზის გამო. ერთი - ამით ისინი შეძლებენ, ერთმანეთს გაუზიარონ გამოცდილება და დაეხმარონ ერთმანეთს, მეორე - ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ეს ქვეყნები ერთიანი პოზიციით, ერთიანად გამოდიოდნენ საერთაშორისო არენაზე, რითაც ისინი აძლიერებენ ერთმანეთს და ევროკავშირისთვისაც ამას ექნება მნიშვნელობა, რადგან როდესაც ქვეყნების ჯგუფი აკეთებს ხოლმე განაცხადს, პარტნიორები ამას ყოველთვის მიესალმებიან და პირიქით, დარწმუნებული ვარ, ისინი ხელს შეუწყობენ და ევროკავშირიდან უფრო მეტი ნაბიჯი გადაიდგმება, რომ ამ ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა განვითარდეს. ევროკავშირი ორიენტირებულია ასეთი ტიპის თანამშრომლობებზე. კუბილიუსის განცხადება აბსოლუტურად თანხვედრაშია იმასთან, რაზეც მიმდინარეობს საუბარი საექსპერტო, ანალიტიკურ წრეებსა და პოლიტიკოსებში. ზოგადად, ძალიან კარგია, რომ ამას მოჰყვა კონკრეტული ნაბიჯები ამ ქვეყნების ხელისუფლებებიდან და საგარეო საქმეთა მინისტრებმა მართლაც ძალინ მნიშვნელოვან დოკუმენტს მოაწერეს ხელი, ეს არის ძალიან კარგი ჩვენთვისაც, უკრაინისთვისაც, მოლდოვისთვისაც. მთავარია, რომ აქტიურად შევუდგეთ ამ შეთანხმების იმპლემენტაციას. ეს რა თქმა უნდა, მხოლოდ საქართველოზე არ არის დამოკიდებული, ეს დამოკიდებულია ჩვენს პარტნიორებზე, რომ ეს პოლიტიკური ნება გადაიზარდოს პრაქტიკულ საქმიანობაში, ინიციატივებში, რომლებიც ყველას დაგვეხმარება და საერთო სიკეთეს მოგვიტანს“, - აღნიშნავს თენგიზ ფხალაძე. გზავნილი ევროკავშირისთვის ეს ქვეყნები ითვალისწინებენ ევროპელი პარტნიორების რეკომენდაციას; მეორე და ალბათ ყველაზე მნიშვნელოვანი ეს არის - ამ გზავნილით ჩვენ ვამბობთ მთავარს, რომ ჩვენ მზად ვართ ევროპული ტიპის თანამშრომლობისათვის, რადგან ასეთი ტიპის თანამშრომლობა არის სწორედ ევროპული ტიპის პოლიტიკა. როდესაც ქვეყნები ერთმანეთს ეხმარებიან, როდესაც განიხილავენ ერთმანეთს იმ პარტნიორებად, რომლებსაც უნდა გაუზიარონ გამოცდილება; რომლებსაც უნდა დაეხმარონ - ეს არის ევროპული პოლიტიკის, ევროპული ურთიერთობების აშენება და ამით ჩვენს პარტნიორებთან კარგ გზავნილს ვუშვებთ, რომ ჩვენ შეგვიძლია ამ ტიპის პოლიტიკის წარმოება; შეგვიძლია ამ ტიპის ურთიერთობები ერთმანეთთან; ვეხმარებით ერთმანეთს და ერთის წარმატებაა ყველას წარმატება. ანუ, ერთმანეთში კონკურენტებს კი არ ვხედავთ, არამედ ვხედავთ იმას, რომ ერთად მეტის მიღწევა შეგვიძლია. შეუწყობს თუ არა ხელს მემორანდუმის გაფორმება ევროინტეგრაციის გზაზე უფრო მეტად ეფექტურ წინსვლას „ეფექტიანობის ამაღლებას ხელს შეუწყობს, თუმცა ერთი რამეც უნდა გვახსოვდეს, რომ ერთად ქმედება კარგია, მაგრამ საბოლოო ჯამში, ყველაფერი დამოკიდებულია იმაზე, რამდენად გამოვიყენებთ ამ მექანიზმს კონკრეტული ქმედებების საჩვენებლად, ამიტომ, ეს არის დამხმარე მექანიზმი, რომლის სწორად გამოყენების შემთხვევაშიც ჩვენ უფრო მოკლედ პერიოდში უფრო კარგ შედეგს მივაღწევთ“, - აღნიშნავს თენგიზ ფხალაძე. სტრატეგიისა და საერთაშორისო ურთიერთობების კვლევის ფონდის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომლის, ევროპული კვლევების ცენტრის დირექტორის, კახა გოგოლაშვილის განცხადებით კი, აუცილებელია, რომ საქართველომ, მოლდოვამ და უკრაინამ საბოლოო ჯამში შექმნან მჭიდრო ურთიერთობის ფორმატი იმისთვის, რომ ევროპული ინტეგრაციის საკითხებზე უფრო დეტალურად ისაუბრონ ერთმანეთთან, ევროკავშირთანაც საკითხები ერთად, ერთიანი ხმით გაიტანონ და შეეცადონ, მოამზადონ ევროკავშირი და მისი წევრი ქვეყნები მომავალი წევრობის განაცხადისთვის, რომელიც ალბათ ერთობლივად გაკეთდება. დავით ზალკალიანი: "ასოცირებული ტრიოს" ფორმატი ამოქმედდა! - ერთად ევროპული მომავლისკენ „შესაძლოა, ასევე შექმნან რეგიონული ორგანიზაცია, რომელიც არამარტო ევროპული ინტეგრაციის საკითხებზე იმუშავებს, არამედ ასევე ერთმანეთთან ურთიერთობების გაღრმავებაზე, სამ ქვეყანას შორის უფრო გაღრმავებულ ეკონომიკურ ურთიერთობებზე, ადამიანურ კავშირებზე, ხელშეწყობაზე, განათლებაზე და ასე შემდეგ; რეგიონული ბლოკი იქნება პროევროპული და იფიქრებს იმაზე, რომ ერთმანეთს შეუწყონ ხელი ევროპაში ინტეგრაციისთვის. ამავე დროს, გააღრმავონ ერთმანეთთან ურთიერთობები ყველა მიმართულებით. ეს საბოლოო ჯამში აუცილებლად დაეხმარება სამივე ქვეყანას, რადგან ევროკავშირის მხრიდანაც იქნება შეგრძნება, რომ სერიოზული განწყობაა ევროპაში ინტეგრაციისთვის და ერთობლივად მუშაობა მიმდინარეობს. ეს ბევრ რამეს შესძენს ამ ქვეყნებს ევროკავშირში ინტეგრაციის პერსპექტივის თვალსაზრისით. ევროკავშირმა თავის დროზე შეუწყო ხელი ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების თანამშრომლობას. მაგალითად, ვიშეგრადის თანამშრომლობას, რომელიც ევროკავშირის ხელშეწყობით ჩამოაყალიბეს. შემდეგ, ევროკავშირის ხელშეწყობით ბალკანეთში რამდენიმე რეგიონული თანამშრომლობის ფორმატი და ორგანიზაცია ჩამოყალიბდა. აღმოსავლეთ პარტნიორობაში ზუსტად იმაზეა აქცენტი ხშირად, რომ ქვეყნებმა რეგიონული თანამშრომლობა გააღრმავონ. მით უმეტეს, ასოცირებულებმა, რომლებიც პირველ რიგში მიზნად ისახავენ სწორედ ევროკავშირთან ასოცირების შეთანხმების იმპლემენტაციას და ამაში ურთიერთდახმარებას და თანამშრომლობას. ასე რომ, ევროკავშირი ამას მიესალმება და აუცილებლად შეუწყობს ხელს. რაც შეეხება სამმხრივი თანამშრომლობის განვითარებას ევროკავშირში ინტეგრაციისთვის, მე ნამდვილად მქონდა იდეა, მათ შორის მთავრობასთანაც დამიყენებია ეს საკითხი. ორი წლის წინ, აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნების ფორუმის ფარგლებში, არასამთავრობო სექტორის დონეზე, უკრაინის და მოლდოვის დელეგაციასთან ერთად, ექვსთა პლატფორმამ თანამშრომლობასა და ერთობლივ კოორდინაციაზე მოაწერა ხელი. მასში ჩაწერილია, რომ ხელი უნდა შეუწყონ და მაქსიმალურად შეუქმნან მოტივაცია საკუთარ მთავრობებს, რომ მათ დაამყარონ ეს სამმხრივი ურთიერთობები. ჯერ სამმხრივი ურთიერთობები არ ჰქონდათ დამყარებული, როდესაც სამოქალაქო საზოგადოება ჩვენი სამი ქვეყნის, ამისკენ უბიძგებდა მთავრობებს“, - აცხადებს კახა გოგოლაშვილი. მისივე თქმით, ანდრიუს კუბილიუსმა საკმაოდ აქტიურად დაიწყო ამ საკითხის ლობირება. „ევრონესტის საპარლამენტო ასამბლეის თანათავმჯდომარე ასევე საუბრობდა, რომ თვითონ აღმოსავლეთ პარტნიორობაში შეიქმნას ამ სამი ქვეყნისთვის ცალკე ფორმატი. ამის აქტიური მხარდამჭერი და აქტიური ხელშემწყობია, ტრიო მისი ტერმინია“, - აღნიშნავს კახა გოგოლაშვილი. უკრაინაში საქართველოს ყოფილი ელჩი, ვალერი ჩეჩელაშვილი მემორანდუმის გაფორმებას მიესალმება და ვიშეგრადის ოთხეულის ევროკავშირთან დაახლოების პროცესთან ავლებს პარალელს. „ეს არის ცასლახად ძალიან კარგი მემორანდუმი. მე ეს ცოტათი მაგონებს ვიშეგრადის ოთხეულის ევროკავშირთან დაახლოების პროცესს, მაშინ, ვიშეგრადის ქვეყნები, პოლონეთი, ჩეხეთი, სლოვაკეთი და უნგრეთი ერთდროულად უახლოვდებოდნენ ევროკავშირს და ერთ-ერთი ხელშემწყობი ფაქტორი, რამაც განაპირობა ევროკავშირში წარმატებით გაწევრიანება ამ 4 ქვეყნის, იყო ის, რომ ეს ოთხივე ქვეყანა არამხოლოდ დეკლარირებდა, არამედ ერთმანეთთან ურთიერთობებს აფუძნებდა ევროკავშირის თანამშრომლობით პრინციპებზე, ტრადიციებზე და კრიტერიუმებზე. ეს ევროკავშირის გადასახედიდან ძალიან მიმზიდველი ფაქტორი იყო და ამტკიცებდა იმას, რომ ეს ოთხი ქვეყანა მზად იყო საიმისოდ, რომ გაწევრიანებულიყო ევროკავშირის სივრცეში. თუ ეს მემორანდუმი განხორციელდება ყოველდღიურ საგარეო პოლიტიკურ საქმიანობაში; თუ უკრაინა, საქართველო და მოლდოვა ერთმანეთთან ურთიერთობებში იხელმძღვანელებენ ნამდვილად ევროპული ფასეულობების და თანამშრომლობის ტრადიციებით, ეს იქნება ხელშემწყობი ფაქტორი ამ სამივე ქვეყნის ევროკავშირთან დაახლოების და ამ თვალსაზრისით მხოლოდ შემიძლია მივესალმო ამ მემორანდუმის გაფორმებას. როგორ აფასებენ ქართველი ექსპერტები ანდრიუს კუბილიუსის მოსაზრებას როგორც მე მესმის, ეს არის იმის ვალდებულება, რომ ძალიან მჭიდროდ მოახდინონ კოორდინირება საკუთარი პოლიტიკური პრიორიტეტების და მინიმუმ, საკუთარი პოლიტიკის ევროკავშირთან მიმართებით. მაგრამ მე ვფიქრობ, რომ ამას უფრო ფართო საფუძველი უნდა ჰქონდეს, საგარეო პოლიტიკის კოორდინირებაზე უნდა იყოს საუბარი, ვინაიდან ევროკავშირის ქვეყნები ძალიან მჭიდროდ უთანხმებენ ერთმანეთს საგარეო პოლიტიკურ პრიორიტეტებს, როგორც ცნობილია, საგარეო საკითხებში უმაღლესი წარმომადგენელიც კი ჰყავთ, ჟოზეპ ბორელი. რაც შეეხება სამომავლო გეგმებს კანდიდატის სტატუსთან დაკავშირებით, გაცილებით უფრო ძლიერ სვლად იქნება ევროპელების მხრიდან აღქმული ის ფაქტი, თუ სამივე ქვეყანა სინქრონულად გააკეთებს ამ განაცხადს. იმედი მაქვს, ასეც მოხდება, რადგან ცალ-ცალკე ამის გაკეთება, სამ ქვეყანას შორის ურთიერთობებში, ჩემ მიერ ზემოთ აღნიშნული პრინციპების დანერგვის დადასტურება არ იქნება. იმედი მინდა ვიქონიო, რომ ეს მემორანდუმი არ დარჩება მხოლოდ ლამაზ და გაფორმებულ დოკუმენტად, არამედ იქნება გზამკვლევი ამ სამივე ქვეყნის ერთმანეთთან ურთიერთობებსა და ევროპასთან დაახლოებაში. ასევე - კონკრეტულად ისეთ სტრატეგიულ საკითხებზე, რაც უკავშირდება კანდიდატობის სტატუსს, იქნება ძალიან მჭიდრო და ერთობლივი გადაწყვეტილებები“, - განუცხადა ვალერი ჩეჩელაშვილმა Europetime-ს. საქართველომ, უკრაინამ და მოლდოვამ ევროინტეგრაციის საკითხებზე „ასოცირებული ტრიოს“ ურთიერთგაგების მემორანდუმი გააფორმეს რას გულისხმობს საქართველოს, უკრაინის და მოლდოვის მიერ გაფორმებული „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი რას მოუტანს საქართველოს, უკრაინას და მოლდოვას სტრატეგიული კომუნიკაციის ერთიანი სამოქმედო გეგმა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან
რას გულისხმობს საქართველოს, უკრაინის და მოლდოვის მიერ გაფორმებული „ასოცირებული ტრიოს“ მემორანდუმი
საქართველოს ვიცე-პრემიერმა, საგარეო საქმეთა მინისტრმა დავით ზალკალიანმა, უკრაინის საგარეო საქმეთა მინისტრმა დმიტრო კულებამ, მოლდოვის რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, აურელიუ კიკომ კიევში ცოტა ხნის წინ ხელი მოაწერეს ევროკავშირის სამი ასოცირებული ქვეყნის - საქართველოს, უკრაინისა და მოლდოვას - საგარეო საქმეთა სამინისტროებს შორის ურთიერთგაგების მემორანდუმს „ასოცირებული ტრიოს“ დაფუძნების თაობაზე. ეს ინიციატივა და ტრიოს მხრიდან ერთიანი სტრატეგიის შემუშავებაზე მოსაზრება დაახლოებით ერთი კვირის წინ, Europetime-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში, ევრონესტის საპარლამენტო ასამბლეის თანათავმჯდომარემ, ევროპარლამენტარმა, ანდრიუს კუბილიუსმა გააჟღერა. მემორანდუმის ხელმოწერით, სამი ქვეყნის საგარეო უწყებები თანხმდებიან ერთობლივი საკოორდინაციო და თანამშრომლობის ფორმატის - „ასოცირებული ტრიოს“ დაფუძნების თაობაზე, რომლის მიზანი სამი ქვეყნის ევროპული ინტეგრაციის შემდგომი გაღრმავებაა. მემორანდუმის ხელმოწერით, სამი ქვეყნის საგარეო უწყებები თანხმდებიან ერთობლივი საკოორდინაციო და თანამშრომლობის ფორმატის - „ასოცირებული ტრიოს“ დაფუძნების თაობაზე, რომლის მიზანი სამი ქვეყნის ევროპული ინტეგრაციის შემდგომი გაღრმავებაა. მემორანდუმში სამივე ქვეყანა აღიარებს, რომ მათი საბოლოო მიზანი ევროკავშირის წევრობაა, რის საფუძველსაც ევროკავშირის ხელშეკრულების 49-ე მუხლი წარმოადგენს. თავის მხრივ, ტრიოს ქვეყნები განახორციელებენ ასოცირების შეთანხმებებით აღებულ ვალდებულებებს, ევროინტეგრაციის საბოლოო მიზნის მისაღწევად. ასოცირებული ტრიო ითანამშრომლებს ევროინტეგრაციის საერთო ინტერესების საკითხებზე, მათ შორის ასოცირების ხელშეკრულებების განხორციელებისა და აღმოსავლეთ პარტნიორობის შემდგომი განვითარების მიზნით. სამი ქვეყანა ერთობლივად იმუშავებს ევროკავშირთან მეტი დაახლოების, პოლიტიკური დიალოგის გაძლიერების და ეკონომიკური და სექტორული ინტეგრაციის მიმართულებით. ასოცირებული ტრიოს ასევე მიზნად ისახავს, ევროკავშირთან ერთად, ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი ვაჭრობის სივრცის განხორციელების საფუძველზე, მიაღწიოს ევროკავშირის ერთიან ბაზარზე სრული ინტეგრაციის ხელშეწყობასა და დაჩქარებას; ამავდროულად, სამი ქვეყანა ერთობლივად განაგრძობს ევროკომისიასა და ასოცირებულ ტრიოს შორის დიალოგის შემდგომ განვითარებას, ისეთი პრიორიტეტულ დარგებში, როგორიცაა ტრანსპორტი, ენერგეტიკა, ციფრული ტრანსფორმაცია, მწვანე ეკონომიკა, სტრატეგიული კომუნიკაციები და სხვა. გარდა ამისა, სამი ქვეყანა გააღრმავებს ევროკავშირთან თანამშრომლობას უსაფრთხოებისა და თავდაცვის და, ასევე, ევროკავშირის შესაბამის სააგენტოებსა და პროგრამებში შემდგომი მონაწილეობის მიმართულებებით. ასოცირებული ტრიოს ქვეყნები მტკიცე იმედს გამოთქვამენ, რომ, მეტი-მეტისათვის მიდგომის საფუძველზე, ასოცირებული ქვეყნებისთვის ეტაპობრივად გაიხსნება ევროკავშირში ინტეგრაციისა და სამართლებრივი თუ ინსტიტუციური დაახლოების ახალი შესაძლებლობები, რაც მეტ კონკრეტულ სარგებელს მოუტანს სამივე ქვეყნის მოქალაქეებს. მემორანდუმში ხაზგასმით აღნიშნულია ევროკავშირის მტკიცე მხარდაჭერის მნიშვნელობა ასოცირებული პარტნიორების სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობისადმი საერთაშორისოდ აღიარებულ საზღვრებში, ისევე როგორც მათ წინაშე არსებულ საფრთხეებთან გამკლავების კუთხით. სამივე ქვეყანა ერთობლივად იმუშავებს კონფლიქტების მშვიდობიანი გადაწყვეტის პროცესში ევროკავშირის მეტი ჩართულობის უზრუნველსაყოფად. მემორანდუმის საფუძველზე დაფუძნებული ასოცირებული ტრიო ფორმატი ითვალისწინებს რეგულარულ და საგანგებო სამმხრივ კონსულტაციებს, საგარეო საქმეთა სამინისტროებში შესაბამისი კოორდინატორების დანიშვნას, ასევე მაღალი რანგის ოფიციალური პირებისა და, საჭიროებისამებრ, მინისტრების დონეზე შეხვედრებს „აღმოსავლეთ პარტნიორობის“ ფარგლებში მნიშვნელოვანი ღონისძიებების წინ, ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან დიალოგის ერთობლივი პლატფორმების ჩამოყალიბებას და სხვადასხვა საჯარო ღონისძიებების ორგანიზებას. ევროინტეგრაციის მიმართულებით ერთიანი სამოქმედო გეგმის საჭიროებაზე, ევრონესტის საპარლამენტო ასამბლეის თანათავმჯდომარე, ევროპარლამენტარი, ანდრიუს კუბილიუსი ჯერ კიდევ Europetime-თან ინტერვიუში საუბრობდა. ლიეტუვის ყოფილი პრემიერ-მინისტრის თქმით, საქართველოს სჭირდება მეტად ეფექტური სტრატეგიული კომუნიკაცია, როგორც ევროკავშირის ინსტიტუციებში, ასევე ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან. ამისათვის კარგი იქნება, თუკი საქართველო (შესაძლოა მოლდოვასთან და უკრაინასთან ერთად), შექმნის ერთგვარ ანალიტიკური ცენტრის/პლატფორმას, რომელიც ინსტიტუციურ, პოლიტიკურ, სამოქალაქო და ა.შ. წრეებთან თანამშრომლობით, ამ სამი ქვეყნის საგარეო მიზნებს მხარს დაუჭერს. მისი თქმით, ასევე მისასალმებელი იქნება, თუკი საქართველო ინსტიტუციურად ჩაერთვება „ევროპის მომავლის“ კონფერენციაში და ევროგაერთიანების მომავლის შესახებ ხედვას დააფიქსირებს. ანდრიუს კუბილიუსი: ჩვენ, ჩვენი მხრივ ვცდილობთ, ვესაუბროთ დედაქალაქებს, ვცდილობთ, ორგანიზება გავუწიოთ გარკვეული სახის ქსელს - think-thank-თან, პოლიტიკურ საზოგადოებასთან, რომ ვისაუბროთ ახალ იდეებზე, რომ წინ წავიწიოთ და ამისთვის, უკრაინელებთან, ქართველებთან, მოლდოველებთან ერთად, ჩვენ გვჭირდება საერთო სამოქმედო გეგმა და სტრატეგიული კომუნიკაციის გრძელვადიანი ხედვა ევროკავშირის წევრ ქვეყნებთან. მისი ეს მოსაზრება Europetime-თან ინტერვიუში ანალიტიკოსებმაც შეაფასეს. თეონა ლავრელაშვილმა, რომელსაც ევროსტრუქტურებში მუშაობის საინტერესო გამოცდილება აქვს და ამჟამად ლუვენის უნივერსიტეტში პოლიტიკური პარტიების პროგრამას ხელმძღვანელობს, Europetime-თან ინტერვიუში ხაზს უსვამს საქართველოს მხრიდან ეფექტური სტრატეგიული კომუნიკაციის მნიშვნელობას. მისი თქმით, საჭიროა დიპლომატიის ჰოლისტიკური სტრატეგია, რაც გულისხმობს პოლიტიკური, დიპლომატიურ და ინსტიტუციურ (მათ შორის აკადემიური/ არასამთავრობო) აქტორებთან თანამშრომლობის მეტ კოორდინაციას. თეონა ლავრელაშვილს მიაჩნია, რომ უნდა გააქტიურდეს თანამშრომლობა ე.წ. think-tank-ებთან და სხვადასხვა ფონდთან და კარგი იქნებოდა, თუკი მართლაც შემუშავდება ხედვა, რომელიც განსაზღვრავს შესაძლებლობას, რომ ბრიუსელში ჩამოყალიბდეს ერთგვარი ცენტრი/ფონდი/think-tank, რომელიც იმუშავებს საქართველოს და/ან რეგიონის მიმართულებით (მსგავსი ფონდი/ორგანიზაცია მართლაც შეიძლება ჩამოაყალიბონ ტრიომ - საქართველომ, მოლდოვამ და უკრაინამ, რათა ერთობლივი ძალებით წარმოადგინონ ევროკავშირში ერთიანი პოზიციები, ეს პოლიტიკურად და ფინანსურად იქნებოდა სტრატეგიული ნაბიჯი). ხოლო ევროპული პოლიტიკის კვლევის ცენტრის (CEPS) უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი და მიმართულება „ევროპა მსოფლიოში“ ხელმძღვანელი სტივენ ბლოკმანსი ასევე მიესალმება აზრს, რომ კარგი იქნება, თუკი საქართველო ინსტიტუციურად ჩაერთვება „ევროპის მომავლის“ კონფერენციაში და დააფიქსირებს საკუთარ ხედვას ევროგაერთიანების მომავლის შესახებ. მისი შეხედულებით, ეს ინიციატივა არამხოლოდ სტრატეგიულად არის მნიშვნელოვანი საქართველოს იმიჯისთვის ევროპის დონეზე¸ არამედ არის აგრეთვე შინაარსობრივად საინტერესო საქართველოს და მისი მოქალაქეებისათვის, რადგან მათ მიეცემათ შესაძლებლობა, ჩაერთონ ევროკავშირისათვის მნიშვნელოვანი პოლიტიკური მიმართულებების შექმნის და განვითარების პროცესში. საგარეო ურთიერთობების საკითხებში პრეზიდენტის ყოფილი მრჩეველი თენგიზ ფხალაძე მიიჩნევს, რომ მსგავსი იდეის განხორციელება ქვეყნისთვის აუცილებელია. მისი თქმით, კუბილიუსის ასეთ კარგ მოსაზრებას მთავრობის მხრიდან სწორი შეფასება და სწორი ქმედებები სჭირდება. საქართველოს სტრატეგიისა და საერთაშორისო ურთიერთობების კვლევის ფონდის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი, ევროპული კვლევების ცენტრის დირექტორი, კახა გოგოლაშვილი აღნიშნავს, რომ იდეის განხორციელება ბრიუსელში, სხვადასხვა ფორმით, სამი ქვეყნის საელჩოების კოორდინაციით შეიძლება. „მაგალითად, აუცილებელი არ არის საქართველოს, მოლდოვას და უკრაინას ბრიუსელში საკოორდინაციოდ რაიმე ცენტრი ჰქონდეთ. სამივე ქვეყანას აქვს წარმომადგენლობა ევროკავშირში და მათ შეუძლიათ, სრული კოორდინაციისთვის, ურთიერთობის გარკვეული მექანიზმი ჩამოაყალიბონ. ისინი წარმოადგენენ თავის ქვეყნებს, თავის საგარეო საქმეთა სამინისტროებს და შეიძლებოდა მათი გაძლიერება დამატებითი, ერთი ან ორი შტატით, რომლებიც მხოლოდ ამ საკითხებზე იმუშავებდნენ, უკრაინის, მოლდოვის და საქართველოს ერთობლივ პროექტებზე, საერთო სტრატეგიაზე, ერთობლივ განცხადებებსა და ერთობლივ ლობირებაზე ევროკავშირის ინსტიტუტებში. ამისთვის ცალკე ცენტრის ჩამოყალიბება აუცილებელი არ არის. ეს შეიძლება საელჩოების კოორდინაციის დონეზე გაკეთდეს“, - აღნიშნავს კახა გოგოლაშვილი. „კარგი იქნება თუ სამივე ქვეყნის საგარეო საქმეთა მინისტრები, ბრიუსელში საკუთარ ელჩებს კუბილიუსთან შეხვედრას და ამ ინიციატივის განხილვას დაავალებენ“, - აცხადებდა Europetime-თან საუბრისას უკრაინაში საქართველოს ყოფილი ელჩი ვალერი ჩეჩელაშვილი. ეს არის ძალიან კარგი წინადადება. სამივე ქვეყნას საელჩოები გვყავს ბრიუსელში. იქ ჩვენმა წარმომადგენლებმა უნდა გაზარდონ ურთიერთქმედების ხარისხი და უფრო ეფექტურად იმუშაონ სამ ხმაში. ამ ინიციატივის საპასუხოდ, როგორც მინიმუმ, სამი ქვეყნის დედაქალაქმა საკუთარ ელჩებს ბატონ კუბილიუსთან სამმხრივ ფორმატში შეხვედრის ინსტრუქცია უნდა მისცენ, დაელაპარაკონ და გარკვეული მოქმედების გეგმა შეათანხმონ, სად უნდა მივიდნენ, რა უნდა გააკეთონ, რა თანმიმდევრობით გამართონ შეხვედრები, სადილებზე დაპატიჟონ ხალხი და ა.შ. ეს უკვე ექნებოდა საკმაოდ ეფექტური შედეგების მომტანი. წინადადება თავისთავად კარგია, მაგრამ უფრო ეფექტური იქნება, თუ ის დაემყარება სისტემურ მიდგომას და პოლიტიკას ამ სამმხრივ ფორმატში, რომელსაც მე სამწუხაროდ ვერ ვხედავ“, - აცხადებს სტრატეგიული ანალიზის ცენტრის დამფუძნებელი. მისივე თქმით, შესაძლებელია, ევროპარლამენტში, ან ევროპულ ფონდში იგივე ბატონი კუბილიუსის მხარდაჭერით, ერთი ოთახი მაინც რომ გამოიყოს ანალიტიკური ცენტრისთვის. „სამი ადამიანია საჭირო, რომ ერთ ხმაში სამი ქვეყნის წარმომადგენლებმა ევროპულ სტრუქტურებთან ისაუბრონ, ყოველდღე კარზე აკაკუნონ, ხალხი შეაწუხონ. ამას ექნება მართლაც სერიოზული ეფექტი, რომელიც სერიოზულ შედეგებს გამოიღებს. ამით ჩვენ უნდა დავამტკიცოთ ის, რითაც დიდი შთაბეჭდილება მოახდინეს ბალტიისპირეთის და ვიშეგრადის ჯგუფის ქვეყნებმა. მიუხედავად იმისა, რომ ჯერ არ ვართ ევროკავშირის წევრი ქვეყნები, ვინაიდან ვართ ასოცირების პროცესის მონაწილე ქვეყნები, უნდა ვაჩვენოთ, რომ ჩვენ ჩვენს ურთიერთობებს ვამყარებთ ევროპულ ტრადიციებზე, პრინციპებზე, კრიტერიუმებსა და პრაქტიკაზე. მაგრამ ეს მარტო საუბარი არ უნდა იყოს. ევროკავშირის წარმომადგენლები, აქ ბატონი ჰარცელი, უკრაინასა და მოლდოვაში ევროკავშირის ელჩები, აკვირდებიან თუნდაც ორმხრივ ურთიერთობებს, აგერ უკრაინა-საქართველოს ორმხრივი ურთიერთობები სახეზეა, სირთულეების გადალახვა მოგვიწია. ელჩი არ გვყავდა კიევში. საქართველო მოლდოვას აქტიურობა მაინცდამაინც არ ჩანს. ვიზიტები არ ხორციელდება, ნაკლები კომუნიკაციაა. მოლდოვაში არჩევნებია კარზე მომდგარი, თავისი პოლიტიკური სირთულეები აქვთ. საქართველო იმყოფება სერიოზულ პოლიტიკურ კრიზისში და ჯერ არ ვიცით, კრიზისიდან ბოლომდე გამოსვლა შესაძლებელია თუ არა. უკრაინა რუსეთის სამხედრო აგრესიის პირისპირ იმყოფება. ჯერ ვერ ვხედავ რომ ამისთვის ჩვენი მთავრობები მოიცლიან. არადა ფაქტია, რომ ანდრიუს კუბილიუსის წინადადება, ჩვენს სტრატეგიულ ინტერესებთან სრულ თანხვედრაშია“, - განუცხადა Europetime-ს ვალერი ჩეჩელაშვილმა. ამასთან, Europetime-თან ინტერვიუში ევროკავშირი - საქართველოს საპარლამენტო ასოცირების კომიტეტის ვიცე-პრეზიდენტი, ევროპარლამენტარი რასა იუკნევიჩიენე ამბობდა, რომ საქართველომ და ევროკავშირმა ერთად უნდა იპოვონ რეალისტური გზები, რათა საქართველო ნაბიჯ-ნაბიჯ გახდეს ევროკავშირის ნაწილი, ან მისი უფრო ახლო პარტნიორი.
გვანცას ბაბლი
ყოველკვირეული ბლოგი Europetime-ზე ცხვირი ტრადიციულად, მაისი ვნებების თვეა საქართველოში: პოლიტიკური თუ სამოქალაქო ჯგუფების მიერ დაანონსებული აქციები და სანახაობები; „სიმართლისთვის მებრძოლთა“ ალტრუისტული თუ დაფინანსებული ჯგუფები; ფანატიზმი მუშტების ქნევით თუ ტროლ-ბოტების კომენტარებით; ნიჰილიზმი ხელის ჩაქნევით თუ ეკლესიასტეული რიტორიკით... მუშტის ქნევის უფლება მთავრდება იქ, სადაც იწყება სხვისი ცხვირი - ასე დაგვიბარეს იმ მოაზროვნეებმა, ვის იდეებზეც აშენდა თანამედროვე სახელმწიფოები. ამასვე ამბობს ეროვნული კონსტიტუცია. რა კარგია მარტივი და სხარტი დეფინიციები, მაგრამ მოდი და გამოიცანი, სად იწყება სხვისი ცხვირი და სადამდე წვდება სხვისი მუშტი; სად მთავრდება თავდაცვის ინსტინქტი და სად იწყება კანონის დამრღვევი ძალადობა. პოლიტიკურ ფილოსოფიაში „ბუნებით მდგომარეობას“ უწოდებენ ადამიანთა ცხოვრებას სახელმწიფოებისა და რელიგიების, ანუ საზოგადოებრივი წეს-წყობილების წარმოშობამდე. როგორი იყო ადამიანი „ბუნებით“ მდგომარეობაში? მემარცხენეების აზრით, კეთილი და გულუბრყვილო, საერთო საკუთრების იდეის მიმდევარი; მემარჯვენეების აზრით, კერძო საკუთრების დაცვის ინსტინქტით დაბადებული; რეალისტების აზრით, თვითგადარჩენის მძაფრი სურვილით და „ყველას ომი ყველას წინააღმდეგ“დაუსრულებელ პროცესში ჩაბმული... ყველა ეს იდეა და ფილოსოფიური წიაღსვლა ემსახურება სახელმწიფოსა და ინდივიდის ურთიერთმიმართების ანალიზს. ყველა ეს იდეა ინტელექტუალურ გართობად და ტვინის ბურღვად ეჩვენება იმ ადამიანებს, ვისაც მარტივი და პრაგმატული კითხვები აქვს დღეს და ამ წუთში - როგორ დაიცვას საკუთარი ცხვირი? სახელმწიფოების წარმოშობამ დაასრულა ბუნებითი მდგომარეობის ჯუნგლების კანონები და შექმნა ლეგიტიმური ადათ-წესები. თანამედროვე სახელმწიფოს კიდევ უფრო მეტი ფუნქცია და პასუხისმგებლობა აქვს ქვეყნისა და მოქალაქეების წინაშე - დაიცვას ქვეყნის უსაფრთხოება და მოქალაქის უფლებები; ყველა სამოქალაქო ჯგუფს მისცეს ინტერესების გამოხატვის შესაძლებლობა და შეძლებისდაგვარად, ყველა ინტერესი გაითვალისწინოს კანონების შექმნის პროცესში; არ დაუშვას ჯგუფებს შორის ძალადობა და სამოქალაქო შუღლი... მოქალაქესაც აქვს პასუხისმგებლობა - პატივი სცეს სახელმწიფოს და სახელმწიფოს ინტერესს; აღიაროს, რომ სახელმწიფო ერთადერთი სუბიქტია, რომელსაც აქვს „კანონიერი ძალადობის უფლება“, ძალადობის სხვა ყველა მცდელობა კი უკანონოა და შესაბამისად, ამორალური. რა კარგია და მარტივი პოლიტიკურ-სამართლებრივი დიდაქტიკა, მაგრამ მოდი და გამოიცანი: სად იწყება და მთავრდება სახელმწიფო ინტერესი? სად რჩება სივრცე ინდივიდისთვის? რომელი ჯგუფის აქტივიზმია კანონიერი ანუ მორალური? კანონიერება არის კი ყოველთვის მორალური? სად გადის ზღვარი ადამიანს, რელიგიასა და სახელმწიფოს შორის? ჩვენი ყოველდღიური, ყოფითი ინსტინქტი დროს არ გვიტოვებს ამ შეკითხვებზე დასაფიქრებლად და სრულად ამარტივებს ამ ჩახლართულობას - მაცდურად გვიწვევს ვიღაცის გრძელი ცხვირი სახესთან ახლოს და გვინდა, ძალიან გვინდა ჩავცხოთ მუშტი ერთხელ ან მრავალგზის... *** სამოქალაქო თუ პოლიტიკური პროტესტი მხოლოდ მაშინ იქნება სასარგებლო და შედეგიანი, თუ ის აპროტესტებს მოვლენების სახელმწიფო ინტერესთან შეუსაბამობას; ითხოვს სოციალური პრობლემების ეტაპობრივ გადაწყვეტას; გვთავაზობს ეროვნული ერთიანობის შექმნის მოდელს; თუ ის თანმიმდევრული და ალტრუისტულია; თუ კანონიერი მექანიზმებით იბრძვის კანონიერი მექანიზმების სრულყოფისათვის... თუ ჯერ კიდევ არ შევთანხმებულვართ, რა არის ჩვენი ინტერესი, საითკენ გვინდა წავიდეთ აწმყოსა თუ მომავალში, როგორი სახელმწიფო გვეოცნებება საკუთარი შვილებისთვის, მაშინ ყველა აქტივიზმი ცხვირების და მუშტების დილემაა, ინტელექტუალური თუ ფსევდოინტელექტუალური გულისა და ენის ფხანით... თუ ყველას საკუთარი სიმართლე, მორალი, კანონი და პატრიოტიზმი გვაქვს, ვერასდროს გავხდებით მართლები, მორალურები და პატრიოტები... ჩემი საბჭოთა ბავშვობიდან, ლიტერატურული ჟურნალების გაყვითლებულ გვერდებზე რომ ვეძებდით ინტელექტუალურ საკენკს, რამოდენიმე მოთხრობა ჩამრჩა მეხსიერებაში. მათ შორის, ჯონ სტეინბეკის „ამბავი კაცთა და თაგვთა“ - ცხოვრებისეული დილემების შემაძრწუნებელი აპოგეა. სტეინბეკის სიმაღლეებს ვერც მე შევწვდები და ვერც თქვენ, და ამიტომაც გადავწყვიტე დავკმაყოფილდე ბაბლური სხარტულით - „ქართული ამბავი ცხვირთა და მუშტთა“... *** კარგი ტრადიცია აქვთ იაპონიაში - გასაბერი თოჯინები აგრესიისგან დასაცლელად, ურტყი რამდენიც გინდა, და შემდეგ ღიმილით გააგრძელე შრომა და ჯაფა... მშვენიერი ბიზნეს იდეაა პანდემიაში - შექმენით ვინმე მადლიანმა გასაბერი, ქართულად კეხიანი ნესტოებდაბერილი გრძელი ცხვირები და არ მოგაკლდებათ მყიდველი თუ გულშემატკივარი... ზოგი საკუთარი უფროსის სახელს დაარქმევს, ყოველ დღე რომ დასცინის მის შრომით უფლებებს; ზოგი მეზობლის, ხმაურით და გინებით რომ ურღვევს მუშაობის და ძილის რიტმს; ზოგს ოჯახის წევრი გაახსენდება პირველ რიგში; ზოგს მოკეთე და მყვარებელი; ზოგს ის პრივილეგირებული ავტორიტეტები, ჩვენი ცხოვრების „ჩვენდა სასიკეთოდ“ განკარგვას რომ იჩემებენ; ზოგს თვითმმართველობის კლერკები, ონლაინ მუშაობის დროს მშვიდი სინდისით შუქს რომ გიქრობენ; ზოგს პოლიტიკური პარტიის ლიდერები თუ სამოქალაქო აქტივისტები... მე უკვე ვიცი, ვის სახელს დავარქმევ... არა, უფრო სწორად, ვის სახელებს... არა, არ მყოფნის ეს ერთი ცხვირი... და თქვენ რამდენი დაგჭირდებათ? გვანცას ბლოგი - აბლი-ბაბლი